شرکت‌های دانش‌بنیان باید از بدنه اقتصاد بجوشند

وی افزود: یکی از مشکلاتی که امروز شرکت‌های دانش‌بنیان دارند این است که در اقتصاد برای آ‌نها تعریفی انجام نشده است و با مشکلات مختلفی با ارگان های خدماتی در پرداخت عوارض و قبوض که به صورت تجاری حساب می شود، دارند.

فتح‌اللهی اضافه کرد: فعالیت‌های دانشگاهی باید طوری انجام شود که آثار اقتصادی و اجتماعی آن در جامعه دیده شود اما سوال اینجاست که چگونه این اتفاق باید بیفتد که در این رابطه کشورهای اروپایی در کنار دانشگاه‌های خود پارک‌های علوم و فناوری و مراکز رشد را راه‌اندازی کرده‌اند که ما هم آمده‌ایم از آنها اقتباس مستقیم کرد‌ایم؛ اما نتیجه‌ای که باید حاصل شود هنوز اتفاق نیفتاده است. 

معاون پژوهشی و فناوری دانشگاه تربیت مدرس ادامه داد: به عقیده من شرکت‌های دانش‌بنیان به اندازه تعدادی که دارند کارآمد نیستند. چرا که ما باید با استفاده از تجربه جهانی در زمینه نهادسازی استفاده کنیم و براساس نیاز و اولویت برنامه‌های خودمان به بومی‌سازی بپردازیم. 

وی تصریح کرد: فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان باید براساس فرهنگ خودمان باشد که اگر این اتفاق بیفتد شاهد نتایج مطلوبی خواهیم بود. در حال حاضر در کنار هر دانشگاه ما یک پارک علم و فناوری و مراکز رشد ساخته شده است اما آداب و رسوم، قانون و قواعد آن در اقتصاد ایران وجود ندارد. چرا که باید هر ایده‌ای که وارد کشور می‌شود درون اقتصاد تعریف شود. به طور مثال شرکت‌های دانش‌بنیان در حال حاضر با مشکلاتی مانند اداره مالیات و ادارات برق و گاز مواجه هستند؛ چون در سیستم اقتصادی آنها تعریف نشده‌اند. این در حالی است که وقتی هر کاری منشا اقتصادی داشته باشد و درواقع در برنامه اقتصادی کشور پیش‌بینی شده باشد لوازم اقتصاد آن دیده می‌شود. 

فتح‌اللهی با انتقاد از وزارت علوم گفت: متاسفانه وقتی ایده یا موضوعی از سوی وزارت علوم یا معاونت علمی و ریاست جمهوری نشات بگیرد مانند شرکت‌های دانش‌بنیان مسائل مختلف مربوط به آن  ایده دیده نمی‌شود و باید پس از راه‌اندازی آنها به دنبال وصله و پینه باشیم. از طرفی باید بگویم برای شرکت‌های دانش‌بنیان شرایط خاص در نظر بگیرند که البته در مصوبات مجلس این شرایط وجود دارد اما عملیاتی نیست. 

معاون پژوهشی و فناوری دانشگاه تربیت مدرس افزود: اگر شرکت‌های دانش‌بنیان مشکلاتی که گفته شد را نداشته باشند می‌توانند نه تنها نتایج مطلوبی به همراه بیاورند بلکه باعث پیشرفت صنعت و دانشگاه شوند. به عقیده من در طراحی سازه‌های جدید اقتصادی که می‌خواهند دانشگاه را به اقتصاد جامعه پیوند بدهند باید همه مسائل مربوط به آن را در قانون ببینند. درواقع باید در برنامه‌های دستگاه‌های مختلف کشور شرکت‌های دانش‌بنیان ریشه بدوانیم به طوری که همه نهادها با ادبیات شرکت  دانش‌بنیان آشنا باشند. 

وی افزود: در حال حاضر شرکت‌های دانش‌بنیان به جای آن که پول خود را در تکنولوژی انباشت کنند در خرید سکه، دلار و زمین فعالیت می کنند این در حالی است که آنها باید ارزش افزوده خود را در تکنولوژی بدست بیاورند. 

فتح‌اللهی ادامه داد: یکی از مشکلات این شرکت‌ها این است که برای صادرات یا واردات قطعات خاص خود قوانین خاصی برای آنها وجود ندارد که اگر این قوانین در نظر گرفته شود آنها می‌توانند به راحتی محصولات و قطعات مورد نیاز خود را وارد یا پس از تولید صادر کنند. به عقیده من اگر می‌خواهیم تاثیری از این شرکت‌ها در سطح جامعه ببینیم باید آنها را در حوزه‌های اجتماعی، اقتصادی، قضایی و حتی واردات و صادرات نه تنها قوانین خاص در نظر بگیریم بلکه به درستی آنها را معرفی کنیم. 

وی گفت: اگر قرار است تغییر در اقتصاد با اکسیر شرکت‌های دانش‌بنیان بوجود بیاوریم باید به موازات آنها بانک‌های ما تغییر پیدا کنند. به این معنی که منابعی که در صندوق نوآوری و شکوفایی وجود دارد باید در بدنه بانکی کشور با قوانین خاص در اختیار شرکت‌های دانش‌بنیان قرار گیرد که با این اتفاق دیگر نیازی به تاسیس صندوق جدید نیست. در حال حاضر در کنار موسسات مالی که در کشور وجود دارد یک موسسه مالی جدید ایجاد می‌ شود که این کار درست نیست. اگر همان موسسات فعال را با آداب و رسوم شرکت‌های دانش‌بنیان آشنا کنیم آنها می‌توانند خدمات خوبی را ارائه کنند. از طرفی به عقیده من بانک‌ها باید همه جانبه وارد میدان شوند و وظیفه اجتماعی خود را انجام دهند که یکی از آن وظایف حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و جوانان است. 10 درصد از منابع دورریز خود را از میان این شرکت‌ها ببینند که بدون شک حداقل 10 شرکت به نتیجه می رسد. 

فتح اللهی خاطرنشان کرد: بانک‌ها همانگونه که به ملک وام می‌دهند و کارشناس رسمی دارند به فناوری هم تسهیلات بانکی بدهند و کارشناس رسمی استخدام کنند که با این کار هم شغل ایجاد می‌شود و هم مشکل این شرکت‌ها برطرف می‌شود. 

وی در پایان گفت: ما افراد مبتکر زیادی را در سراسر ایران داریم که باید برای دریافت وام به صندوق نوآوری و شکوفایی مراجعه کنند اما اگر بانک‌های موجود در کشور با ایجاد یک کد تسهیلاتی به افراد خلاق وام بدهند مطمئن باشید هر یک از جوانان نه تنها برای خودش شغل ایجاد می‌کند بلکه کارآفرین خواهند بود.