به گزارش بلاغ، آمارها گویای این واقعیت است که بخش اعظمی از درآمد خانوارهای ایرانی فاقد مسکن،بابت تامین این نیاز پرداخت می‌شود و فشار کمبود مسکن و ضعف در مدیریت استفاده از مسکن موجود در کشور می‌رود تا به‌صورت بحران ملی در آید.

دولت چرخه‌ای طراحی کرده که در آن تنها سرمایه‌دارها از بازار مسکن سود می‌برند و برنامه مؤثری برای خانه‎‌دار کردن مردم عادی ندارد.

محمد نجارصادقی: بازار مسکن با تورم 30درصدی در 2 ماه اخیر نسبت به مدت مشابه سال گذشته روبه‌رو بوده است و حالا در تابستان و فصل رونق خرید و فروش، احتمال جهش قیمت مسکن وجود دارد؛ نپرداختن به موضوع مالیات بر خانه‌های خالی و ایجاد نکردن سامانه شناسایی املاک توسط وزارت مسکن و راه‌سازی، افزایش بی‌برنامه حجم وام‌‍‌های خرید مسکن که به جای تحریک تقاضا، بازار را ملتهب کرد و تبدیل مسکن از کالای مصرفی به سرمایه‌ای از اصلی‌ترین دلایل این موضوع بوده است.

ماهی که نکوست از بهارش پیداست
 چند ماهی از پایان دولت دهم نگذشته بود که آخوندی، وزیر جدید راه‌وشهرسازی به کلی طرح مسکن مهر دولت قبل را مزخرف خواند و اعلام کرد طرح مسکن اجتماعی برای خانه‌دار کردن اقشار کم‌درآمد اجرایی می‌شود؛ طرحی که حالا پس از 5 سال هیچ خروجی‌ای نداشته است. آخوندی که در آن ماه‌های اولیه حضورش در وزارت راه و شهرسازی حتی جزئیات مسکن اجتماعی مانند چند متری بودنش را هم مشخص کرده بود، حالا در جدیدترین اظهاراتش در این باره گفته بودجه این موضوع تامین نشده است! موضوعی که بیشتر بهانه‌ای بچگانه است زیرا امکان ندارد بعد از سال‌ها بودجه یک موضوع تصویب نشود. مسکن اجتماعی تخیلی آخوندی حتی صدای نمایندگان مجلس را هم در آورده است؛ در همین باره صدیف بدری، سخنگوی کمیسیون عمران اظهار داشت:  دولت 5 سال است که درباره مسکن اجتماعی فقط حرف می‌زند اما یک مسکن اجتماعی به ما نشان داده نشده است.

بازار مسکن به عمل موثر نیازمندتر از حرف‌های بی‌تاثیر
وی ادامه داد: برای کاهش قیمت مسکن و رونق این بازار باید فکر اساسی کرد و سیاست کلان باید تدوین شود؛ برای حمایت از بخش کم‌درآمد جامعه برای خرید مسکن باید تسهیلات کم بهره داده شود.

بدری با اشاره به راهکار دیگری برای تأمین خانه مردم، گفت: علاوه بر این دولت باید از زمین‌های در اختیار خود برای ساخت مسکن‌های با متراژ پایین استفاده و برای مسکن‌های مهر که اطراف شهرها ساخته شده‌اند، امکانات فراهم کند. وی افزود: اگر وضع این‌گونه ادامه یابد رکود تورمی در بخش مسکن ایجاد خواهد شد. 

عباس آخوندی، وزیر راه‌وشهرسازی در دیدار اخیر خود با اعضای کمیسیون عمران مجلس با اشاره به پیشنهاد تحریک تقاضا با افزایش میزان تسهیلات خرید مسکن زوجین از ۱۶۰ میلیون تومان (2 فقره وام ۸۰ میلیون تومانی) به ۲۰۰ میلیون تومان، گفت: نرخ کنونی تسهیلات به صورت عمومی 9ونیم درصد و در بافت فرسوده ۸درصد است و دولت کاهش نرخ سود عمومی به ۸ درصد و نرخ سود بافت فرسوده به ۶ درصد را پیشنهاد داده است.

وی درباره اقدامات خود برای رونق‌افزایی در بخش مسکن گفت: روشی که من پیگیری کردم این بود که سراغ پس‌انداز برویم. در این روش هر که پس‌انداز کرد بر مبنای آن تسهیلات دریافت می‌کند. هنگامی ‌که در سال ۷۲ این اقدام آغاز شد، تعداد پس‌انداز‌کنندگان تقریباً ۲۰۰۰ نفر بود، این رقم در سال ۸۴  به ۳ میلیون نفر رسید اما بررسی پیشینه اقدامات و آمارهای بانک مرکزی در دهه 70 نشان می‌دهد از سال ۷۲ تا ۷۶ در مدت ۴ سال در مجموع حدود یک میلیون واحد مسکونی ساخته شده و در واقع میزان ساخت‌وسازها در مقایسه با قبل از این دوران کاهش قابل توجه یافته است. این درحالی بود که وام خرید مسکن در سال‌های ۷۳ تا ۷۵ از 5/2 به 5/3 میلیون افزایش یافت. نتیجه‌ای که این قبیل اقدامات داشت، نه افزایش عرضه بلکه افزایش قیمت مسکن بود به‌طوری‌که طبق اطلاعات مرکز آمار قیمت یک واحد مسکونی در تهران به‌طور میانگین از ۵۱ هزار تومان در متر مربع در سال ۷۳ به ۱۶۱ هزار تومان در انتهای سال ۷۵ رسید.

بنابراین هر چند که دولت رشد ۴۰ درصدی را در تسهیلات پرداختی داشته اما رشد ۲۱۵ درصدی قیمت مسکن در نهایت منجر به نا‌توان‌تر شدن خانوار در تامین این کالای اساسی شده است. لذا می‌توان گفت تجربه سیاست افزایش تسهیلات و تحریک تقاضا بویژه در شرایط فعلی، تنها منجر به افزایش قیمت مسکن خواهد شد و لازم است مورد بازنگری قرار گیرد. در واقع هر چه وام مسکن افزایش پیدا کند در نهایت خانه‌دار شدن هم سخت‌تر می‌شود و نقض غرض اولیه خانه‌دار شدن مردم رخ می‌دهد.

بر اساس این گزارش، می‌توان به تجربه افزایش تسهیلات به 160 میلیون تومان در پاییز سال گذشته اشاره کرد که به زعم بسیاری از کارشناسان باعث تورم اخیر شده است.

بنا بر این گزارش، در بازه زمانی  95-85 طبق سرشماری مرکز آمار، ۷ میلیون واحد مسکونی بدون احتساب خانه‌های خالی از سکنه به موجودی مسکن اضافه شده است، در حالی که تنها 4/2 میلیون خانوار جدید دارای مسکن ملکی شده‌اند. این مساله بدان معناست که تنها ۳۴ درصد از تقاضای مسکن طی ۱۰ سال اخیر تقاضای مصرفی بوده و ۶۶ درصد از تقاضای مسکن را تقاضای سرمایه‌ای تشکیل داده است. دولت در حال حاضر با تزریق بیشتر نقدینگی به بازار مسکن با افزایش تسهیلات در روند سرمایه‌ای شدن مسکن بیشتر و بیشتر قدم بر می‌دارد و با این روند باید هر روز شاهد بازار سوداگری بیشتری در این بازار باشیم.
 

افشین پروین‌پور، طراح مسکن مهر و عضو سابق شورای عالی مسکن کشور با انتقاد از سیاست‌های دولت تدبیر و امید در بخش مسکن، اظهار داشت: دولت چرخه‌ای طراحی کرده که در آن تنها سرمایه‌دارها از بازار مسکن سود می‌برند و برنامه‌ای برای خانه‎‌دار کردن مردم عادی ندارد.

وی با بیان اینکه طی سال‌های اخیر دولت مسکن را از یک کالای مصرفی به یک کالای سرمایه‌ای تبدیل کرده است، گفت: در این شرایط کسانی که سرمایه بیشتر و خانه داشته باشند همواره در حال سود هستند و در طرف دیگر همواره خرید خانه سخت‌تر می‌شود.

این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: بازار مسکن به طوری شده که سرمایه‌دارها در مقطعی می‌آیند سود می‌کنند و دوباره از بازار خارج می‌شوند، برای اینکه مردم هم توان نسبی خرید داشته باشند وام‌های سنگین به آنها پرداخت می‌شود و به همین ترتیب چرخه معیوب «گرانی - رونق»، «ثبات- رکود» ادامه پیدا می‌کند.

چرخه معیوب مسکن، نتیجه سیاست‌های غلط است
پروین‌پور گفت: این چرخه غیرطبیعی درست خواست و اراده وزارت مسکن و شهرسازی است. دولت ثابت کرده بیش از اینکه به فکر مسکن‌دار کردن قشرهای مختلف باشد طرفدار سرمایه‌دارهایی است که می‌خواهند با سوداگری از این بازار سود ببرند، به طور کلی تامین مسکن جزو سیاست‌های دولت نیست.

وی با بیان اینکه رسانه‌های زنجیره‌ای هم از این موضوع حمایت می‌کنند و مسائلی مانند دخالت نکردن دولت در اقتصاد و حوزه مسکن را مطرح می‌کنند، گفت: استدلالی وجود دارد که دولت نباید در این حوزه وارد شود و خود صاحبان سرمایه راه خود را پیدا می‌کنند، اما نمی‌گویند در این صورت و بدون نظارت سوداگری هم رواج پیدا می‌کند.

عضو سابق شورای‌عالی مسکن تصریح کرد: تنها در مقطعی که طرح احداث مسکن مهر کلید خورد در کشور شاهد تبدیل مسکن به یک کالای مصرفی بودیم و در غیر این‌صورت در تمام ادوار تاریخی اقتصاد ایران دولت‌ها خواسته‌اند مسکن یک کالای سرمایه‌ای شود.

فقدان عزم جدی دولت مشکل اصلی مسکن
این کارشناس اقتصادی با تاکید بر اهمیت مالیات از خانه‌های خالی، اظهار داشت: دولت تاکنون برای این موضوع هیچ کاری نکرده است و نمایندگان مجلس هم اصراری بر اجرای این موضوع ندارند، هر دوی اینها خود از ذی‌نفعان اجرا نشدن این موضوع هستند.

پروین‌پور اضافه کرد: دولت نه‌تنها عزمی برای اجرای قانون اخذ مالیات از خانه‌های خالی ندارد، بلکه عزمی هم در تحویل مسکن مهرها و حتی تلاشی برای طرحی که خودش بنیان گذاشت به نام مسکن اجتماعی هم ندارد.

وی در پاسخ به این سوال که گروهی از کارشناسان بر این باورند که دخالت در اقتصاد نتیجه بر عکس می‌دهد و بازار را بهم می‌ریزد، گفت: کسانی که این موضوع را می‌گویند یا مغرض هستند یا نادان، موضوع دخالت دولت در اقتصاد امری عادی در دنیاست. نتیجه دخالت نکردن دولت در اقتصاد می‌شود حال امروز اقتصاد ایران که خرید، فروش و سوداگری سودی بیشتر از تولید دارد.

این کارشناس اقتصادی گفت: دولتی مانند دولت آمریکا با تعرفه‌های تجاری و انواع و اقسام مالیات در حال مداخله درست در اقتصاد است؛ جالب است کسانی که ادعا می‌کنند دولت نباید در اقتصاد مداخله کند به همین آمریکا استناد می‌کنند اما هیچ وقت به این موارد اشاره نمی‌‎کنند.

انتهای پیام/