مقام معظم رهبری کمک به فقرا و مستضعفان را نه در حرف بلکه در عمل را يك وظيفه همگاني دانسته، که موجب رضاي خدا و رفع مشكلات جمعي از مردم میشود. در ادامه به بازخوانی بیانات ایشان در مورد کمک به محرومان و مبارزه با فقر میپردازیم.
۰
به گزارش بلاغ، «اللهم اغن كلّ فقیر اللهم اشبع كلّ جائع اللهم اكس كلّ عریان». این دعا فقط برای خواندن نیست، برای این است كه همه خود را برای مبارزه با فقر و مجاهدت در راه ستردن غبار محرومیت از چهره محرومان و مستضعفان موظّف بدانند. این مبارزه، یك وظیفه همگانی است. همه باید خود را موظّف به مواسات بدانند. مواسات یعنی هیچ خانوادهای از خانواده های مسلمان و هم میهن و محروم را با دردها و محرومیتها و مشكلات خود تنها نگذاشتن؛ به سراغ آن ها رفتن و دست كمك رسانی به سوی آن ها درازكردن.(1)
باید با عمل و نه با محبت خالی، نورانی بشویم؛ عملی كه همان محبت و همان ولایت و همان ایمان، آن را به ما املاء می كند و از ما می خواهد. این طور نیست كه قنبرِ درِ خانه علی شدن، كار آسانی باشد. این گونه نیست كه «سلمان منّا اهل البیت» شدن، كار آسانی باشد. این فقط با ادعا به دست نمی آید، این، عمل و گذشت و ایثار و تشبه و تخلق به اخلاق آنان را لازم دارد.
*موانع كمك به فقرا؛ روحیه مصرف گرایی
یكی از عواملی كه نمیگذارد دست كسانی كه توانایی كمك دارند، به یاری فقرا دراز شود، روحیه مصرفگرایی و تجمّل در جامعه است. برای جامعه بلای بزرگی است كه میل به مصرف، روز به روز در آن زیاد شود و همه به بیشتر مصرف كردن، بیشتر خوردن، متنوّع تر خوردن، متنوّعتر پوشیدن و دنبال نشانه های مُد و هر چیز تازه برای وسایل زندگی و تجمّلات آن رفتن، تشویق شوند. چه ثروتها و پولهایی كه در این راه ها هدر میرود و از مصرف شدن در جایی كه موجب رضای خدا و رفع مشكلات جمعی از مردم است، بازمی ماند! یكی از چیزهایی كه لازم است مردم برای خود وظیفه بدانند، اجتناب از اسراف است.(2)
*نشانه تكذیب دین
در آیات قرآن میخوانیم: «أ رأیت الّذی یكذّب بالدّین. فذلك الّذی یدعّ الیتیم و لایحضّ علی طعام المسكین». یكی از نشانههای تكذیبِ دین این است كه انسان در مقابل فقر فقیران و محرومان بی تفاوت باشد و احساس مسؤولیت نكند. در ماه رمضان، به بركت روزه، طعم گرسنگی و تشنگی و نرسیدن به آنچه اشتهای نفس انسان است را درك كردیم و چشیدیم. این باید ما را به احساس مسؤولیتی كه اسلام در قبال مسأله مهمّ فقر و فقیر از یكایك مسلمانان خواسته است و بر دوش آنان وظیفه نهاده است، نزدیك كند.(3)
*لزوم افزایش سنت اسلامی كمك به ضعفا
در جامعه ما باید عادت كمك به ضعفا كه یك عادت اسلامی است، روزبه روز بیشتر شود. صدقاتی كه مردم میدهند، اطعامهایی كه میكنند و كارهای بزرگی از قبیل وقف و حبس و امثال آنها كه انجام میشود، از سنتهای حسنه اسلامی است. این سنتها، به حیات اجتماعی طیب كمك میكند. لذا نباید بگذارید در جامعه تعطیل شود. وقتی كه مردم خود را در رفع گرفتاری مستضعفان و ضعفا و مستمندان سهیم بدانند، كارها اصلاح می شود.(4)
*«الله الله فی الایتام»
مبادا در نظام اسلامی، یتیمی مورد اهمال و ضیاع واقع شود، قرآن هم در چند جا یتیم را مورد تأكید قرار داده است و این، به خاطر خصوصیتی است كه در یتیم وجود دارد.(5) «الله الله فی الایتام»، یعنی ای مخاطبین من! هرچه میتوانید، به یتیمان برسید. مبادا فراموششان كنید. «الله الله فی الایتام فلاتغبوا افواههم»؛ مبادا بگذارید اینها گرسنگی بكشند. از لحاظ وضع زندگی، به اینها برسید. «و لایضیعوا بحضرتكم»؛ مبادا اینها ضایع بمانند و با بودن شما، مورد بی اعتنایی قرار گیرند، نباید هر كسی فقط دنبال كار خودش باشد و كودك یتیم، تنها بماند.(6)