نجات کشور از واردات ۱۵ میلیارد دلاری محصولات کشاورزی با راهبرد خودکفایی

نکته‌ای که نباید در این زمینه از نظر دور داشت، وابستگی به واردات نهاده‌های فناورانه از جمله کود، بذر، سم، ماشین‌آلات، خوراک، نهاده‌های بهداشتی و مرغ اجداد است. همچنین با وجود ضریب خودکفایی 99 درصدی گندم تا سال 1398، براساس گزارش گمرک در 11 ماهه سال 1400 بیش از شش میلیون تن گندم به ارزش بیش از دو میلیارد دلار وارد شده یا در مورد گوشت مرغ و تخم‌مرغ، در سال‌های اخیر بیش از 90 درصد خوراک مورد نیاز این صنعت از خارج تأمین شده است.

واردات 15 میلیارد دلاری
طبق اعلام مسئولان گمرک‌،  در 11 ماه سال 1400، بالغ بر ۱۵ میلیارد دلار محصولات کشاورزی وارد کشور شد. از این مقدار، شش میلیون و 42 هزار و 941 تن گندم؛ به ارزش دو میلیارد و 82 میلیون و 446 هزار و 976 دلار با (رشد 108 درصدی در وزن و 157 درصدی در ارزش) بود. همچنین به مقدار هشت میلیون و 649 هزار و 965 تن ذرت به ارزش دو میلیارد و 991 میلیون و 686 هزار و 315 دلار (رشد 29 درصدی در ارزش و کاهش شش درصدی در وزن) وارد شد.
بر همین اساس، دو میلیون و 937 هزار و 92 تن جو به ارزش873 میلیون و 760 هزار و 397 دلار (با رشد 72 درصدی در وزن و 107 درصدی در ارزش) در سال گذشته وارد شد و واردات انواع دانه‌های روغنی به دو میلیون و 249 هزار و 195 تن به ارزش یک میلیارد و 580 میلیون و 75 هزار و 589 دلار (رشد 10 درصدی در وزن و 47 درصدی در ارزش) رسید.

گمرک اعلام کرد که یک میلیون و 869 هزار و 662 تن روغن خوراکی به ارزش دو میلیارد و 557 میلیون و 889 هزار و 500 دلار (با رشد 81 درصدی در وزن و 185 درصدی در ارزش) وارد شده و واردات کنجاله سویا، دو میلیون و 259 هزار و 956 تن  به ارزش یک میلیارد و 234 میلیون و 20 هزار و 518 دلار (و رشد 40 درصدی در وزن و 78 درصدی در ارزش) بود. این کالاها که در این مدت از گمرکات اجرایی کشور ترخیص شدند مشمول ارز ترجیحی بوده‌اند.

واردات یک میلیون و 358 هزار تن برنج
آمار گمرک نشان داد در سال گذشته برنج با یک میلیون و 358 هزار و 577 تن و به ارزش یک میلیارد و 157 میلیون و 77 هزار و 319 دلار و با رشد 49 درصدی در وزن و 40 درصدی در ارزش در صدر واردات کالاهای اساسی با ارز غیرترجیحی قرار داشته است. این میزان واردات در حالی است که یکی از دلائل اصلی گرانی برنج از سوی خبرگزاری فارس در روز سه‌شنبه با تیتر «پنج عامل رشد بی‌رویه قیمت برنج‌‌/ خشکسالی کشت را کاهش داد»، کاهش 80 درصدی واردات برنج عنوان شده بود!

گفتنی است، ایران از ظرفیت‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری متعددی در خودکفایی محصولات راهبردی بخش کشاورزی برخوردار است که در صورت مدیریت و بهره‌گیری صحیح از این ظرفیت‌ها می‌توان تمام نیازهای غذایی کشور و برخی همسایگان را تامین کرد. بدین منظور لازم است حمایت از گسترش کشاورزی دانش بنیان با تدوین قوانین، دستورالعمل‌ها و آیین نامه‌های مناسب مربوط برای رفع مشکلات و چالش‌های این حوزه مورد تاکید سیاست گذاران و مجریان واقع شود.