وقوع بلایای طبیعی و غیرطبیعی بویژه جریان های سیل خانمان برانداز و ویرانگر که هر دو سال یک بار در مازندران رخ می دهد از مشکلاتی است که تاکنون به طورجدی برای پیشگیری از آن اقدام اساسی صورت نگرفته است.
تاریخ انتشارچهارشنبه ۲ ارديبهشت ۱۳۹۴ - ۰۷:۴۶
کد مطلب : ۹۷۶۵۳
۰
به گزارش بلاغ، آمارهای منابع رسمی نشان از آن دارد که از یک دهه پیش تاکنون این استان شاهد وقوع سیلاب های متعددی بوده که از خود خسارت های سنگینی بر بخش زیرساخت ها، ابنیه، تاسیسات زیربنایی و واحدهای مسکونی بر جای گذاشتند به نحوی که همچنان خرابی های ناشی از این بلای طبیعی در بسیاری از مناطق روستایی و شهری باقی است.
براساس اطلاعات جمع آوری شده از منابع رسمی از سال 73 تاکنون حدود 10 مورد سیل در برخی از شهرستان های مازندران از جمله نوشهر، چالوس، کلاردشت، بهشهر، نکا، محمود آباد، سوادکوه و در روزهای اخیر نیز دوباره در غرب مازندران بویژه بخش بلده نور جاری شد که در پی آن خسارت های سنگینی به این مناطق وارد کرده است.
سیلی که شامگاه روز یکشنبه هفته پیش در بیشتر شهرستان های مازندران از جمله مناطق غربی این استان جاری شد بیش از یکهزار میلیارد ریال به این استان خسارت زد.
این سیل متاسفانه به بخش های مختلف تأسیسات زیربنایی از قبیل راه های ارتباطی اصلی و فرعی روستایی، پل ها و دیواره های حفاظتی رودخانه ها، خطوط انتقال برق و مخابرات، واحدهای مسکونی، اراضی کشاورزی شهرستان های نور، تنکابن، کلاردشت، کجور، چالوس، محمود آباد و سوادکوه خسارت های سنگینی وارد کرد.
نگاهی گذرا به سوابق وقوع بلای طبیعی در مازندران نشان می دهد که وقوع سیل بیشترین فراوانی را داشته است و حدود 70 درصد از اعتباراتی که سوی ستاد حوادث غیرمترقبه کشور برای اجرای طرح های پیشگیری از بلایای طبیعی اختصاص می یابد، سهم قابل توجهی از آن برای جبران خسارت های سیل است.
نتیجه بررسی های مسئولان و دست اندرکاران امر نیز نشانگر این قضیه است که رعایت نکردن ملاحظات ژئوتکنیکی (بررسی شرایط زمین برای ایجاد و پایدارسازی سازه ها)، هیدرولوژیکی (بررسی آب زیرزمینی) و مهندسی رودخانه در اجرای طرح های عمرانی از علت های اساسی وقوع سیل در مازندران و تشدید خسارت های وارده به زیرساخت های شهری و روستایی و سایر حوزه ها بوده است.
اگر چه اعتباراتی برای اجرای طرح های جامع مهندسی رودخانه ها و نیز طرح جامع مدیریت سیلاب با هدف پیشگیری از این بلای طبیعی به مازندران تخصیص داده شده، اما به نظر می رسد تا زمان بهره برداری از این طرح ها که به مدت زمان زیادی نیاز دارد باید با برنامه ریزی اصولی، مدیریت منسجم و نیز تأمین امکانات و تجهیزات لازم امدادی و خدماتی برای کاهش خسارت های ناشی از جاری شدن احتمالی سیل چاره اندیشی کرد.
مدیرکل سابق مدیریت بحران استانداری مازندران در این باره گفت که حدود پنج هزار کیلومتر از طول مسیر رودخانه های جاری در این استان طغیانی است که نیاز به اعتبار برای ساماندهی دارد.
رستم زرودی افزود: سردهنه بیشتر رودخانه های استان سنتی بوده و برای اعمال تغییرات درآن ها و نصب تجهیزات مدرن نیاز به اعتبارات زیادی است.
وی تصریح کرد: سردهنه های رودخانه های استان ازاین حیث مهم است که با بالا آمدن آب، بستن آن دشوار می شود و در صورتی که نتوان آن را مهار کرد، آب وارد زمین های کشاورزی و منازل مردم شده و خسارت های سنگینی را بر جای می گذارد.
مدیرکل سابق مدیریت بحران استان مازندران بیشتر پل های موجود بر روی رودخانه های استان را غیراستاندارد توصیف کرد و گفت: این پل ها عرض کمی دارند و گوشواره های آنها افتاده که باعث انباشت رسوب و بالا آمدن سطح آب و جاری شدن آب رودخانه در معابر و خیابان ها می شود.
وی تعیین حریم رودخانه از لحاظ حقوقی را از ضروریات دیگر برشمرد و افزود: حریم رودخانه ها مشخص نیست و اقدام برای نشانه گذاری آن نزدیک به چهار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.
زرودی با اشاره به ارائه پیشنهادی درباره تأمین مالی ساماندهی رودخانه ها از محل برداشت ذخایر آنها، بیان کرد: می توان از ظرفیت های رودخانه ها استفاده و با همکاری پیمانکاران با تجهیزات مناسب از آورده های مصالح رودخانه ها هزینه دیوارکشی آنها را تأمین کرد.
مدیرکل سابق مدیریت بحران استان مازندران با اشاره به ضرورت تدوین طرح جامع سیلاب، خاطرنشان کرد: کار در حوزه کنترل سیلاب مربوط به یک دستگاه نیست و همه دستگاه های درگیر از هواشناسی گرفته تا حوزه آبخیزداری، ابنیه روستایی، شهرداری و دیگر بخش ها باید به وظایف خود در این زمینه عمل کنند.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز در جریان بررسی لایحه بودجه سال 94 کل کشور با اختصاص 180 میلیارد تومان جهت ساماندهی رودخانه ها موافقت کردند.
در جریان بررسی بخش هزینه ای لایحه بودجه 1394 با الحاق یک بند به تبصره 3 این لایحه موافقت کردند که 180 میلیارد تومان به ساماندهی رودخانه ها در کشور اختصاص یابد.
این مبلغ برای تکمیل طرح های حفاظت و ساماندهی رودخانه ها، آزادسازی و پرداخت خسارت به تصرفات و اعیانی های مزاحم و یا اراضی موردنیاز وزارت نیرو جهت اصلاح مسیر رودخانه های همان شهر در اختیار این وزارتخانه قرار می گیرد.
مدیرعامل آب منطقه ای مازندران نیز از طرح جامع مهندسی رودخانه های این استان خبر داد و اظهار کرد: مطالعات این طرح تاکنون حدود 90 درصد پیشرفت داشته است.
محمدابراهیم یخکشی تعداد رودخانه های بزرگ و کوچک استان را حدود 180 رشته به طول هفت هزار کیلومتر اعلام کرد و افزود: 70 درصد این رودخانه ها در ارتفاعات و بقیه در دشت جاری هستند.
وی اضافه کرد: در طرح جامع مهندسی رودخانه های مازندران، یکهزار و 680 کیلومتر رودخانه در دست مطالعه قرار می گیرد که در این طرح بسیاری از مسایل مورد نیاز از جمله ساماندهی و لایروبی و شناسایی مناطق حادثه خیز نیز دیده می شود.
یخکشی با بیان این که همه رودخانه های واقع در مناطق دشت و بخشی از رودخانه های واقع در ارتفاعات این استان نیازمند لایروبی هستند، خاطرنشان کرد: برای لایروبی رودخانه های استان اعتباری از سوی ستاد حوادث بحران استانداری به این نهاد داده می شود و ما اجرا می کنیم.
مدیرعامل آب منطقه ای مازندران یادآور شد: حتی بسیاری از انهار زراعی در این استان نیازمند لایروبی هستند که این نهاد مدیریت و نظارت می کند.
یخکشی اعتبارات تخصیصی برای لایروبی رودخانه این استان را پاسخگوی نیازها ندانست و تصریح کرد: با اتمام طرح جامع مهندسی رودخانه های مازندران بسیاری از مشکلات فراروی این بخش بسیاری از ظرفیت این بخش شنایسایی می شود.
وی اعتبار تخصیصی امسال بخش مهندسی رودخانه های مازندران را 130 میلیارد ریال اعلام کرد و گفت: این اعتبار دربخش های ساماندهی، دیواره سازی، لایروبی و تثبیت بستر رودخانه های این استان هزینه می شود.
به گفته وی 44 میلیارد ریال از کل این مبلغ در بخش لایروبی رودخانه های استان هزینه می شود.
یخکشی با اشاره به اهمیت و حساسیت رودخانه ها در مازندران افزود: مازندران از جهت تعداد رودخانه و از جهت طول رودخانه ها در مقایسه با دیگر استان های کشور در ردیف اول قرار دارد به همین جهت ایجاب می کند به این رودخانه توجه ویژه ای داشته باشیم.
وی با تأکید بر نگاه حفاظتی به رودخانه های استان تصریح کرد: ما مسئول ساماندهی رودخانه جهت عبور جریان آب هستیم و در نگهداری بعد از لایروبی رودخانه ها مردم باید مشارکت و به این نهاد همکاری داشته باشند.
امیرهوشنگ پاشا معاون بهره برداری شرکت آب منطقه ای مازندران هم گفت: در مرحله نخست، مطالعه مهندسی رودخانه های مازندران در طول یکهزار و 65 کیلومتر انجام می شود.
وی افزود: مطالعه اولیه این طرح از سال 1386 آغاز شد و تاکنون بیش از 20 میلیارد ریال اعتبار هزینه در برداشته است.
معاون بهره برداری شرکت آب منطقه ای مازندران اعتبار مورد نیاز برای تکمیل و بهره برداری از طرح مطالعات جامع رودخانه های مازندران را حدود 10 میلیارد ریال اعلام کرد.
پاشا گفت: درسال گذشته نیز کار نقشه برداری از 700 کیلومتر از رودخانه های تجن ساری، سیاهرود قائم‌شهر و چالکرود تنکابن نیز انجام شد.
براساس اطلاعات جمع آوری شده از منابع رسمی از سال 73 تاکنون حدود 10 مورد سیل در برخی از شهرستان های مازندران از جمله نوشهر، چالوس، کلاردشت، بهشهر، نکا، محمود آباد، سوادکوه و در روزهای اخیر نیز دوباره در غرب مازندران بویژه بخش بلده نور جاری شد که در پی آن خسارت های سنگینی به این مناطق وارد کرده است.
سیلی که شامگاه روز یکشنبه هفته پیش در بیشتر شهرستان های مازندران از جمله مناطق غربی این استان جاری شد بیش از یکهزار میلیارد ریال به این استان خسارت زد.
این سیل متاسفانه به بخش های مختلف تأسیسات زیربنایی از قبیل راه های ارتباطی اصلی و فرعی روستایی، پل ها و دیواره های حفاظتی رودخانه ها، خطوط انتقال برق و مخابرات، واحدهای مسکونی، اراضی کشاورزی شهرستان های نور، تنکابن، کلاردشت، کجور، چالوس، محمود آباد و سوادکوه خسارت های سنگینی وارد کرد.
نگاهی گذرا به سوابق وقوع بلای طبیعی در مازندران نشان می دهد که وقوع سیل بیشترین فراوانی را داشته است و حدود 70 درصد از اعتباراتی که سوی ستاد حوادث غیرمترقبه کشور برای اجرای طرح های پیشگیری از بلایای طبیعی اختصاص می یابد، سهم قابل توجهی از آن برای جبران خسارت های سیل است.
نتیجه بررسی های مسئولان و دست اندرکاران امر نیز نشانگر این قضیه است که رعایت نکردن ملاحظات ژئوتکنیکی (بررسی شرایط زمین برای ایجاد و پایدارسازی سازه ها)، هیدرولوژیکی (بررسی آب زیرزمینی) و مهندسی رودخانه در اجرای طرح های عمرانی از علت های اساسی وقوع سیل در مازندران و تشدید خسارت های وارده به زیرساخت های شهری و روستایی و سایر حوزه ها بوده است.
اگر چه اعتباراتی برای اجرای طرح های جامع مهندسی رودخانه ها و نیز طرح جامع مدیریت سیلاب با هدف پیشگیری از این بلای طبیعی به مازندران تخصیص داده شده، اما به نظر می رسد تا زمان بهره برداری از این طرح ها که به مدت زمان زیادی نیاز دارد باید با برنامه ریزی اصولی، مدیریت منسجم و نیز تأمین امکانات و تجهیزات لازم امدادی و خدماتی برای کاهش خسارت های ناشی از جاری شدن احتمالی سیل چاره اندیشی کرد.
مدیرکل سابق مدیریت بحران استانداری مازندران در این باره گفت که حدود پنج هزار کیلومتر از طول مسیر رودخانه های جاری در این استان طغیانی است که نیاز به اعتبار برای ساماندهی دارد.
رستم زرودی افزود: سردهنه بیشتر رودخانه های استان سنتی بوده و برای اعمال تغییرات درآن ها و نصب تجهیزات مدرن نیاز به اعتبارات زیادی است.
وی تصریح کرد: سردهنه های رودخانه های استان ازاین حیث مهم است که با بالا آمدن آب، بستن آن دشوار می شود و در صورتی که نتوان آن را مهار کرد، آب وارد زمین های کشاورزی و منازل مردم شده و خسارت های سنگینی را بر جای می گذارد.
مدیرکل سابق مدیریت بحران استان مازندران بیشتر پل های موجود بر روی رودخانه های استان را غیراستاندارد توصیف کرد و گفت: این پل ها عرض کمی دارند و گوشواره های آنها افتاده که باعث انباشت رسوب و بالا آمدن سطح آب و جاری شدن آب رودخانه در معابر و خیابان ها می شود.
وی تعیین حریم رودخانه از لحاظ حقوقی را از ضروریات دیگر برشمرد و افزود: حریم رودخانه ها مشخص نیست و اقدام برای نشانه گذاری آن نزدیک به چهار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.
زرودی با اشاره به ارائه پیشنهادی درباره تأمین مالی ساماندهی رودخانه ها از محل برداشت ذخایر آنها، بیان کرد: می توان از ظرفیت های رودخانه ها استفاده و با همکاری پیمانکاران با تجهیزات مناسب از آورده های مصالح رودخانه ها هزینه دیوارکشی آنها را تأمین کرد.
مدیرکل سابق مدیریت بحران استان مازندران با اشاره به ضرورت تدوین طرح جامع سیلاب، خاطرنشان کرد: کار در حوزه کنترل سیلاب مربوط به یک دستگاه نیست و همه دستگاه های درگیر از هواشناسی گرفته تا حوزه آبخیزداری، ابنیه روستایی، شهرداری و دیگر بخش ها باید به وظایف خود در این زمینه عمل کنند.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز در جریان بررسی لایحه بودجه سال 94 کل کشور با اختصاص 180 میلیارد تومان جهت ساماندهی رودخانه ها موافقت کردند.
در جریان بررسی بخش هزینه ای لایحه بودجه 1394 با الحاق یک بند به تبصره 3 این لایحه موافقت کردند که 180 میلیارد تومان به ساماندهی رودخانه ها در کشور اختصاص یابد.
این مبلغ برای تکمیل طرح های حفاظت و ساماندهی رودخانه ها، آزادسازی و پرداخت خسارت به تصرفات و اعیانی های مزاحم و یا اراضی موردنیاز وزارت نیرو جهت اصلاح مسیر رودخانه های همان شهر در اختیار این وزارتخانه قرار می گیرد.
مدیرعامل آب منطقه ای مازندران نیز از طرح جامع مهندسی رودخانه های این استان خبر داد و اظهار کرد: مطالعات این طرح تاکنون حدود 90 درصد پیشرفت داشته است.
محمدابراهیم یخکشی تعداد رودخانه های بزرگ و کوچک استان را حدود 180 رشته به طول هفت هزار کیلومتر اعلام کرد و افزود: 70 درصد این رودخانه ها در ارتفاعات و بقیه در دشت جاری هستند.
وی اضافه کرد: در طرح جامع مهندسی رودخانه های مازندران، یکهزار و 680 کیلومتر رودخانه در دست مطالعه قرار می گیرد که در این طرح بسیاری از مسایل مورد نیاز از جمله ساماندهی و لایروبی و شناسایی مناطق حادثه خیز نیز دیده می شود.
یخکشی با بیان این که همه رودخانه های واقع در مناطق دشت و بخشی از رودخانه های واقع در ارتفاعات این استان نیازمند لایروبی هستند، خاطرنشان کرد: برای لایروبی رودخانه های استان اعتباری از سوی ستاد حوادث بحران استانداری به این نهاد داده می شود و ما اجرا می کنیم.
مدیرعامل آب منطقه ای مازندران یادآور شد: حتی بسیاری از انهار زراعی در این استان نیازمند لایروبی هستند که این نهاد مدیریت و نظارت می کند.
یخکشی اعتبارات تخصیصی برای لایروبی رودخانه این استان را پاسخگوی نیازها ندانست و تصریح کرد: با اتمام طرح جامع مهندسی رودخانه های مازندران بسیاری از مشکلات فراروی این بخش بسیاری از ظرفیت این بخش شنایسایی می شود.
وی اعتبار تخصیصی امسال بخش مهندسی رودخانه های مازندران را 130 میلیارد ریال اعلام کرد و گفت: این اعتبار دربخش های ساماندهی، دیواره سازی، لایروبی و تثبیت بستر رودخانه های این استان هزینه می شود.
به گفته وی 44 میلیارد ریال از کل این مبلغ در بخش لایروبی رودخانه های استان هزینه می شود.
یخکشی با اشاره به اهمیت و حساسیت رودخانه ها در مازندران افزود: مازندران از جهت تعداد رودخانه و از جهت طول رودخانه ها در مقایسه با دیگر استان های کشور در ردیف اول قرار دارد به همین جهت ایجاب می کند به این رودخانه توجه ویژه ای داشته باشیم.
وی با تأکید بر نگاه حفاظتی به رودخانه های استان تصریح کرد: ما مسئول ساماندهی رودخانه جهت عبور جریان آب هستیم و در نگهداری بعد از لایروبی رودخانه ها مردم باید مشارکت و به این نهاد همکاری داشته باشند.
امیرهوشنگ پاشا معاون بهره برداری شرکت آب منطقه ای مازندران هم گفت: در مرحله نخست، مطالعه مهندسی رودخانه های مازندران در طول یکهزار و 65 کیلومتر انجام می شود.
وی افزود: مطالعه اولیه این طرح از سال 1386 آغاز شد و تاکنون بیش از 20 میلیارد ریال اعتبار هزینه در برداشته است.
معاون بهره برداری شرکت آب منطقه ای مازندران اعتبار مورد نیاز برای تکمیل و بهره برداری از طرح مطالعات جامع رودخانه های مازندران را حدود 10 میلیارد ریال اعلام کرد.
پاشا گفت: درسال گذشته نیز کار نقشه برداری از 700 کیلومتر از رودخانه های تجن ساری، سیاهرود قائم‌شهر و چالکرود تنکابن نیز انجام شد.
منبع : ایرنا ـ مازندران
پربيننده ترين
پنجشنبه ۶ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۰۰:۰۰
چهارشنبه ۵ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۰۰:۱۰
چهارشنبه ۵ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۱۶:۰۲
چهارشنبه ۵ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۰۶:۴۹
سه شنبه ۴ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۱۶:۵۵
سه شنبه ۴ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۰۰:۲۳
يکشنبه ۲ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۰۰:۱۷
شنبه ۱ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۰۰:۱۴