سال 92 تا 96 که ترامپ نبود با وعده‌ها چه کردید؟!
آقای روحانی می‌گویید شرایط کشور جنگی است و شما در شرایط صلح، آن وعده‌ها را داده بودید. بسیار خب! از 92 تا 96 که ترامپ نبود، چه کردید؟!
این پرسش اعتراضی را سایت نامه‌نیوز از سایت‌های حامی دولت مطرح کرده و می‌نویسد: حرف‌های جدید آقای روحانی نشان داد که گویا مسئله فقط سبک زندگی ایشان نیست، بلکه ثلمه دیگری هم به ما وارد شده که شاید تا امروز چندان از آن مطلع نبودیم. آن هم درباره سبک فکر کردن آقای رئیس‌جمهور محترم است. به این سخن دقت کنید: «برخی‌ها خطاب به دولت دوازدهم می‌گویند که چرا عین قول‌هایی را که اول دولت دادید، نمی‌توانید عمل کنید؟ ما در شرایط صلح آن قول‌ها را داده بودیم و بعد وارد شرایط جنگ شدیم و این جنگ را هم ما انتخاب و شروع نکرده و حتی بهانه را هم ما به دست دشمنان ندادیم». الحمدلله که این بار نه این جمله تکذیب شده و رسانه‌ای متهم شده که تحریف و تقطیع کرده یا تحلیلی ناقص منتشر کرده است. بی‌کم‌وکاست و بی‌هیچ اضافه‌ای تصویر آقای رئیس‌جمهور هنگام بیان این جملات در فضای رسانه‌ای منتشر شده است.
عجب! پس آقای روحانی شما رئیس‌جمهور صلح بودید و ما نمی‌دانستیم، شما قرار بود در شرایط گل و بلبل مملکت را به سامانی برسانید. اصلا هم زمانی که شما آمدید هیچ تحریم و فشاری نبود! خب چرا این را همان اول نگفتید؟ چرا به مردم نگفتید که فقط اگر همه‌چیز مهیا باشد و هیچکس به شما هیچ انتقادی نکند، همه اروپایی‌ها و امپریالیسم و ممالک غرب و شرق جلوی ما سجده کنند و گوش به فرمان ما باشند شما می‌توانید حکمرانی کنید و آن طور که با نشان دادن کلید و آن لبخندتان فریاد زدید که چنین و چنان می‌شود که بیا و ببین! نه آقای رئيس‌جمهور ما هم حرف‌های شما را به خاطر داریم؛ به صورت کامل!
آقای رئیس‌جمهور، مگر ترامپ سال92 رئیس‌جمهور بود؟ آقای روحانی اولا بخش قابل توجهی از وعده‌های شما که فیلم آن موجود است، صوت آن موجود است، متن آن موجود است ربطی به تحریم نداشت و آنقدر هم زیاد است که در این سیاهه فعلی نمی‌گنجد. خب به‌جای اینکه مشاور محترمتان لحظه‌به‌لحظه توئیت کند و از زمین و زمان بنویسد اندکی هم وقت بگذارد و با استفاده از تکنولوژی وی‌ای‌آر که امروز در فوتبال و بعضی ورزش‌ها استفاده می‌شود، آن وعده‌ها را برای شما مرور کند. ما که یادمان هست اما دوباره به یاد شما بیاید. ثانیا آقای رئیس‌جمهور آن دسته از وعده‌های شما که درباره تغییر شرایط سیاست خارجی بود که در زمان باراک اوباما و به مدد توفیق‌های حاصل از برجام قابل تحقق بود و مواردش را خود شما بهتر از ما می‌دانید. ثالثا آقای رئیس‌جمهور از 92 تا 96 که ترامپ نبود چه کردید؟ کجا بودید؟ وعده‌های‌تان چه شد؟
آقای روحانی به خدا که شما مسئولید و به خدا که این مسئولیت بار سنگینی است. تا وقتی که در پاستور هستید رئیس‌جمهور همه کشورید، چه جنگ شود و چه صلح. اگر این حرف‌ها را دیگران برای شما قلمی کرده‌اند، با شدیدترین برخورد آنها را مواخذه کنید و اگر به ذهن خودتان رسیده و گفته‌اید، اندکی تأمل کنید؛ این حرف‌ها مناسب شما نیست.
شاید کلامی از حضرت امیر(ع) مناسب این حرف‌های شما باشد، «هنگامی که رعیت حق والی را ادا کند و والی حق رعیت را ایفا کند، میان‌شان حق والا می‌گردد و شیوه‌های دین‌داری پدیدار می‌شود و نشانه‌های عدالت پابرجا می‌گردد».
به واقع که مردم به شما رأی داده‌اند و حتی آنها که به شما هم رأی نداده‌اند به نظام رأی داده‌اند و حق شما اداء شده و حالا نوبت اداء حق مردم است و حق مردم شنیدن این حرف‌های عجیب از سمت شما نیست.
تعهدات فعلی آمریکا و اروپا زیر پاست به تعهد 2025 دل‌خوش کنیم؟!
یک نماینده مجلس می‌گوید: حفظ برجام با همین وضع فعلی هم به نفع کشور است.
علی مطهری به «خانه ملت» گفت: حفظ برجام با همین وضع فعلی هم به نفع کشور است، مگر اینکه طرف‌های مقابل به‌طور کامل از برجام خارج شوند که در این صورت خود به خود منتفی خواهد شد.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه این احتمال وجود دارد که ایران با توجه به عمل نکردن وعده‌های خود به کلی از برجام خارج شود، گفت: برای خروج از برجام شورای عالی نظارت بر اجرای برجام باید تصمیم بگیرد، اما به نظر من تا آنجا که ممکن است ما باید بکوشیم که برجام از بین نرود.
وی مدعی شد: آمریکا و اسرائیل نگران بقای برجام هستند؛ چرا که با برجام از سال 2020 تحریم خرید و فروش سلاح برای ایران لغو می‌شود و همین‌طور محدودیت غنی‌سازی اورانیوم از سال 2025 از بین خواهد رفت.
مطهری توضیح نمی‌دهد برجام در وضعیت فعلی که به‌صورت یک‌طرفه و صرفا از سوی ما اجرا می‌شود و مورد نقض اروپا و آمریکا قرار گرفته، دقیقا چه نفعی برای کشور دارد؟
او صرفا به تعهد طرف مقابل برای برداشتن تحریم‌های تسلیحاتی ایران در سال 2020 و رفع محدودیت غنی‌سازی پس از 2025 استناد می‌کرد که با عرض پوزش، به غایت ساده‌لوحانه و عوام‌فریبانه است.
آمریکا و اروپا، تعهدات اکنونی خود در برجام را زیر پا گذاشته‌اند و حتی ذره‌ای از آن را در زمینه لغو تحریم‌های مالی و بانکی و نفتی اجرا نمی‌کنند. با این وصف، آقای مطهری چگونه می‌گوید همان‌ها تحریم‌های دیگری را در آینده لغو می‌کنند؟! آیا این مدل استدلال از همان جنس استدلال‌های بی‌مایه‌ای نیست که سال 94 می‌گفت برجام ندیده و نخوانده قبول است و 20 دقیقه هم برای بررسی و تصویب آن زیاد است؟!
در عین حال باید از این نماینده مجلس پرسید مگر آمریکا رسما و اروپا در عمل از برجام خارج نشده‌اند که او می‌گوید: «مگر این که طرف مقابل به‌طور کامل از برجام خارج شود و برجام خود به خود منتفی شود»؟ مگر برجام به لحاظ محتوایی و اجرایی منتفی نشده و در حال اجراست؟!
اعتراف دیرهنگام روحانی تأیید انتقادات منتقدان
روحانی با سخنان اخیر خود ناخواسته اعتراف کرد که کشور را در شرایط صلح تحویل گرفته و به جنگ کشانده است.
جهان‌نیوز با اشاره به سخنان اخیر رئيس‌جمهور نوشت: آقای روحانی در جمع فعالان صنعت پتروشیمی به صراحت اذعان کرد توان اجرای وعده‌هایی که داده بود را ندارد و آن وعده‌ها در شرایط صلح داده شده است. باید این صراحت آقای روحانی را به فال نیک گرفت و در میانه حجم عظیم انتقادات وارد بر ایشان این مورد را جزو محاسن ایشان بیان کرد.
اعتراف ناخواسته آقای روحانی که کشور را در شرایط صلح تحویل گرفته و امروز به شرایط جنگ کشانده در نوع خود قابل تقدیر است. هرچند که آقای روحانی در پشت ترامپ پنهان می‌شود اما اساسا رویکرد منفعلانه تیم مدعی تدبیر و فهم زبان دیپلماسی و مشتاق به غرب بود که با عبور از خطوط قرمز و معطل نگه داشتن کشور وضع کنونی را ایجاد کردند.
صراحت روحانی در بیان ناتوانی از اجرای وعده‌ها هرچند به دنبال شرایط خیالی صلح و جنگ عنوان شده، اما در واقعیت فریاد ناتوانی مسئول دولت است که شش سال منتقدان آن سخن گفتند و هربار با توهین یا تهمتی مهمان شدند! اساسا بخش عمده وعده‌های آقای روحانی یا قابل اجرا نبوده و یا اجرای آنها با مختصات دولت‌های یازدهم و دوازدهم غیرممکن بوده است.
از همان ابتدا وعده‌های بزرگ آقای روحانی نشان می‌داد که جنس انتخاباتی دارند. اما ظاهرا آن وعده‌های گزاف به همراه تاکتیک رقیب‌هراسی لازم بود تا روحانی بتواند از انتخابات‌های 92 و 96 عبور کند و در کمتر از بیست ماه مانده به پایان دولت دم از عدم امکان اجرای همان‌ها بزند. باید از ایشان پرسید که اگر دولت سومی هم در کار بود ایشان این‌گونه قید وعده‌هایش را می‌زد و یا همان وعده‌ها را پررنگ‌تر تکرار می‌کرد و حتی چند مورد هم به آنها می‌افزود؟
صداقت دست و پا شکسته آقای روحانی که از ناتوانی اجرای وعده‌ها سخن گفته را باید ستود و اتفاقا مردم همین رفتار صادقانه را از مسئولان مطالبه دارند.
اما ای کاش آقای روحانی که به ناتوانی خود‌اشراف داشته، در همان سال 92 به خودشان اجازه نمی‌داد تا وارد انتخابات شود و با کناره‌گیری، از تحمیل خسارت بیشتر به کشور جلوگیری می‌کرد.
ذخائر ارزی به‌خاطر سوءمدیریت از بین رفت نه تحریم دشمن
از دست رفتن سرمایه‌های ارزی و عدم مبارزه با قاچاق، ارتباطی به جنگ اقتصادی دشمن که رئیس‌جمهور می‌گوید، ندارد و به سوءمدیریت دولت برمی‌گردد.
ساسان شاه‌ویسی، اقتصاددان و عضو هیئت‌علمی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با «فرهیختگان» اظهار داشت: «روال اظهارات تند و همراه با عصبانیت از جانب رئیس‌جمهور گویی متوقف شدنی نیست.
کسانی که به ایشان رأی دادند این‌بار به چالش کشیده شدند و مطالبه آنها تحت عنوان خرده‌فرمایش از جانب آقای روحانی ذکر شد. این مسئله می‌تواند باب جدیدی باشد که بعد از این مردم به اظهارات و وعده‌های هیچ نامزد انتخاباتی اعتنا نکنند چرا که احتمالا تا زمان انتخابات دارای اعتبار خواهد بود.»
استاد دانشگاه تهران افزود: «در سال‌های 95-94 و بعد هم 97-96 بارها در مناظره‌ها و جلساتی که داشتیم به موافقان و حامیان دولت می‌گفتم شما تنها یک فضیلت اقتصادی دولت یازدهم که به بخش قابل توجهی از جامعه بهره‌ای رسانده را مطرح کنید، ما باقی را هم از شما می‌پذیریم. خب حالا می‌بینیم که کار به‌جایی رسیده که 60 میلیون نفر و قریب به 7 دهک جامعه را زیربار پرداخت یارانه معیشتی می‌بریم و علاوه‌بر تحریم، باید بگوییم که این اتفاق نتیجه همان بی‌تدبیری‌های اقتصادی دولت است.» وی با بیان اینکه در دوره‌ای اصرار بر این بود که نرخ تورم مدیریت شود، ادامه داد: «رسیدن نرخ تورم به اعدادی مثل 10درصد که در بیان رئیس‌دولت وجود داشت، در واقعیت چیز دیگری بود. بارها گفته بودیم که این نرخ واقعی نیست و سرکوب کردن قیمت‌ها توسط دولت و همچنین بردن اقتصاد به یک رکود بسیار سنگین، تحت عنوان یک رویکرد مثبت اقتصادی مورد پذیرش نخواهد بود.»
دولت در بهترین شرایط اقتصادی که آقای روحانی از آن نام می‌برد بیشترین صادرات نفتی را با ارقامی حدود دو میلیون و 630 هزار بشکه نفت در روز داشت اما خب این صادرات درآمد سرانه مردم را تغییری نداد و وضعیت به همان منوال قبل باقی ماند و درآمد سرانه تولید ناخالص دچار از دست‌رفتگی شد و علاوه‌بر آن ضریب جینی افزایش یافت. علاوه‌بر این می‌توان به کیفیت‌بخشی به نظام بودجه‌ریزی و برنامه‌ای کشور طی پنج سال گذشته هم اشاره کرد. ایراد بزرگ دولت چه در آن زمانی که می‌گویند صلح بوده و چه در زمان کنونی همین مسئله بودجه‌ریزی است که امروز مورد نقد بسیاری از موافقان و مخالفان دولت قرار دارد.»
وی ادامه داد: «مشکلات از سال 1397 به این طرف ربط تام و تمامی به جنگ اقتصادی نداشته است. ببینید در این دو سال ما بخش بزرگی از سرمایه ارزی خود را به ثمن بخس دادیم و رفت. خب این اقدام اشتباه چه ربطی به جنگ اقتصادی داشت؟ عدم مقابله با قاچاق چه ربطی به جنگ تحریمی آمریکا داشت؟ در این مورد ده‌ها مثال دیگر هم هست که هیچ ربطی به جنگ تحریمی ندارد. لذا امروز کسی از وعده‌ها صحبت نمی‌کند و می‌گوید یک کاری کنید وضع اقتصادی من همانند سال 92 باشد.»
او در ادامه این گفت‌وگو با ذکر اینکه کشور چین چند برابر ما درگیر جنگ اقتصادی بود، گفت: «بیش از 250 میلیارد دلار از منافع چین درگیر جنگ ارزی شد، اما خب این کشور ایستاد و آمریکا را نگاه کرد یا اقتصاد خود را درون‌زاتر کرد و توانست با یک همبستگی اقتصادی مقاومت کند؟ آیا نرخ تولید ملی خود را کاهش داد؟ آیا نرخ واردات خود را افزایش داد؟ آیا حمایت از تولیدکنندگان را کاهش داد؟ در یک اقتصاد دولتی متکی به نفت و درآمدهای نفتی متکی به دلار، دلارها را خاصه‌خرجی کرد یا به شکل مدبرانه‌ای منافع خود را در روابط اقتصادی تقسیم کرد؟»
استاد اقتصاد دانشگاه تهران با ذکر این نکته که در دولت یازدهم و ابتدای دولت دوازدهم بخش بزرگی از زمان توسط دولتی‌ها از دست رفت، اظهار کرد: «ما زمانی که در چهار سال دوره اول دولت می‌توانستیم ظرفیت‌های اقتصادی را بهتر کنیم چشم به مذاکره داشتیم و می‌گفتیم با اروپایی‌ها به توافق می‌رسیم. در همین مسیر باب واردات باز شد و امید به این سو رفت که هیئت‌های اقتصادی کشورهای خارجی همراه خود سرمایه‌های کلانی را وارد کشور خواهند کرد.
نباید اشتباه پسابرجام و امضای برنامه اقدام FATF را تکرار کنیم
یک کارشناس اقتصادی تصریح کرد امضای اکشن‌پلی FATF در سال 95 به‌خاطر خوش‌بینی پسابرجامی انجام گرفت و هزینه‌ها و خسارت بسیاری را متوجه کشور کرد.
مجید شاکری نوشت: مى‌شد در چنین وضعی قرار نگیریم. اگر پرونده FATF به‌عنوان بخشی از مذاکرات برجام حل شده (مدل کوبا)، یا اگر امضای آقای دکتر طیب‌نیا بعد از تصویب پکیج قانونی در داخل (در طی یک فرآیند فشرده) رخ داده بود احتمالا امروز نیازی به پرداخت این همه هزینه اجتماعی و ایجاد دوقطبی نبود.
ضمن احترام بسیار به شخصیت، تعهد و مقام علمی آقای طیب‌نیا و بدون آنکه شخص ایشان را یگانه مقصر این امر بدانم، معتقدم تصمیم اتخاذ شده در بهار ٩٥ در فضای خوش‌بینی پسابرجام اتخاذ شده است. خوش‌بینی‌ای که دست‌اندرکاران امر را به این نتیجه رسانده بود که به‌سرعت در تابستان ٩٥ از بیانیه خارج خواهند شد. اکنون به طریق اولی و پس از کسب این تجربه ملی در پی تخطئه ایشان یا سایر اجزای تصمیم‌گیر در آن زمان نیستم اما لازم است که این تجربه کسب‌شده مانع از وقایع مشابه شود.
