صدا و سیما به انیمیشن ارزشی کمتر بها میدهد/ «کار رابطهای» انیماتورها را دلسرد کرده است
به گزارش بلاغ انیمیشن کوتاه «من یک درخت هستم» از تولیدات صدا و سیمای مرکز همدان، به عنوان یکی از نامزدهای نهایی دریافت جایزه Gala جشنواره بینالمللی ایندیپندنت در کشور انگلستان انتخاب شد.
این اثر پویانمایی به کارگردانی امید سیفی در همدان ساخته شده و از بین ۱۳۰ اثر راه یافته به جشنواره، به مرحله فینال رفته است.
موضوع «من یک درخت هستم» در مورد محیط زیست و حفظ درختان است که با زبان ساده به کودکان برای حفظ محیط زیست آموزش میدهد، قصه این اثر نیز در مورد تلاش یک پسر نوجوان در برابر دوستانش برای حفظ یک درخت است.
این اثر تاکنون در ۳۱ جشنواره بینالمللی به چهار قاره راه پیدا کرده و در دو جشنواره در آمریکا رتبه نخست را به خود اختصاص داده است.
کسب این افتخار برای کشورمان و همچنین همدان بهانهای شد تا مصاحبهای با امید سیفی هنرمند برجسته کشورمان داشته باشیم.
فارس: ابتدا لطفا خودتان را معرفی کنید:
امید سیفی متولد سال ۱۳۶۷ هستم و ۱۳ سال است که در واحد پویانمایی صدا و سیمای همدان مشغولم.
فارس: از آثار تولیدی و عناوینی که کسب کردید، بفرمایید
سیفی: انیمیشن کوتاه "من یک درخت هستم" در مورد محیط زیست است که این کار کوتاه تا امروز به ۳۱ جشنواره بینالمللی راه یافته به طوری که دو بار در آمریکا مقام اول را کسب کرده که یک بار با رایگیری مردمی بوده است.
انیمیشن کوتاه "چشم" با موضوع انتقال عضو و "چرخ دنده" با موضوع شعار سال از دیگر آثار به شمار میرود.
در جشنواره زاگرب نیز شرکت کردم که یکی از جشنوارههای مهم است، در کانادا نیز نامزد دریافت جایزه بهترین اثر فیلمساز جوان شدم.
فارس: وضعیت کنونی انیمیشن را چگونه ارزیابی میکنید؟
سیفی: فرایند رشد آدمها و تکنیکها در کشور ما خیلی بالاست منتها بحث اصلی بحث کار است و بیشترین کارهایی که انجام میدهیم در صدا و سیما و بخش خصوصی است.
بخش خصوصی برای ادارات و شرکتهای خصوصی است و برای صدا و سیما نیز سریال مطرح است که کارهایی را برای شبکه دو و پویا ویژه کودکان تولید میکند.
فارس: چه میزان انیماتورها مورد حمایت قرار میگیرند تا آثار فاخری تولید کنند؟
سیفی: در حوزه صدا و سیما قرار بود کلا انیمشین به صورت کشوری جمع شود چون بحث مالی سازمان و بودجه کمی که داشت در میان بود و صدا و سیما نیز در فروش اثر ناتوان بود چون انیمیشن اثری است که میتوان یک اثر را به چندین کشور فروخت و درآمدزایی کرد مانند «فوتبالیستها» که ۱۶۳ کشور آن را خریدند و خیلی اثر پولسازی بود، منتها کشور ما در این امر ضعیف است و سازمان نیز معتقد است یکسوم پولی که به ما میداد را میتواند از کشورهای دیگر انیمشین خارجی بخرد بنابراین کل توانشان بر مبنای تعطیلی انیمیشن بود که در یک جلسه تاکید رهبری بر عدم تعطیلی بود و مجدد برگشت.
بر همین اساس مقرر شد مجدد جشنواره برگزار کنند و امسال سومین سال است که برگزار میشود، در حال حاضر تا حدودی به انیمیشن بها میدهند اما سه سال پیش رو به تعطیلی بود.
فارس: گفتید انیمشین کاری پرهزینه اما کمدرآمد است؛ دلیل آن چیست؟
سیفی: سال ۸۷ که وارد مرکز شدم دریافتی من از سازمان۱۰۰ هزار تومان و قیمت پراید ۷ میلیون تومان بود اما اکنون قیمت پراید ۷۰ میلیون تومان شده ولی دستمزد انیمیشن ۲۰۰ هزار تومان شده است، بنابراین کار پردرآمدی نیست.
کسانی که امروز انیمشین کار میکنند یا گیر افتادهاند یا علاقه زیاد نمیگذارد که این کار را کنار بگذارند و کسانی که کار میکنند به جز عدهای وضع مالی بقیه چندان خوب نیست.
فارس: امروز با وجود این وضعیت مالی انیماتورهای خوبی در همدان داریم؟
سیفی: سال ۸۷ تا حدود سال ۹۰ انیمیشن همدان خیلی پررونق بود و تعداد انیمشین کارهای همدان نزدیک به ۱۲۰ نفر بود اما با سوء مدیریت بچهها گذاشتند رفتند و یک نسل تقریبا تغییر کرد؛ الان عدد انیماتورکارها خیلی کم است.
دلیل رفتنها بچهها هم کم شدن پروژهها بود زیرا بیشتر پروژهها با رابطه انجام میشد.
فارس: انیمیشن چه میزان با فرهنگ ما همخوانی دارد و چقدر در القای فرهنگ ایران اسلامی میتواند نقش داشته باشد؟
سیفی: یکی از ضعفهای صدا و سیما این است که به انیمیشنهای ارزشی کمتر بها میدهد.
در جشنواره انیمشین صدا و سیما که دو سال برگزار شده موضوع دفاع مقدس خیلی کمرنگ است، حتی در شبکه پویا نیز کمتر به موضوع دفاع مقدس پرداخته میشود.
فارس: به نظر شما کارهای انیمیشنی مورد استقبال مردم قرار گرفته است؟
سیفی: در کارها از طرف مردم بازتاب را نمیبینیم زیرا وارد پروسهای شدهایم که بحثهای غیرکارشناسی شده و وابسته به امتیازدهی تهران شدهایم؛ کارهایی که تولید میشود با رابطه پیش میرود و در این پروسه مخاطب حذف شده است؛ اما یکسری کارها هم تولید شده است مثلا شرکت صبا که مخصوص پویانمایی خود مرکز است آثاری که ساخته بودند و مورد استقبال مردم بود و تولید انبوه شد اما در کل چندان اتفاقی در مخاطبیابی نمیافتد.
فارس: در حال حاضر دغدغه انیماتورها چیست؟
سیفی: در این خصوص باید بگویم بنده ۱۳ سال است که در مرکز صدا و سیمای همدان اثر تولید میکنم و اثر قبلیام هم "چرخ دنده" با موضوع رونق تولید بود که به ۱۲ کشور رفته و این آثار در جشنواره خارجی بهتر از داخلی شرکت کردهاند ولی تاکنون بعد از ۱۳ سال نتوانستهام پروژهای را تصویب کنم زیرا رابطه مهم است و وقتی رابطه باشد بهتر میتوان کار کرد.
نکته دیگر اینکه خیلی از شغلها بر اساس تورم جلو میروند اما در انیمشین دستمزد پایین است به طوری که پروژه ۱۳ قسمتی اثری که هر قسمت آن ۷ دقیقه است، در بهترین حالت یک سال تولید آن طول میکشد که کل پول تولید تا پایان پروژه، مبلغی به اندازه پراید است و در مجموعهای که ۲۰ نفر در آن کار میکنند برای هیچکس به صرفه نیست.
فارس: امروزه چه انیمیشنهایی پرطرفدار است؟
سیفی: ضعف بزرگ در انیمیشن این است که خیلی از انیماتورها سمت انیمیشنهای خارجی رفته و از آنها الهام میگیرند مثلا در اثر «فیلشاه» میبینیم که این اثر خیلی از آثار خارجی تأثیر گرفته و کپیکاری شده که اینگونه انیمیشنهای ما از فرهنگ ایرانی خارج میشوند.
اما آثاری هم هستند که بسیار فاخر و اصیل است که میتوان به «شکرستان» اشاره کرد که از فرهنگ ایرانی استفاده میکند و این کارها باعث میشود که بیننده فکر کند از این جنس کار را جایی ندیده است.
وقتی اثری سمت فرهنگ ایرانی میرود خاص میشود و کودک چنین آثاری را جایی ندیده و جذاب میشود بنابراین انیمیشنهایی که از فرهنگ ایرانی استفاده میکنند، موفق میشوند.
موضوع دیگر اینکه وقتی کاری را میخواهیم انجام دهیم طراح لازم داریم اما در کشور طراح کم داریم و طراحی که میخواهیم خوب کار کند، مبلغ زیادی میطلبد بنابراین نمیتوان طراحهای خوب را انتخاب کرد و به اجبار دست پایین انتخاب میکنیم که اینها هم کپی میکنند و کیفیت کار پایین میآید.
به طور مثال «باب اسفنجی» اثری است که هزینه زیادی برده و تجهیزات پیشرفته و .... برای آن استفاده شده بنابراین وقتی کسی در این کارهاست تا چندین سال کار نمیکند و از نظر مالی تامین است اما بازاریابی نیز مهم است و به کشورهای دیگر میفروشد.
فارس: به لحاظ تجهیزات وضعیت همدان را چگونه میبینید؟
سیفی: تجهیزاتی که در مرکز داریم مربوط به ۱۲ سال پیش بوده و فرسوده است و در کل سیستم، سیستم جانداری نیست؛ از فکر تا سایر موارد خیلی قوی نیست و در کل کارها به افرادی سپرده میشود که رابطه دارند.
فارس: و صحبت پایانی...
از شما بابت این مصاحبه تشکر میکنم و امیدوارم روزی انیمیشن به روزهای اوج خود برسد و همه لذت ببریم.
بلاغ: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانههای داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانهای منتشر میشود.