به گزارش
بلاغ، امام حسین(ع) زمانى كه قصد آغاز قیام حماسى خود علیه حكومت طاغوت زمان را نمود و با آنكه سرانجام این قیام را چیزى جز شهادت خود و عزیزترین یاران و اهلبیت خود نمىدانست، اما بااینحال تمامى آنان از طفل شیرخوار تا زنان و دختران خود را با خود همراه كرد؛ چراكه آن حضرت به این موضوع آگاه بود كه این اهلبیت ایشان هستند كه باید با نظاره كردن و تحمل نمودن سختترین مصائب روزگار، شاهد و روایت گر این حادثه تاریخى و منتقلکننده پیام این رسالت عظیم باشند كه اگر نباشند، این قیام در ظلمت و جهل حكومت بنیامیه هم بر مردم آن زمان و هم در جریان تاریخ محو خواهد شد و نشانى از آن باقى نخواهد ماند.
اینگونه بود كه خواهر بزرگوار خود یعنى زینب کبرا(س) در تمامى لحظات این قیام صبورانه برادر را یارى كرد و بعد از واقعه عاشورا وقتیکه عمر سعد دردناکترین جنایتها را بر حضرت سیدالشهدا و اهلبیت بزرگوارش وارد كرد و اهلبیت و زنان و كودكان را به اسارت برد، آن زینب کبرا(س) بود كه در حال اسارت، رسالت عظیم برادر را ادامه داد.
این رسالت ا
بلاغ پیام عاشورا در اسارت یزیدیان، با حركت كاروان امام حسین(ع) به رهبرى امام سجاد(ع) و حضرت زینب کبرا(س) در شامگاه روز یازدهم محرم بهطرف كوفه آغاز شد و نهضت حسینى، به شكلى دیگر ادامه یافت. هرچند، دشمن توانسته بود نیروهاى امام را در ظاهر شكست دهد و اهلبیت ایشان را به اسارت ببرد، ولى رسواییهای حكومت جور بنیامیه و افشاگرىهاى امام سجاد(ع) و حضرت زینب(س) روى امویان را در تاریخ سیاه كرد و قیام امام حسین(ع) و راه پاك او را جاودانه ساخت. در حقیقت این كاروان باتحمل سختترین مصائب در اسارت كه به تعبیر مقام معظم رهبرى: «اسارتى توأم با تحقیر و اهانت و گرسنگى دادن و سرمادادن و گرمادادن و اذیت كردن و در كوچه و بازار گرداندن و در سختترین شرایط آنها را نگهداشتن و شماتت كردن و از این قبیل» جنایات همراه بود، تمامكننده هدف مهم عاشورا یعنى مبارزه با حكومت طاغوتى و ظلم بنیامیه و افشاكننده ماهیت حقیقى آن گردیدند.
در این دوران اسارت، اهلبیت با عزم و اراده و اعتقاد و ایمان راسخ به حقیقت قیام سیدالشهدا و با صبر بىنهایت، از هر فرصتى براى مبارزه با سوءاستفاده دشمن از كاروان اسرا و استفاده تبلیغاتى از آن بهره بردند و با ایراد سخنرانىها و خطبههاى آتشین در میان مردم و در مقابل حاكمان ظالم، حقیقت و هدف قیام امام حسین(ع) را بیان نموده و حكومت را رسوا كردند. چنانكه از همان آغازین روزهاى ورود كاروان اسرا به كوفه، ابن زیاد كاروان اسرا را به حضور طلبید و به همین منظور مجلسى را براى این ملاقات سیاسى و تبلیغى ترتیب داد. در این مجلس ابن زیاد ملعون نسبت به اهلبیت امام حسین(ع) و حضرت زینب رفتار جسارتآمیز و توهینآمیزى را داشت و سعى كرد تا آنجا که تواند آن بزرگواران را در چشم همگان خوار نماید و علت اصلى این رفتارها و كشتارها را، خروج بر یزید بن معاویه، خلیفه وقت اعلان نماید. اما زبان گویا و برّان عقیله عرب حضرت زینب نقشههاى ابن زیاد را نقش بر آب كرد و همچون شمشیرى بر زبان او فرود آمد. آن حضرت در پاسخ به ابن زیاد، خاندان امام حسین(ع) را داراى حرمت و عزتى دانست كه خداوند به خاطر پیامبرش به ایشان عطا فرموده است، اما آن حضرت حكومت ابن زیاد و یزید را به دلیل جنایاتى كه مرتكب شدند حكومتى دانست كه براى همیشه به ذلت و خفت و خوارى دچار شدهاند. حضرت زینالعابدین نیز در این مجلس و در محاجه با ابن زیاد و ناتوانى او در پاسخگویى و مباحثه، مورد توهین قرار گرفت و دستور قتل آن حضرت از سوى او صادر شد.
اینگونه صحنهها تا پایان حركت كاروان اسرا از كوفه تا شام باتحمل محنتها و رنجها ادامه یافت و لحظه لحظه این حركت تاریخى، پیروزى نهایى قیام خونین كربلا را رقم زد و توانست پایدارى آن را محقق نماید، چنانكه قیامهاى بسیارى بعد از این جریان افشاگرانه همچون قیام توابین شكل گرفت.
* اسراى نهضت حسینى؛ الگوى اسرا و مفقودان نهضت خمینى
بدون شک قیام عاشورا تأثیرى بسیار عمیق و تأثیرگذار در شكلگیرى حركتها و جنبشهاى تاریخى تا زمان معاصر داشته است، آنگونه كه باید عظیمترین قیام اسلامى عصر حاضر یعنى انقلاب اسلامى مردم ایران علیه مستكبران و طاغوتهاى زمان را متأثر از نهضت حسینى دانست كه هدف اصلى آن یعنى مبارزه با طاغوت در ذهن و جان مردم شیعه این سرزمین نهادینهشده بود و به این حركت عظیم منتهى شد. مردم ایران با تبعیت از این حركت عظیم باتحمل سختىها و مصیبتهاى بسیار، این قیام را آغاز و به سرانجام رساندند و بعدازآن نیز در شرایط سخت جنگ تحمیلى، با ایثار جان و مال خود این راه عاشورایى را ادامه دادند.
در این راه کسانی که به اسارت دشمن برده شدند، اجرى كمتر از شهیدان راه حق ندارند كه با الگو گرفتن از اسراى كربلا، سالهاى سخت اسارت را تحمل كردند اما لحظهاى دست از حمایت از ارزشهاى امام و انقلاب برنداشتند و راه رزمندگان اسلام را پیروزمندانه ادامه دادند. براى پاسداشت ارزشهاى این عزیزان كه در زندانهاى رژیم بعث سختترین شكنجهها را تحمل كردند، ۱۱ محرم روز «تجلیل از اسرا و مفقودان» در تقویم كشور نامگرفته است تا تاریخ هشتساله دفاع مقدس، مبارزات غرورآفرین این آزادگان سرافراز را همچون اسراى دشت كربلا، در خود حفظ كند و براى نسلهاى بعد به یادگار بگذارد و روایتگر مظلومیت ملت ایران در مقابل دشمنان مستكبر و ظالم تاریخ باشد.
در حقیقت لحظههاى اسارت و پایمردى آزادمردان این سرزمین، لحظههاى اثبات حقانیت جمهورى اسلامى و دفاع از استقلال و آزادى سرزمینى است كه با سالها مبارزه و با خون هزاران لاله عاشق به ثمر نشست. فریاد خاموش غیورمردانى كه با دژخیمان فرومایه به رویارویى پرداختند و از سرزمین اسلامىمان دفاع كردند. آنان پس از نبردى جانانه و دلاور مردانه، باایمان راسخ به هدف والاى انقلاب اسلامى یعنى اعتلاى حقیقى كلمه توحید در سراسر جهان، بر مصیبتها و شكنجهها و درد و غمهاى اسارت صبر كردند و دوران اسارت آنان كتاب تربیت و جهاد و ولایتمدارى و نماد غلبه حق بر باطل در دانشگاه اسارت و مایه ماندگارى و پایدارى جمهورى اسلامى و الگوى آزادمردى و رشادت براى نسلهاى آینده گردید.
* صبر و بردبارى؛ ویژگى ماندگار آزادگان ایران اسلامى
پایدارى و بردبارى، دو ویژگى مهم ایثارگران و بهویژه آزادگان جنگ تحمیلى است كه همچون اسراى دشت كربلا همواره باید بابیان خاطرات آنان براى نسلهاى امروز جاودانه بماند. یكى از آزادگان سرافراز در بیان گوشهاى از این دوران سخت و صبر و تحمل بیمانند سربازان خمینى كبیر چنین نقل مىكند «در یكى از شبها كه مشغول نوشتن حدیثى از پیامبر اكرم(ص) بودم، ناگهان نگهبانى عراقى به آسایشگاه ما آمد. با دیدن من كنجكاو شد و به سویم آمد و پرسید چه مىنویسى؟ جواب ندادم. خودش كاغذ را گرفت. نوشتهشده بود پیامبر خدا(ص) فرمود: بدترین مردم كسى است كه مردم از ترس او را احترام كنند. باحالت غضبناك مرا نگاه كرد و بعد سیلى محكمى به صورتم نواخت و سوزنى را در زبانم فرو كرد. درحالیکه از شدت درد به خود مىپیچیدم، در این فكر بودم كه این جنایتكاران مىتوانند شقاوت وبىرحمى را تا حد ممكن برسانند، ولى آنها نمىدانستند كه ما زمزمه با دوست بودن را از خود جدا کنیم و صبر و پایدارى را پیشه خود قرار مىدهیم تا پیروز و سربلند از این آزمایش بیرون بیاییم.
* كلام مقام معظم رهبرى درباره تجلیل از مقام اسرا و مفقودین
مقام معظم رهبرى درباره عظمت یازدهمین روز محرم و اهمیت مناسبت تقویمى روز اسرا و مفقودان و نیز جاودانگى نام و یاد اسرا و مفقودین مىفرمایند: «یقیناً یكى از مناسبتهاى مهم جمهورى اسلامى كه بسیار هم داراى تناسب است، همین روز اسرا و مفقودین است كه با خاطره تاریخى آن مناسبت دارد. همه مىدانید كه در روز یازدهم محرم، یكى از عظیمترین فاجعههاى تاریخ اسلام به وقوع پیوست. اسارتى اتفاق افتاد كه نظیر آن را دیگر ملت و تاریخ اسلام ندید و به آن عظمت هم نخواهد دید. كسانى اسیر شدند كه از خاندان وحى و نبوت و عزیزترین و شریفترین انسانهاى تاریخ اسلام بودند. زنانى در هیئت اسارت در كوچه و بازارها گردانده شدند كه شأن و شرف آنها در جامعه اسلامى آن روز نظیر نداشت. در روز یازدهم محرم، خاندان پیامبر و على(ع) اسیر شدند و این خاطره، بهعنوان یكى از تلخترین خاطرهها، براى ما تا امروز مانده است و خواهد ماند... اسراى ما، از آنکسانی هستند كه نامشان در تاریخ انقلاب و ایران جاودانه خواهد ماند؛ براى اینكه در بدترین شرایط، عزت اسلام و كشور و انقلاب را حفظ كردند و تسلیم دشمن و دچار شكستگى درونى نشدند. آن چیزی كه یك انسان را بهکلی منهدم و نابود مىكند، شكستگى درونى است. بعضىها ظاهرشان هم خیلى خوب است، اما باطنشان شكسته است و در باطنشان امید و افتخار و احساس عزت و سربلندى نیست. بعضىها هم اینگونه نیستند. اینكه اسلام مىفرماید: «و للَّه العزّة و لرسوله و للمؤمنین»، یك وجه از عزت مؤمنین همین است. مؤمن در سختترین شرایط هم احساس مىكند عزیز است و احساس ذلت نمىكند و خودش را نسبت به دشمن، خوار احساس نمىكند؛ چون اقتدار معنوى و درونى خودش را حفظ كرده و از دست نداده است.»
پینوشت:
نامه جامعه (ماهنامه),ج37,جمعی از نویسندگان ماهنامه نامه جامعه,جامعة الزهرا علیها السلام. ماهنامه نامه جامعه,1383
بیانات,ج11,خامنهای، علی، رهبر جمهوری اسلامی ایران,[بینا]
یادداشت از محسن رحمانی