تغییرات اقلیمی عامل اصلی مرگ و میر فک خزری

به گزارش خبرنگار گروه محیط زیست پایگاه خبری تحلیلی بلاغ؛ این رسانه در روز  شنبه ۱۷ خردادماه به انتشار مطلبی تحت عنوان بحران خاموش در خزر با محوریت وقوع تلفات سریالی   ۳۵ قلاده گونه ارزشمند  «فک خزری» پرداخت که در ادامه در راستای پیگیری این سوژه با دعوت از  دکتر بهزاد رهنما، عضو هیئت علمی پژوهشکده اکولوژی دریای خزر و سرپرست بخش اکولوژی این پژوهشکده به بررسی زوایا و علل وقوقع این اتفاق پرداخت که در ادامه شرح این گفتگو را می‌خوانید.

بهزاد رهنما در این رابطه در گفتگوی اختصاصی با پایگاه خبری تحلیلی بلاغ با ابراز نگرانی از کاهش جمعیت فک‌های خزری، علت اصلی مرگ و میر این پستاندار بومی را به عوامل متعدد از جمله تغییرات اقلیمی و آلاینده‌های صنعتی و نفتی در بخش‌های شمالی دریای خزر نسبت داد و تاکید کرد که سهم ایران در این آلودگی‌ها اندک است.

به گفته این پژوهشگر مازندرانی، فک‌های خزری که عمدتاً در شمال دریای خزر و منطقه قزاقستان زندگی می‌کنند، برای تغذیه به جنوب دریا مهاجرت می‌کنند. این مهاجرت طبیعی بوده و در طول بهار و تابستان برای یافتن ریزماهیان صورت می‌گیرد.

تغییرات اقلیمی و ذوب شدن یخ‌ها، تهدیدی جدی

عضو هیأت علمی پژوهشکده اکولوژی دریای خزر، گرمایش زمین و ذوب شدن سکوهای یخی در شمال خزر را یکی از مهم‌ترین عوامل کاهش جمعیت فک‌ها دانست و اظهار کرد: این سکوهای یخی برای تولید مثل و لانه‌گذاری فک‌ها ضروری هستند و نبود آن‌ها به طور مستقیم بر توانایی تولید مثل این گونه تأثیر می‌گذارد.

آلاینده‌ها و نقش کشورهای همسایه

سرپرست بخش اکولوژی پژوهشمده دریای خزر با اشاره به فعالیت‌های انسانی و صنعتی در کشورهای حاشیه خزر، تأکید کرد: سهم ایران در آلودگی‌های نفتی و صنعتی، بر اساس مطالعات انجام شده، کمترین است.

رهنما، آذربایجان را به دلیل وجود سکوهای نفتی سنگین و روسیه را به خاطر ورود فلزات سنگین از طریق رودخانه ولگا، به عنوان منابع اصلی آلایندگی معرفی کرد و گفت: این آلاینده‌ها به مرور زمان سیستم ایمنی فک‌ها را تضعیف کرده و آن‌ها را در برابر بیماری‌ها و استرس مهاجرت‌های طولانی آسیب‌پذیر می‌کنند.

چالش مطالعه لاشه‌ها و بیماری‌های احتمالی

وی، همچنین فساد بالای لاشه‌های فک‌های مرده در سواحل ایران را مانعی برای انجام مطالعات دقیق سم‌شناسی و بافت‌شناسی دانست و به احتمال وجود بیماری‌های ویروسی و عفونی به عنوان عامل تضعیف کننده فک‌ها قبل از رسیدن به سواحل ایران اشاره کرد.
 

ضرورت دیپلماسی علمی و همکاری‌های بین‌المللی

عضو هیأت علمی پژوهشکده اکولوژی دریای خزر، با تأکید بر اینکه تعداد تلفات در کشورهای شمالی خزر احتمالاً بیشتر است، اما گزارشی از آن‌ها منتشر نمی‌شود، تصریح کرد: دیپلماسی علمی، حلقه گمشده در حفظ این گونه مهم است بنابراین برای ترمیم آن لازم است تا همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی اتفاق بیفتد.

سرپرست بخش اکولوژی پژوهشمده دریای خزر، خواستار همکاری و تبادل اطلاعات بین تمامی کشورهای حاشیه خزر برای انجام تحقیقات مشترک و اتخاذ تصمیمات واحد شد.

کاهش چشمگیر جمعیت فک‌های خزری و راهکارهای حفاظت

رهنما با اشاره به کاهش جمعیت فک‌های خزری از حدود یک میلیون قلاده در دهه ۱۹۴۰ به ۶۰ تا ۷۰ هزار قلاده در حال حاضر، بر تکثیر مصنوعی این گونه و تشکیل کمیسیون‌های مشترک تحقیقاتی بین کشورهای حوزه خزر تأکید کرد و پیشنهاد داد: می‌بایست همانند معاهدات بین‌المللی آلودگی هوا، برای آلودگی‌های آبی نیز معیارها و جریمه‌هایی برای کشورهای آلاینده تعیین شود.

این پژوهشگر مازندرانی در پایان بر ضرورت ورود وزارت امور خارجه ایران به این مسئله با همکاری تیم‌های علمی برای احیای دیپلماسی علمی در خزر تأکید کرد.

انتهای خبر/