شبكه اول سيما تصاوير مربوط به مراسم عزاداري عاشورا را به صورت زنده از كربلا پخش كرد. با گذشت 1335 سال از شهادت امام حسين(ع)، عزاداران و سوگواران حسيني در كربلا، هر سال مراسم و مناسك ايام عاشورا را پرشورتر از سال گذشته برگزار مي‌كنند. به همين دليل نه‌تنها از صدا‌و‌سيما بلكه مراسم عزاداري روز عاشورا و تاسوعا از برخي پايگاه‌هاي خبري و سايت‌ها نيز به صورت زنده پخش مي‌شود تا ابعاد بزرگ و وسيع اين مراسم از ديده جهانيان پنهان باقي نماند.
به خصوص در دنياي امروزي و همزمان با بالا گرفتن خصومت‌هاي ميان مذهبي و شعله‌ور‌تر شدن آتشي كه با افراط‌گري وهابي‌ها و مفتي‌هاي سعودي روشن شده بود تلاش‌ها براي پنهان نگه داشتن آداب و رسوم جامعه شيعيان محسوس‌تر است. تلاشي كه سعي دارد اين جامعه پرشور را كوچك‌تر از آنچه كه هست جلوه دهد. در كنار اين تلاش مستمر، رسانه‌هاي غربي هم به كمك مي‌آيند و نتيجه آنكه در هيچ سالي از سال‌هاي برگزاري عزاداري بزرگ عاشورايي اين آيين بزرگ مذهبي نتوانسته جايي در ميان اخبار ديني رسانه‌هاي غربي داشته باشد.
حتي سازمان‌هاي جهاني چون يونسكو نيز كه پيشرو حفظ آيين‌ها و آداب و رسوم مردمي هستند تاكنون قدمي براي ثبت جهاني اين ميراث معنوي برنداشته‌اند. عزاداري بزرگ روز عاشورا در كربلا همچون مناسك پياده‌روي بزرگ اربعين يكي از بزرگ‌ترين رويدادهاي مذهبي و مردمي است. ابعاد بزرگ پياده‌روي بزرگ اربعين تقريباً بر همه روشن است. اين پياده‌روي، بزرگ‌ترين پياده‌روي مذهبي جهان و مناسكي است كه اثرش از بزرگ‌ترين رزمايش‌هاي نظامي صلح در دنيا بيشتر است. از لحاظ قدمت نيز پيشينه آن به زمان «شيخ انصاري» بازمي‌گردد. در مراسم عزاداري بزرگ روز عاشورا در كربلا نيز هر سال جمعيت ميليوني زائران عراقي در كنار عزاداران حسيني ساير كشورها از جمله ايران جامه سياه بر تن كرده، راهي كربلا مي‌شوند و سينه‌زنان چندين بار فاصله ميان بين‌الحرمين در سرزمين شهادت را طي مي‌كنند.
اين دو مراسم هيچ يك در فهرست ميراث معنوي يونسكو به ثبت نرسيده‌اند و مسئولان فرهنگي عراق نيز ظاهراً سعي و تلاش چنداني براي پيگيري ثبت اين مراسم آئيني شيعي در سازمان جهاني يونسكو ندارند. با اين وجود تبحر ايرانيان در تهيه پرونده ثبت جهاني آثار و ارادت خاصي كه به سالار شهيدان دارند، باعث شده كه بيشتر از مردم عراق و مسئولان اين كشور پيگير ثبت جهاني رويدادهاي مرتبط با آن باشند. سال گذشته در ششمين اجلاس كميته حافظه جهاني منطقه آسيا پاسيفيك يونسكو مجموعه اسناد كربلا به عنوان يكي از پيشنهادهاي ايران براي ثبت جهاني مورد تأييد قرار گرفت و گواهي ثبت منطقه‌اي دريافت كرد.
پرونده مجموعه اسناد كربلا هم داراي ابعاد داخلي و هم خارجي بود و شامل 10 هزار برگ سند و تصوير تاريخي مرتبط با تاريخ كربلا مي‌شد كه قدمت آنها به قرون 13- 15 هجري قمري باز مي‌گشت. در واقع اين مجموعه شامل اسنادي در قالب گزارش‌ها و مدارك رسمي دولت‌هاي قاجار(ايران)، عثماني(تركيه) و عهد حكومت‌هاي پادشاهي و جمهوري عراق بود. اين اقدام تنها بخشي از تلاش ايران براي معرفي جهاني ايام عاشورا و تاسوا و اربعين حسيني بوده است.
سال گذشته شبكه تلويزيوني « الكوثر» ايران هم از دنبال‌كنندگان صفحه پايگاه اجتماعي خود خواسته بود به كمپين حمايت از قرار گرفتن «زيارت اربعين» به فهرست ميراث معنوي يونسكو بپيوندند. ايراني‌ها پيش از اين براي زنده نگه داشتن آيين و مناسك عاشورا سنت تعزيه‌خواني را هم در فهرست ميراث معنوي يونسكو ثبت جهاني كرده‌اند. برخي رسانه‌ها هم هرازگاهي از جاي خالي ساير آيين‌هاي عاشورايي مثل طبخ نذري در اين فهرست جهاني ابراز گلايه مي‌كنند. البته دلباختگي و ارادت ايرانيان به امام حسين(ع) و قيام او حقيقتي است كه محدوديت نمي‌شناسد و تلاش براي زنده نگه داشتن اين قيام و مفاهيم آن نيز چيزي نيست كه تنها منحصر به دولت و مسئولان دولتي و سازمان‌هايش باشد. در بسياري از مواقع افراد در قالب شخصيت‌هاي حقيقي در اين وادي قدم مي‌گذارند و با نيت خالصانه خود تلاش‌هايشان را وقف بازتاب جهاني قيام عاشورا و مراسم عزاداري مردمي آن مي‌كنند. سيداحسان باقري، عكاسي ايراني بود كه سال پيش به شكلي خودجوش و براي اولين بار در دنيا به فكر ثبت پانورامايي تصوير 80 كيلومتري پياده‌روي عظيم نجف اشرف تا كربلا افتاد اما موفق به انجام اين كار نشد.
دليلش هم مشكلات صدور مجوز از سوي مسئولان عراقي بود. اين مشكلات و موانع اما هرگز نمي‌تواند مردم ايران را از عزم و تلاششان براي جهاني كردن مفاهيم عميق عاشورا باز دارد. حداقل ظاهر كوچه‌ها و خيابان‌هاي سطح شهر در اين روزها اين را مي‌گويد، آن هم در روزگاري كه بسياري مي‌گويند ارزش‌هايش دستخوش تغيير شده و سنت جاي خودش را به مدرنيته داده است!
دریافت صفحه با کد QR