امروزه اداره کشور، به برنامه‌ریزی، سیاست‌گذاری و اعمال مدیریت نیاز دارد و هیچ‌کدام از این موارد بدون برخورداری از اطلاعاتی که قابل‌اطمینان باشد، امکان‌پذیر نیست و برای اداره جامعه، داشتن اطلاعات و آمار دقیق شرط اولیه است.
تاریخ انتشارپنجشنبه ۲۹ مهر ۱۳۹۵ - ۲۳:۳۲
کد مطلب : ۲۳۵۰۷۰
۰
به گزارش بلاغ، نظام هستی و قوانین حاکم بر آن، از برنامه‌ریزی و نظمی شگفت‌انگیز حکایت می‌کند، جهان آفرینش با همه بی‌کرانگی‌اش، بانظم، انسجام و ترکیب‌های حساب‌شده آمیخته است. پیدایش شب و روز، رفت‌وآمد فصل‌ها، خواب زمستان و بیداری در بهار، همگی نشانه‌های آشکار نظم و برنامه‌ریزی جهان هستی است.
خداوند همواره در قرآن کریم از جلوه‌های گوناگون نظم هستی پرده برمی‌دارد و ما را با این گوهر گران‌بها آشنا می‌سازد و می‌فرماید: «همان کسی که فرمانروایی آسمان‌ها و زمین از آن اوست ...، همه‌چیز را آفریده و به‌دقت اندازه‌گیری کرده است».
برنامه‌ریزی یکی از اولویت‌هایی است که هم در زندگی شخصی و هم در زندگی اجتماعی و توسعه و پیشرفت کشورها نقش به سزایی دارد. این مهم در آیات و روایات دینی و اسلامی ما نیز به‌خوبی بیان و بر آن تأکید شده است. حضرت امیرالمؤمنین امام علی(علیه‌السلام) می‌فرمایند: «التدبیر قبل‌الفعل یومن العثار» تدبیر و برنامه‌ریزی قبل از کار، باعث مصونیت از لغزش و خطا است. همچنین آن حضرت در فرمان خود به مالک اشتر، که به‌عنوان تنها مرجع عدالت‌گستر در سازمان ملل متحد به ثبت رسیده است نیز، بر اهمیت برنامه‌ریزی در کارها به‌ویژه برای زمامداران و حاکمان تأکید کرده‌اند.
آمار دقیق، رکن توسعه و توزیع عادلانه امکانات
انسان با برنامه‌ریزی می‌تواند مشکلات احتمالی را پیش‌بینی و برای آنها چاره‌اندیشی کند.. برای داشتن برنامه‌ریزی درست و اجرای آن، چند عامل تأثیرگذار هستند که عبارت است از: استفاده بهینه از فرصت‌ها، ارزش نهادن به‌وقت و زمان، آینده‌نگری، تدبیر و تقسیم امور.
آمار و اطلاعات، یکی از مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر برنامه‌ریزی برای آینده است. به گفته کارشناسان، آمار، زیربنای همه حرکت‌ها در جامعه به شمار می‌آید و چنانچه آمار قابل‌اطمینانی در کشور وجود نداشته باشد، برنامه‌ریزی با مشکل روبه‌رو می‌شود و امکانات کشور در مسیر درست به کار گرفته نخواهد شد. به‌بیان‌دیگر، آمار، همواره مهم‌ترین ابزار ارزیابی عملکرد گذشته و حال، و برنامه‌ریزی برای آینده، از عوامل اصلی سیاست‌گذاری و مدیریت در نظام اجتماعی و اقتصادی کشور است. درواقع، آنچه در تعریف برنامه‌ریزی بر آن تأکید می‌شود، قطعی نبودن، آگاهانه بودن و تعیین هدفی است که در آینده به دست خواهد آمد.
برنامه‌ریزی برای آینده و آینده‌نگری، به مفهوم مطالعه، دقت و حدس زدن شرایط و رویدادهای آینده است و پیش‌بینی، یکی از عوامل مهم در موفقیت یا ناکامی برنامه به شمار می‌آید. به همین دلیل، استفاده از روش‌های علمی برای پیش‌بینی صد در صد دقیق، به دلیل کامل نبودن اطلاعات و در دسترس نبودن آمار درست، ممکن نیست، ولی هرچه آمار دقیق در دست داشته باشیم، به همان میزان برنامه‌ریزی برای آینده و پیش‌بینی آن دقیق‌تر خواهد بود.
حرکت بدون آمار، حرکت در تاریکی است
به‌یقین، آمار و برنامه‌ریزی، در توسعه همه‌جانبه جوامع، نقش ممتاز و برجسته‌ای دارد. بهره‌گیری درست از آمار و برنامه‌ریزی، افزون بر پیش‌برد امور با هزینه کمتر، نقش مؤثری نیز در شناخت فرصت‌ها و استفاده بهینه از امکانات جامعه، پرهیز از خطرها و توسعه کشور دارد، به‌بیان‌دیگر، این امکان را فراهم می‌کند تا با توجه به ویژگی‌های اقتصادی و اجتماعی هر منطقه، سرمایه‌گذاری‌های متناسب با آن صورت گیرد و امکانات به‌صورت عادلانه برای رفاه عموم توزیع شود.
امروزه اداره کشور، به برنامه‌ریزی، سیاست‌گذاری و اعمال مدیریت نیاز دارد و هیچ‌کدام از این موارد بدون برخورداری از اطلاعاتی که قابل‌اطمینان باشد، امکان‌پذیر نیست و برای اداره جامعه، داشتن اطلاعات و آمار دقیق شرط اولیه است.
تصمیم‌گیری بدون اطلاعات کافی، پذیرفتن شرایط تحمیلی است و آنچه از خود اطلاع‌رسانی مهم‌تر است، درستی اطلاعات دریافتی است. با توجه به این اهمیت است که در شرایط فعلی اگر بخواهیم زمینه شکوفایی و توسعه جامعه را فراهم آوریم، چاره‌ای جز داشتن آمار دقیق و قابل‌اطمینان نداریم. بنابراین، آمار مانند آینه، تصویری واقعی از جنبه‌های گوناگون جامعه ترسیم می‌کند هرقدر آینه شفاف‌تر باشد، مسائل را بهتر بازتاب می‌دهد.
سرشماری یکی از منابع اصلی تهیه آمار دقیق و قابل‌اطمینان است هر چه سرشماری دقیق‌تر و صحیح‌تر باشد، برنامه‌ها صحیح‌تر و درست‌تر خواهد بود و امکان موفقیت برنامه‌های آبادانی و سازندگی کشور بیشتر خواهد بود.
بندناف همه امور به آمار گره خورده است
امروزه لفظ سرشماری نفوس و مسکن معنای دقیق‌تری پیدا کرده است و به مجموعه فعالیت‌ها و خدماتی اطلاق می‌شود که شامل طراحی، برنامه‌ریزی، گردآوری و کدگذاری، طبقه‌بندی، ارزشیابی، اصلاح و تجزیه‌وتحلیل و نهایتاً چاپ و انتشار اطلاعات آماری از جمعیت و مسکن است و مطابق توصیه‌های سازمان ملل متحد در اکثر کشورهای جهان در فاصلهٔ زمانی معمولاً ۱۰ سال یک‌بار از قرن ۲۰ به بعد رایج شده است.
بر اساس مصوبه هیئت دولت در اردیبهشت سال ۱۳۸۶، سرشماری عمومی نفوس و مسکن به‌جای برگزاری در بازه زمانی ده‌ساله، هر پنج سال یک‌بار انجام می‌گیرد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر فرزانه انقلاب اسلامی آمار را ستون فقرات برنامه‌ریزی در عرصه‌های مختلف دانستند و با اشاره به نقش مردم در سرشماری افزودند: از مردم عزیز کشورمان درخواست می‌شود تا ضمن همکاری کامل با مأموران سرشماری، به سؤال‌های آنان با دقت و حوصله، پاسخ صحیح دهند.
دکتر ابراهیم پازوکی نژاد کارشناس طرح و برنامه استانداری مازندران در گفت‌وگو با خبرنگار ما گفت: اصل اساسی در برنامه‌ریزی دقیق و صحیح؛ داشتن آمار و اطلاعات دقیق، تسلط و احاطه بر موضوع است.
وی ادامه داد: آمار نادرست باعث انحراف و عقب‌گرد و درنهایت فلج شدن یک کشور را در پی خواهد داشت.
کارشناس طرح و برنامه با بیان این‌که جمعیت مادر تمام آمارها است، گفت: مهم‌ترین اولویت یک نظام حفظ جان و امنیت و رفاه ملت خود است.
آمار، آئینه واقعیت‌های یک کشور است
پازوکی نژاد به سرشماری اخیر نفوس و مسکن اشاره کرد و گفت: سؤالاتی که در این سرشماری آورده شده، سؤالات جامع و کاملی است زیرا در آن میزان جمعیت، هرم سنی، نرخ رشد، میزان فعالیت، میزان سواد خانواده‌های ایرانی مشخص می‌شود.
وی تأکید کرد: آگاهی از آمار و اطلاعات دقیق می‌تواند مسئولان طرح و برنامه‌ریزی کشور را در ارائه برنامه‌ای دقیق و مدون و کارآمد کمک کند.
کارشناس طرح و برنامه به مشارکت مردم در ارائه آمار صحیح اشاره کرد و گفت: این تلاش بدون همکاری و مشارکت دلسوزانه مردم به سرانجام نمی‌رسد و باید به گونه‌ای با مردم رفتار کنند که آنها احساس رضایت و آرامش داشته باشند و اخبار و اطلاعات را دقیق و کامل در اختیار مأموران سرشماری قرار دهند.
زینب متانی دانشجوی دکتری آمار در گفت‌وگو با ما اظهار کرد: آمار زیربنای تمام حرکت‌هایی است که در سازمان انجام می‌شود، و درصورتی‌که آمار قابل‌اطمینان در سازمان وجود نداشته باشد، برنامه‌ریزی با مشکل روبه‌رو شده و امکانات موجود در مسیر درست به کار گرفته نخواهد شد.
وی افزود: برنامه‌ریزی متکی بر آمارهای صحیح، درست و به‌موقع یکی از رموز موفقیت و پیشرفت سازمان‌ها است.
سرانجام نتیجه‌های به‌دست‌آمده از سرشماری و آمار نه‌تنها مبنای برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری‌های ریز و کلان کشور است حتی می‌تواند به بسیاری از منازعات سیاسی، که ریشه آنها نداشتن اطلاعات و آمار نادرست است، پایان دهد که در هر صورت صرفه‌جویی در هزینه‌های کشور و بیت‌المال را به همراه خواهد داشت.
خداوند همواره در قرآن کریم از جلوه‌های گوناگون نظم هستی پرده برمی‌دارد و ما را با این گوهر گران‌بها آشنا می‌سازد و می‌فرماید: «همان کسی که فرمانروایی آسمان‌ها و زمین از آن اوست ...، همه‌چیز را آفریده و به‌دقت اندازه‌گیری کرده است».
برنامه‌ریزی یکی از اولویت‌هایی است که هم در زندگی شخصی و هم در زندگی اجتماعی و توسعه و پیشرفت کشورها نقش به سزایی دارد. این مهم در آیات و روایات دینی و اسلامی ما نیز به‌خوبی بیان و بر آن تأکید شده است. حضرت امیرالمؤمنین امام علی(علیه‌السلام) می‌فرمایند: «التدبیر قبل‌الفعل یومن العثار» تدبیر و برنامه‌ریزی قبل از کار، باعث مصونیت از لغزش و خطا است. همچنین آن حضرت در فرمان خود به مالک اشتر، که به‌عنوان تنها مرجع عدالت‌گستر در سازمان ملل متحد به ثبت رسیده است نیز، بر اهمیت برنامه‌ریزی در کارها به‌ویژه برای زمامداران و حاکمان تأکید کرده‌اند.
آمار دقیق، رکن توسعه و توزیع عادلانه امکانات
انسان با برنامه‌ریزی می‌تواند مشکلات احتمالی را پیش‌بینی و برای آنها چاره‌اندیشی کند.. برای داشتن برنامه‌ریزی درست و اجرای آن، چند عامل تأثیرگذار هستند که عبارت است از: استفاده بهینه از فرصت‌ها، ارزش نهادن به‌وقت و زمان، آینده‌نگری، تدبیر و تقسیم امور.
آمار و اطلاعات، یکی از مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر برنامه‌ریزی برای آینده است. به گفته کارشناسان، آمار، زیربنای همه حرکت‌ها در جامعه به شمار می‌آید و چنانچه آمار قابل‌اطمینانی در کشور وجود نداشته باشد، برنامه‌ریزی با مشکل روبه‌رو می‌شود و امکانات کشور در مسیر درست به کار گرفته نخواهد شد. به‌بیان‌دیگر، آمار، همواره مهم‌ترین ابزار ارزیابی عملکرد گذشته و حال، و برنامه‌ریزی برای آینده، از عوامل اصلی سیاست‌گذاری و مدیریت در نظام اجتماعی و اقتصادی کشور است. درواقع، آنچه در تعریف برنامه‌ریزی بر آن تأکید می‌شود، قطعی نبودن، آگاهانه بودن و تعیین هدفی است که در آینده به دست خواهد آمد.
برنامه‌ریزی برای آینده و آینده‌نگری، به مفهوم مطالعه، دقت و حدس زدن شرایط و رویدادهای آینده است و پیش‌بینی، یکی از عوامل مهم در موفقیت یا ناکامی برنامه به شمار می‌آید. به همین دلیل، استفاده از روش‌های علمی برای پیش‌بینی صد در صد دقیق، به دلیل کامل نبودن اطلاعات و در دسترس نبودن آمار درست، ممکن نیست، ولی هرچه آمار دقیق در دست داشته باشیم، به همان میزان برنامه‌ریزی برای آینده و پیش‌بینی آن دقیق‌تر خواهد بود.
حرکت بدون آمار، حرکت در تاریکی است
به‌یقین، آمار و برنامه‌ریزی، در توسعه همه‌جانبه جوامع، نقش ممتاز و برجسته‌ای دارد. بهره‌گیری درست از آمار و برنامه‌ریزی، افزون بر پیش‌برد امور با هزینه کمتر، نقش مؤثری نیز در شناخت فرصت‌ها و استفاده بهینه از امکانات جامعه، پرهیز از خطرها و توسعه کشور دارد، به‌بیان‌دیگر، این امکان را فراهم می‌کند تا با توجه به ویژگی‌های اقتصادی و اجتماعی هر منطقه، سرمایه‌گذاری‌های متناسب با آن صورت گیرد و امکانات به‌صورت عادلانه برای رفاه عموم توزیع شود.
امروزه اداره کشور، به برنامه‌ریزی، سیاست‌گذاری و اعمال مدیریت نیاز دارد و هیچ‌کدام از این موارد بدون برخورداری از اطلاعاتی که قابل‌اطمینان باشد، امکان‌پذیر نیست و برای اداره جامعه، داشتن اطلاعات و آمار دقیق شرط اولیه است.
تصمیم‌گیری بدون اطلاعات کافی، پذیرفتن شرایط تحمیلی است و آنچه از خود اطلاع‌رسانی مهم‌تر است، درستی اطلاعات دریافتی است. با توجه به این اهمیت است که در شرایط فعلی اگر بخواهیم زمینه شکوفایی و توسعه جامعه را فراهم آوریم، چاره‌ای جز داشتن آمار دقیق و قابل‌اطمینان نداریم. بنابراین، آمار مانند آینه، تصویری واقعی از جنبه‌های گوناگون جامعه ترسیم می‌کند هرقدر آینه شفاف‌تر باشد، مسائل را بهتر بازتاب می‌دهد.
سرشماری یکی از منابع اصلی تهیه آمار دقیق و قابل‌اطمینان است هر چه سرشماری دقیق‌تر و صحیح‌تر باشد، برنامه‌ها صحیح‌تر و درست‌تر خواهد بود و امکان موفقیت برنامه‌های آبادانی و سازندگی کشور بیشتر خواهد بود.
بندناف همه امور به آمار گره خورده است
امروزه لفظ سرشماری نفوس و مسکن معنای دقیق‌تری پیدا کرده است و به مجموعه فعالیت‌ها و خدماتی اطلاق می‌شود که شامل طراحی، برنامه‌ریزی، گردآوری و کدگذاری، طبقه‌بندی، ارزشیابی، اصلاح و تجزیه‌وتحلیل و نهایتاً چاپ و انتشار اطلاعات آماری از جمعیت و مسکن است و مطابق توصیه‌های سازمان ملل متحد در اکثر کشورهای جهان در فاصلهٔ زمانی معمولاً ۱۰ سال یک‌بار از قرن ۲۰ به بعد رایج شده است.
بر اساس مصوبه هیئت دولت در اردیبهشت سال ۱۳۸۶، سرشماری عمومی نفوس و مسکن به‌جای برگزاری در بازه زمانی ده‌ساله، هر پنج سال یک‌بار انجام می‌گیرد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر فرزانه انقلاب اسلامی آمار را ستون فقرات برنامه‌ریزی در عرصه‌های مختلف دانستند و با اشاره به نقش مردم در سرشماری افزودند: از مردم عزیز کشورمان درخواست می‌شود تا ضمن همکاری کامل با مأموران سرشماری، به سؤال‌های آنان با دقت و حوصله، پاسخ صحیح دهند.
دکتر ابراهیم پازوکی نژاد کارشناس طرح و برنامه استانداری مازندران در گفت‌وگو با خبرنگار ما گفت: اصل اساسی در برنامه‌ریزی دقیق و صحیح؛ داشتن آمار و اطلاعات دقیق، تسلط و احاطه بر موضوع است.
وی ادامه داد: آمار نادرست باعث انحراف و عقب‌گرد و درنهایت فلج شدن یک کشور را در پی خواهد داشت.
کارشناس طرح و برنامه با بیان این‌که جمعیت مادر تمام آمارها است، گفت: مهم‌ترین اولویت یک نظام حفظ جان و امنیت و رفاه ملت خود است.
آمار، آئینه واقعیت‌های یک کشور است
پازوکی نژاد به سرشماری اخیر نفوس و مسکن اشاره کرد و گفت: سؤالاتی که در این سرشماری آورده شده، سؤالات جامع و کاملی است زیرا در آن میزان جمعیت، هرم سنی، نرخ رشد، میزان فعالیت، میزان سواد خانواده‌های ایرانی مشخص می‌شود.
وی تأکید کرد: آگاهی از آمار و اطلاعات دقیق می‌تواند مسئولان طرح و برنامه‌ریزی کشور را در ارائه برنامه‌ای دقیق و مدون و کارآمد کمک کند.
کارشناس طرح و برنامه به مشارکت مردم در ارائه آمار صحیح اشاره کرد و گفت: این تلاش بدون همکاری و مشارکت دلسوزانه مردم به سرانجام نمی‌رسد و باید به گونه‌ای با مردم رفتار کنند که آنها احساس رضایت و آرامش داشته باشند و اخبار و اطلاعات را دقیق و کامل در اختیار مأموران سرشماری قرار دهند.
زینب متانی دانشجوی دکتری آمار در گفت‌وگو با ما اظهار کرد: آمار زیربنای تمام حرکت‌هایی است که در سازمان انجام می‌شود، و درصورتی‌که آمار قابل‌اطمینان در سازمان وجود نداشته باشد، برنامه‌ریزی با مشکل روبه‌رو شده و امکانات موجود در مسیر درست به کار گرفته نخواهد شد.
وی افزود: برنامه‌ریزی متکی بر آمارهای صحیح، درست و به‌موقع یکی از رموز موفقیت و پیشرفت سازمان‌ها است.
سرانجام نتیجه‌های به‌دست‌آمده از سرشماری و آمار نه‌تنها مبنای برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری‌های ریز و کلان کشور است حتی می‌تواند به بسیاری از منازعات سیاسی، که ریشه آنها نداشتن اطلاعات و آمار نادرست است، پایان دهد که در هر صورت صرفه‌جویی در هزینه‌های کشور و بیت‌المال را به همراه خواهد داشت.
پربيننده ترين
شنبه ۸ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۰۰:۱۰
جمعه ۷ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۰۰:۰۰
جمعه ۷ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۱۵:۵۸
پنجشنبه ۶ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۰۸:۲۲
چهارشنبه ۵ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۱۶:۰۲
سه شنبه ۴ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۰۰:۲۳
يکشنبه ۲ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۰۰:۱۷
شنبه ۱ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۰۰:۱۴