یادنامه نوزدهم:: جنگل‌های بکر مازندران قاچاق می‌شوند/طبیعت نگهبان ندارد

به گزارش بلاغ، این گزارش در 3 دی‌ماه 93 در رسانه‌های مجازی مازندران منتشر شد: منابع طبیعی جزو سرمایه ملی و متعلق به همه‌ مردم است، همگی باید در حفظ آن کوشا و ساعی باشیم، حفاظت از منابع طبیعی نیاز به زیرساخت‌هایی همچون منابع مالی و انسانی و همچنین همکاری مردم و دستگاه‌ها را دارد.

مهیا نبودن زیرساخت‌ها به طور کامل مشکلات زیادی را در عرصه صیانت از منابع طبیعی به وجود آورده که یکی از بارزترین آن، آمارهای کشف چوب قاچاق و تعداد زیاد متخلفان است.

همچنین یکی از دیگر موارد بحران‌آفرین حوزه منابع طبیعی اراضی آزادسازی‌ شده این بخش است.

فرمانده یگان حفاظت اداره‌کل منابع طبیعی غرب مازندران شرحی بر اقدامات گسترده این یگان داشت و در رابطه با سهم این یگان در آزادسازی اراضی گفت: در سال‌جاری 13 هکتار از اراضی تصرفی افراد سودجو با حساسیت زیاد این یگان که مستلزم وقت و هزینه بود، آزادسازی شد.

یوسف‌علی ادیب با اشاره به اقدامات و تلاش‌های شبانه‎روزی یگان حفاظت، آمارهای مورد توجه از عملکرد این یگان را نتیجه همت و قاطعیت نیروها برشمرد و افزود: بیشترین دست‌‌درازی‌ها به منابع طبیعی در حوزه نوشهر و رویان و همچنین کمترین آن در چالوس، کلاردشت و تنکابن است.

وی در ادامه با اشاره به چوب‌های کشف شده، بیان داشت: عمده چوب‌هایی که کشف می‌شود، چوب‌های نوع باغی هستند و چوب‌های جنگلی کمتر دیده می‌شود و اگر هم باشد بیشتر مربوط به توسکا است.

* کشف 66 متر مکعب چوب

این مسئول با بیان اینکه قسمت مورد توجهی از کشفیات چوب به علت وجود کارخانه نئوپان در عباس‌آباد انجام می‌شود، خاطرنشان کرد: امسال، 66 متر مکعب کشفیات چوب داشتیم که این میزان هفت درصد کمتر از سال گذشته بود.

فرمانده یگان حفاظت اداره‌کل منابع طبیعی غرب مازندران با بیان اینکه کارخانه نئوپان به قوانین خرید و فروش چوب اعتنا نمی‎کند، ابراز داشت: این کارخانه با تخلف کاری، تمام چوب‌هایی که به وسیله افراد و مناطق مختلف آورده می‌شود را به نرخی توافقی می‌خرد که همین موضوع سبب تخلف و بی‌قانونی در غرب مازندران شده است.

ادیب با عنوان اینکه وقتی یگان حفاظت قصد بازدید از کارخانه را داشته باشد، با مخالفت مدیر آن مواجه می‌شوند، تصریح کرد: سعی می‌شود در با حکم قضایی از این کارخانه سرکشی ‌شود و در نهایت مشخص می‎شود که بیشتر چوب‌هایی که در کارخانه وجود دارد، به صورت غیرقانونی برداشت شده‌اند.

وی با بیان اینکه مراجع قضایی باید برخورد شدیدتری با این متخلفان داشته باشند، بیان داشت: دستگاه قضا باید قاطعانه‌ خودروها و تجهیزات‌شان را توقیف کند.

* هر 30 هزار هکتار یک محیط‌بان در غرب مازندران

این مسئول با اشاره به کمبود نیروی انسانی برای حفاظت از عرصه‌های منابع طبیعی، گفت: اگر بخواهیم به طور استاندارد بین‌المللی به حفاظت از این عرصه نگاه کنیم، هر 2 هزار هکتار جنگل و منابع طبیعی نیاز به یک مأمور دارد، اما در غرب مازندران هر 30 هزار هکتار یک مأمور از منابع طبیعی حراست می‌کند.

فرمانده یگان حفاظت اداره‌کل منابع طبیعی غرب مازندران اضافه کرد: تعدادی از سربازان و بسیجیان به‌ طور کمکی نیز در اختیار منابع طبیعی قرار گرفتند.

ادیب با اشاره به ضعف در امکانات لجستیکی منابع طبیعی غرب مازندران، یادآور شد: نیاز شدید به اعتبارات داریم، با خودروی شخصی نمی‌توان از جنگل، حفاظت و همچنین گشت‌زنی انجام داد.

وی ابراز کرد: مأموران یگان حفاظت منابع طبیعی غرب مازندران با لندرور به تعقیب و گریز با بهترین خودروهای قاچاق‌چیان می‌پردازند که در بسیاری از مواقع موفق به دستگیری آنها نمی‌شوند.

این مسئول با بیان اینکه 20 واحد سرجنگل‌بانی و سه پاسگاه ایست و بازرسی فعال مشغول به فعالیت هستند، اضافه کرد: امسال تاکنون 17 پرونده زمین‌خواری به مساحت حدود 3 هکتار، و 46 پرونده تخریب اراضی منابع طبیعی در غرب مازندران، تشکیل شد.

فرمانده یگان حفاظت اداره‌کل منابع طبیعی غرب مازندران همچنین ابراز داشت: 48 پرونده به همراه قاچاق بیش از 61 مترمکعب چوب را ثبت کردیم.

عده‌ای زیادی از کارکنان اداره‌کل منابع طبیعی مازندران بازنشسته شدند، ولی تاکنون هیچ اقدامی برای جذب نیروی جدید در این اداره از سوی مسئولان صورت نگرفته و این اداره که وظیفه خطیر حفاظت از محیط زیست را بر عهده دارد، به شدت با کمبود نیرو مواجه است.

از سویی تجهیز نشدن این اداره‌کل به اقلام اولیه‌ای چون خودروی گشت‌زنی نیز از مشکلات بزرگ محیط‌بانان است که باید مسئولان ذی‌ربط تدبیری برای حفظ سرمایه عظیم جنگل‎ها بیندیشند.

* منابع طبیعی قدرت حفاظت را ندارد

دادستان مرکز مازندران نیز با بیان اینکه طرح مقابله با قاچاق چوب و تخریب منابع طبیعی در دستور کار ستاد مبارزه با جرائم خاص قرار گرفته است، تصریح کرد: با توجه به امکانات و توانمندی فعلی، اداره منابع طبیعی قدرت حفاظت از منابع طبیعی را ندارد.

اسدالله جعفری یکی دیگر از مشکلات را کم شدن شمار محیط‌بانان عنوان کرد و گفت: در مازندران در هر 62 هزار هکتار یک مأمور محیط‌بان وجود دارد که این یک ضعف بزرگ در حوزه صیانت از منابع طبیعی است.

* برداشت بی‎رویه چوب توسط برخی نهادها

در همایش ملی مدیریت جنگل‎های شمال ایران که چندی پیش در دانشگاه علوم کشاورزی ساری برگزار شد، قائم‌مقام سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور بیان کرد: دولت با مصوبه ممنوعیت برداشت چوب از جنگل، فرصتی برای جبران 10 سال کاستی در اجرای طرح‌های صیانت از جنگل ایجاد کرد.

ناصر مقدسی با بیان اینکه طرح‌های جنگل‌داری در شمال سنتی است، افزود: بهره‌برداری از چوب جنگل جزیی از مدیریت پایدار محسوب می‌شود.

مشاور عالی معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری نیز در این همایش خاطرنشان کرد: برخی از نهادها برداشت چوب از جنگل‌های شمال را بدون انجام تعهدات خود انجام می‌دهند.

عبدالغفار شجاع گفت: امروز وضعیت برداشت چوب از جنگل بسیار نگران‌ کننده است و اگر مصوبه دولت به درستی اجرا نشود، خیانتی بزرگ به جنگل‌ها می‌شود.

یکی از استادان جنگل‎شناسی نیز با بیان اینکه هم‌ اکنون جنگل‌های شمال کشور در وضعیت بحرانی به سر می‌برند، تصریح کرد: حدود 10 درصد مساحت جنگل‌های شمال کشور دست‌نخورده است و باید برای حفظ ذخایر ژنتیکی از آنها حفاظت کنیم.

محمدرضا مروی با تأکید بر اینکه نباید جنگل‌کاری را فراموش کنیم، متذکر شد: تنوع گونه‌ای جنگل‌های شمال 130 گونه درختی و درختچه‌ای است که باید نسبت به حفاظت آن تلاش کنیم.

خیانت بزرگ و جفایی که خواسته یا ناخواسته براساس مدیریت ناصحیح به جنگل‌های مازندران می‌شود،طی زمانی کوتاه قابل جبران نیست و باید با چاره‌اندیشی مسئولان استان و کشور معضلات موجود در این حوزه هر چه سریع‎تر برطرف شود.