عضو هیئت علمی گروه مهندسی آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری گفت: بررسی آخرین آمارهای بانک جهانی به وضوح تاثیر بودجه پژوهشی بر توسعه کشورها را نشان می‌­دهد؛ براساس متوسط 25 ساله هزینه­ بخش تحقیق و توسعه، متوسط جهانی سهم تحقیق و توسعه از تولید ناخالص داخلی (GDP) کشورها حدود دو درصد بود.

عبداله درزی در گفت‌وگو با بلاغ؛ به بهانه هفته پژوهش و فناوری سال ۱۴۰۰ با شعار پژوهش و فناوری، پشتیبان تولید از ۱۳ الی ۱۹ آذرماه در استان‌ها و از ۲۰ الی ۲۶ آذرماه در سطح ملی، به مقایسه وضعیت اعتبارات تحقیق و توسعه در کشورهای پیشرو به اجمال با وضعیت کشور پرداخت.

وی افزود: رژیم اشغالگر قدس با صرف حدود 4 درصد از GDP در این بخش، در صدر قرار داشت؛ کشورهای سوئد، فنلاند، ژاپن و کره با اختلاف در رده­های بعدی قرار دارند که حدود 3 تا 3/3 درصد از GDP خود را صرف تحقیق و توسعه کردند.

 عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی ساری تصریح کرد: کشورهای سوئیس، آمریکا، دانمارک، آلمان، فرانسه و بلژیک نیز از کشورهایی هستند که دو تا سه درصد GDP خود را صرف امور پژوهشی کردند؛ در حالی­که بسیاری از کشورهای توسعه یافته همواره از ثبات نسبی در تخصیص اعتبار به پژوهش برخوردار بودند اما برخی کشورهای جدیدا توسعه یافته و در حال توسعه روند جالبی را طی کردند.

درزی ادامه داد: ژاپن، انگلیس، فرانسه ایتالیا، روسیه، آمریکا و هلند از جمله کشورهایی بودند که هزینه کرد تحقیقاتی آن‌ها در دهه­های گذشته نسبتا با ثبات بود و به ترتیب حدود 7/2 تا 4/3، 5/1 تا 7/1، 2 تا 3/2، یک تا 4/1، یک تا 3/1، 5/2 تا 8/2 و 6/1 تا 2/2 درصد از GDP خود را به این بخش اختصاص دادند.

وی خاطرنشان کرد: از کشورهایی که تاثیر افزایش هزینه کرد پژوهشی بر توسعه آن‌ها قابل مشاهده بوده سنگاپور است؛ متوسط سهم فعلی هزینه تحقیق و توسعه به GDP این کشور حدود 2 درصد اعلام شد بنابراین از 3/1 درصد در سال 1996 با روندی افزایشی به 6/2 درصد در سال 2008 رسید و پس از آن در حدود دو درصد و بیشتر از آن در نوسان بود.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی ساری افزود: کشور ترکیه مورد جالب دیگری است که سهم تحقیق و توسعه به‌تدریج از حدود 4/0 درصد در سال 1996 به حدود یک درصد GDP در سال 2017 افزایش یافت؛ کشورهای دیگری مانند کره جنوبی، فنلاند، استونی، جمهوری چک، آلمان، دانمارک، اتریش، چین، پرتغال، تایلند و اکراین به­طور مرتب هزینه پژوهشی خود را تقویت کردند و به­ترتیب از 2/2 به 5/4، 5/2 به 7/3، 6/0 به 3/2، 9/0 به 2، 1/2 به 1/3، 8/1 به 1/3، 6/1 به 2/3، 6/0 به 1/2، 5/0 به 6/1، 1/0 به یک و 4/0 به 2/1 درصد از GDP خود افزایش دادند.

درزی اظهار داشت: متوسط سهم تحقیق و توسعه از GDP در کشور ما حدود 5/0 درصد است که در سال­های گذشته بین 25/0 تا 83/0 درصد در نوسان بود.

وی بیان کرد: بی­ثباتی و نوسان بودجه این بخش نکته مهم دیگری است؛  به‌طور مثال در سال 2008  هزینه کرد پژوهش حدود 6/0 درصد از GDP بود و با یک روند کاهشی به 25/0 درصد در سال 2013 رسید و پس از آن، در سال­های 2015 و 2017 به­ترتیب به 4/0 و 8/0 درصد از GDP رسید.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی ساری تصریح کرد: با مقایسه سهم بودجه پژوهشی در کشور ما با کشورهای توسعه یافته، می­توان به یکی از دلایل اصلی حل نشدن بسیاری از چالش­های فنی، اقتصادی-اجتماعی و زیست­محیطی در کشور پی برد؛ به عبارت دیگر، بازخورد تثبیت بودجه در کشورهای توسعه یافته یا اخیرا توسعه یافته نشان­دهنده آن است که ساختار پژوهشی کشور نیازمند حمایت بیشتر برای رفع مسایل متعدد پیش­رو است.

درزی در پایان گفت: اولین گام جهت برون رفت از این مهم، همت همه جانبه دولت و مجلس در تثبیت بودجه تحقیق و توسعه در نظام بودجه‌ریزی کشور و کنترل بی‌ثباتی آن است تا زمانی­‌که تناسب کافی بین اندازه چالش‌­های موجود و اعتبارات پژوهشی به وجود آيد و امیدی به رفع مسایل باشد. 

انتهای پیام/