به گزارش
بلاغ، حقوق بشر مسئلهای است كه هميشه دستاويزى براى قدرتهاى بزرگ بوده تا بهوسيله آن كشورهاى مستقل را تحتفشار قرار دهند و به اهداف سلطهگرانه خود برسند، اعلاميهاى كه اكنون تحت عنوان اعلاميهى جهانى حقوق بشر منتشرشده است در حقيقت بيانيهاى غربى است كه نمايانگر تفكر و تمايلات غربى در شناخت انسان و شكلدهى به زندگى فردى و اجتماعى اوست. ازاینرو همواره نياز بوده است كه جوامع غیر غربی بهخصوص جوامع اسلامى بر اساس مبانى فكرى و انسانشناختى خود حقوق بشر را جداگانه و با تمايزهاى خاص خود معنى كنند و فهرستى از فكر و انديشهى خود در اين عرصه ارائه نمايند تا اعلاميهى حقوق بشر اسلامى طراحى و به جهانيان اعلام گردد. زيرا معلوم است كه با تفاوت و تغيير در مبانى انديشهاى و آرمانها و اهداف، فهرست حقوق و تكاليف بشر نيز تغييراتى خواهد كرد. در این راستا از سوی سازمان کنفرانس اسلامی سه اعلامیه در رابطه با حقوق بشر منتشر شد، طرح اعلامیه حقوق و تکالیف اساسی انسان در اسلام، در سال ۱۹۷۹ میلادی ( مکه مکرمه ) در عربستان. طرح سندی در رابطه با حقوق بشر در اسلام در سال ۱۹۸۸ میلادی ( طائف ) در عربستان. اعلامیه حقوق بشر اسلامی که در سال ۱۹۹۰ میلادی در شهر قاهره مصر به تصویب رسید.
این اعلامیه در اجلاسی در ۲۱ ژوئیه تا ۵ اوت ۱۹۹۰ میلادی مطابق با ۱۰تا ۱۵ مردادماه ۱۳۶۹ در قاهره در نوزدهمین اجلاس وزرای خارجه کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی به تصویب رسید.
یکی از ارزشمندترین خصایص اعلامیه حقوق بشر اسلامی توجه به نکاتی است که در اعلامیه جهانی بدان توجه نشده است. این اعلامیه با حمایت از حقوقی که بیتردید در زمره حقوق مسلم بشر قرار دارند ولی در اعلامیه جهانی مورد غفلت واقعشدهاند، جایگاه خود را بهعنوان اعلامیهای با مضامین بدیع در مقابل جهانیان به اثبات رساند و ارزش و اهمیت حقوق بشر در دین اسلام را نمایان کرد. اعلامیه مذکور با ممنوع شناختن استعمار و استعمارگری حق مبارزه با این موضوع را برای همه افراد بشر قائل شده است و بهصراحت انواع گوناگون استعمار را بهعنوان بدترین نوع بردگی تحریم میکند. اعلامیه حقوق بشر اسلامی حق رهایی و تعیین سرنوشت را برای تمامی ملتهایی که از استعمار رنج میبرند به رسمیت شناخته و تمام دولتها و ملتها را موظف به یاریرساندن به قربانیان استعمار در جهت نابودی این پدیده مخرب دانسته است. همچنین این اعلامیه قدرت حکومت را به امانتی تعبیر کرده که به حاکم یا هیئت حاکمه سپردهشده است و مقتضای امانتداری این است که از آن سوءاستفاده نشود و بنابراین استبداد و دیکتاتوری و هر نوع سوءاستفاده از قدرت، خیانتدرامانت تلقی میشود و ممنوع است.
بزرگترین ناقضان حقوق بشر همان ابرقدرتهاى صادركننده اعلاميهى جهانى حقوق بشر هستند
حسین رجبی کارشناس مسائل حقوقی در گفت و گو با
بلاغ با اشاره به اینکه یکی از ارزشمندترین خصایص اعلامیه حقوق بشر اسلامی توجه به نکاتی است که در اعلامیه جهانی بدان توجه نشده است اظهار کرد: این اعلامیه با حمایت از حقوقی که بیتردید در زمره حقوق مسلم بشر قرار دارند ولی در اعلامیه جهانی مورد غفلت واقعشدهاند، جایگاه خود را بهعنوان اعلامیهای با مضامین بدیع در مقابل جهانیان به اثبات رساند و ارزش و اهمیت حقوق بشر در دین اسلام را نمایان کرد.
وی یکی از ویژگیهای برجسته این اعلامیه را ممنوع شناختن استعمار و استعمارگری و حق مبارزه با این موضوع دانست و افزود: بهصراحت انواع گوناگون استعمار را بهعنوان بدترین نوع بردگی تحریم میکند، اعلامیه حقوق بشر اسلامی حق رهایی و تعیین سرنوشت را برای تمامی ملتهایی که از استعمار رنج میبرند به رسمیت شناخته و تمام دولتها و ملتها را موظف به یاریرساندن به قربانیان استعمار در جهت نابودی این پدیده مخرب دانسته است.
این کارشناس حقوق خاطرنشان کرد: در حقوق بشر اسلامی قدرت حکومت را به امانتی تعبیر کرده که به حاکم یا هیئت حاکمه سپردهشده است و مقتضای امانتداری این است که از آن سوءاستفاده نشود و بنابراین استبداد و دیکتاتوری و هر نوع سوءاستفاده از قدرت، خیانتدرامانت تلقی میشود و ممنوع است.
رجبی بابیان اینکه نفس پرداختن به اعلاميهى حقوق بشر اسلامى و تعيين روزى براى اين امر نشان از يك رشد و بالندگى در جوامع اسلامى دارد گفت: بايد توجه داشت، همانطور كه صدور اعلاميهى جهانى حقوق بشر از سوى كشورهاى غربى در عمل مشكلى از رعايت حقوق بشر را حل نكرده است و بزرگترین ناقضان حقوق بشر همان ابرقدرتهاى صادركننده اعلاميهى جهانى حقوق بشر هستند، كشورهاى اسلامى نيز بايد بدانند كه صرف صادر كردن اعلاميهى حقوق بشر اسلامى و تأييد آن در كنفرانس سران كشورهاى اسلامى مشكل رعايت حقوق بشر اسلامى حل نمىشود و بزرگترین ناقضان حقوق بشر اسلامى همان ابرقدرتها و صاحبان زر و زورى هستند كه درواقع اعتقادى به اسلام نداشته و بر مسلمين سلطهى جابرانه دارند.
نقض حقوق بشر توسط عربستان سعودی یک کشور اسلامی!
وضعيت كشورهايى مانند فلسطين، يمن، بحرين، عربستان، سوریه و... بهخوبى نشاندهندهی آن است كه قدرتمندان و ثروتمندان در ميان حاكمان كشورهاى اسلامى حتى در ميان خود پايبند به حقوق بشر اسلامى نبودهاند و نقض آشكار و فاحش حقوق بشر اسلامى از سوى برخى كشورها چه نسبت به همسايگان و ديگر كشورها و چه نسبت به مردم و افراد تابع كشور خودشان در حال رخ دادن روزانه است. در اين شرايط البته نقد و بررسى علمى و نظرى اعلاميه حقوق بشر اسلامى و تلاش براى تكميل آن بر روى كاغذ شايسته و مهم است اما شايستهتر و مهمتر آن است كه راهكارها و تدابيرى انديشيده شود كه جلوى نقض آشكار و فاحش حقوق بشر توسط كشورهايى مانند عربستان سعودى گرفته شود. همين مسئله يعنى سوءاستفاده از حقوق بشر بهعنوان يك شعار و عدم پايبندى به آن در عرصهى بينالمللى مشكلى است كه با كشورهايى چون آمريكا و ساير كشورهاى اروپايى وجود دارد.
آمريكا اصل جهانشمول بودن حقوق بشر را فراموش كرده است
سید عباس روشناس کارشناس حقوق نیز بابیان اینکه آمریکا مدعیترین ناقض حقوق بشر در جهان است عنوان کرد: آغاز ورود آمریکا به عرصهي معادلات جهاني با نقض حقوق بشر، كه همان كشتار مردم هيروشيما و ناكازاكي بود، همراه شد درحالیکه اين كشور مدعي است كه با آموزهها و اصول ليبراليستي خود، يكي از حاميان سرسخت حقوق بشر در كشورهاست و مفهوم حقوق بشر با هويت و موجوديت اين كشور عجين شده است.
وی افزود: رفتار آمريكا درگذر زمان، خلاف اين مدعا را نشان ميدهد و واقعيات حكايت از آن دارند كه ایالاتمتحده از حقوق بشر بهعنوان مستمسكي براي فشار، اعمالنفوذ، تحميل ديدگاهها و مداخلهي نظامي در كشورهايي كه مواضع هماهنگ با اين كشور ندارند استفاده كرده است و به بهانهي حمايت از حقوق بشر، اجازهي دخالت در امور داخلي كشورها را به خود داده است.
این کارشناس حقوقی با اشاره به متهم كردن كشور ايران به نقض حقوق بشر كه مقامات آمریکایی و اروپایی با تمسك به آن تلاش كردهاند ضمن اعمال تحريمهاى اقتصادى و سياسى عليه كشورمان، چهره نظام جمهورى اسلامى ايران را مخدوش كرده و زمينه رويگردانى بينالمللى از كشورمان را فراهم سازند گفت: درواقع آمريكا چهل سال بهصورت مداوم تلاش كرده است تا علاوه بر انجام انواع اقدامهاى خصمانه براى مهار انقلاب اسلامى، تعديل مواضع، تغيير سيرت و محتواى جمهورى اسلامى و دست برداشتن از احكام و شريعت اسلامى، با بهرهگيرى از دستگاههاى تبليغاتى جريانساز صهيونيستى موضوع حقوق بشر را به حربهاى جهت اعمال فشار بر كشور ايران تبديل كند درحالیکه كشورهاى غربى از خشونت و رفتار ضد انسانى خود چشم پوشيده و با دادن شعار دفاع از حقوق بشر، اين شعار را ابزارى براى استعمارگرىهاى خودساختهاند.
روشناس به وقایع اخیر در کشور آمریکا اشاره و عنوان کرد: اقدامات ضد انسانی پلیس آمریکا و قتل و مجروح کردن سیاهپوستان نقض آشکار حقوق بشر است هرچند ازنظر آمريكا، هيچكدام از اينها تخطي از حقوق بشر بهحساب نميآيد گويا آمريكا اصل جهانشمول بودن حقوق بشر را فراموش كرده است و تنها كشورهاي خاصي را موظف به اجرا و رعايت موازين حقوق بشر ميداند و با رفتارهاي متناقض خود، به جهانيان ثابت كرده است كه براي رسيدن به اهداف خود، از هيچ عملي، ولو كشتن انسانهاي بيگناه يا نقض حقوق بشر، ابايي ندارد.
وی تصریح کرد: در ماده دوم بند (الف) اعلامیه حقوق بشر اسلامی آمده که زندگى موهبتى است الهى و حقى است كه براى هر انسانى تضمینشده است، و بر همه افراد و جوامع و حكومتها واجب است كه از اين حق حمايت نموده و در مقابل هر تجاوزى عليه آن ايستادگى كنند و جايز نيست كشتن هيچكس، بدون مجوز شرعى؛ اینیک نمونه از تفاوت حقوق بشر آمریکایی با حقوق بشر اسلامی است.
ویلیام اولیور استون كارگردان، نویسنده و تهیهکننده آمریكایی و برنده دو جایزه اسكار میگوید، ما (آمريكاييها) بهخوبي نشان دادهايم كه ميتوانيم خیلی خیلی وحشي باشيم، ميتوانيم همانقدر بيرحم باشيم كه روسها در آلمان بودند، حتي بيشتر، نشان دادهايم كه هيچ مشكلي با انداختن بمب اتم بر سر مردم بيگناه و غيرنظامي نداريم.
اعلامیه حقوق بشر اسلامی هرچند مورد تأیید کشورهای اسلامی است اما با توجه به اینکه ضمانت اجرایی ندارد قادر نیست کشورهایی مانند عربستان را که حقوق اولیه مسلمانان را نقض و جان بیگناهان را میگیرد مورد تعقیب و بازخواست قرار دهد. درواقع اعلامیه حقوق بشر اسلامی برای جبران کاستیهای اعلامیه جهانی حقوق بشر اعلامشده است اما در شرایط کنونی باید سازوکارهایی باهدف عملیاتی شدن آن صورت بگیرد. عربستان باید بابت کشتار غیرنظامیان در یمن تاوان پس بدهد و از سوی کشورهای اسلامی و با استناد به اعلامیه حقوق بشر اسلامی مورد مواخذه قرارگرفته و تحت شدیدترین اقدامات تنبیهی قرار بگیرد.
بحرین هم باید برای کشتار و سرکوب شیعیان در این کشور مورد بازخواست قرار بگرید. به دلیل کشتار مردم یمن همچنین باید امارات را نیز تحتفشار قرار داد. در این میان مهمترین کار ویژه اعلامیه حقوق بشر اسلامی باید اتخاذ راهکارهایی در جهت فشار بر اسرائیل و آمریکا باشد. همانطور که آمریکا و کشورهای غربی با تمسک به اعلامیه جهانی حقوق بشر کشورهای اسلامی را مورد تحریم و فشار قرار میدهند در مقابل کشورهای اسلامی نیز باید اقدام متقابلی انجام دهند.
بر اساس اعلامیه حقوق بشر اسلامی، اسرائیل و آمریکا بزرگترین ناقض حقوق بشر در جهان هستند( البته حتی بر اساس اعلامیه جهانی حقوق بشر نیز این امر واقعیت دارد.) کشورهای اسلامی ابزارهای متنوعی در اختیاردارند تا جنایتهای اسرائیل و آمریکا در جهان اسلام را تلافی کنند. اما مشکل اصلی، تفرقه در جهان اسلام است که باعث شده کشورهای اسلامی نتوانند از ظرفیتهای خود علیه این جنایتها متحد شوند. لازمه اجرایی شدن اعلامیه حقوق بشر اسلامی علیه اسرائیل و آمریکا این است که در ابتدا کشورهایی مانند عربستان و بحرین طبق اعلامیه حقوق بشر اسلامی بازخواست شده و تنبیه شوند و پسازآن به دنبال اتخاذ اقداماتی علیه دشمنان خارجی جهان اسلام بود.
بر اساس اعلامیه جهانی حقوق بشر (دسامبر ۱۹۴۸) هر انسانی حق تعیین سرنوشت خود را دارد، ولی فلسطینیها بر اساس موافقتنامه اسلو باید برای به دست آوردن این حق، مذاکره کنند. جنگهای مختلفی که پس از سال ۱۹۴۸ در جهان رخ داد، نظیر جنگ ایران و عراق، جنگ خلیجفارس، تجاوز به خاک سوریه، یمن، افغانستان، ایجاد داعش، حمایت از جنایتهای عربستان در یمن، دخالت در امور دیگر کشورها، تبعیض، نژادپرستی و دهها مثال دیگر ازجمله دلایلی هستند که گویای این حقیقت است که منشور حقوق بشر سازمان ملل نهتنها کارآمد نبوده بلکه بهشدت نیازمند اصلاح در ماهیت و محتوا دارد. ازاینرو لازم است که کشورهای دنیا با کشیدن خط بطلانی بر این منشور به فکر تدوین منشوری جدید، کامل، شفاف و بدون ابهام باشند که همه حقوق افراد، ملل و ادیان را به معنای واقعی و نه در کلمه و کاغذ رعایت کند. همچنین لازم است کشورهای اسلامی با تبلیغ و ترویج و تکثیر فرهنگ اسلامی، حقوق بشر اسلامی را برای سایر دول و ملل تبیین کرده و حق پایمالشده خود را در تدوین سند حقوق بشر اسلامی محفوظ نگهدارند؛ لذا روز ۱۴ مرداد که در تقویم ایران با عنوان روز حقوق بشر اسلامی به ثبت رسیده است فرصت مناسبی است که کشور جمهوری اسلامی ایران دستاوردهای حقوق بشر اسلامی خود را برای جهانیان تبیین کرده و در موضعی قدرتمندانه بر طبل سیاسی بودن منشور حقوق بشر بکوبد. لازم است ایدئولوژی حقوق بشر اسلامی که حتی حیوانات و گیاهان هم از اجروقرب برخوردار هستند به سمع و نظر مردم دنیا برسد تا جهانیان بدانند که کشور ایران نهتنها ناقض حقوق بشر نیست بلکه یکی از حامیان اصلی حقوق بشر واقعی و نه حقوق بشر غربی است.
انتهای پیام/