آمل، برای عابران پیاده جایی ندارد!

به گزارش بلاغ به نقل از سفیر هراز، گوشه و کنار هر خیابان این شهر، محلی برای عرضه کالاهای جور وا جور شده، دست‌فروشانی که گویی شهر را به تصرف خود درآورده‌اند و در بی‌خیالی مدیران شهر، روزگار می‌گذراند که در نهایت تاوانش را کاسبانی می‌دهند که در انتهای برج باید اجاره‌های چند میلیونی خود را پرداخت کنند، مغازه‌دارانی که در این اوضاع ناخوش اقتصادی با سیلی صورت خود را سرخ نگه می‌دارند.

این روزها در آمل دیگر کسی توجهی به ویترین زیبای مغازه‌ها ندارد و نورهای رنگ و وارنگ روی اجناس داخل مغازه توجه کسی را جلب نمی‌کند و دل‌ربا نیست، تا چشم کار می‌کند دست‌فروش است و دست‌فروش!

از مادری که سبزی می‌فروشد تا جوانک لیسانسه 20 و چند ساله‌ای که حسابداری خوانده و شال، کفش و گل می‌فروشد و نگاه‌های پرخواهشش برای خرید اجناس حین عبور عابران نشان از فریادهای بی‌صدای دلی دارد که از وضع موجود خسته شده اما چاره‌ای جز بساط اجناس نداشته و ندارد.

این روزها دست‌فروشی برای قشری از مردم حکم پناهگاه اجتماعی را دارد که با حفظ شرافت‌شان، آنها را از تبدیل شدن به آنچه نمی‌خواهند جلوگیری می‌کند، پناهگاهی که زاییده فقر و بی‌عدالتی اجتماعی است که هر سال با افزایش فاصله طبقاتی تشدید و در نهایت موجب می‌شود تا کسانی که وضعیت معیشتی‌شان مابین شعارهای انتخاباتی گم شده، برای بهبود وضعیت دست به کاری بزنند تا وضعیت مالی خود را تغییر دهند.

دست‌فروشی در وضع موجود گویی جزو لاینفک جامعه شده و این روزها در آمل بیشتر خودنمایی می‌کند، گرچه شاید هنوز هم نمی‌دانیم از دست این بساط‌های کوچک که سهم ما را از پیاده‌روها کم کرده ناراحت باشیم یا نه؟ می‌خواهیم از نگاه‌های پر خواهش کودکی که کنار مادرش در سوز سرمای زمستان لرزه به تنش افتاده راحت شویم یا نه؟

علی یکی از این دست‌فروشان است که در خیابان هراز با وجود مدرک تحصیلی بالا بساطی پهن کرده« چاره‌ای نداشتم، کارگر یک کارخانه در شهرک صنعتی بودم که ورشکست شد و پدر و مادرم هم پولدار نیستند، دوستم که کنارم بساط کرده چندوقت پیش پیشنهاد داد که 3 میلیون تومانی که تمام دار و ندارم هست را کفش و گل بیاوریم و کنار خیابان بفروشیم که خدا را شکر وضعیت فروش بد نیست»

در کنار وی دست‌فروشان دیگری هم هستند که لوازم خانگی از لیوان و بشقاب تا قاب گوشی و اسپیکر و چیزهای دیگر می‌فروشند، رضا که رو در روی آنها مغازه دارد وقتی می‌فهمد خبرنگار هستم می‌گوید: «بدون داشتن دغدغه اجاره، بار می‌فروشند و نگران گارانتی و برگشت جنس در صورت خرابی نیستند اما من باید ماهی 5 میلیون تومان اجاره بدهم و تا مدت‌ها پاسخگوی جنسی باشم که فروختم، دست‌فروشی ایرادی ندارد، حتما نیازمندند که در این سرما اینجا هستند اما نه اینکه در هر لحظه از روز باشند و از فروش ما کم کنند. دوستم 15 میلیون تومن برای ویترین مغازه هزینه کرد آن‌وقت دو قدم جلوتر یک دست‌فروش لباس‌های ارزان‌تر می‌فروشد و کسی دیگر به ویترین مغازه توجه نمی‌کند»

گلایه‌های مابین صحبت‌هایش به ناگاه تند می‌شود «شهرداری فقط بلد است پول و عوارض بگیرد، آیا خدماتی هم می‌دهد؟ در گذشته چند مامور می‌آمد اما الان هیچ‌کس نمی‌آید. آقای شهردار مردم شهر و کسبه را می‌بیند؟ من اگه نفروشم مجبور می‌شوم جمع کنم و برم و آن‌وقت دیگر کسی مالیات تو را نمی‌دهد!»

حضور دست‌فروشان به گونه‌ای شده که به جرات می‌توان گفت، خیابانی در آمل نیست که عاری از دست‌فروش باشد، از منطقه بربره خیل حدفاصل پل سوم به میدان قائم تا خیابان هراز و نور وجب به وجب دست‌فروش و وانت‌های میوه فروش قابل رویت است که موجب شکل بد ظاهر شهر می‌شوند.

با نزدیک شدن به عید هرساله شاهد حضور گسترده‌تر دست‌فروشان غیرآملی در سطح شهر هستیم، یکی از نقاطی که در این بازه زمانی جایی برای سوزن انداختن نمی‌ماند، انتهای بازار عراقی و بازار پشت ساختمان پزشکان است که به گفته کسبه چاقوکشی برای فضای بساط کردن از معضلات روزانه آنها در ایام منتهی به عید است.

"م.گ" که حدود هفت، هشت سالی در اینجا کاسب است در این باره به خبرنگار ما می‌گوید: «خبرنگارها هرسال اینجا می‌آیند و عکس و گزارش می‌گیرند اما هر سال بدتر می‌شود، گویا شهرداری در اسفند فقط فکر عیدی کارکنانش است و اهمیتی به مشکلات شهروندان نمی‌دهد. از کل استان نزدیک به عید به اینجا می‌آیند و هیچ‌کس هم جرات ندارد جای هرساله آنها را در نزدیکی عید بگیرد، چاقو می‌کشند و تهدید می‌کنند و چون مطمن هستند که کسی از شهرداری نمی‌آید با خیال راحت کارشان هرساله شده همین!»

"ر.ز" این اتفاق را به دیگر دست‌فروشان شهر هم بسط می‌دهد و می‌گوید: «دست‌فروش نیازمند است و نباید اقداماتی دور از شان انسان انجام شود، نباید شهرداری آمل اقداماتی همانند شهرداری‌های تهران و دیگر شهرها انجام دهد، در عین حال نباید وضعیت اینگونه شود که به‌واسطه نیازمند بودن آنها هیچ اقدام منطقی هم انجام نشود، و وضعیت طوری باشد که اگر شما برای چند لحظه در کنار بساط‌شان بایستی و صحبت کنی آنها با صدای بلند تو را به زد و خورد تهدید کنند که این نشان می‌دهد چقدر فضا را در سهل انگاری مدیران آمل برای خود باز می‌بینند»

از جمله متولیان امر ساماندهی دست‌فروشان می‌توان به اتاق اصناف و مجموعه شهرداری اشاره کرد. حمیدی رئیس اتاق اصناف آمل در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما در این باره اظهار کرد: عابر پیاده متعلق به مردم است اما در آمل کار به جایی رسیده که وقتی مردم در عابر پیاده راه می‌روند به یکدیگر برخورد می‌کنند و یا از دست‌فروشان حرف می‌شوند و باید مواظب قدم‌هایشان باشند که این موضوع به کم کاری شهرداری در این مورد مرتبط است.

وی با بیان اینکه سال گذشته و در زمان شورای دوره چهارم با شهرداری بابل نشستی داشتیم که دستاوردهای آنها درباره طرح سپند بررسی شد، ادامه داد: در طرح سپند، شهرداری بابل با مدیریت درست توانست دست‌فروشان را جمع‌آوری و ساماندهی کند و معتقدم که هنر در این نیست که عرصه را بر دست‌فروشان تنگ و با اقدامات به اصطلاح گازانبری و دور از شان و جایگاه آدمی‌ آنها را جمع‌آوری کنیم بلکه باید ساماندهی و مدیریت شوند.

رئیس اتاق اصناف آمل با عنوان اینکه در این شورا و شورای گذشته و در شهرداری آمل و شخص شهردار عزمی‌ جدی برای برخورد با پدیده دست‌فروشی مشاهده نمی‌شود، تصریح کرد: شهرداری پروژه‌هایی را افتتاح می‌کند که برای خودش پول‌ساز است اما اقدامی‌ درباره جمع آوری دست‌فروشان که بر اساس ماده 55 شهرداری‌ها در شرح وظایف آنها است انجام نمی‌دهد که براساس آنچه در شهر می‌بینیم، می‌توانیم به این نتیجه برسیم که مدیریت شهری در آمل، مدیریتی ناکارآمد و غیرمنطقی است.

این مسئول خاطرنشان کرد: هیچ یک از اعضای شورای شهر آمل و شهردار حقوقدان نیستند و همه چیز را براساس قوانین نظام مهندسی می‌بینند و این موجب می‌شود توجهی به حقوق شهروندی و نظام بازار نداشته باشند.

حمیدی با بیان اینکه مردم آمل سه برابر شهرستان بابل مالیات بر ارزش افزوده به شهرداری پرداخت می‌کنند، گفت: شهردار به این نکته توجه کند که اگر خیابانی زنده و از لحاظ اقتصادی پویا و فعال باشد سودش در جیب شهرداری می‌رود و مالیاتش را در زمان موعد پرداخت می‌کند.

وی با اشاره به اینکه گردشگری در رونق اقتصادی آمل که جاذبه‌های گردشگری بسیاری دارد، می‌تواند موثر باشد و افزود: امروز تمام عوامل دفع گردشگر در شهر مشاهده می‌شود و هرکجا که چشم کار می‌کند دست‌فروش وجود دارد که چهره شهر را نازیبا کرده و باید تا زمان باقی‌مانده به عید فکری به حال این وضعیت کرد.

رئیس اتاق اصناف آمل با بیان اینکه داشتن سامانه‌ای برای دست‌فروشان و ساماندهی آنها می‌تواند برای شهرداری آورده‌های اقتصادی بسیاری داشته باشد، تصریح کرد: جدا از آورده‌های اقتصادی، این امر موجب می‌شود تا دایره نظارتی، امنیتی و بهداشتی شهر را زیر نظر داشته باشیم و از آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی در آینده جلوگیری کنیم.

این مسئول ادامه داد: در جلسه اخیر در فرمانداری صحبت‌های امیدوارکننده‌ای درباره احیای کمیته ماده 85 که متشکل از دستگاه‌های ذی‌ربط به بازار و مرجع قضایی است، شد.

حمیدی با عنوان اینکه تمام مطالبات خود را از مجرای قانونی پیگیری می‌کنیم، یادآورشد: چهار سال گذشته شهردار قول دادند که در عرض 15 روز تمام مشکلات دست‌فروشان و امثالهم را حل می‌کنند اما دریغ از یک گام مثبت برای حل مشکل!

وی خاطرنشان کرد: برخی از واحدهای صنفی هزینه‌های چند 10 میلیونی می‌کنند اما ناگهان مشاهده می‌شود که شخصی با همان شغل کانکسی نزدیک به وی نصب می‌کند که جای تعجب و تاسف است.

رئیس اتاق اصناف آمل با اشاره به اینکه شاید شهرداری آمل در دیگر حوزه‌های شهری موفق باشد، تصریح کرد: اما در حوزه بازار و رفع مشکلات بازار بالاخص دست‌فروش نه تنها هیچ برنامه در هفت سال حضورش نداشته بلکه عملکرد شهردار در این باره منفی است و این امر را باید جدی‌تر از شورای شهر جویا شویم که چرا هیچ اقدامی‌ انجام نشد.

این مسئول با اشاره به اینکه شورای شهر آمل در پیچ و خم یک‌سری امور مانده و امیدهای ابتدای امر مردم از آنها کاسته شده، خاطرنشان کرد: به دیدگاه بنده خیابانی عاری از دست‌فروش اهمیتش کمتر از افتتاح یک پروژه بزرگ نیست گرچه به جد می‌گویم که اراده‌ای در کار نیست و اراده هم اگر باشد برنامه نیست.

حمیدی با بیان اینکه کسبه آمل 9 میلیارد تومان مالیات بر ارزش افزوده به شهرداری پرداخت کردند اما جز جمع‌آوری زباله خدمات دیگری دریافت نکردند، ادامه داد: بخشی از شکست‌های پی در پی بازار و ریزش‌های اخیر متوجه عملکرد شهرداری و شورای شهر در مدت اخیر است که از عملکرد ضعیف آنها را در این باره نمی‌توان چشم پوشی کرد.

وی با عنوان اینکه بازار نفس‌های آخر خود را می‌کشد و دیگر به شماره افتاده، اظهار کرد: دست‌فروشان غیربومی‌ باید شناسایی شوند و نباید شاهد جولان آنها در سطح شهر باشیم چرا که نداشتن آمار دست‌فروشان تبدیل به آوار بر سر بازاریان و کسبه شده است.

در سوی دیگر این گزارش احمد امیرسلیمانی، شهردار آمل است که طبق قانون، ساماندهی دست‌فروشان بر عهده وی و مجموعه شهرداری است.

این مسئول در پاسخ به سوال خبرنگار ما درباره اینکه چرا در هفت سال تصدی وی، شهرداری آمل اقدامی جهت ساماندهی دست‌فروشان نکرد، گفت: دست‌فروشی ارتباط مستقیم با معضلات اجتماعی و اقتصادی دارد و نباید گفته شود که آمل برای دست‌فروشان امن است، گاها نیاز است که وضعیت تهران بررسی شود که در طی چهار سال چه اتفاقاتی افتاد.

وی در ادامه اظهار کرد: آیا می‌شود در پشت چراغ قرمز با آرامش توقف کرد؟ در لحظه گل فروش می‌آید و شیشه ماشین تمیز می‌شود که در نهایت نشان دهنده مشکلات اجتماعی و اقتصادی است.

شهردار آمل درباره وضعیت دست‌فروشان گفت: دست‌فروشان زنی در آمل داریم که سرپرست خانوار و برخی از دست‌فروشان مردانی هستند که بیش از 15 سال حبس کشیدند که هیچ راهی جز دست‌فروشی ندارند، همچنین برخی جوانان لیسانسه‌ای هستند که ناامید از فضای کسب و کار وارد این بخش شدند، آیا من شهروند آمل و ایرانی نیستم؟ آیا امیرسلیمانی میرغضب است و آیا نمی‌تواند میرغضب باشد؟

امیرسلیمانی با تاکید بر اینکه کار راحتی است که همین الان بگویم که تمام دست‌فروشان را به بدترین شکل جمع‌آوری کنند و ببرند، افزود: 250 خانه را تخریب کردم و بلوار ساختم آنوقت نمی‌توانم دست‌فروشان را جمع‌آوری کنم؟ قسم می‌خورم که می‌توانم در ظرف 48 ساعت تمام دست‌فروشان را جمع و کاری کنم که کسی جرات نداشته باشد در آمل دست‌فروشی کند اما وقتی به وجدان خودم رجوع می‌کنم می‌بینم که این کار در توانم نیست.

وی با بیان اینکه زنی که سرپرست خانواده است و در سرمای زمستان برای اینکه کار خلافی نکند در گوشه‌ای از خیابان آش می‌فروشد، چطور وی را جمع‌آوری کنم؟، ادامه داد: بنویسید که در جمع‌آوری دست‌فروشان سطح شهر مدیر بی‌عرضه‌ای هستم اما نمی‌توانم برخلاف وجدانم عمل کنم و انسانیت را زیرپا بگذارم.

شهردار آمل با اشاره به گله حمیدی رئیس اتاق اصناف و شعر وی در گله از عملکرد شهرداری درباره دست‌فروشان، اظهار کرد: استاندار در جلسه شورای اداری در واکنش به صحبت‌های وی گفت که آقای حمیدی در ابتدا نیاز است تا شما دست‌فروشان را جمع کنید و وارد اصناف کنید که هر زمان شما این کار را کردید من به امیرسلیمانی می‌گویم دست‌فروش‌ها را جمع کند.

این مسئول ادامه داد: بسیاری از جوان‌های لیسانسه برای حفظ آبرو آخر شب دست‌فروشی می‌کنند که من از این موارد بسیار دیدم.

امیرسلیمانی درباره بازارچه دست‌فروش‌ها در آمل گفت: می‌توانم بگویم که دست‌فروشان را در آمل ساماندهی نکردیم اما باید بگویم که برخی دستگاه‌ها در این باره زمین گرفتند اما کاری نکردند و نکته مهم دیگر این است که زمین‌های شهرداری در نقطه مناسبی نیست که برای این امر خوب باشد و به دیدگاه بنده معتقدم که اصناف به جای انتقاد به کمک شهرداری بیاید، به طور مثال در میدان 17 شهریور چندین پارکینگ وجود دارد که می‌تواند آنها را شناسایی و بازارچه شبانه راه‌اندازی کند.

وی با بیان اینکه حلقه مفقوده در مدیریت شهری باید به هم متصل شوند و معتقدم که انتقاد باید همراه با نقشه و برنامه باشد، گفت: شهرداری این آمادگی را دارد که در صورت تشکیل بازارچه شبانه برای دست‌فروشان مسیر را آسفالت کند و هیچ عوارضی از ذی‌ربطان امور نگیرد.

در پایان این گزارش، باید امیدوار بود که ساماندهی دست‌فروشان با توجه به ایام باقی‌مانده به عید هرچه سریع‌تر انجام شود تا آمل با زیبایی تمام پذیرای مهمانان نوروزی باشد.