شرکت دانش‌بنیان ایرانی با هدف سرمایه‌گذاری در فناوری‌های روز دنیا در راستای توسعه و ارتقاءسطح سلامت و ایجاد یک زنجیره غذایی ایمن از طریق پرتودهی گاما در جلوگیری از ضایعات بی‌رویه و فراوان محصولات کشاورزی و درمانی قدم‌های مثمرثمری برداشته است.

به گزارش بلاغ امروزه با توجه به افزایش رشد جمعیت کره زمین، یکی از مهمترین دغدغه کشورها و دولت‌ها، تامین غذای مورد نیاز مردم با انبار و نگهداری صحیح و بدون ضایعات است. نکته مهم دیگر، ایجاد سطح بالایی از بهداشت مردم جامعه و جلوگیری از ایجاد عفونت در بدن افراد است که از طریق استفاده از تجهیزات پزشکی کاملا استریل شده محقق می شود.
این مهم با به کارگیری پرتوی گامای ساطع شده از عنصر شیمیایی کبالت ۶۰ عملی شده و امروزه در جهان به امری عادی و طبیعی تبدیل شده است.
در این زمینه گفت‌وگویی با سیدرضا رفیعی مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان شارپرتو ایرانیان داشتیم؛ این شرکت با هدف سرمایه گذاری در فناوری‌های روز دنیا در راستای ایجاد توسعه و اشتغال، ارتقای سطح سلامت و ایجاد یک زنجیره ایمن غذایی و همچنین جلوگیری از ضایعات بی‌رویه و فراوان محصولات کشاورزی در کشور، در سال ۱۳۸۹ به ثبت رسیده است و در سال ۱۳۹۰ موفق به کلنگ‌زنی اولین و بزرگترین سایت پرتودهی گامای کشور توسط بخش خصوصی در استان چهارمحال و بختیاری شده است.
این سایت‌ها از اساسی‌ترین زیرساخت‌ها در تحقق بند ۷ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی تامین امنیت غذا و درمان و ایجاد ذخایر راهبردی با افزایش کمی و کیفی تولید به حساب می‌آیند. این شرکت با عقد قرارداد با شرکت‌های هندوستانی، روسی و مجارستانی و با همت کارشناسان و متخصصان خود، توانسته است خود را به عنوان تنها دارنده دانش فنی طراحی، ساخت و بهره برداری از سامانه های پرتودهی گاما در بخش خصوصی کشور معرفی کند.

* راه‌اندازی دو طرح کلان ملی فناوری در کشور
فارس: درباره چگونگی شکل‌گیری‌ و شروع فعالیت‌تان بگویید. 
رفیعی: سال ۱۳۸۹ براساس تفاهم‌نامه‌ای که بین سازمان انرژی اتمی و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اتفاق افتاد، قرار بر توسعه سایت‌های پرتودهی گاما  در کشور بود که تحت عنوان طرح کلان ملی فناوری از سوی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تعریف شده بود که یکی از این موارد به شرکت شارپرتو ایرانیان که در بخش خصوصی است واگذار شد و دیگری را سازمان انرژی اتمی تقبل کرد. امروز هم دو طرح کلان ملی فناوری راه‌اندازی شده است که در حال خدمت‌رسانی به حوزه‌های مختلفی از صنایع کشور هستند.
فارس: چند نفر در این شرکت فعالیت می‌کنند؟
رفیعی: با توجه به اینکه تغییراتی در گروه تحقیق و توسعه داریم می‌توان گفت به طور متغیر حدود ۵۰-۳۰ نفر  در این شرکت فعال هستند. برخی از متخصصین فعال در مجموعه شارپرتو ایرانیان مهندسین هسته‌ای، فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های صنعتی شریف و شهید بهشتی در رشته‌های مکانیک و برق هستند که در حوزه‌ راهبردی سامانه‌های پرتودهی، مواد غذایی، مهندسی پزشکی و تجهیزات پزشکی حضور دارند. 
* پلیمرهای هوشمند در دنیا تولید شده است
رفیعی: سامانه‌های پرتودهی بیشتر یک زیرساخت است تا یک صنعت. به این عنوان که این زیرساخت‌ها به صنایع دیگر سرویس می‌دهند. صنایع پلیمری یکی از استفاده‌کنندگان صنعت پرتودهی در دنیا هستند و امروزه پلیمرهای هوشمندی در دنیا تولید شده است که با همکاری پلیمر پرتو و صنعت دانشمندان شیمی و هسته‌ای بوده است.
همچنین شاهدیم بسیاری از پلیمرهایی که در صنایع هایتک مورد استفاده قرار می‌گیرند هوشمند هستند و مقاومت بالایی در برابر حرارت‌ و خردگی دارند که ماحصل تلفیق پتروشیمی، پلیمر و پرتودهی است؛ البته پلیمرهایی که در حوزه بهداشت، نفت و خطوط پرفشار انتقال انرژی نیز خدمات می‌دهند تلفیقی از پلیمر و پرتودهی هستند.
* ایده پرتودهی از نور خورشید گرفته شده است
فارس: در حوزه امنیت غذایی چطور؟
رفیعی: این صنعت در حوزه مواد غذایی و امنیت غذایی یک زیرساخت بسیار جدی و اساسی است. در دنیا و حتی کشور برای نگهداری مواد غذایی باید امکاناتی وجود داشته باشد تا غذاها به صورت سالم و ایمن نگهداری شوند.
در قدیم‌الایام مردم مواد غذایی،‌ میوه‌ها و سبزی‌ها را در معرض نور آفتاب قرار می‌دادند با استفاده از اشعه گامایی که در نور خورشید بوده خشک شود. در دین اسلام هم اشاره شده که  آفتاب جزو مطهرات و پاک‌کننده‌ها است و زمانی که شیء در مدت طولانی در معرض آفتاب قرار گیرد استریل می‌شود.
 پرتودهی دقیقاً استفاده از سبک نور خورشید به صورت صنعتی است. بعضی از ایده‌های پرتودهی از خورشید و آفتاب آمده است که امروزه اشعه گاما از سورس‌های کبالت ۶۰ که منشاء تولید اشعه گاما است استفاده می‌شود. اگر بخواهیم مواد غذایی را به صورت سنتی در معرض نور آفتاب قرار دهیم به تبع، با آلودگی‌های هوا و خاک مواجه می‌شویم که دیگر این مورد کمرنگ شده و مواد غذایی به صورت صنعتی پرتودهی می‌شوند. 
 

امروزه کمپانی‌هایی هستند که ادویه، سبزی خشک و خشکبار تولید می‌کنند به طوری که کشور ما نیز یکی از بزرگترین تولیدکنندگان خشکبار است. البته می‌بینیم برخی برای کاهش بار میکروبی یا افزایش ماندگاری مواد غذایی دست به دامن مواد شیمیایی شده بودند که برای ماندگاری و محصولات از سمومی مانند متیل برماید، اتیلن اکساید که آثار مخرب و سویی داشت استفاده می‌کردند که باعث رشد سرطان در جوامع شده است و این روزها شاهدیم بسیاری از بازارهای بین‌المللی کالاهایی که با مواد شیمیایی افزایش ماندگاری داده شده‌اند را نمی‌پذیرند.
 فائو و آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای یک فضا و اشتراکی ایجاد کرده‌اند که پیگیر توسعه صنعت پرتودهی در دنیا است. فائو امروزه مجاز نمی‌داند که کالاهای مورد مصرف انسان‌ها با مواد شیمیایی که باقی‌مانده دارند مورد استفاده قرار گیرند همچنین طبق قوانین و پروتکل‌های روتردام و منترال استفاده از مواد شیمیایی منسوخ و ممنوع شده است.
 به طور مثال: در حوزه خشکبار گاز متیل بروماید استفاده می‌شده که در حال حاضر منسوخ شده است در ایران نیز در حوزه خشکبار دسترسی سلامت به کاز متیل بروماید ندارد. علاوه بر اینکه این گاز باقی‌مانده مواد شیمیایی در خشکبار دارد لایه ازون را سوراخ می‌کند و امروزه یک چالش بزرگی پیش روی صادرکنندگان کشور است و گاهاً کالاها از سوی برخی کشورها برگشت می‌خورد.
* امنیت درمان به استریل بودن وابسته است
فارس: در حوزه درمان به چه صورت مورد استفاده قرار می‌گیرد؟
رفیعی: این زیرساخت در حوزه امنیت درمان نیز نقش جدی ایفا می‌کند؛ امنیت درمان به استریل بودن یا سترون‌سازی وابسته است. سترون‌سازی به معنای نداشتن هرگونه بار میکروبی، انگل، قارچ و ویروس در حوزه تجهیزات پزشکی است. روش پرتودهی یک روش بسیار مطمئن و با اعتبار بسیار بالا است و به احتمال ۹۹.۹۹ درصد محصولی که در این حوزه پرتودهی شده براساس مقررات و استاندارهای بین‌المللی بوده و بالاترین ضریب اطمینان خاطر در حوزه استریل تجهیزات پزشکی است.
ماهیت این حوزه مورد توجه وزارت بهداشت نیز قرار گرفته است و در سال ۸۹ وزارت بهداشت متقاضی تولید سامانه‌های پرتودهی در کشور بوده است و در حال حاضر تعداد این سامانه‌ها نسبت به سال ۸۹، ۳ برابر شده است.
 در حال حاضر ۳ سایت پرتودهی در کشور وجود دارد که ۲ سایت متعلق به انرژی اتمی ایران است و یک سایت متعلق به شرکت شارپرتوایرانیان که در بخش خصوصی است. تمام این سامانه‌ها در حوزه مواد غذایی که امینت غذایی است و تجهیزات پزشکی که امنیت درمان است فعال هستند. در دوران شیوع ویروس کرونا همکاری‌های خوبی بین سازمان انرژی اتمی و شرکت شارپرتو ایرانیان اتفاق افتاد.
* پرتودهی ۱۲ میلیون ماسک به همراهی سازمان انرژی اتمی در بحران کرونا
در بحران کرونا شرکت ما بیش از ۲.۵ میلیون ماسک و سازمان انرژی اتمی بیش از ۱۰ میلیون ماسک برای نیروهای جهادی و مردمی به صورت رایگان پرتودهی کرده‌ایم تا در زنجیره قطع این ویروس کمک‌کننده باشد.
 کار ماسک بسیار حیاتی است و دقیقاً در آستانه سیستم تنفسی بدن قرار می‌گیرد  و اگر قرار بود ماسک‌های تولید شده در معرض آلودگی به ویروس کرونا قرار بگیرد عمق فاجعه بیش از اینها بود. نه در ایران در تمام کشورها حتی چین که نخستین کشوری بود که با کرونا دست و پنجه نرم می‌کرد سایت‌های پرتودهی در مواجه با ویروس کرونا نقش جدی برای کمک به حوزه سلامت ایفا کردند.
 ویروس کرونا در حوزه پرتودهی با دوز بسیار پایین یعنی ۷-۵ کیلوگری از بین می‌رود ولی تجهیزات پزشکی تقریبا با ۲۵ کیلوگری پرتودهی می‌‌شوند، یعنی ما میکروب‌ها و میکروارگانیسم‌های مقاوم‌تری در حوزه تجهیزات پزشکی داریم که با دوز ۵ کیلوگری پرتودهی و از بین می‌روند. می‌توانیم با پرتودهی محصولات پزشکی با خیالی آسوده از تجهیزاتی مانند گان، شان، ماسک و تجهیزات دیگری که ممکن است آلوده به ویروس باشند استفاده کنیم به طوری که سامانه‌های پرتودهی در حوزه ویروس ابولا و سارس کارایی خود را ثابت کرده‌ند و کمک خوبی در بخش درمان و سلامت دنیا بوده‌اند. 

سایت‌های پرتودهی امروزه در دنیای کرونا و پسا کرونا نقش بسیار جدی ایفا می‌کنند. کرونا نمونه‌ای از حملات بیولوژیک است، بطوری که یک آفت، باکتری و ویروس می‌تواند شیوع پیدا کند و گسترش چشم‌گیری داشته باشد و لطمات جبران‌ناپذیری بزند.
 کرونا در حوزه سلامت انسان به صورت مستقیم وارد شده است، بسیاری از حملات بیولوژیک وجود دارد که در حوزه آفت‌های غذایی و غیربومی هستند به طوری که دنیا و کشور ایران نیز در حوزه آفات تجربیات بسیار زیادی دارند که نمونه‌های مختلفی از علامت بیولوژیک است به همین دلیل ما سازمانی به نام سازمان حفظ نباتات و امور قرنطینه‌ای داریم که سالیان سال است از مسائل قرنطینه‌ای برای جابجایی آفات و حفظ منابع نباتی کشور حراست می‌کنند.
* حمایت نهادهای معتبر بین‌المللی از سامانه‌های پرتودهی
فارس: از سامانه‌های پرتودهی بیشتر برایمان بگویید.
رفیعی: سامانه‌های پرتودهی زیرساختی هستند که به کمک دوستان هم می‌آیند. سازمان حفظ نباتات در دنیا نیز مانند آژانس انرژی اتمی یک مرجع بین‌المللی خاص دارد که مرجع همراه با آژانس وWHOو فائو نهادهای معتبر بین‌المللی از سامانه‌های پرتودهی و گسترش آن به صورت جدی حمایت می‌کند.
 پرتودهی فواید بسیار خوبی دارد که یکی از آ‌نها کاهش ضایعات مواد غذایی و در نتیجه حفظ منابع آب است. استفاده از سامانه‌های پرتودهی یعنی کاهش استفاده از سموم شیمیایی و نگه‌دارنده‌هایی که در حوزه غذا و سلامت از مواد شیمیایی استفاده شده و این کاهش می‌تواند کمک بسیار جدی در حوزه مواد غذایی باشد.
 به طور مثال زمانی که ما هر کیلو ماده غذایی یا محصول کشاورزی را تولید و نگه‌داری می‌کنیم و مانع از این می‌شویم که به ضایعات تبدیل شود این به این معنی است که از منابع آبی حراست کرده‌ایم. همانطور که می‌دانیم ایران در کمربند خشکسالی بوده و باید از منابع آبی حفظ و حراست کنیم و یکی از مهمترین اتفاقات حفظ مواد غذایی تولید شده است.
 اخیراً برآورد شده است ضایعات بخش کشاورزی سالانه حدود 30 درصد است یعنی چیزی معادل 15 میلیارد مترمکعب آب شیرین کشور که اتلاف می‌شود.
 البته این زیرساخت در حوزه ذخایر استراتژیک کمک بسیار جدی می‌کند. به طور مثال در کشورمان یک سازمان از وزارت جهاد کشاورزی متولی شود تا قیمت و نوسانات بازار را کنترل کند و باید انباری داشته باشد که بتواند تا 2 سال از سیب‌زمینی  نگهداریی کند که متاسفانه چنین امکانی وجود ندارد و سیب‌زمینی به طور طبیعی بعد از 45 روز شروع به جوانه‌زنی می‌‌کند و ماندگاری زیادی ندارد، در حال حاضر در کشور حدود 5 میلیون تن تولید سیب‌زمینی داریم که قابل تقدیر است.
 طبق مطالعاتی که داشتم سیب‌زمینی تولید شده در ایران از نظر استفاده از نهادهای تولید مانند آب، نیروی انسانی و زمین نسبت به کشورهای همسایه همچون ترکیه از کیفیت و مرغوبیت بالاتری برخوردار است و استفاده از نهاده‌های تولید پایین‌تر است. ما حدود 5 میلیون تن سیب‌زمینی در سال تولید می‌کنیم ولی متاسفانه حدود ۲۵ درصد دور ریز داریم که بالغ بر یک میلیون تن است به طوری که پرتودهی می‌تواند به این بخش کمک بسیار جدی کند و ما از این یک میلیون تن می‌توانیم عواید بسیار خوبی بدست آ‌وریم.
* سامانه‌های پرتودهی به میزان کافی در کشور وجود ندارد
فارس: آیا سامانه‌های پرتودهی به میزان کافی در کشور داریم؟
رفیعی: امروزه سامانه‌های پرتودهی به میزان کافی در کشور وجود ندارد و باید بدانیم یک زیرساخت زمانی که تشکیل می‌شود باید قادر به ارائه خدمات متعدد باشد. ما یک ابزار هستیم ولی متولی سلامت وزارت بهداشت است که استفاده کننده‌های خوبی از زیرساخت‌ها هستند. وظیفه ما توسعه و ایجاد امکان سایت‌های پرتودهی در کشور است. 
این صنعت یک ابزاری است در دو حوزه وزارت کشاورزی و وزارت بهداشت که وظیفه ما خدمت‌رسان به متولیان و عزیزان در این حوزه باشیم و آنها باید بدانند که چنین حوزه‌ای در کشور راه‌اندازی شده به طوری که امروزه در کشور هم در سازمان انرژی اتمی و بخش خصوصی دانش فنی ساخت سامانه‌های پرتودهی وجود دارد و ما می توانیم آن را توسعه دهیم. 
درمورد اینکه سامانه‌های پرتودهی در چه منطقه‌ای به ساخت و بهره‌برداری برسند متولیان امر می‌توانند تصمیم درستی بگیرند. در حال حاضر یک سامانه در مرکز کشور بین اصفهان و شهرکرد ساخته شده که ظرفیت بسیار بالایی دارد؛ همچنین در غرب کشور در بناب نیز سازمان انرژی اتمی مرکزی ساخته است؛ اما برای ساخت سایت‌های بعدی متولیان امر باید براساس نیازهای فیزیکی و با توجه به هزینه‌های جابجایی حمل و نقل محدوده را مشخص کنند و ما نیز با آ‌نها در آماده‌سازی، توسعه و بهره‌برداری چنین سایت‌هایی همکاری‌های لازم را به عمل آوریم. 
* افزایش ۴ برابری اکتیویته کبالت در سایت پرتودهی 
فارس: با توجه به صحبت‌های مقام معظم رهبری که امسال را سال جهش تولید نام‌گذاری کردند، شما در این سال چه برنامه‌هایی دارید؟
رفیعی: پیرو منویات مقام معظم رهبری که رهنمودهای ایشان هر سال گشایش‌دهنده بسیاری از اتفاقات است و امسال را سال جهش تولید نام‌گذاری کردند شرکت شارپرتو برنامه جهش تولید خود را از ابتدای فروردین ماه ۹۹ با دو رویکرد و برنامه در پیشبرد جهش تولید آغاز کرده است. 
اولین برنامه‌ ما این است ظرفیت داخلی سایتی که در حال خدمت‌رسانی است از طریق اضافه کردن اکتیویته کبالت تا ۴ برابر افزایش دهیم که چنین کاری به معنای جهش تولید با سرعت بالا است و می‌تواند ارتقای ظرفیت در چنین بخشی باشد که ما به همراه ارتقای ظرفیت می‌توانیم چهار برابر بیشتر محصول دریافت کنیم که باعث کاهش قیمت‌ها تا یک سوم می‌شود به طوری که دیگر نیاز به سرمایه‌گذاری ثابت نداریم و با اضافه کردن اکتیویته سرعت خروجی‌ها بالا می‌رود و شاهد کاهش قیمت خواهیم که باعث رقم خوردن اتفاق بسیار خوبی است. 
اما برنامه دوم ما این است که با توجه به نیازهایی که کشور دارد آمادگی توسعه سایت‌های پرتودهی را در حوزه‌های مختلف داریم که در این زمینه سازمان انرژی اتمی نیز حمایت‌های بسیار خوبی می‌کند که البته شرکت توسعه کاربرد پرتوها بسیار جدی و پیگیرانه در حوزه توسعه به شرکت ما و بخش‌های خصوصی کمک می‌کند؛ همچنین در این بخش معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز به طور جدی کمک و پیگیری می‌کند. 
البته همانطور که به توسعه سایت‌های پرتودهی در کشور اشاره کردم ما آمادگی شروع سایت‌های جدید را داریم به طوری که خروجی این سایت‌ها طی ۲ و ۳ سال آ‌ینده دیده خواهد شد که این امر نیاز کشور است و ممکن است ما با تهدید یک ویروس جدید و باکتری جدید در دنیا روبه‌رو شویم که کشور باید بتواند آمادگی‌های لازم را برای مقابله با چنین مواردی داشته باشد. 
امسال با شیوع ویروس کرونا سایت‌های پرتودهی بسیار خوش درخشیدند و خدمت‌رسانی کردند که می‌توان گفت یک عزم ملی بود و تمام مردم با اتحاد و همدلی دست در دست یکدیگر دادند و برخی در منازل و مساجد ماسک تولید کردند که کمک بسیار بزرگی برای جامعه است و در این میان برای اینکه ماسک‌ها استریل شوند، پرتودهی شدند تا با اطمینان خاطر در سطح کشور توزیع و به دست مصرف کنندگان برسد. 
پیرو منویات مقام معظم رهبری درباره جهش تولید، سایت‌های پرتودهی امروزه یک کمک بسیار بزرگی برای صادرکنندگان هستند و در حال حاضر قوانین و مقرراتی برای صادرکنندگان وضع شده است که بار میکروبی آفات همراه مواد غذایی و  خشکبار محصولات چک می‌شوند و این به این معنی است که زمانی که در مرکز معتبری مانند سایت پرتودهی محصولی پرتودهی می‌شوند هم کشور صادرکننده می‌تواند با خیال آسوده محصول صادر کند و هم کشور واردکننده با اطمینان خاطر محصول وارد می‌کند؛ بنابراین کشورهایی که دسترسی به سایت پرتودهی دارند جزو برنده‌ها و اشغال‌کنندگان بازارهای آتی هستند. 
با توجه به گرفتاری‌هایی که ایجاد شده و قیمت دلار بالا رفته نمی‌توان گفت اتفاق بدی رخ داده است؛ برای بخشی از کشور که محصول صادر می‌کنند و در قبال آن دلار تحویل می‌گیرند می‌تواند کشور را به سوی ریلی هدایت کند تا به جای اینکه وارد کننده باشیم و شاهد کارگران بیکار بتوانیم صادرکننده و تولیدکننده باشیم و از این طریق دلارهای بسیاری به کشور بیاوریم. 
 با وجود اینکه اوضاع نفت در کشور خوب نیست و با فروش، تحریم و گرفتاری‌هایش مواجه هستیم اما یک فرصت طلایی در کشور وجود دارد به جرات می‌توان گفت ما مواد غذایی بسیاری داریم که بیش از نیازمان است و زمانی که صبحت از یک میلیون تن سیب‌زمینی دور ریز سالانه داریم این نشان می‌دهد که ما می‌توانیم این محصول را نگهداری و صادر کنیم. بسیاری از کشورها مثل روسیه که رابطه خوبی ما دارند نیازمند محصولات غذایی هستند به طوری که مسکو جزو گران‌قیمت‌ترین پایتخت‌های دنیا است و ما می‌توانیم به جای اینکه به کشورهای اروپایی، ژاپن یا کره صادرات داشته باشیم به کشورهای نزدیک با مسافت کمتر و قیمت بیشتر محصول صادر کنیم.

فارس: به چه کشورهایی صادرات دارید؟
رفیعی: در حوزه پرتودهی که یک کاملاً حوزه صلح‌آ‌میز و سلامت محور است معمولاً همکاری‌های بین‌المللی در سطح بالایی اتفاق می‌افتد. در حال حاضر ما با کشورهای روسیه، مجارستان، هندوستان، چین و آلمان مراوده داریم. آژانس یک NGO دارد که به عنوان NGOرسمی و تنها NGOآژانس بین‌المللی انرژی اتمی به نام انجمن بین‌المللی سامانه‌های پرتودهی است. 
این انجمن عضویت شرکت ما را با توجه به محدودیت‌ها و گرفتاری‌هایی که بانک‌های اروپایی برای حق عضویت تهدید کرده‌ بودند و در یک جلسه‌ای که تشکیل شده بود من گلایه کردم که چرا تحریم شده‌ایم و به ما اعلام کردند که شما تحریم نشده‌اید و دسترسی شما باز است و فقط این بانک‌ها هستند که فشار می‌آورند که شما نمی‌توانید عضو ایرانی داشته باشید. 
ما یک موسسه‌ای داریم به نام انجمن بین‌المللی هسته‌ای که در جلسه‌ای که مدیر این  انجمن و مدیر اجرایی انجمن بین‌المللی سامانه‌های پرتودهی است در آن حضور داشتند به بنده گفتند که این صنعت تحریم نیست و بانک اروپایی اعلام می‌کنند که از ما دلار گرفته شود و تحریم‌ها باید پشت در گذاشته شود که این صنعت یک صنعت صلح‌آمیز در راستای سلامت بشر، حفظ محیط زیست و حفظ منابع آب که مالکیت آن برای تمام مردم جهان است فارغ از هر رنگ، مرز، سیاست و نژاد است و این صنعت تحریم نیست و مشکلات مالی ربطی به صنعت ندارد و ما عضو WHO هستیم و تمام دسترسی‌هایمان باز است و همکاری‌های خوبی بین دانشمندان در دنیا اتفاق می‌افتد. 
باید یادمان باشد روزی که ایران سایت پرتودهی هسته‌ای داشته بسیاری از کشورهای دنیا این سایت را نداشتند و ایران یکی از کشورهای پیشرو در استفاده از این خدمات است، اما گرفتاری ما این بوده که باید توسعه ایجاد کنیم و تعداد سایت‌ها را افزایش دهیم و به صنعت این آگاهی را بدهیم که چه استفاده‌ای می‌توان در این حوزه کرد. حال باید به صادرکننده بگوییم شما تا پیش از این تا شعاع هزار کیلومتری می‌توانستید محصول صادر کنید اما اینک شما قادر هستید به شعاع کل زمین صادرات داشته باشید. 
در حال حاضر سیر، پیاز، سیب‌زمینی و زنجبیل ۴ محصولی است که با کمک پرتودهی تمام بازارهای دنیا را فرا گرفته است. بازار ما امروز در اشغال چین، هند و ویتنام است. اما با وجود اینکه ما تولیدکننده پیاز هستیم و مازاد را دور می‌ریزیم در خارج از فصل پودر پیاز را از چین، هند و ویتنام وارد می‌کنیم. 
فارس: و کلام آخر
ما می‌توانیم با تولیدات خودمان در بازارهای دنیا حضور داشته باشیم و جذب دلار داشته باشیم. فرصت جهش تولید یک فرصت بسیار خوب است که عزمی بیش از یک سایت پرتودهی نیاز دارد و حال در این میان یک زیرساخت هستیم و ما یک حلقه هستیم در این زنجیره و این حلقه واسط ایجاد شده و  فردی که خوب تولید، بسته‌بندی و صادر می‌کند نباید نگرانی داشته باشد. 
ظرفیت سایت پرتودهی در کشور متاسفانه خیلی بالا نیست ولی باید بتوانیم ظرفیت موجود را تنظیم کنیم و به کالاهای استراتژیک‌تر تخصیص دهیم و کمک کنیم تا ظرفیت چنین سایت‌هایی به حداکثر برسد که در فاز تسریع جهش تولید می‌شود بعد به سراغ این برویم که با یک همدلی و همکاری بتوانیم سایت‌هار ا توسعه دهیم. 





بلاغ: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود.