به گزارش
بلاغ، قدرت و اقتدار پليس از جمله نمادهاى شأن و منزلت پليس است زيرا از اين نهاد انتظار مىرود كه با خشنترین مسائل جامعه نظير: قاچاق، قتل، سرقت مسلحانه و ... دست و پنجه نرم كند. اگر در مقابله با ناهنجارىهاى اجتماعى، به طور موفقيت آميز عمل كند؛ آنگاه اين قدرت و اقتدار پلیس، تبديل به مأمنى براى شهروندان در جهت حفظ نظم و امنيت جامعه مىشود و برآيند اين پديده، نگرش مثبت به پليس و افزايش اقتدار، شأن و کارآمدی پليس خواهد بود. لذا به گفته گرين و ماستروفسكى؛ مسئوليت كاربرد زور و خشونت به پليس داده شده تا بتواند صلح و آرامش را در جامعه به ارمغان آورد زيرا دستيابى به صلح و آرامش بدون كاربرد زور و خشونت هميشه ممكن نيست.( گرين و ماستروفسكي، 1998).
علاوه بر توجه به این امر مهم، لازم است كه نیروى انتظامى براى بهبود هرچه بیشتر كاركرد خود در رسیدن به هدفهاى مدنظر، جلب همكارىهاى مردمى را با افزایش پشتوانه و اعتماد عموم ملت ایران در دستور كارخود قرار دهد؛ مسألهاى كه مقام معظم رهبرى نیز بر آن تأكید داشته و خواهان آن هستند كه مسؤولان انتظامى كشور، همراه كردن اقتدار در اجراى قانون و محبت و صمیمیت با مردم را مدنظر قرار دهند. ایشان در اینباره متذكر شده اند: «آنچه مهم است استمداد از خداوند متعال و حفظ رابطهى با خداى متعال است. آنچه در درجهى بعد مهم است، ارتباط صمیمانهى با مردم است؛ اقتدار را همراه كنید با محبّت و صمیمیّت نسبت به مردم. آنچه مهم است پایبندى به قانون است؛ هیچ كارِ بىقانون انجام نگیرد. و بالاخره آنچه مهم است جرأت و گستاخیِ لازم در اجرای قانون است؛ آنجایى كه قانون هست، ملاحظهى هیچكس را نكنید؛ با جرأت وارد بشوید، با دلیرى وارد بشوید، وظیفهاى را كه قانون بر عهدهى شما گذاشته است انجام بدهید. از قانون تخطّى نباید كرد، در اجراى قانون هم هرگز تأمّل و تردید نباید ورزید. آنجایى كه قانون است باید اجرا كنید .مشكل عمدهى كشورها و ملّتها همین است كه در اجراى وظیفهى دینى خود، وظیفهى وجدانى خود، وظیفهى عقلانى خود و وظیفهى انسانى خود دچار تردید و تأمّل مىشوند.»(26/6/1396)
نیروی انتظامی در نگاه رهبری
حضرت آيتالله خامنهاى فرماندهى كل قوا، در سخنانى درباره نيروى انتظامى فرمودهاند: «نيروى انتظامى، آن سازمان رشيد، آن بازوان توانا، آن شانههاى پرتحمّلى است كه مىتواند و مىخواهد اين بار سنگين را بر دوش بگيرد و اين خدمت بزرگ را براى مردم انجام دهد.... نيروى انتظامى،... بايد با عزت،... امانت،... و كارايى خود در محيط زندگى مردم برود. آن ملتى كه نيروى انتظامى خود را عزيز مىداند و آنرا با خود بيگانه نمىشمارد و به او اعتماد مىكند، ملتى خوشبخت است. مردم نيروى انتظامى را بايد از خود بدانند... مردم احساس آرامش مىكنندكه ببينند جوانان، مردان و زنان در اين سازمان بزرگ و كارآمد، با انجام صحيح وظايف خود، مىتوانند آنچه از آنان متوقع است، آنرا محقق كنند»(18/7/1379)
ويژگىهاى اصيل نيروى انتظامى از ديدگاه مقام معظم رهبرى
- اقتدار: یکى از ویژگىهاى مهمى که فرماندهى معظم کل قوا براى نیروى انتظامى بیان فرمودهاند، «اقتدار» است. ایشان در اینزمینه مىفرماید: «نیروى انتظامى باید داراى اقتدار باشد. اقتدار یک امر معنوى است و با صداى کلفت و اسلحه تیز و مشت محکم تفاوت دارد. اقتدارهاى ظاهرى، در حقیقت اقتدار نیستند. باید وضعیتى بهوجود آید که هم نیروى انتظامى در خود احساس قدرت کند، هم آحاد ملت دریابند که پاسدار و حافظ امنیت فردى و اجتماعى آنها، یک مجموعه مقتدر است و مىتواند از مردم دفاع کند و هم دشمنِ مخلّ امنیت بفهمد که نیروى انتظامى مقتدر و تواناست.» (21/4/1374)
-
عزت: عزّت، دومین ویژگى تبیینشده از سوى مقام معظم رهبرى براى نیروى انتظامى مطلوب است؛ یعنى اینکه نیروى انتظامى با پاکدامنى، پرهیزکارى و آلوده نشدن به جرایم گوناگون و مادیات، در چشم مردم عزیز باشد. ایشان در اینخصوص مىفرماید: «نیروى انتظامى باید در چشم مردم عزیز باشد. این عزّت، از رفتار نیروى انتظامى و چگونگى انجام وظیفه او ناشى مىشود. عزّت نیروى انتظامى به این است که پارسایى و پاکدامنى در تمام ارکان آن مشاهده شود و همه احساس کنند که این نیرو، پاکدامن است و خود را آلوده نمىکند و براى عوضهاى قلیل و حقیر مادى و پَست، ارزشى قائل نیست. این یک امر روحى و معنوى است که براى نیروى انتظامى عزّت خواهد آورد»(همان)
- احساس مهربانى و خدمت به مردم: رأفت و رحمت، از صفاتى است که باید در نیروى انتظامى نمود عینى بیابد. ازاینرو، نیروى انتظامى باید در کنار اینکه مأموریتهاى خود را با اقتدار انجام مىدهد، در برخورد با مردم با مهربانى رفتار کند. فرماندهى معظم کل قوا در همینراستا مىفرماید: «باید در مورد مردمى که مىخواهید از خانه، جاده، امنیت مرز و کسب و کار آنها محافظت کنید، احساس رأفت و رحمت داشته باشید. مردم باید این معنا را لمس کنند که همان نیروى مقتدر و با صلابتى که در مقابل مخلّ امنیت، با کمال قدرت و صلابت مىایستد، وقتى با مردم و افراد مظلوم مواجه مىشود، با رحمت و رأفت برخورد مىکند.»(همان)
- دقت و مراقبت در انجام وظیفه قانونى: یکى از وظایف بسیار مهم نیروى انتظامى، برقرارى نظم، اجراى قوانین و برخورد با قانونشکنان است. ازاینرو، کسىکه مىخواهد با قانونشکن برخورد کند، خود باید وظایف قانونىاش را بهخوبى انجام دهد. مقام عظماى ولایت، حضرت آیتالله خامنهاى در خصوص این ویژگى مىفرماید: «این دقت و مراقبت، از یکسو موجب مىشود هیچیک از وظایف قانونى شما لوث نشود... و از سوى دیگر، موجب مىشود هیچگونه تخلّف و تخطّىاى انجام نگیرد.»(همان)
- درستکارى و امانتدارى :با توجه به اهمیت برقرارى نظم و امنیت داخلى و نقش نیروى انتظامى در اینخصوص، لازم است همه ایرانیان به این نهاد، اعتماد و اطمینان خاطر داشته باشند. چنین امرى، رفتار درست، منحرف نشدن در انجام وظیفه و امانتداریِ نیروی انتظامی را میطلبد. در سایه وجود چنین صفاتی در کارکنان آن، اعتماد عمومی و همکاری مردم با این نیرو گسترش خواهد یافت. فرماندهى معظم کل قوا در مورد این ویژگى مىفرماید: «امروز مردم شما را امین مىشمارند. در دوران انقلاب، نیروهاى انتظامى امین مردمند. باید به وظیفه این امانت بهطور کامل عمل کنید. آن کسانىکه خداى ناکرده در این کسوت مقدس، بر خلاف مقتضاى امانت عمل مىکنند، باید وجدانشان بهشدت سرافکنده باشد»
- دفاع از ارزشهاى اسلامى :یکى از والاترین وظایف و ویژگىهاى نیروى انتظامى، پاسدارى از ارزشهاى اسلامى است. نیروى انتظامى باید با کسانىکه ارزشهاى اسلامى و دستاوردهاى انقلاب را خدشهدار مىسازند، برخورد و مقابله کند. مقام معظم رهبرى در مورد این وظیفه مهم مىفرماید: «بزرگترین وظیفه نیروى انتظامى، حفظ ارزشهاست. هرگاه مردم، یک نفر از شما را چه در پاسگاههاى دورافتاده و در خیابانهاى مرکز کشور و چه در شهرها و روستا و جاده مشاهده کنند، باید مظهرى از تقوا و پرهیزکارى و معنویت و دورى از فساد و دشمنى با هرگونه کجروى را در وجود شما ببینند. آن کسىکه اهل فساد و بىتقوایى و رشوهدادن و رشوهگرفتن است، باید از شما بترسد و آن کسىکه متقى است، باید با دیدن شما شاد و دلگرم و امیدوار بشود و احساس کند محیط جامعه، محیط خوبى است و مىشود در آن تنفّس و زندگى کرد». ایشان همچنین در جاى دیگرى مىفرماید: «اگر مجموعهاى با قدرت و عزّت در میان مردم ظاهر شد، همه باید بدانند که این مجموعه، بنا دارد از ارزشهاى اسلامى دفاع کند. در درون نیروى انتظامى باید ارزشهاى اسلامى، معیار و میزان باشد»
- نیروى انتظامى و تعامل با مردم: همبستگى، انسجام ملى و عمومى و نیز آرامش گسترده، حاصل وجود نظام عقیدتى مسلّط در جامعه است. هر قدر نیروى انتظامى بتواند با این نظام، صادقانه مرتبط شود، با آن احساس همدلى کند و خود را متعلق به آن بداند، اعتماد عمومى را بیشتر به خود جلب خواهد کرد.
نیروى انتظامى باید در اینراستا، به وضعیتى خاص برسد؛ یعنى در عین حفظ استقلال، فاصله بسیار کمى با مردم داشته باشد. لازمه تحقق این امر مهم آن است که دولت در تصحیح نگرش مردم راجع به نیروى انتظامى تلاش کند تا زمینه همکارى مردم و پلیس فراهم آید. در حال حاضر با اقدامات صورتگرفته در ایجاد زمینههایى مناسب در ابعاد فرهنگى و تبلیغى، میزان تعامل مردم و نیروى انتظامى، افزایش چشمگیرى داشته و مهمترین اثر آن، کاهش ارتکاب جرایم و متلاشىشدن باندهاى کوچک و بزرگ بزهکارى در سطح جامعه بوده است.
بنابراین نیروی انتظامی یکی از اركانهاى حفظ اقتدار كشور و حفاظت و صیانت از نظم و امنیت و تأمین آسایش عمومى و فردى جامعه اسلامى و نگهبانى و پاسدارى از دستاوردهاى انقلاب اسلامى است لذا برای انجام مأموریت و وظایف خود باید اقتدار و کارآمدی خود را افزایش دهد.
محسن رحمانی