به گزارش بلاغ؛ پس از سفر «نانسی پلوسی»، رئیس‌مجلس نمایندگان آمریکا به جزیره تایوان و مانورهای نظامی گسترده‌ای که چین در پاسخ به این سفر در اطراف جزیره به راه‌انداخت، توجهات به ارتش آزادیبخش خلق چین منعطف شد و برخی به دنبال اطلاع از میزان توانایی و تجهیزات آن برآمدند.
وزارت دفاع تایوان نیز اعلام کرده است که ارتش چین در رزمایش نظامی خود در حال شبیه‌‌سازی حمله به این جزیره است.
طی چند هفته گذشته گزارش‌ها حکایت از آن دارد که جمهوری خلق چین به طور فزاینده‌ای مصمم شده است که نیروهای مسلح این کشور باید فعالیت و نقش بیشتری در پیشبرد اهداف سیاست خارجی خود داشته باشد. از همین رو نیز در سال 2020، بازنگری در استراتژی دفاع ملی چین دنبال شد و بر اساس آن ارتش چین موظف شد که از «منافع توسعه خارج از کشور» دفاع کند. این بازنگری همچنین منجر به تمایل بیشتر جمهوری خلق چین برای استفاده از نیروهای نظامی در پیشبرد اهداف خود شده است.
«دیوید براون»، کارشناس نظامی بی‌بی‌سی درباره قدرت نظامی چین معتقد است که چین در حال تقویت نیروهای مسلح خود با سرعتی بالاست که اخیراً با پرتاب یک ناو هواپیمابر جدید انجام شده است.
بسیاری از ناظران غربی دیگر نیز بر این باورند که یک تغییر عمیق در توازن جهانی قدرت نظامی در حال انجام است. «شی جین پینگ»، رئیس جمهور چین به نیروهای مسلح کشورش دستور داده است تا سال 2035 مدرن شوند. به گفته او، آنها باید تا سال 2049 به یک قدرت نظامی در کلاس جهانی تبدیل شوند که قادر به مبارزه کردن و پیروزی در جنگ‌ها باشد. به عنوان نمونه «فوجیان»، یک ناو هواپیمابر نوع 003، در ماه ژوئن 2022 در شانگهای به آب انداخته شد و پیشرفته ترین ناو جنگی است که تاکنون در چین ساخته شده است. این کشتی سومین ناو هواپیمابر چین است و بر خلاف دو ناو دیگر، توسط مهندسان چینی طراحی شده است. متخصصان نظامی می‌گویند که سیستم پرتاب هواپیمای الکترومغناطیسی فوجیان یک پیشرفت قابل توجه برای نیروی دریایی چین است که به هواپیماها اجازه می‌دهد سریع‌تر مستقر شوند و کشتی را قادر می‌سازد هواپیماهای سنگین تر را حمل کند.
مشخص نیست که آزمایش و تجهیز کامل ناو بزرگ فوجیان چقدر طول می‌کشد و چه زمانی وارد میدان می‌شود، اما این ناو به ناوگان دریایی چین خواهد پیوست که از چند سال پیش در حال رقابت شانه به شانه با نیروی دریایی آمریکاست.
در حال حاضر، آمریکا با 11 ناو هواپیمابر مجهز به سه زیردریایی، رزمناوها و ناوشکن‌های هسته‌ای یا کشتی‌های جنگی بزرگ‌تر، یک پیشتازی قابل توجه در مقایسه با قابلیت‌های دریایی چین دارد، اما مشخص نیست این پیشتازی آمریکا در سال‌های آینده هم حفظ شود، چون چین به سرعت در تلاش برای گسترش نیروی دریایی خود است.
براساس گزارش پنتاگون، نیروی دریایی آمریکا پیش‌بینی کرده است که بین سال‌های 2020 تا 2040، تعداد کل کشتی‌های نیروی دریایی چین نزدیک به 40 درصد افزایش می‌یابد. سرهنگ سابق ارتش آزادیبخش خلق، «ژو بو»، از دانشگاه تسینگ هوا در پکن در ارتباط با قدرت نظامی چین به بی بی سی می‌گوید که به اعتقاد او گسترش نیروی دریایی چین در مقابله با تهدیدات دریایی که با آن مواجه است «بسیار مهم است».
او می‌گوید: «مهم‌ترین مشکلی که ما با آن روبه‌رو هستیم، آن چیزی است که ما آن را اقدامات تحریک آمیز آمریکا در آب‌های چین می‌دانیم.»
نکته جالب آن که چین از سوی برخی کارشناسان غربی به دلیل «فقدان شفافیت» در مورد میزان هزینه‌های دفاعی و نظامی این کشور و «گزارش متناقض ارقام» مورد انتقاد قرار گرفته است و این موضوع باعث ابهام غربی‌ها درباره هزینه‌های نظامی و دفاعی چین شده است. پکن داده‌های هزینه‌های رسمی را منتشر می‌کند، اما برآوردهای غربی حاکی از آن است که حمایت مالی چین از نیروهای مسلح خود بسیار بیشتر از آمار رسمی اعلام شده است.
باور عمومی بر این است که چین در حال حاضر بیش از هر کشوری به جز ایالات متحده، برای نیروهای مسلح خود هزینه می‌کند. بر اساس گزارش مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی در واشنگتن، رشد بودجه نظامی چین حداقل برای یک دهه از رشد اقتصادی کلی آن پیشی گرفته است.
ارتش آزادیبخش خلق چین در سال‌های اخیر شاهد تغییرات اساسی و اضافه شدن تجهیزات و سیستم‌های پیشرفته و منحصر به فرد بوده است که آخرین آنها به آب‌انداختن یک ناو هواپیمابر عظیم و کاملاً جدید بود که پکن از طریق آن قصد دارد نیروهای مسلح خود را تقویت کند.
بنابراین می‌توان گفت که چین با سرعتی سریع، قوای نظامی خود را پویاتر کرده و توسعه می‌دهد تا برای گسترش نفوذ نظامی خود به عنوان یک قدرت بین‌المللی مسلط آماده شود. در میان این تقویت‌ها و مانورهای بزرگ نظامی، که در آن چین تسلیحات و نیروهای مدرن و پیشرفته خود را به نمایش می‌گذارد، بسیاری از تحلیلگران و ناظران غربی اکنون می‌بینند که تغییر عمیقی در موازنه جهانی قدرت نظامی در بخش شرقی جهان در حال انجام است.
پیشینه تاریخی
ارتش آزادیبخش خلق چین ریشه در قیام کمونیستی «نانچانگ‌ها» علیه ملی‌گرایان در سال ۱۹۲۷ دارد. این ارتش که در ابتدا ارتش سرخ نام داشت، تحت رهبری «مائو تسه تونگ» و «ژو دی» از ۵۰۰۰ سرباز در سال ۱۹۲۹ به ۲۰۰۰۰۰ سرباز در سال ۱۹۳۳ افزایش یافته است.
پس از قتل عام کمونیست‌ها توسط «چیانگ کای شک»، که تنها بخش کوچکی از این نیرو پس از عقب‌نشینی ملی‌گراها جان سالم به در برد، ارتش سرخ قدرت خود را باز‌سازی کرد و بعداً بخش بزرگی از آن در کنار ناسیونالیست‌ها با قوای ژاپنی در شمال چین جنگید.
پس از پایان جنگ جهانی دوم، ارتش سرخ کمونیست که به ارتش آزادیبخش خلق تغییر نام داد، ملی‌گراها را شکست داد و امکان تشکیل جمهوری خلق چین را در سال ۱۹۴۹ فراهم کرد.
قانون جمهوری خلق چین به صراحت می‌گوید که رهبری حزب کمونیست چین از طریق کمیسیون نظامی مرکزی به ریاست رئیس‌جمهور این کشور «شی جین پینگ»، نیروهای مسلح چین را رهبری می‌کند. این بدان معناست که ارتش موظف است طبق دکترین «حزب سلاح را رهبری می‌کند» به طور کامل تابع حزب باشد.
از این نظر، می‌توان گفت که ارتش آزادیبخش خلق یک ارتش ملی از نوع سنتی دولت-ملت نیست، بلکه یک ارتش سیاسی یا شاخه‌ای مسلح از خود حزب کمونیست چین است، زیرا وفاداری آن فقط به حزب است و نه به دولت یا هر قانون اساسی
بزرگ‌ترین ارتش جهان
ارتش خلق چین به نوشته وبسایت Global Fire Power. با جمعیت دو میلیون و ۳۵ هزار سرباز و ارتش ذخیره ۵۱۰ هزار نفری، از نظر تعداد، بزرگ‌ترین ارتش جهان و از نظر قدرت سومین در جهان است.بر اساس گزارشی که خبرگزاری رویترز در ماه مارس گذشته منتشر کرد، بودجه دفاعی چین برای سال جاری ۲۰۲۲ بالغ بر ۲۳۰ میلیارد دلار بود که نسبت به سال گذشته ۷.۱ درصد افزایش داشت و این دومین بودجه دفاعی بزرگ در جهان پس از ایالات متحده به شمار می‌رود.
پنج واحد اصلی
ارتش چین از پنج واحد اصلی تشکیل شده است:
نیروی زمینی: نیروی زمینی ارتش آزادیبخش خلق متشکل از ۹۷۵۰۰۰ سرباز تخمین زده می‌شود که تقریباً نیمی از کل نیروهاست. نیروی زمینی در مواقع بحران با ۵۱۰۰۰۰ نیروی ذخیره و نیروهای شبه نظامی تقویت می‌شود.
در سال‌های اخیر، دو لشکر موتوریزه آبی-خاکی در ناحیه نظامی نانجینگ و گوانگژو ایجاد شده است. همچنین حداقل ۴۰ درصد از لشکرها و تیپ‌ها اکنون مکانیزه یا زرهی هستند که دو برابر قبل از سال ۲۰۱۵ است.
از سوی دیگر در ازای کاهش تعداد پرسنل نیروی زمینی در سال‌های اخیر، بخش فناورانه، نیروهای عملیات ویژه، نیروی هوایی و یگان‌های جنگ الکترونیک تقویت شده است.
نیروی دریایی: چینی‌ها تقریبا در حوزه نیروی دریایی تا دهه‌ها سرمایه‌گذاری چندانی انجام ندادند و فقط از سال ۱۹۹۰ بود که رهبران حزب به تقویت این بخش علاقه نشان دادند و از آن زمان نیروی دریایی چین دستخوش نوسازی سریعی شده است، که طی آن نیروی دریایی ۳۰۰۰۰۰ نفری ارتش آزادیبخش خلق چین در سه ناوگان اصلی سازماندهی شده است: دفتر مرکزی ناوگان دریای شمال در چینگدائو، ناوگان دریای شرقی در نینگب و ناوگان دریای جنوب در ژانجیانگ مستقر است. هر ناوگان متشکل از تعدادی کشتی سطحی، زیردریایی، نیروی هوایی نیروی دریایی، پدافند ساحلی و واحدهای دریایی است. امروزه نیروی دریایی چین از نظر تعداد قطعات مختلف با ۷۷۷ قطعه، از جمله دو ناو هواپیمابر و یک ناو جدید که قرار است به زودی عملیاتی شود، یک ناو هلیکوپتربر، ۷۹ زیردریایی، ۴۱ ناوشکن و علاوه‌بر بسیاری از شناورهای مهم دیگر، بزرگ‌ترین نیروی دریایی جهان است.
نیروی هوایی: تعداد سربازان نیروی هوایی ارتش آزادیبخش خلق ۳۹۵۰۰۰ نفر است که به پنج فرماندهی و ۲۴ لشکر تقسیم می‌شوند. بزرگ‌ترین واحد عملیاتی در نیروی هوایی، بخش هوایی است که شامل ۲ تا ۳ هنگ هوانوردی است که هر کدام شامل ۲۰ تا ۳۶ هواپیما می‌شود.
همچنین سه بخش هوابرد توسط ارتش آزادیبخش خلق و همچنین پروژه‌هایی مانند J-XX و XXJ وجود دارد که این‌ها نام‌هایی است که از سوی آژانس‌های اطلاعاتی غربی برای توصیف برنامه‌های جمهوری خلق چین برای توسعه یک یا چند هواپیمای جنگی نسل پنجم استفاده می‌شود. نیروی هوایی با ۳۲۸۵ فروند هواپیما در رتبه سوم جهان قرار دارد که ۱۲۰۰ فروند آن جنگنده است.
نیروی موشکی: این واحد برای ارتش آزادیبخش خلق راهبردی است و متشکل از حداقل ۱۲۰۰۰۰ پرسنل می‌باشد و به شش لشکر که هر یک به طور جداگانه عمل می‌کنند تقسیم می‌شود. وظیفه اصلی آن کنترل موشک‌های استراتژیک متعارف و هسته‌ای چین است که تعداد کل آنها بین ۱۰۰ تا ۴۰۰ کلاهک هسته‌ای تخمین زده می‌شود.
در ماه نوامبر 2021، وزارت دفاع آمریکا پیش‌بینی کرد که چین قرار است تا پایان دهه جاری ذخایر هسته‌ای خود را چهار برابر کند. به گفته این سازمان، چین احتمالاً قصد دارد تا سال 2030 حداقل 1000 کلاهک هسته ای داشته باشد.
رسانه‌های دولتی چین این ادعا را «گمانه‌زنی مغرضانه» خواندند و افزودند که نیروهای هسته‌ای در حداقل سطح نگه داشته شده اند. با این حال، کارشناسان موسسه تحقیقات صلح بین‌المللی استکهلم که ارزیابی‌های سالانه ذخایر جهانی را منتشر می‌کنند، می‌گویند چین در سال‌های اخیر تعداد کلاهک‌های خود را افزایش داده است.
البته چین هنوز فاصله زیادی با ذخیره 5550 کلاهک جنگی آمریکا دارد، اما ساخت کلاهک‌های هسته ای از سوی چین یکی از بزرگ‌ترین تهدیدها برای برتری نظامی غرب تلقی می شود. به گفته ویرل نوونز، از موسسه رویال یونایتد در لندن، «سلاح‌های هسته‌ای چین مهم‌ترین موضوع نگرانی غرب در برابر چین است».
همچنین به نظر می‌رسد که در طول یک دهه آینده، جمهوری خلق چین قصد دارد که نوسازی، تنوع بخشیدن و گسترش توان هسته‌ای خود را دنبال کند. براساس گزارش پنتاگون، جمهوری خلق چین در حال سرمایه‌گذاری و گسترش تعداد پایگاه‌های زمینی، دریایی و هوایی و سکوهای تحویل و ارسال موشک‌های هسته‌ای و ایجاد زیرساخت‌های لازم برای پشتیبانی از این امر است.
از سوی دیگر، جداسازی پلوتونیوم با ساخت راکتورهای تولیدکننده سریع و تأسیسات بازفرآوری، سرعت گسترش هسته‌ای جمهوری خلق چین را ممکن می‌کند و این امکان را برای جمهوری خلق چین فراهم خواهد کرد تا به 700 کلاهک هسته‌ای قابل تحویل تا سال 2027 دست یابد. چین احتمالاً قصد دارد حداقل یک هزار کلاهک تا سال 2030 و فراتر از سرعت و اندازه پیش‌بینی شده وزارت دفاع در سال 2020 داشته باشد.
نیروی پشتیبانی استراتژیک: این واحد در پایان دسامبر ۲۰۱۵ به عنوان بخشی از موج اول اصلاحات ارتش آزادیبخش خلق چین، به عنوان جدیدترین شاخه تأسیس شد و تعداد اعضای آن ۱۷۵۰۰۰ نفر تخمین زده می‌شود.
این واحد زمانی که 7 سال پیش تأسیس شد، پکن به طور رسمی جزئیات ماموریت آن را ارائه نکرد، اما یک مقام وزارت دفاع چین به روزنامه واشنگتن پست گفته است که این نیرو ترکیبی یکپارچه از همه نیروهای پشتیبانی رزمی فعلی است و علاوه‌بر هوافضا، الکترونیک و شاخه‌های اطلاعاتی، شامل نیروهای عملیاتی نیز می‌شود که مستقل از سایر شاخه‌های ارتش از فناوری بالایی مانند جنگ الکترونیک و فضایی استفاده می‌کنند.
دریافت صفحه با کد QR