به گزارش پایگاه خبری تحلیلی
بلاغ، شب یلدا، بهعنوان یکی از کهنترین جشنهای ایرانی، هر ساله در سراسر کشور بهویژه در استان مازندران با شور و شوق خاصی برگزار میشود. این شب که به طولانیترین شب سال معروف است، نمادی از پیروزی روشنایی بر تاریکی و آغاز فصل زمستان است.
مردم مازندران، با تکیه بر سنتهای دیرینه و ارادت به آداب و رسوم فرهنگی خود، این شب را بهطور ویژهای جشن میگیرند و با آغوشی باز از فرهنگ غنی ایرانی اسلامی خود پذیرایی میکنند.
شب یلدا یا همان شب چله، که در آخرین شب پاییز و آغاز زمستان برگزار میشود، یکی از مهمترین جشنهای ایرانی است که در مازندران نیز با توجه به ویژگیهای خاص فرهنگی و جغرافیایی این استان، بهطور ویژهای برگزار میشود.
این شب در تقویم ایرانیها بهعنوان شبی پر از عشق، دوستی، مهمانی و صمیمیت شناخته میشود و مردم استان مازندران همگام با دیگر نقاط کشور، این شب را به سنتهای ویژهای چون شبنشینی با خانواده، خوردن خوراکیهای خاص و برگزاری مراسمات خانوادگی و اجتماعی جشن میگیرند.
آداب و رسوم شب یلدا در مازندران
در مازندران، شب یلدا بهعنوان یک شب مقدس و معنوی در کنار مراسمات جشن، فرصتی برای بازگشت به خانه و خانواده به شمار میآید.
بیشتر مردم استان، شب یلدا را در کنار خانوادههای خود میگذرانند و از فرصت جمع شدن با نزدیکان برای گرامیداشت این شب بهره میبرند. یکی از رسوم پرطرفدار در این شب، فال حافظ است که بهویژه در خانههای مازندرانی رایج است. خانوادهها دور هم جمع میشوند و هر فردی نیت خود را میکند و سپس با خواندن یکی از اشعار حافظ، سعی میکنند به جستجوی معانی و پیامهایی برای سال جدید برآیند.
از دیگر آداب و رسوم این شب در مازندران، خوردن میوههای زمستانی است. در شب یلدا، خوردن میوههایی چون هندوانه، انار، سیب و نارنگی بهعنوان نمادی از شیرینی زندگی و روشنایی در دل تاریکیها و سختیهای زمستان، رایج است. هندوانه بهویژه در شب یلدا نمادی از گرما و روشنایی به حساب میآید و مصرف آن در این شب، نوعی باور به پیروزی نور بر ظلمت و درک طبیعت است. همچنین انار با دانههای سرخ خود که نماد زندگی، شادی و ثروت است، نقش ویژهای در سفره شب یلدا در مازندران ایفا میکند.
موسیقی و شعر؛ همراهان شب یلدا
در مازندران، شب یلدا با موسیقی محلی و خواندن اشعار فولکلور همراه است. یکی از جذابترین بخشهای شب یلدا در این استان، حضور خوانندگان بومی و نواختن سازهای محلی مانند تار، سهتار و دف است که فضای مراسم را از هر زمانی شادابتر و پرنشاطتر میکند. در کنار این موسیقیهای محلی، اشعار معروف شعرای ایرانی مانند حافظ، سعدی و مولانا نیز در محافل مازندرانی خوانده میشود.
در این شب، خانوادهها با هم به اشتراک گذاشتن اشعار و داستانها به ترویج فرهنگ شعر و ادب فارسی کمک میکنند و سنتهای فرهنگی ایران را زنده نگه میدارند.
صمیمیت و اتحاد در شب یلدا
شب یلدا در مازندران فرصتی برای تقویت پیوندهای خانوادگی و ایجاد فضای صمیمیت و محبت است. در این شب، اعضای خانواده دور هم جمع میشوند و با پذیرایی از یکدیگر، لحظاتی را به دور از دغدغههای روزمره به خوشی و آرامش میپردازند. این شب، نماد اتحاد خانوادههاست و فرصت خوبی برای بازسازی روابط و پیوندهای خانوادگی فراهم میآورد.
علاوه بر این، شب یلدا در مازندران، فرصتی برای دیدار با دوستان و اقوام است که بهویژه در مناطق روستایی، این دید و بازدیدها با مراسم خاصی برگزار میشود. در این شب، اهالی روستاها در کنار یکدیگر به جشن و شادی میپردازند و با تبادل هدایا و خوراکیها، مهر و محبت را به یکدیگر نشان میدهند. از این رو، شب یلدا در مازندران علاوه بر ویژگیهای خانوادگی، نماد همبستگی اجتماعی و فرهنگی در سطح محلهها و روستاها نیز به شمار میرود.
غذاها و خوراکیهای شب یلدا در مازندران
در شب یلدا، خوراکیهای مختلفی در سفرههای مازندرانی به چشم میخورند که هرکدام از آنها نمادهایی از فرهنگ و طبیعت این استان دارند. علاوه بر میوهها، شیرینیهای محلی مانند حلوا، کلوچه و باقلق نیز در این شب سرو میشود. این شیرینیها، که از مواد اولیهای همچون آرد، شکر، خرما، مغز گردو و بادام تهیه میشوند، در کنار نوشیدنیهایی چون چای دمنوش، فضای گرمی به جشنهای شب یلدا میبخشند.
یکی دیگر از خوراکیهای محبوب در شب یلدا، آب انار و دمنوشهای گیاهی است که علاوه بر طعم خوش، خاصیتهای درمانی فراوانی نیز دارند. مردم مازندران در این شب به تهیه انواع دمنوشهای گیاهی از جمله دمنوش گلگاوزبان، زعفران و بادرنجبویه میپردازند که علاوه بر لذتبردن از طعم آنها، بر بهبود وضعیت جسمی و روانی افراد نیز تاثیرگذار است.
لزوم ترویج فرهنگ شب یلدا
در دنیای مدرن امروزی، رسانهها نقش ویژهای در ترویج و گسترش آداب و رسوم ایرانی دارند. در شب یلدا، تلویزیون، رادیو و شبکههای اجتماعی، با پخش برنامههای ویژه، جشنهای خانوادگی و محلی را به نمایش میگذارند و فرهنگ ایرانی را به نسلهای جدید منتقل میکنند. در این راستا، بسیاری از رویدادهای فرهنگی در سراسر استان مازندران نیز برگزار میشود که هدف آنها معرفی بهتر این سنتها و فرهنگ اصیل ایرانی اسلامی است.
تاثیر اجتماعی شب یلدا بر روابط خانوادگی
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به اینکه شب یلدا در مازندران، جشنی است که با روحیهای از صمیمیت، عشق و دوستی، نشاندهنده اتحاد و همبستگی میان مردم است، اظهار کرد: این شب با آداب و رسوم ویژه خود، که تلفیقی از فرهنگ کهن ایرانی و آموزههای اسلامی است، فرصتی برای بازگشت به ریشهها و تقویت پیوندهای خانوادگی و اجتماعی فراهم میآورد.
حسین ایزدی بیان کرد: مردم مازندران همچنان در این شبها با تکیه بر آداب و سنتهای دیرینه، بهطور ویژهای به جشن و شادمانی میپردازند و در این راه، نقش مهمی در ترویج و زنده نگهداشتن فرهنگ ایرانی اسلامی ایفا میکنند.
وی با اعلام اینکه شب یلدا یکی از کهنترین جشنهای ایرانی است که با سنتهای فراوانی همراه است، ادامه داد: این شب که به طور معمول در بلندترین شب سال، ۳۰ آذر، برگزار میشود، فرصتی برای تجدید روابط خانوادگی، گرامیداشت آداب و رسوم و تقویت پیوندهای اجتماعی در میان اعضای خانواده است.
ایزدی خاطرنشان کرد: تاثیرات اجتماعی شب یلدا بر روابط خانوادگی بسیار گسترده و عمیق است و در این شب، اعضای خانواده به دلیل گردهمایی در کنار یکدیگر، از فضای صمیمی و پر از محبت بهرهمند میشوند.
*تقویت پیوندهای عاطفی
سید جلال محمدی از هنرمندان مازندرانی نیز در گفتگو با خبرنگار ما به تاثیر شب یلدا بر روابط خانوادگی اشاره کرد و افزود: در دنیای پرمشغله و دیجیتالی امروز، بسیاری از افراد فرصت کافی برای دیدار و گفتگو با اعضای خانواده را ندارند. شب یلدا این فرصت را فراهم میکند تا اعضای خانواده، چه در داخل و چه در خارج از کشور، به خانه پدری بازگشته و در کنار یکدیگر باشند. این شب بهعنوان یک جشن ملی، علاوه بر تقویت ارتباطات میان اعضای خانواده، به ایجاد فضای عاطفی مثبت نیز کمک میکند.
وی بیان کرد: در این شب که همه افراد در کنار هم جمع میشوند، فرصت مناسبی برای بیان احساسات و افکار وجود دارد. بسیاری از افراد در این شبها به یاد خاطرات گذشته میافتند و درباره دوران کودکی یا تجربیات خاص خانوادگی خود صحبت میکنند.
محمدی تصریح کرد: این نوع گفتگوها به تقویت پیوندهای عاطفی و ایجاد احساس تعلق به خانواده کمک میکند. همچنین، بزرگترها در شب یلدا معمولاً قصههایی از گذشته یا حکایات قدیمی تعریف میکنند که میتواند به انتقال ارزشها و آموزههای فرهنگی به نسلهای جدید کمک کند.
وی با اشاره به اینکه بسیاری از خانوادهها دست به دست هم داده و سفرهای رنگین از میوهها، آجیلها، شیرینیها و دمنوشها آماده میکنند، خاطرنشان کرد: این همکاری مشترک در تهیه سفره شب یلدا، در حقیقت نمادی از همبستگی و همکاری میان اعضای خانواده است. وقتی خانوادهها در کنار هم از این سفره لذت میبرند، حس همبستگی و اتحاد در میان اعضای خانواده تقویت میشود.
*ارادت مردم مازندران به آداب و فرهنگها
علی حسینی یکی از پژوهشگران حوزه فرهنگ وتاریخ بومی مازندران نیز در گفتگو با خبرنگار ما با اعلام اینکه شب یلدا بهعنوان یک جشن سنتی، فرصت مناسبی برای انتقال و حفظ آداب و رسوم است، گفت: بسیاری از خانوادهها در این شبها به کودکان خود میآموزند که چگونه این جشن را برگزار کنند، از چه میوهها و خوراکیهایی استفاده کنند و حتی چه آداب و رسوم خاصی در این شب وجود دارد. این نوع آموزشها و انتقال ارزشها به نسلهای آینده، به حفظ هویت فرهنگی و ملی کمک میکند.
وی بیان کرد: شب یلدا علاوه بر تاثیرات فرهنگی و عاطفی، نقش مهمی در تقویت روابط اجتماعی میان اعضای خانواده دارد چرا که این شب فرصتی است برای ایجاد خاطرات مشترک و تقویت انسجام در خانواده، که میتواند بر روابط بلندمدت تاثیرگذار باشد.
حسینی افزود: شب یلدا نه تنها یک جشن شاد و پر از نشاط است، بلکه فرصتی برای ایجاد و تقویت روابط خانوادگی مستحکم و پایدار میباشد.
این پژوهشگر حوزه فرهنگ و تاریخ بومی مازندران با اشاره به اینکه بلندترین شب سال در مازندران فرصتی برای تقویت روابط اجتماعی، فرهنگی و خانوادگی شناخته میشود، گفت: مردم مازندران همواره به آداب و فرهنگهای خود ارادت دارند و شب یلدا فرصت مناسبی است تا این فرهنگها را در کنار هم جشن بگیرند. د
به گزارش
بلاغ، شب یلدا در مازندران نه تنها یک جشن فرهنگی است، بلکه فرصتی برای تقویت روابط خانوادگی، اجتماعی و ارتباط با طبیعت فراهم میآورد. این شب با آداب و رسوم خاص خود، همواره یادآور اهمیت فرهنگ، همبستگی و امید به آینده است. برای مردم مازندران، شب یلدا نمادی از آغاز دوباره و فرصتهای تازه است که با عشق و مهربانی در کنار هم جشن گرفته میشود.
انتهای خبر/