مهندسان یا راهی مییابند و یا راهی میسازند...
پنجم اسفند ماه روز انسانهایی است که جهانی برای دیگران ساختند. روشنایی کوچه تاریک، پلی در امتداد یک زندگی، جادهای برای حیات، خانهای برای آرامش همه هنر چیره دستی مهندسانی است که ابتدا مهندس وجود خود بودند.
در معدنهای سخت و تاریک روزنه حیات میسازند، در بیراهههای ناکجا زمزمه زندگی جریان میدهند. برایشان بن بستی نیست راه را مییابند، پلی برای تولد دنیای دیگر و یا سدی برای توقف یک آشوب.
امید شفایی مهندس الکترونیک، مسئول علمی، پژوهش سرای شهرستان آمل، مسئول علمی بسیج دانشآموزی، عضو پارک علم و فناوری و مرکز رشد آمل و مدرس دانشگاه است.
وی در گفتوگو با خبرنگار سفیر هراز اظهار کرد: از چهار سالگی علاقه خاصی به کارهای الکترونیکی داشتم و از آنجا که پدرم در این راه من را تشویق میکرد باعث شد در سن 16 سالگی به صورت حرفهای این کار را دنبال کنم.
مهندس شفایی تعریف مهندسی الکترونیک را ساخت یک ماشین که بتواند در کارهای روزمره کمک حال انسان باشد عنوان کرد و افزو: از اختراعاتم در این زمینه مچ بند امداد و غریق است و همچنین توانستم میکسر نورپردازی هوشمند را ثبت کنم و چند اختراع دیگر نیز در حال انجام دارم.
این مدرس دانشگاه که به بیشتر زبانهای برنامه نویسی تسلط کامل دارد، از سالهای ابتدایی کارش گفت و تصریح کرد: در ابتدا خیلی مورد تمسخر دیگران قرار میگرفتم، همه رباتیک را حرفه تلقی نمیکردند و اصلا جایگاهی نداشت در حالی که مطمئن هستم در سالهای نه چندان دور رباتیک بهعنوان درس پایه از دوران ابتدایی تا دکترا همانند درسهای عمومی در ارگانهای آموزشی قرار میگیرید.
نقاط ضعف مهندسی در ایران
وی نقاط ضعف مهندسی در ایران را کمسواد بودن افراد در این شغل دانست و ادامه داد: در کشورهای جهان اول، نخستین موضوع سواد فرد و هدف طراحی یک محصول با کیفیت بالا است، در حالیکه در کشورهای جهان سوم فرد بدون دانش کافی یک محصول بیکیفیت تولید میکنند.
مهندس شفایی از فضای ایجاد شده در مهندسی الکترونیک ابراز ناراحتی کرد و افزود: از تعمیر کار ساده تا کسانی که رباتیک کار میکنند با علم وارد این کار نمیشوند، مثلا افرادی را میشناسم که با مدرک فوق دیپلم کشاورزی و لیسانش مدیریت مشغول تدریس کلاسهای رباتیک هستند.
این استاد دانشگاه با اشاره به آموزش حدود 800 نفر در 10 سال تدریس، تصریح کرد: از طریق پژوهشسرا و بسیج دانشآموزی شروع به پرورش نخبهها و شکوفایی استعداد کودکان و جوانان و تربیت مربی کردم و به حدود 800 نفر تدریس میکنم.
وی به دستاوردها و حضورش در چند دوره المپاد لندن اشاره کرد و گفت: کارآفرین برتر شرکتهای نوپا استان در سال 94، داور مسابقات کشوری ایران تکاپ رشت، مقام نخست تا سوم در زمینه اختراعات رباتیک را در کارنامه فعالیتهایم دارم.
این مخترع آملی با اشاره به تعریف کارآفرینی، بیان کرد: کارآفرینی و نوآوری ارتباطی با رشته شخص و یا موقعیت اجتماعی فرد ندارد، بهعنوان مثال یک کارگر ساده ایده آسانسور به ذهنش رسید و اختراع شد.
پیشرفت جهان به سوی علم الکترونیک
مهندس شفایی پیشرفت جهان را به سمت علم الکترونیک دانست و تصریح کرد: دنیا به الکترونیک وابستگی کامل دارد و یک لحظه را نمیتوان بدون الکترونیک و IT تصور کرد چرا که بدون این علوم با انسانهای اولیه فرق چندانی نداریم. در سال 2050 قرار است رباتها وارد زندگی انسانها شده با آنها فوتبال بازی کنند و یا سربازهایی که از دیوار بالا میروند.
در استان مازندران به الکترونیک و رباتیک بها داده نمیشود
این مخترع و مهندس جوان، شهرستان آمل را از نظر علمی بسیار قوی ارزیابی کرد و گفت: به علت توجه نکردن و بها ندادن به این رشته متاسفانه از توان علمی موجود استفاده نمیشود. استعدادیابی علمی اصلا معنایی ندارد و ارزشی برای شکوفا شدن استعداد بچهها در نظر گرفته نمیشود.
وی با بیان اینکه به رشته الکترونیک و رباتیک بهای زیادی داده نمیشود، تصریح کرد: اکثر افرادی که در این رشته کارآفرینی میکنند به علت توجه نکردن جامعه و مسئولان دچار سرخوردگی میشوند. خانوادهها فقط از فرزندان خود انتظار دارند دکتر شوند و بابت آن هزینههای زیادی صرف میکنند اما برای یک کلاس علمی حاضر به دادن هزینه نیستند.
این کارآفرین جوان به کسانی که میخواهند وارد این رشته شوند توصیه کرد: مهندسی یک رشته سخت است که از لحاظ فکری و فشارهای بالای کار فرد را دچار خستگی میکند. پیشنهاد میکنم حتما یک رشته ورزشی و یک ساز موسیقی را به صورت حرفهای دنبال کنند
وی در پایان خاطرنشان کرد: ورزش هوازی و غیرهوازی انجام میدهم، ساز گیتار میزنم و همچنینی گل خانهای از کاکتوس و پرورش پرندگان تزئینی دارم.
تفکر مهندسی، تفکری ناظر به حل مسائل عملی که ضرورتاً نظاممند و سیستماتیک است. تفکر مهندسی به اطلاع و دانستههای مهندس از پیشزمینههای علمی ـ نظری حوزهای که در آن تخصص دارد، متکی است.
در ادامه مهندس قاسم رسولی مقدم مهندس عمران اهل شهرستان آمل در گفتوگو با خبرنگار سفیر هراز با اشاره به تبحر، تخصص، هوش و ذکاوت بالای خواجه نصیرالدین طوسی، گفت: در احوالات این دانشمند بزرگ که بنگریم در کنار تمام تخصص و بحر شاخصههای بیبدیلی از جمله ارج نهادن به ارزشهای انسانی و اخلاقی میرسیم که قطعا زینت بخش خدمات و زحمات ویژه وی در علوم مهندسی مختلف است.
اخلاق و تخصص فنی مهندسی دو بال رشد و ارتقای جریان مهندسی در جامعه
وی با بیان اینکه انتخاب روز میلاد خواجه نصیرالدین طوسی بهعنوان روز مهندس باید از دو منظر قابل توجه قرار گیرد، تصریح کرد: در واقع اخلاق و تخصص فنی مهندسی در کنار هم دو بال رشد و ارتقای جریان مهندسی در جامعه بوده و این هماهنگی منجر به عمران و سازندگی محیط زندگی انسانها میشود.
معضل بیکاری مهندسان ساختمان و رانت عدهای خاص در انجام پروژههای شهری
مهندس آملی با عنوان اینکه اکنون که به احوالات فضای مهندسی، به ویژه عرصه مهندسی ساختمان در شهرمان بیشتر توجه میکنیم به مصائب و مشکلات زیادی برمیخوریم که گریبانگیر همگان شده، ادامه داد: همکاران بسیاری داریم که چند سالی است هیچ پروژهای به آنها واگذار نشده و خیل عظیمی از آنها بیکار هستند. تکلیف آنها چه میشود؟! چرا مسئولان امر و مدیران شهری به دنبال راهی برای برون رفت از این مشکلات نیستند.
مهندس رسولی که رکود بازار مسکن در کشور و منطقه را نیز مزید بر علّت عنوان کرد، افزود: از طرف دیگر افرادی نیز هستند که اکثر پروژههای شهری را به واسطه رانتهای موجود در مراکز ذیربط، از آن خود کرده و از منافع آن مستقیم و غیرمستقیم بهرهمند میشوند.
وی این جریان سازماندهی شده که قلههای مهندسی شهر را فتح کردند به دنبال فتوحات دیگری در عرصههای سیاسی دانست و تصریح کرد: نبود نگاه اخلاق مدارانه ما را به سمت منفعت طلبیهای روز افزون و بیپایان برده و با وجود این جریانات و تقویت آنها نمیتوان به حل معضلات مردم و مهندسان در حوزههای ساخت و ساز شهری امیدوار بود.
جبران خلاهای موجود در جامعه مهندسی به دنبال برقراری عملی و عادلانه نظام خدمات مهندسی شهری
مهندس آملی با اشاره به دستمزد ناچیز در قبال مسئولیت بالا، امضاء فروشی و تخفیفات فراوان به واسطههای منفعت طلب! و بیانگیزگی اقشار خدوم مهندسی، خاطرنشان کرد:این عوامل سبب شده مواردی چون، کیفیت پایین ساخت و سازها، ضعف در ایمنی کارگاههای ساختمانی، کم توجهی به امر نظارت و اجرای ضعیف پروژههای شهری نمود بیشتری پیدا کند و نتایج این عوامل در اثر حوادث غیرمترقبهای مانند زلزله، سیل، طوفان و... میتواند فجایع جبران ناپذیری برای مردم به وجود آورد.
مهندس رسولی در ادامه یادآور شد: به نظر میرسد برای جبران خلاهای موجود در جامعه مهندسی، مسئولان بالادستی و تاثیرگذار باید به دنبال ترویج، رشد و توسعه عدالت اجتماعی در جامعه مهندسی و برقراری عملی و عادلانه نظام خدمات مهندسی شهری باشند.
این مهندس جوان و موفق آملی در پایان با بیان اینکه جامعهای منزّه از آلودگی، پویا، سرزنده و فعال، آرزوی تمامی زحمتکشان عرصه مهندسی است که تنها با خواست درونی این جامعه جهت تغییر، میسر است، گفت: به امید روزی که با یاری یکدیگر، جامعه مهندسی را از بیماریهای مهلکی که به آن مبتلا شده رهایی بخشیده، تازمانی فرا رسد که این قشر تحصیل کرده و موفق، تمامی توان و پتانسیل خود را صرف در اعتلاء فرهنگ مهندسی و جامه عمل پوشانیدن به اهداف والای تعیین شده خود کنند.