از بابانوئل تا حاجی فیروز/ آیا حاجی فیروز مسکین است؟

به گزارش بلاغ به نقل از نوشهر آنلاین، نوروز همیشه آیینی سنتی و زیباست که همانطوری که از اسمش پیداست نو کردن معنا می‌دهد، البته نه نو‌کردن هرساله وسایل ‏منزل بلکه نو کردن خانه‌ی دل‌ها، کدروت‌ها و پرکردن آن از زیبایی.

در سال‌های قبل عید را وقتی حاجی‌فیروزی با دنبک و ‏آوازی شاد و چهره‌ای سیاه و لباس قرمز به خیابان می‌آمد متوجه می‌شدی. اما در سال‌های اخیر برخی حاجی‌فیروز عیدانه را با ‏بابانوئل کریسمسی مقایسه می‌کنند، که چرا این خارجی به بچه‌ها کادو می‌دهد، لباس شیک می‌پوشد و زیباست اما ورژن ایرانی ما ‏لباسی نامناسب به تن می‌کند و چهره‌ای سیاه است؟ ‏

برای فهمیدن به این سوال باید قدری ازاین حاجی فیروز نمادشناسی شود. چون اصولاً فلسفه‌ی وجودی بابانوئل و حاجی‌فیروز ‏تفاوت‌های بسیاری دارند و اگر قرار به مقایسه است می‌بایست بابانوئل را با عمو نوروز مقایسه کرد. عمونوروز یکی از ‏نمادهای نوروز است که در شب عید نوروز یرای بچه‌ها هدیه می‌آوردو به همراه حاجی فیروز سفر می‌کند.

داستان عمو نوروز، ‏داستانی عاشقانه‌ است. براساس یک باور قدیمی، نامزد عمو نوروز از یک ماه به نوروز مانده، به دارکوب‌ها و چرخ‌ریسک‏ها ‏می‌‏گوید که از برگ نورس درختان و گل‌های نوشکفته، قبای زیبایی برای عمو نوروز که در سفر دوازده‌ ماهه ‌است ببافند. ‏

‏حاجی فیروز گدا نیست! حضور حاجی فیروز بازنمود نمایشی بازگشت مردگان در پایان زمستان و خوش‌آمدگویی به زنده شدن ‏طبیعت است. رنگ سیاه رویش، سیاهی مرگ و زمستان و قرمزی لباسش رنگ زندگی و بهار است. شخصی به صورت، دوده ‏می‌مالد و لباس قرمزی به تن می‌كند و با نام حاجی فیروز، دایره زنگی می‌زند و نوید آمدن عید می‌دهد. رنگ قرمز لباس او ‏رمزی از آتش عشق است و این رنگ مقابل روی سیاهش است كه او را خوار و بی‌مقدار نشان می‌دهد. او ارمغانی معنوی به ما ‏هدیه می‌کند که در دنیایی واقعی ما وجود دارد و آن بهار با طراوت و سرسبزی و خرمی است.

جدا از اینکه افرادی که امروزه ‏با لباس حاجی‌فیروز گدایی می‌کنند، ‌نیازمند هستند یا خیر؟ آیا رواست مسئولان فرهنگی دست‌روی دست بگذارند و بیننده به سخره ‏گرفته‌شدن بخشی از فرهنگ ایرانی باشند، مشکل اصلی برخی از خود ما هستیم که فرهنگ غنی سرزمین خود را پست و فرهنگ ‏دیگران را بالا می‌گیریم. آنها از یک آدم معمولی بابانوئل و افسانه‌ها می‌سازند، ‌آنگاه ما افسانه‌هایمان را به باتلاق سخره و ‏فراموشی می‌کشانیم.‏

بهار از قبل از هرگونه پیش‌داوری قدری بیشتر هوای فرهنگ و سنت‌های خوب بومی و آیین‌های کشورمان را داشته باشیم تا ‏کسانی که فکر ازبین‌بردن فرهنگ ما را دارند نتوانند به اهداف خود دست پیدا کنند.‏