به گزارش
بلاغ، ناامنیهای اخیر در کشور، که به بهانه افزایش قیمت بنزین به وجود آمد، صحنههایی را به وجود آورد که حکایت از بُعد دیگری از جنگهای نوین دشمن برعلیه ملت ما دارد. جنگی که هدف اصلی آن؛ فرسوده سازی اراده و تقویت احساس خستگی در بین مردم است. جنگی که سالیانی ست، جنگ نسل چهارم یا نسل چهارم جنگها، نام گرفته است. این مقاله، فارغ از مباحث مفصل در تعریف و تشریح این نسل ازجنگ ها، بیشتر بر اهداف و الزامات و روشهای آن تمرکز کرده است.
* زندگی بشر در محاصره جنگها!
در طول ۵۰۰۰سال تمدن بشری، جهان شاهد ۱۴۰۰۰جنگ و جان باختن صدها میلیون نفر بوده است. طبق محاسبهی انجام شده، در طول این پنج هزار سال، جهان فقط ۲۶۸سال شاهدجنگ بوده است.
مردم قرن بیستم از سال ۱۹۴۵(پایان جنگ جهانی) تا ۱۹۹۰(فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد) جهان؛ فقط، هفت هفتهی بدون جنگ را گذراندهاند.
قرن بیستم شاهد ۲۲۰جنگ بزرگ و کوچک و کوتاه مدت و بلند مدت بوده است. اینک در دهه دوم قرن بیست و یکم نیز، از بیست سال گذشته، فقط یک نمونه آن سوختن بخش عظیمی از غرب آسیا در آتش جنگهای نیابتی در یک بازه زمانی هشت ساله و درگیری چندین کشور محوری این منطقه با این جنگها بوده است.
گویا زندگی انسان در محاصره جنگ و کشتار ادامه یافته و پیش رفته است. جنگهایی که محصول زیاده خواهیها، استعمارگریها و ستمها از یک سو و از طرف دیگر حاصل جهالتها، اختلافها، انفعالها برای تغییر سرنوشت و دوری از معارف و تعالیم الهی انبیاء و اولیاء در اداره زندگی بشر بوده است.
* تغییر نسل جنگها؛ در امتداد تغییر چهره استعمار
استعمار در طول قرنهای گذشته، به حسب تغییرشرایط زمان و زمانه و به اقتضای دستیابی کم هزینهتر و پرمنفعتتر، رویکردها و سیاستها و راهبردها و راهکارهای مختلف و متنوعی را در پیش روی خود قرار داده است. طبعاً ماهیت استعمار تغییر نکرده؛ اما چهره خود را در گذر زمان تغییر داده است و همین امر هم، موجب فریب انسانهای ساده دل و زودباور شده است.
* تقسیم فرایند تحول استعمار به؛ استعمار قدیم، استعمار نو و استعمار فرانو
صاحبنظران حوزه جنگ و دفاع، نسلهای جنگ را این گونه تقسیم بندی کردهاند:
نسل اول جنگها: به جنگهایی گفته میشود که از آغاز پیدایش انسان وجود داشته و متکی برسلاح سرد، نبرد زمینی، آرایش خطی و مقابله رو در رو با راهبردها و تاکتیکها و تکنیکهای محدود بوده و تا قرن نوزدهم و زمانه جنگهای ناپلئون ادامه یافته است.
نسل دوم جنگها: جنگهایی است که سلاح گرم در آن به کار رفته و انواع تفنگهای جنگی و با به کارگیری سلاحهایی مانند توپ و خمپاره تداوم یافته است. در این دوران هم بیشتر اتکاء بر نبردهای زمینی و جنگهای رو در رو با تغییراتی در راهبردها و تاکتیکها بوده است.
نسل سوم جنگها: به دورانی از جنگهای بشری گفته میشود که با پیشرفت سلاحهای مختلف و توسعه آن به عرصه دریا و هوا و نیز تولید سلاحهای جمعی، جنگها شکل و شمائل دیگری گرفت و کشتهها و تلفات به شکل بیسابقهای افزایش یافت، جنگهای جهانی اول و دوم و جنگهای پس از آن از جمله جنگ ایران و عراق از این قبیل است.
* ابعاد نسل چهارم جنگها در حوادث اخیر
چنانچه گفتیم؛ نسل چهارم جنگها، در همه عرصهها انجام میشود. ابتداء به شکل نامحسوس، عرصههای اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی با شدت مورد حمله واقع میشود و سپس با اطلاعات و برآوردهایی که انجام میگیرد در فرصت مناسب و به بهانههای مختلف، هجمه سیاسی با پیشتازی فناوری اطلاعات و آتش عقبه و پشتیبانی حملات چریکی و سازمان یافته در بازه زمانی محدود و با شدت و سرعت و خشونت شروع و ادامه مییابد.
مطلوب اصلی در این حمله در گروهها و کشورهای ضعیفتر؛ براندازی و اسقاط حاکمیت است و در کشورهای مقتدرتر، فشار بر مردم و حاکمیت به قصد گرفتن برگ برنده در مواجهات آینده و تغییر محاسبات و رفتار مردم و مسئولان است.
آن چه در ماهها و روزهای اخیر در سه کشور عراق و لبنان و ایران مشاهده کردیم، جلوهای از نسل چهارم جنگها بودکه علیرغم برخی تفاوتها، شباهتهای بسیاری با هم داشتند. با این تذکر که تاکتیکها و شگردها در کشورهای مختلف به حسب شرایط خاص آن کشورها تفاوت دارد، لکن ماهیت همه این ناآرامیها یکی است.
* آنچه از نسل چهارم جنگها در این ایام دیدیم!
نسل چهارم جنگها در حوادث اخیر در سه کشور مقاومت و در کشور محور مقاومت ایران؛ دارای رویکردها، راهبردها، راهکارها، ابزارها و چینش مدیریتی و راهبری خاص بود که توجه به آنها و رصد و مراقبت آن، ما را برای حوادث بعدی و مواجهه متناسب با آن آمادهتر میسازد.
برخی از این مؤلفهها از این قرارند:
۱. اجماعسازی یا ایجاد یک اتفاق نظر اجتماعی فراگیر، حول یک خواست عمومی، مانند: مبارزه با فساد، حل مشکل بیکاری، لجام گسیختگی اقتصادی؛
۲. مترصد فرصت ماندن برای سوء استفاده از یک تصمیم و موضعگیری یا اقدام نادرست یا نابهنگام؛ مانند آنچه در لبنان در افرایش مالیات بر واتس آپ و افزایش قیمت بنزین در ایران دیدیم.
۲. به کارگیری از گروههای سازمان یافته و مجموعههای کوچک آموزش دیده در جنگ شهری برای شعله ور سازی آتش حادثه و تشدید قتل و غارت و خشونت؛
۴. ایجاد و تقویت شبکههای ارتباطی از طریق فضای مجازی جهت هماهنگی و مدیریت میدانی شورشها و اعتراضات؛
۵. هدایت زنده رسانهای از طریق شبکههای ماهوارهای با آموزش آشکار خرابکاری و شایعهسازی و دروغپردازی؛
۶. ایجاد تریبون برای حمایت رسانهای از آشوبگران با طرح مسائل انحرافی از طریق راه انداختن شوهای رسانهای و تبلیغاتی از طریق سلبریتیها و عناصر سیاسی خودفروخته و مرعوب مانند آنچه در عراق و لبنان دیدیم و نمونه آن در نامه نگاری ۷۷ نفر از عناصر تجدیدنظر طلب در حمله به نظام اسلامی و دفاع از آشوبگران مشاهده کردیم.
۷. ایجاد و تقویت تضادهای اجتماعی ازطریق اتهام سازی و مقصرتراشی از جریانات و گروههایی که در میدان مواجهه با حوادث و در خدمت آرام سازی و کاهش التهابات و اغتشاشات بودهاند.
۸. ایجاد انشقاق درون حاکمیتی و درون گفتمانی از راه شبهه انگیزی همزمان در میدان حادثه و غبارآلود کردن فضا با سوءاستفاده از ساده انگاریهای عناصر جبهه حق؛ مانند شبهاتی که درباره بیانات رهبری در بین مردم و جبهه انقلابی وارد کرده و قصد داشته و دارند اتهام اصلی را متوجه نهاد رهبری نمایند.
۹. استفاده از نیروهایی که از قشر محروم جامعه بوده و در سنین نوجوانی و جوانی به سر میبرند، مانند آنچه در ایام اخیر دیدیم که بخش عمدهای از اغتشاشگران فریب خورده، از این قشر بودند.
۱۰. تقویت تروریسم رسانهای، با ارهاب خواص جبهه حق( ترور شخصیتی وجریانی) با اتهام زنی و مقصر تراشی ساختگی و فرافکنانه و ارعاب عمومی( ترساندن مردم و تشدیدنگرانی در افکار عمومی) با برجسته سازی حوادث و بزرگ نمایی قدرت دشمن.
* جمع بندی:
نسل چهارم جنگ ها، آخرین نسل از نسلهای جنگ هااست که با سه نسل قبلی خود تفاوتهای زیادی دارد. نسل چهارم جنگ ها، در دوران استعمار فرانو، تمرکز اصلی خود را بر اطلاعات و ارتباطات و کارشبکهای قرار داده و هدف اصلیاش، تسخیر افکار و انگیزهها و مغلوب سازی اراده سیاسی مردم برای تغییرات سیاسی در کشورهاست؛ از تغییر باورها تا براندازی حکومت ها؛ که در حوادث ناامن سازی اخیر در ایران اسلامی که در پی حوادث لبنان و عراق اتفاق افتاد، جلوههایی از نسل چهارم جنگها رابا تکیه بر همان مؤلفهها مشاهده کردیم که، که با لطف الهی و عنایات امام زمان علیه السلام و هدایت حکیمانه رهبرانقلاب و بصیرت مردم انقلابی ایران بار دیگر خنثی و دفع و رفع شد.
محسن رحمانی