برق جهش در چشمان صنعت تولید برق چراغ افزایش راندمان غول‌های تولید برق کشور روشن می‌شود

به گزارش بلاغ، این روزها بسیاری از نقاط کشور در شرایطی روزهای داغ تابستانه را پشت سر می‌گذرانند که صنعت برق به عنوان یک صنعت راهبردی و فراگیر بار فراوانی را هم در تأمین انرژی مورد نیاز صنایع و هم نیاز مردم به دوش می‌کشد.

بدون شک امروزه کمتر فعالیت و عرصه‌ خرد و کلانی را می‌توان نام برد که انرژی برق پیش نیاز اساسی اجرای امورات آن نباشد و از سوی دیگر زندگی مردم نیز با پیشرفت تکنولوژی وابستگی فراوانی به این انرژی پاک پیدا کرده است که ناگسستنی خواهد بود.

در این شرایط به خوبی قابل درک است که صنعت برق پیشران زیرساخت‌های اساسی کشور به شمار آمده و می‌توان این صنعت را به دلیل وابستگی عدیده صنایع مختلف به آن، زیرساخت زیرساخت‌های اساسی کشور به شمار آورد.

اما همین صنعت برق نیز از ارکان و بخش‌های مختلفی تشکیل شده که هریک اهمیت قابل توجهی را دارا می‌باشند که در این میان بخش تولید برق اساس تمام صنعت برق را شامل شده و به نوعی زیربنای این صنعت مهم را تشکیل می‌دهد.

با این تفاسیر صنعت تولید برق زیرساخت صنعت برقی خواهد بود که خود زیرساخت بسیاری از زیرساخت‌های کشور به شمار می‌آید و همین امر نیز اهمیت بالای صنایع تولید برق در کشور را بیش از پیش نمودار می‌سازد.

در شرایط فعلی نیز نیروگاه‌های حرارتی را می‌توان قلب تپنده تولید برق برشمرد که با مدیریت دولتی، خصوصی و خصولتی هریک تمام توان خود را برای تأمین یکی از مهمترین انرژی‌های کشور به کار بسته‌اند.

* طلوع کار و ابتکار

اما نیاز روزافزون صنایع در کنار گرمای فراوان نیمه نخست سال همراه با شرایط فراگیری بیماری کرونا نیز که سبب خانه‌نشینی بیشتر مردم و افزایش مصرف نسبت به زمان مشابه سال‌های قبل شده اهمیت تولید برق و به نوعی ایجاد جهش در آن را بیش از پیش نمایان ساخته است.

ایجاد جهش در تولید برق نیازمند یک استراتژی کارآمد و مبتکرانه با استفاده از تمام ظرفیت‌های طبیعی، انسانی و اقتصادی کشور است تا علاوه بر تأمین بدون دغدغه یکی از مهمترین انرژی‌های مورد نیاز، به صادرات فراوان و منافع حاصل از آن نیز اندیشید.
برکسی پوشیده نیست افزایش رفاه اجتماعی و امنیت جامعه نیز به نوعی با صنعت تولید عجین بوده و در این میان تولید برق مطمئن و پایدار برای همه مصرف‌کنندگان خرد و کلان در سطح کشور مأموریت سنگینی است که مدیریت آن بر دوش وزارت نیرو و شرکت‌های تابعه آن در این راستا تعریف ساخته است.

* چشم‌انداز روشن تولید برق در کشور

در همین راستا محسن طرزطلب مدیرعامل شرکت مادرتخصصی تولید نیروی برق حرارتی چندی پیش در تبیین آخرین وضعیت صنعت برق کشور، اظهار کرد: این مجموعه هم اکنون با ۹۴ نیروگاه دولتی و خصوصی حدود ۹۲ درصد برق مورد نیاز سالیانه کشور را تامین می‌کند و استمراربخشی به تولید پایدار در این مجموعه با توجه به نیاز روزافزون مشترکان جدید صنعت برق از برنامه‌های جدی این مجموعه مادرتخصصی بوده است.

وی افزود: طبق ارزیابی‌ها سالیانه حدود یک میلیون مشترک جدید به صنعت برق ایران افزوده می‌شود که با توجه به سهم ۹۲ درصدی نیروگاه‌های حرارتی در سبد تولید برق کشور، این واحدها نقش بسیار مهمی برای تأمین انرژی مورد نیاز مشترکان به ویژه در ایام پیک مصرف تابستان بر عهده دارند.

مدیرعامل شرکت مادرتخصصی تولید نیروی برق حرارتی خاطرنشان کرد: بدین منظور تا پایان شهریورماه امسال یک هزار و ۲۰۰ مگاوات به ظرفیت موجود نیروگاه‌های حرارتی کشور افزوده خواهد شد و به طور کلی در سال جهش تولید بیش از سه هزار مگاوات نیروگاه جدید در قالب پویش #هرهفته_الف_ب_ایران به بهره‌برداری خواهد رسید.

* صدای پای نخستین نیروگاه ملی می‌آید

این مسئول آغاز عملیات ساخت نخستین نیروگاه ملی با راندمان ۶۰ را از دیگر برنامه‌های مهم مجموعه برق حرارتی در سال جهش تولید خواند و اضافه کرد: در سال گذشته طرح نیروگاه ملی با واحدهای پیشرفته ساخت داخل منطبق با شرایط اقلیمی نقاط مختلف کشور و با هدف افزایش توان و راندمان، انطباق با شرایط زیست‌محیطی، کاهش مصرف آب، کنترل آلاینده‌ها، کاهش هزینه‌های احداث و بهبود بازه‌‌های تعمیرات، طی مطالعات و بررسی‌های علمی و کارشناسی طرح‌های ابتکاری (مانند طرح HAS) تهیه شده و اولین نمونه آن هم با استفاده از واحد پیشرفته ساخت داخل MGT۷۵ با راندمان ۶۰ درصد خواهد بود.
وی اذعان کرد: توربین گازی MGT۷۵ به عنوان اولین توربین گازی ملی با راندمان بالا طی همکاری مشترک شرکت مادرتخصصی تولید نیروی برق حرارتی، شرکت مپنا و پژوهشگاه نیرو در مرحله طراحی و تولید است.

طرزطلب تصریح کرد: سال گذشته با تلاش‌های صورت گرفته راندمان نیروگاه‌های حرارتی به بیشترین میزان خود در طول تاریخ صنعت برق رسید و برای اولین بار به حدود ۵۶/۳۸ درصد ارتقا یافت. این موفقیت باعث شد تا راندمان نیروگاه‌های ایران بالاتر از بسیاری از کشورهای پیشرفته در حال توسعه قرار بگیرد و برنامه‌ریزی مناسبی به منظور استمرار این وضعیت در دستور کار قرار بگیرد.

* از نیروگاه زمین‌گرمایی تا خروج نیروگاه‌های بازنشسته

وی افزود: بر همین اساس یکی از برنامه‌های جدی مجموعه در سال جهش تولید دست‌یابی به راندمان متوسط ۳۹ درصدی در نیروگاه‌های حرارتی است که برای تحقق این مهم برنامه‌‌های متعددی همچون بهره‌برداری از ۹ واحد بخار سیکل ترکیبی به ظرفیت یک هزار و ۴۵۴ مگاوات و افتتاح سه واحد گازی راندمان بالا با ظرفیتی بالغ بر ۹۲۱ مگاوات در دستور کار قرار گرفته است.

مدیرعامل شرکت مادرتخصصی تولید نیروی برق حرارتی یکی از عوامل موثر بر افزایش راندمان نیروگاه‌های حرارتی را تبدیل نیروگاه‌های گازی به سیکل ترکیبی دانست و بیان کرد: با اجرای این مهم، راندمان این واحدها از حدود ۳۳ درصد به ۴۷ تا ۵۰ درصد ارتقا پیدا می‌کند و نقش بسزایی در بهینه مصرف کردن سوخت گاز نیروگاه‌ها خواهد داشت.

این مسئول اضافه کرد: از دیگر برنامه‌های شرکت تولید نیروی برق حرارتی در سال جهش تولید افتتاح نخستین نیروگاه زمین‌گرمایی ایران در مشکین‌شهر اردبیل خواهد بود که براساس برنامه‌ریزی صورت گرفته این نیروگاه پنج مگاواتی اسفندماه امسال به بهره‌برداری می‌رسد.

وی گفت: موضوع بازنشسته کردن نیروگاه‌های فرسوده کشور نیز از دیگر برنامه‌های پیش‌بینی شده در این بخش خواهد بود که در حال حاضر از رده خارج کردن دو نیروگاه در دستور کار قرار گرفته است و امیدواریم امسال برنامه عملیاتی اجرایی آن‌ها در نیروگاه ری و طرشت آغاز شود.

* اجرای بلوک سیکل ترکیبی جدید در نیروگاه نکا

در همین راستا چندی پیش در جریان افتتاح پروژه‌های ملی در حوزه انرژی طرح رفع محدودیت‌های تولید نیروگاه شهید سلیمی نکا به صورت ویدئو کنفرانسی از سوی وزیر نیرو صورت پذیرفت که این پروژه در این واحد تولیدی نویدبخش تحقق جهش تولید با اتکا به توان داخل در روزهای سخت تحریمی خواهد بود.

طرزطلب متذکر شد: با صرف هزینه‌ای اندک و رفع محدودیت‌های تولید یکی از واحدهای بخار مجموعه توانسته‌ایم حدود 23 مگاوات به توان این نیروگاه بی‌افزایم.

مدیرعامل شرکت مادرتخصصی تولید نیروی برق حرارتی اضافه کرد: نیروگاه نکا در حال حاضر دارای چهار واحد بخار هر یک به ظرفیت 440 مگاوات است که در کنار این واحدها یک نیروگاه سیکل ترکیبی نیز احداث شده و در مدار بهره‌برداری است.

در پایان وی از یک اتفاق مهم در مجموعه نیروگاهی تولید برق نکا خبر داد و گفت: همچنین براساس برنامه‌ریزی صورت گرفته عملیات اجرایی احداث یک بلوک سیکل ترکیبی جدید در این نیروگاه به زودی آغاز خواهد شد.

* جهاد واقعی در دمای بالای 50 درجه و رطوبت 90 درصد

در همین زمینه محسن نعمتی مدیرعامل نیروگاه تولید برق شهید سلیمی نکا نیز اظهار کرد: با توجه به عمر بالای تجهیزات، بازدهی تولید واحدها تا حدودی کاهش یافته بود، برای بازیابی توان و استفاده بهینه از ظرفیت‌های موجود واحدها و با اتکا به توانمندی و ظرفیت‌های فنی و تخصصی همکاران خود چندین پروژه بهسازی و بازسازی را با حدود ۳۳۵ میلیارد ریال سرمایه‌گذاری در زمان خروج واحدهای بخار و سیکل ترکیبی جهت انجام تعمیرات اجرا کردیم که در نتیجه توان عملی واحدها ۲۳ مگاوات افزایش یافت.

وی در ادامه به اجرای ۱۲ پروژه رفع موانع و محدودیت‌های تولید در نیروگاه نکا اشاره کرد و گفت: با اجرای این پروژه‌ها اهدافی از قبیل افزایش توان تولید و بهبود راندمان واحدها، افزایش پایداری واحدها، افزایش ضریب آمادگی واحدها، کاهش مصرف آب زمین به میزان ۲۰ مترمکعب در ساعت، کاهش نرخ خروج اضطراری، کاهش مصارف آب و سوخت، کاهش مصرف انرژی داخلی واحدها، استفاده از توان متخصصان داخلی، کمک به رونق اقتصادی و جلوگیری از خروج ارز از کشور محقق شده است.

مدیرعامل نیروگاه تولید برق شهید سلیمی نکا در ادامه بر اهتمام جدی و تمرکز نیروگاه به ساخت داخل و حمایت از تولید داخلی تأکید کرد و گفت: با توجه به تحریم‌های ظالمانه در سال‌های اخیر، با پیگیری‌های اداره ساخت داخل این شرکت و توانمندی سازندگان داخلی بالغ بر یک هزار و 300 سری از قطعات نیروگاه به تعداد بیش از ۵۹ هزار عدد با کیفیتی خوب و قابل رقابت با مشابه خارجی طراحی و تولید شد که اکنون در حال بهره‌برداری از آنها هستیم.

این مسئول با اشاره به قدمت ۴۰ ساله واحدهای نیروگاه نکا، گفت: اوایل تیرماه واحد چهار بخار این نیروگاه به دلیل شکسته شدن یکی از پره‌ها و آسیب دیدن پره مجاور آن از مدار خارج شد، در شرایط عادی برای انجام این فعالیت تعمیراتی ۱۵ روز زمان پیش‌بینی می‌شود اما به دلیل وقوع این حادثه در ایام پیک مصرف تابستان و نیاز شدید شبکه، همکاران توانمند و متعهد ما با همت مثال زدنی و روحیه جهادی در دمای نفسگیر بالای ۵۰ درجه سانتیگراد محیط کاری و رطوبت ۹۰ درصدی هوا توانستند این فعالیت دشوار تعمیراتی را در کمتر از ۳ شبانه‌روز به سرانجام برسانند و رکورد تازه‌ای در تعمیرات توربین به ثبت برسانند.

مدیرعامل شرکت مدیریت تولیدبرق نکا در پایان با بیان اینکه تمامی هفت واحد نیروگاه نکا با آمادگی کامل در مدار هستند، افزود: در زمان انجام تعمیرات میان‌دوره‌ای همه واحدها و نیز تعمیرات اساسی واحدهای یک و دو، سرویس و تست‌های لازم بر روی تمامی تجهیزات نیروگاه انجام شد تا در تابستان بتوان از تمام ظرفیت این واحدها برای تولید انرژی استفاده کرد.

* چشم انداز روشن نیمسال دوم 99

همچنین حسين مهريان دبير انجمن صنفي نيروگاه‌هاي ايران نیز در زمینه لزوم افزایش اقدامات کیفی در راستای بهبود راندمان صنعت تولید برق طی یادداشتی اظهار کرد: چشم‌انداز صنعت برق در سال ۹۹ در نیمه اول و دوم سال جاری متفاوت تصور می‌شود به‌طوری‌که در فصل تابستان با وجود پیک تابستانه و عبور از ۶۰ هزار مگاوات تولید برق‌، بسیار نگران‌کننده است.

وی افزود: در ۴۱ سال گذشته با همت و توانمندی‌های سیاستمداران، مدیران، کارشناسان و تمامی همکاران صنعت برق به جملات ما می‌توانیم بدون کمک خارجی‌ها و (حذف کلمه خاموشی در فرهنگ صنعت برق) به‌صورت واقعی جامه‌ عمل پوشانده‌اند، ولی در حال حاضر ـ چنانچه مدیریت مصرف به خوبی اعمال نشود ـ ممکن است خاموشی‌های با برنامه در انتظار باشد.

دبير انجمن صنفي نيروگاه‌هاي ايران خاطرنشان کرد: اما برای نیمه دوم سال با توجه به تعیین و تصویب رگولاتوری صنعت برق چنانچه سازماندهی و تعیین ارکان مناسب و بی‌طرفانه داشته باشیم، در تولید برق مشروط بر آن که در تأمین منابع ارزی و ریالی، حل و فصل ساختار و اقتصاد برق، مدیریت بار و مصرف، بازار و بورس، تأمین سوخت گاز به ویژه در فصل زمستان و کنترل ویروس منحوس کرونا ناهماهنگی‌هایی برای صنعت تولید برق ایجاد نکند مشکل اساسی نخواهیم داشت.

* استفاده از ظرفیت تشکل‌های مردم‌نهاد تخصصی

این مسئول اضافه کرد: در این شرایط انتظار از مسئولان وزارت نیرو و دولت این است که به تشکل‌های مردم‌نهاد تخصصی به‌ویژه انجمن‌های علمی و صنفی مرتبط با صنعت برق توجهی بیش از پیش مبذول کنند و بدانند این تشکل‌ها همواره بازوان با تجربه و قدرتمند تخصصی آنها هستند.

وی گفت: از سوی دیگر چالش‌های صنعت تولید برق را از سیستم‌های دولتی و مدیران ارشد خود پنهان نکنند و واقعیت‌ها را آن‌طور که هست عنوان کنند که در این رابطه، انجمن‌های علمی و صنفی مدافع بی‌چون و چرای وزارت نیرو و شرکت‌های تابعه خواهند بود.

مهریان تصریح کرد: همچنین آموزش‌های تخصصی سیستماتیک در بخش تولید برق را همواره ارج نهاده و نیروگاه‌های منفک شده از سیستم دولتی را در این خصوص رها نکنند و سیستم رشد و ارتقا را برای تمامی نیروگاه‌ها اجباری کنند.

وی افزود: از سوی دیگر انتظار می‌رود، دولت در اولویت‌بندی تخصیص ارز به تولید برق، پرداخت دیون پیمانکاران، اعطای تسهیلات خاص بانکی، تسهیل در امور گمرکی و .... توجه ویژه داشته باشد و بدانند اگر صنعت برق زیرساخت زیرساخت‌ها است، صنعت تولید برق زیرساخت صنعت برق است و باید به همان اندازه به او یاری رساند.

* یک دوجین کار که باید صورت بگیرد

به گفته کارشناسان استفاده از تکنولوژی‌های روزآمد جهانی با راندمان بالا و بازسازی تجهیزات موجود در صنعت تولید برق و ساخت داخل و بازسازی قطعات نیروگاهی، سرمایه‌گذاری‌های بزرگ در پروژه‌هایی مانند تبدیل حتی‌المقدور نفت‌خام به برق و صدور آن به کشورهای همجوار، ایجاد هاب برق در منطقه خاورمیانه با حمایت و مساعدت‌های لازم دولت امری ضروری است.

همچنین توجه به تخریب محیط ‌زیست، خوردگی، استفاده از پساب نیروگاه‌ها و مشکلات زیان‌دهی که در طول زمان خودنمایی می‌کنند در کنار پیگیری دریافت مصوبات قانونی از مجلس یازدهم شورای اسلامی، توجیه نمایندگان جدید مجلس و اعضای محترم کمیسیون انرژی، مرکز پژوهش‌های مجلس، اتاق‌های بازرگانی برای تعیین قیمت واقعی برق بر اساس نوع مصرف‌هایی از قبیل رفاهی، اجتماعی، صنعتی، کشاورزی و اعمال آن در اسرع وقت با درج تعرفه‌های هدفمند باید در الویت سیاستمداران قرار گیرد.

از نظر کارشناسان صنعت برق، به همه این موارد باید مساعدت‌های بیمه‌ای و مالیاتی، پرداخت حقوق و مزایای کارکنان صنعت تولید برق در شرایط سخت و زیان‌آور، تأمین مطالبات، ایجاد فضای سبز بیشتر اطراف نیروگاه‌ها، برقراری بیشتر امنیت سایبری، تهیه و ارسال وندورلیست (Vendor list)خاص صنعت تولید برق، در دسترس قرار دادن سوخت مورد نیاز و حذف ناخالصی‌های آن تا حد امکان، ارزیابی و صدور تأیید صلاحیت شرکت‌های تعمیراتی، ارزیابی نیروی انسانی نیروگاه‌ها برای صدور پروانه بهره‌برداری و نگهداری و واگذاری نیروگاه‌های باقی‌مانده دولتی به بخش‌خصوصی واقعی را نیز اضافه کرد.

* تولید برق مردمی؛ شاید به همین زودی‌ها

در این میان توجه به اصل 44 و توجه بیشتر به خصوصی‌سازی به عنوان موتور محرک صنایع بالادستی کشور باید مورد توجه جدی دولت و مجلس قرار بگیرد تا هم با کاستن از مسئولیت‌های اجرایی دولت و هم سپردن کار به نیروهای متخصص و توانمند داخلی جهش لازم برای این صنعت را محقق ساخت.

البته صنایع بالادستی تولید برق از پیچیدگی و مخارج بسیار بالایی برخوردار هستند که شاید ایجاد توان تولید در بدنه مردمی و به نوعی مردمی‌سازی تولید در کنار پروژه‌های کوچک‌تر اما کم‌هزینه و پرتعداد بتواند افق تازه‌ای را برابر این صنعت بزرگ تولید انرژی در کشور روشن سازد.

شایان ذکر است که آنچه در این گزارش بدان پرداخته شد تنها مربوط به صنایع عظیم نیروگاهی در تولید برق کشور است که باتوجه به سیاست‌های کلان مبنی بر لزوم توجه به تولید این انرژی پاک از روش‌های پاک‌تر به خصوص استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، خود مقوله بسیار مهم و ارزشمندی است که در آینده به صورت تخصصی‌تر به هریک پرداخته خواهد شد.

گزارش: ایمان حبیبی

انتهای پیام/

برق جهش در چشمان صنعت تولید برق/ چراغ افزایش راندمان غول‌های تولید برق کشور روشن می‌شود