مساحت کلّ مسجد ۱۶۰۰ متر مربّع و از قسمتهای زیر تشکیل شده است: شبستان طبقه پایین و شبستان طبقه بالا، قبرستان(حیاط مسجد)، مقبره چند تن از علمای مشهور شهر، کفشداری، مناره قدیمی و دارای سه درب شرقی، غربی و جنوبی است.
این مسجد از شمال به محلّه سرحمّام و از سمت شرق به محلّه شهید گدازگر(شمشیرگرمحلّه) و از سمت غرب به محلّه شهید روشن ضمیر(طوقداربن) و از سمت جنوب به فاصله تقریبی ۲۰۰ متر به خیابان گلشن منتهی میشود، همچنین مسجد محدثین از شمال به مسجد کاظم بیک، از شمال شرقی به مسجد پیرعلم و از شرق به مسجد موسیبن جعفر(ع) و از غرب به مسجد کوچک شمشیرگر محلّه و از جنوب به مسجد گلشن و از جنوب غربی به مسجد خاتمالاوصیا (بیسر تکیه) مُشرف میشود.
تاریخچه بنای مسجد
این مسجد بر اساس دستور خاصّ حضرت مهدی(عجّ) به عالم جلیلالقدر و فرزانه دوره صفویه، مرحوم محمّدنصیر بارفروشی معروف به «ملانصیرا» (متوفّی۱۱۵۰ ق) بنا شده است، ایشان از نوادر روزگار، دارای فضایل و کرامات بسیاری بودند که در بیداری، محضر امام زمان(عج) تشرّف یافتهاند و آن حضرت به ایشان امر فرمودند تا در این مکان مسجدی بنا کنند.
شرح بنای این مکان مقدّس، سینهبهسینه تاکنون نقل شده و بدین شرح است: شبی درب منزل عالم ربّانی، مرحوم ملّانصیرا، به صدا در میآید و ایشان در را باز میکند. شخص بزرگوار و با عظمتی را میبیند که از ایشان میخواهد همراه وی بیاید! ملانصیرا نیز امتثال امر میکند و با هم به راه میافتند تا به این مکان (مکان فعلی مسجد محدّثین) میرسند.
آن حضرت به ایشان امر میفرماید که در این مکان مسجدی بنا کند و نام آن را «محدثّین» بگذارد سپس آن شخص بر سر چاهی خشکیده در این مکان میایستد و آب چاه بالا میآید و وضو میسازد. مرحوم ملّانصیرا نیز از آن چاه وضو میگیرد و در نماز به آن شخصیّت والا مقام اقتدا میکند و آن شخصیّت را نمیبیند.
ملّا نصیرا تازه میفهمد که آن شخص امام زمان (عج) بودند، ملّانصیرا هلالی از خشت چیده شده را در گوشه آن زمین میبیند که از قبل موجود نبود که حکایت از محراب و قبله میکند.
مرحوم ملانصیرا این دستور ولایی را با جملهای عربی بیان میکند که به صورت کتیبهای، سالیانی دراز، بر روی محراب مقدس این مسجد نقش بسته است: «لَقَد اَمَرَ الشَّمسُ الخَفی خاتِمُ المَعصُومینَ بِبِناءِ هَذا وَ سَمّاهُ بِمَسجِدِ المُحَدِّثینَ»؛ یعنی: «به تأکید آن خورشید پنهان، آخرین معصوم، به ساختن این مکان امر فرمودند و آن را مسجد محدثین نامیدند، شعبان المعظّم ۱۱۳۶ ق».
نامگذاری این مسجد
نامگذاری این مسجد و خود مکان مقدّس مسجد، به مثابه حربه و پایگاهی در مقابل یهودیان و فرقه باطل و ضالّه بابیّت و برای مقابله با آنان مورد توجّه قرار گرفت؛ زیرا چنین نقل گردیده است که در گذشته در این شهر، یهودیان بسیاری زندگی میکردند و در ۲۰۰ متری این مسجد در محلّهای سکونت داشتند، هماکنون نیز آن محل در بین مردم به نام «یهودی محلّه» شهرت دارد.
«محدّثین» جمع مکّسر سالم محدّث در حال نصبی و جرّی و به معنای «هر چیز تازه واقع شده»و «نوکننده» است، محدّثین از یک جنبه به معنای «راویان حدیث» نیز معنا میشود.
جلوههای معنوی و عرفانی مسجد محدثین
الف) محراب مقدّس
از گذشته دور، مردم شهر بابل به محراب مقدّس محدّثین اعتقاد بسیار دارند، هر کسی که بار اوّل وارد این مسجد میشود، در این محراب دو رکعت نماز برای حاجت خود به جا میآورد.از زمان احداث مسجد این محراب مبنای قبله مردم شهر بابل گردید حتّی در مشاهدات میدانی و مصاحبهها برخی گفتند که مردم با امتحان قُطبنمای خود و هماهنگ بودن عقربه قبلهنشان با راستای محراب ، به صحّت قطبنما از حیث فنّی اطمینان حاصل میکردند.
ب) مرقد علمای فرزانه و مجتهد
این مسجد مقدّس علمای فرزانه و مجتهدی را در دل خود جای داده است، در اینجا به برخی از علمای مدفون در حیاط این مسجد اشاره میشود:
ج) مرقد منور دو شهید گمنام
مسجد محدثین همچنین دو شهید گمنام ۲۰ و ۲۱ ساله را از سال ۱۳۸۷ در آغوش خود دارد.
د ) ائمه جماعت موفق و اندیشمند
برخی از ائمّه جماعات این مسجد در گذشته عبارتند از: علّامه ملانصیرا بانی مسجد که پس از بنای مسجد نمازجمعه را در این مکان برقرار کردند، شیخ کبیر، آیتالله شیخ هادی روحانی، آیتالله طیّبی، حجتالاسلام ارشادی، حجتالاسلام حجّتی و حجتالاسلام شیخ مهدی مقدسی که چند سالی امامت این مسجد را بر عهده داشتند، این عالمان از اندیشمندان مطرح شهرستان بابل بودند که محور توجّه ملاطفت مؤمنان نمازگزار بودند.
تولیت مسجد
از سال ۱۳۸۴ تاکنون امامت و مدیریت فرهنگی مسجد را به طور منسجم حجّتالاسلام عسکر نصیرایی برعهده دارند، ایشان به امر امامجمعه بابل حجّتالاسلام شیخ حسن روحانی، امامت و مدیریت مسجد را بر عهده گرفتند .
وی از روحانیون اهل قلم و نویسنده کتاب مشهور «خورشید پنهان، نگاهی به تاریخچه و کرامات مسجد مقدس محدّثین بابل(جمکران ثانی) هستند که در راستای اشاعه فرهنگ اسلامی به طور گسترده فعالیّت میکند به گونهای که این مسجد مقدّس هم اکنون یکی از مساجد موفّق، پویا و محوری در استان و شمال کشور محسوب میشود.
خاطرنشان میکنیم که حجتالاسلام نصیرایی به تازگی بعنوان روحانی و امام جماعت برتر در همایش برترینهای مساجد کشور مورد تجلیل قرار گرفت.
فعالیتها و مراکز فرهنگی مسجد
در این مسجد کلیه نمازهای یومیّه به جماعت برگزار و در حواشی نماز جماعت، تلاوت مستمر قرآن کریم، تفسیر آیات شریف، ارائه احکام و قرائت ادعیههایی مانند دعای کمیل، توسّل، زیارت عاشورا و زیارات دیگر به همراه احادیث اخلاقی برگزار میشود.
مراسم مربوط به سوگواری سرور و سالار شهیدان، آلالله، صفر، فاطمیّه، اعتکاف، احیای کامل لیالیقدر، جشن اعیاد و مناسبتها از برنامههای فرهنگی منسجم و فراگیر در(سطح شهرستان) این مسجد است که هر سال بهتر از قبل برگزار میشود.
مراکز فرهنگی این مسجد عبارتند از :
– کتابخانه تخصصی مهدویّت، که هر روز فعال است و شامل کتابهای متعدد مهدویّت است.
– مرکز عرضه محصولات فرهنگی
– کانون خانه خورشید: این کانون در جذب جوانان و سازماندهی آنان در برنامههای فرهنگی و هنری با برگزاری کلاسهای علمی و هنری فعالیتهای چشمگیری دارد.
– مجمع قاریان قرآن
– مهد قرآن مسجد محدّثین
مراسم معنوی اعتکاف
انسان همواره به دنبال راهی برای رسیدن به آرامش و گریز از هیاهوی این دنیای مادی است، فرار از اشتغالات زندگی و هوای نفس این فرصت را برای انسان هموار میسازد اما برای این دوری نیاز به خلوت است تا در انزوای وجود خویش خانه دل را از زنگار گناهان بشوید، اعتکاف زمینه چنین خلوتی را فراهم میکند و چه خلوتی زیباتر از خلوت در خانه آخرین حجت خدا بر زمین!
مسجد محدثین سالانه پذیرای قریب به ۳۱۳ بانوان معتکف از سراسر استان مازندران است و با برنامههای معنوی، متنوع و اثر بخش، خدماتدهی مناسب، بستههای فرهنگی و برنامههای رسانهای مناسب نشاط معنوی را برای آنان فراهم میآورد.
مسجد محدثین در نگاه بزرگان
راههای ارتباطی با مسجد مقدس محدثین
آدرس: بابل، چهار راه گلشن
تلفن تماس: ۳۲۲۹۳۳۲۳-۰۱۱ و کد پستی: ۱۷۶۹۱-۴۷۱۳۸
آدرس سایت اطلاعرسانی: http://www.mohaddesin.ir/home.html
آدرس کانال رسمی در فضای مجازی(تلگرام): https://t.me/mohadesin
نظر یکی از مداحان مسجد مقدس محدثین
سجاد مهدیپور مداح جوان مسجد محدثین در گفتوگو با خبرنگار بابل نوین این مسجد را محل آرامش مردم برشمرد و اظهار کرد: با توجه به فضای حاکم بر جامعه و شرایط اقتصادی مردم، مراسمات مسجد محدثین بعنوان پناهگاهی برای آرامش روحی آحاد ملت است.
وی افزود: نکته قابل تامل آن که جلسات با حضور پرشور مردم، فضایی را در جان و روح مردم ایجاد کرده که خواهان جلساتی قوی و معرفتی هستند، این نشانه بسیارخوبی برای یک جامعه منتظر است.
این مداح به نقش مهم خادمان و متخصصان فرهنگی در افزایش آگاهی مردم اشاره و تاکید کرد: تیم فرهنگی جوان، خلاق، متخصص و متفکر در مسجد محدثین موجب شده است تا امورات فرهنگی و آگاهیبخشی در فضای جامعه بصورت کاملا تخصصی انجام شود، در این میان میتوان به سایت، فضاهای مجازی، تلفن گویا، بیلبوردها، برشورها، مجلات و…. اشاره کرد که مبانی معرفتی امام زمانی تولید کرده و در فضای جامعه منتشر میکنند.
مهدیپور از جلسات و مراسمهایی که در این مسجد برگزار میشود به نیکی یاد کرد و گفت: تمامی مراسمات مسجد بعلت حضور پرشور مردم برای من خاطرهانگیز است لکن در این میان میتوان به دهه مهدویت، شیرخوارگان حسینی، تمنای وصال ویژهبرنامه لحظه تحویل سال و۳۰ شب مناجات شبهای رمضان اشاره کرد.
نظرات مردم بابل در مورد مسجد مقدس محدثین
به نقل از بابل نوین بیتردید مسجدمقدس محدثین که به جمکران ثانی شهرت یافته و میزبان مومنانی از سراسر کشور است، از الطاف ویژه الهیست که این لطف مسئولیتی خطیر را بر دوش مردم، متولیان و خادمان این مسجد نهاده است.
مسئولان و متولیان باید با تکیه بر ایمان و ارتباط عمیق قلبی مردم با مسجد و امامزمان(عج) در بصیرتافزایی، آگاهیبخشی و تربیت جامعه منتظر بکوشند و خود به عنوان الگو چهره واقعی یک مسلمان منتظر را برایشان ترسیم کنند.
مردم نیز باید در عمل، شایستگی دارا بودن این لطف را ثابت کنند، همانطور که در طی این سالهای فراق نگاه منتظرشان را به محراب این مسجد گره زدند و در ندبههای پرسوزشان دست به سوی آسمان بردند و امام زمانشان را صدا زدند: یک جمعه بیا محدثین دل ما …
به امید جمعه ظهور
اللهم العجل لولیک الفرج