«ویلاسازی» راهی کوتاه برای نابودی حیات/ مازندران همچنان زیر تیغ تبدیل و تغییر اراضی کشاورزی

به گزارش بلاغ، هر هکتار جنگل قادر است سالانه 500 تا 2000 متر مکعب آب را در خاک نفوذ دهد  که این مقدار به مراتب بیشتر از زمین‌های غیر جنگلی است.
 
جنگل، منبع ذخیره آب
برای نفوذ یک لیتر آب در اراضی جنگلی پهن برگ 7 دقیقه و 40 ثانیه، در زمین کشاورزی 46 دقیقه و 46 ثانیه و در محیط خارج از جنگل 4 ساعت و 26 دقیقه و 40 ثانیه وقت لازم است و در عرض یک ساعت در  زمین جنگل پهن برگ 4/8 لیتر، در زمین کشاورزی 29/1 لیتر و در محیط خارج از جنگل 22/0 لیتر آب وارد خاک می شود یعنی خاصیت نفوذپذیری خاک جنگل‌های پهن برگ 40 برابر بیشتر از خاک زمین غیرجنگلی است.

درصد تبخیر در سطح زمین‌های جنگلی به علت خنکی هوا و بالا بودن رطوبت و کمتر تابیدن نور آفتاب و نبودن باد شدید بسیار کمتر از منطقه غیر جنگلی است.

در آمریکا ارزش سالانه جنگل های دولتی را از لحاظ ذخیره آب 300 میلیون دلار و درآمد آنرا از محل گردشگاه‌ها و پارک‌های جنگلی 40 میلیون دلار تخمین می‌زنند در صورتیکه از محل فروش چوب سالانه فقط 23 میلیون دلار به دست آمد.

انسان، مهمترین عامل تخریب جنگل
عوامل مختلفی در تخریب جنگل دخالت دارند که عوامل انسانی در تخریب جنگل بیش از عوامل طبیعی است که نیازمند تلاش مسئولانه می باشد.

در این رابطه زهرا اشکیود کارشناس کشاورزی و منابع طبیعی در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما، گفت: کشور ایران با داشتن حدود سه میلیون هکتار جنگل و در حوزه شمالی آن مساحت جنگل‌های هیرکانی یا خزری به یک میلیون و ۹۴۲ هزار و ۳۵۳ هکتار می‌رسد،  اما روند تخریب جنگل سالانه یک و نیم درصد را به خود اختصاص داد و اگر این روند  ادامه یابد در ۶۰ سال آینده از جنگل‌های ایران به عنوان سرمایه‌های طبیعی چیزی باقی نخواهد ماند.

وی افزود: مهم‌ترین عوامل تخریب جنگل قاچاق چوب، قطع درختان و تبدیل جنگل به زمین زراعی برای کشت و زرع، چرای بی‌رویه دام‌ها و نیز آتش‌سوزی است.

این کارشناس کشاورزی و منابع طبیعی تصریح کرد: اگر جنگل به زمین‌های زراعی تبدیل شود، با توجه به اینکه خاک آن بیشتر از نوع هوموس و سبک است به سرعت با باران و روان‌آب ناشی از آن از بین می‌روند و در سال‌های بعدی عملکرد مناسبی برای کشاورزان به دست نمی‌آید.

جنگل، بی در و پیکر برای غارت 
اشکیود تصریح کرد: در برخی از موارد تخریب جنگل به دلیل قطع درختان و قاچاق چوب انجام می‌شود که این مورد می‌تواند به دلیل بیکاری جوانان، که روی به قاچاق چوب می‌آورد، و بخشی دیگر از آن به مدیریت نادرست در منابع طبیعی ارتباط پیدا می‌کند که نیازمند حمایت و برنامه‌ریزی درست و قرار دادن امکانات حفاظتی مناسب برای محیط بانان جنگل است تا آنان بدون دغدغه به حفاظت از این منابع ملی و حیاطی بپردازند.

این کارشناس با اشاره به اینکه مهم‌ترین درختان در معرض تهدید برای قطع شدن و قاچاق سرخدار، ممرز و بلوط هستند، عنوان کرد: سرخدار میراث زنده و شاهکار جنگل‌های شمال درختی با چوب‌های قرمز شاه‌بلوطی و سوزنی برگ که به دلیل زیبایی منحصر به فردش در نتیجه قیمت آن نیز زیاد است و بیشتر قاچاق می‌شود و همچنین افرا، اقاقیا، انجیلی نیز دیگر درختان در معرض تخریب هستند.

وی در زمینه چرای بی‌رویه دام‌ها با بیان اینکه هر چند در گذشته دامداران زیادی در این جنگل‌ها زندگی می‌کردند اما آنان این جنگل‌ها را سالم و بکر در اختیار این نسل قرار دادند، افزود: در حال حاضر با توجه به تغییرات تکنولوژی و پیشرفت جامعه تمامی دامداری‌ها از روش سنتی به صنعتی تبدیل شده، اما روند تخریب جنگل‌ها را بیش از گذشته شاهد هستیم، بنابراین نباید روند تخریب‌ها و نابسامانی‌های کنونی را به دامداران معطوف کرد.

پیشروی زراعت در عرصه های جنگلی
اشکیود با اشاره به اینکه بیشترین تخریب‌ در جنگل‌های واقع در حاشیه زمین‌های زراعی انجام می‌شود٬ تصریح کرد: افرادی که در حاشیه جنگل زندگی می‌کنند با ریشه‌کنی درختان امکان رشد دوباره درختان را از بین می‌برند و پس از مدتی زراعت، آن را به افراد دیگر فروخته و آنان نیز این زمین‌هایی که در گذشته دارای جنگل‌های بکر بود را به ویلایی تبدیل می‌کنند که سالیانه یک‌بار نیز به ویلایشان نمی‌آیند.

وی افزود: تغییر کاربری اراضی جنگل و تبدیل آن به ویلا برای عموم جامعه ثمره‌ای ندارد در این حالت حیات و زندگی را برای خود و همه موجودات زنده از بین می‌بریم، در این زمینه باید دلسوزانی در منابع طبیعی پیدا شوند و نظارت بر تخریب حاشیه جنگل‌ها را به طور جد در دستور کار خود قرار دهند.

این کارشناس گفت: مهم‌ترین راهکار برای جلوگیری از تخریب جنگل، آموزش در مدارس و دانشگاه‌ها برای حفاظت از منابع طبیعی است، چراکه با از بین رفتن این منابع زیستی حیات برای زندگی باقی نمی‌ماند و نیز افزایش نظارت در حاشیه جنگل‌ها و همچنین در فراهم کردن تجهیزات بیشتر برای مواقعی که جنگل‌ها دچار آتش‌سوزی شدند تا در کمترین سرعت و زمان ممکن از پیشرفت آتش جلوگیری شود.

مجروحیت حاد جنگل های مازندران
مدیرعامل شرکت فنی و مشاوره‌ای جنگل‌ها و منابع طبیعی خزرآباد نیز در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما، با بیان اینکه هر جنگلی جامعه زنده‌ای است که اگر این جامعه نباتی تنها از طریق عوامل طبیعی مورد تهدید واقع شود، بنا به طبیعت و سرشت خود قابلیت ترمیم خرابی و تجدید و احیای جامعه خود را دارد، اظهار کرد: انسان ندانسته به کمک عوامل طبیعی دست به تخریب بزند در این صورت جامعه نباتی که محصول فعالیت طبیعی بوده و به یکباره و یا به تدریج از بین می‌رود و امیدی برای تجدید حیات آن در مدت محدود نیست.

شهاب عابدی با اشاره به اینکه بادی که می‌وزد مخرب نیست اما اگر سرعت باد از حد متعارف بیشتر باشد، قدرت تخریب پیدا می‌کند، افزود: بادهای گرم و سوزان بخصوص در نواحی گرمسیری و حاره بسیار مضر است و موجب تبخیر و تعریق زیاده از حد برگ‌ها و حتی خود درختان می‌شوند و گاهی برگ‌ها را سوزانیده و درختان را خشک می‌کنند.  

مدیرعامل شرکت فنی و مشاوره‌ای جنگل‌ها و منابع طبیعی خزرآباد، تصریح کرد: خسارت بادهای شدید در مقایسه با نیروی باد و طرز عمل آن و طبیعت نبات جنگلی متفاوت است و حتی بادهای تند موجب شکسته شدن و ریشه کن شدن و حرکت دادن ریشه‌های درختان می‌شود.

عابدی یادآور شد: تخریب بادهای سخت و تند، آسیب جدی به جنگل‌ها و مزارع وارد می‌کند که انسان نابخردانه به یاری عوامل تخریب طبیعی برخیزد و قطع درختچه‌های کویری برای تهیه سوخت و زغال در طی صدها سال موجب گسترش کویر و پیشروی آن به سوی شهرها شده و بسیاری از مزارع سرسبز و خرم و روستاهای آباد، که روزگاری تپش زندگی در فضای آنها موج می زد، به کام کویر فرو رفته است.

فهرستی از عوامل و آفات جنگل
مدیرعامل شرکت فنی و مشاوره‌ای جنگل‌ها و منابع طبیعی خزر آباد، با بیان اینکه حرارت زیاد در سال‌های خشک سالی، عناصر نوزاد جنگل‌ها را دستخوش آسیب‌های جدی می‌کند و گاهی آنها را می‌سوزاند و از بین می‌برد و زادآوری آنها را مشکل می‌کند، افزود: یخبندان های زودرس پاییزه و همچنین یخبندان های دیر رس بهاره به طرق گوناگون آسیب های جدی به درختان جنگلی وارد می‌کند.

این مسئول، گفت: خشکی که در اثر عوامل جوی نقصان بارندگی پدید می‌آید، موجب حرارت شدید می شود و تابش آفتاب بر تبخیر رطوبت می‌افزاید و میزان ذخیره آن را در خاک تقلیل می‌دهد و این خطر بیشتر در نواحی ای، که بارندگی سالیانه آن کم است، خودنمایی می‌کند.

وی افزود: باران اگر به فواصل نامنظم و به صورت رگبار تند و شدید ببارد، موجب دریدگی برگ‌ها می‌شود، بخصوص اگر توام با وزش باد تند باشد، خطر تخریب بیشتر خواهد بود.

عابدی تصریح کرد: در صورتی که زمین جنگل در حالت طبیعی خود یعنی اسفنجی و متخلخل باشد، آب‌های ناشی از بارندگی شدید به زمین فرو می‌روند و از جریان یافتن غیر عادی آن در سطح زمین، که خود مقدمه پیدایی سیل است، جلوگیری می‌کند.  

وی یادآور شد: اگر این حالت طبیعی زمین جنگل بر اثر انگیزه‌های غیرطبیعی، به ویژه از طریق چرای دام از بین رفته باشد، آب‌ها در سطح زمین راه افتاده و موجب سیل می‌شوند و مهمترین خسارت سیل به جنگل‌ها می‌رسد، جنگل‌هایی که در قسمت‌های زیرین دامنه کوهستانی واقع می‌شوند.

و باز هم به مسئولان مازندران...
به گزارش بلاغ، در حال حاضر در جهان باتوجه به رشد جمعیت و و نیاز های متفاوت در ارتباط با جنگلها در اغلب نقاط دنیا جنگلها روبه نابودی می باشند و همیشه عوامل کلی و در سطح جهانی اکوسیستم جنگلها را تهدید می کنند.  

تا همین چندی پیش غالب تغییر کاربری ها یا به منظور انجام کشاورزی بود و یا ساخت ویلا که البته بسیاری از ارزشمندترین گونه های گیاهی و جنگل های هیرکانی را به کام مرگ کشید.