به گزارش
بلاغ، عده کثیری از زراعت پیشگان به ناچار و از روی اجبار و به دلیل مشکلات مالی نظیر بالا بودن هزینههای بالای کشت زرع نهاده های تولید همچون کود وسم، فقدان فرصت های شغلی برای فرزندان، بی عدالتی و عدم توجه و رسیدگی به روستائیان و بعضاً غفلت از حمایت و کمک دستگاههای مسئول مرتبط با کشت و کار، مجبور به فروش زمین تولیدیشان شدهاند.
اغلب کشاورزان و باغداران تنکابنی اعم از برنجکاران و صاحبان باغ های پرتقال و کیوی، از صمیم قلب راضی به فروش اراضی خود نیستند، این ادعا برگرفته از اظهار نظر کسانی است که از گذشتههای بسیار دور تاکنون بر حرفه آبا و اجدادی خود ایستاده و همچنان به زراعت و کشاورزی مشغول هستند.
این افراد با آگاهی کامل از ماهیت گفتوگوی صورت گرفته به بیان حرف دل خود و به نوعی نقل از همه کشاورزان منطقه پرداختند، چرا که درد این افراد حرف دل همه کسانی است که با دیده پر خون به تاراج رفتن ماحصل سال ها رنج و زحمت خود و پدران شان می نگرند که چگونه بر جای آن افرای پیر صد ساله، آپارتمان های چندین طبقه سر از خاک بیرون آورده است.
جدا از این موارد، برخی از زراعتپیشگان به ناچار به دلیل مشکلات مالی نظیر بالا بودن هزینههای شغلی و بعضاً غفلت از حمایت و کمک دستگاههای مسئول مرتبط با کشت و کار، مجبور به فروش زمین شان شدهاند.
اما آنچه در رأس این مباحث باعث تغییرات کاربری زمینهای کشاورزی به ویلاسازی و ساختمان سازی شهرک و غیره میشود، بیقانونی نیست بلکه اجرا نشدن قانون بوده که موجب این دگرگونیها شده است.
فروش زمین از سختی کار نیستصبح یک روز زیبای آفتابی در فصل پاییز و پس از چند مدت بارندگی شدید به قصد عکاسی در طبیعت به راه افتادم، در یکی از جاده های روستایی شهر تنکابن مشغول رانندگی بودم که چشمم به پیرمردی با جثه ای تکیده و چهره ای پرچروک که در حاشیه جاده منتظر ماشین بود، افتاد.
پس از توقف، سوارش کردم، نگاهش سرشار از آه حسرتی که گویی سال ها از نهادش برنخاسته و به غمی سنگین درون قلبش تبدیل شده، بود.
یک سطل پلاستیکی چهار پنج کیلویی شبیه به سطل ماست و یک داس و چند کارتون مقوایی را با خود به داخل ماشین آورد.
از راحت بودنش خنده ام گرفت و به احترام سن و سال وخستگی مفرطی که در چهره اش موج می زد، حرفی نزدم.
میگوید: ۷۴ سال سن دارد، در سن ۳۸ سالگی و با فوت پدرش یک قطعه زمین شالیکاری به مساحت ۲ هکتار به طور ارثی به او می رسد و او نیز همچون پدرش از راه کشاورزی و دامداری زندگی خود را اداره می کند.
از «حرمت الله قنبری» میپرسم: «عمو! با این سن و سال هنوز هم کشاورزی و برنجکاری میکنی؟» میگوید: «نه، از آن زمین ۲ هکتاری تنها ۷۰۰ متر باقی مانده و بقیه را بین ۳ پسر و ۲ دخترم تقسیم کردم، دو پسر و یک دخترم زمین های شان را فروختند و آنها هم در آن زمین ویلا ساختند.
یک دختر و پسر دیگر خودشان در زمینشان خانه ساختند و همانجا زندگی می کنند. در حال حاضر من در آن ۷۰۰ متر کیوی کاشتم و الان هم می روم تا شاخه های اضافی کیوی را اصلاح کنم.
البته با برف سال قبل و این بازار راکد امسال، کیوی هم از رونق افتاده و بعید نیست که من هم زمینم را بفروشم.»
از زمانی سخن می گوید که به کمک چهار برادر دیگر به اتفاق پدرشان در زمینی به مساحت ۱۰ هکتار، هر ساله نزدیک به ۱۲۰ تا ۱۴۰ خروار برنج برداشت می کردند اما به گفته خودش امروز ناچارند تا برای مصرف خود از بازار برنج هندی بخرند.
پیرمرد در بیان خاطراتش گفت: «وقتی می خواستند زمین را بفروشند مدعی بودند کشاورزی کار ما نیست، من به آنها میگفتم کشاورزی کار اجدادیمان بوده، آب و خاک حرمت خاص و برکت دارد.»
میگوید: «قدیمیها در روستا میگفتند کسی که با خاک و آب سر و کار دارد، اجر و حرمتش از زرفروش بالاتر است، چرا؟ چون فواید و کارکرد مردمیاش بیشتر از طلا و حتی بالاتر از طلاست، معنی آن تعریف و مثال این است که فرد کشاورز قوت و غذای مردم را از خاک و آب حاصل میکند نظیر گندم، حبوبات، سبزیها و دهها نوع دیگر که لازمه زندگی ماست. بعد هم کشاورز همیشه قانع بوده، مگر اینکه کارش صدمه بخورد، اینجا باید کمکش کنند، آنهایی که زمین خود را میفروشند به خاطر سختی کار نیست، شرایط طوری میشود که از کار دل زده میشوند. وانگهی هیچ کاسبی مثل طبقه زارع در تیررس خسارات ناغافل نیست که تگرگ، سیل، باد، برف، خشکسالی و آفات دیگر به دسترنج و سرمایه زندگیاش زیان میرساند، باید کشاورز تأمین باشد و باغش را نگهدارد.»
در پی تهیه گزارشی از وضعیت باغات و موضوع تغییر کاربری بخش دیگر کشاورزی، یعنی باغات مرکبات در روستای سیاورز که شهرت شهسوار به یمن پرتقال های این روستا است، به سراغ «ناجی» کارمند بازنشسته- که پدرش از باغداران بزرگ مرکبات بود، رفتیم و در خصوص موضوع فروش باغ و تبدیل ویلا و ساختمانسازی گفتوگویی داشتیم.
تبدیل زمین شالیکاری اغلب روستاهای تنکابن به ویلاسازیوی می گوید: در طی یک دهه اخیر سال بیش از ۵۰ باغدار بزرگ مرکبات در روستاهای قلعه گردن، سیاورز، امام زمین، آغوز کله، استخر سر، کراجوبکنار و... زمین های خود را فروختند.
زمینهای به فروش رفته معمولاً تبدیل به ساختمان سازی شدهاند و اگر به اطراف خود نگاه کنید همچنان آگهی و پارچه های فروش زمین در زمین های داخل و حتی خارج از بافت مسکونی را مشاهده خواهید کرد.
بسیاری از باغات مرکبات و زمین های برنجکاری که هنوز به به مرحله فروش نرسیده، از سوی صاحبان خود بدون سرکشی و مراقبت به حال خود رها شده و حجم انبوهی از علف های هرز آنها را به مانند جنگل های مخوف مبدل ساخته است.
این کارمند، عقیده آن دسته از افرادی که زمین های کشت و کار خود را میفروشند، در این میداند که نسل جدید علاقهای به رویکرد شغل پدری ندارند و برای دست یابی به شغل و کار بهتر و پردرآمد به شهرهای بزرگ چون تهران مهاجرت می کنند.
میپرسم پول حاصل از فروش زمین کشاورزی هزینه چه کارهایی میشود، میگوید: «برخی به بانک میسپارند و یا صرف امور دیگری میکنند، آنچه مسلم است صرف بازگشت به کار زراعی فروخته نمیشود.»
تغییر کاربری اراضی کشاورزی غیرقانونی استدگرگون کردن بافت زمینهای کشاورزی به ساخت و ساز ویلا غیرقانونی و تخلف است و کار برخی گروهها و تحمیلگران قدرتمند است.
وزارتخانههای مربوط و نیز مسئولان شهری تابعه باید در نگهداری اراضی کشاورزی کوشش کرده و بازرسی کل کشور، در این زمینه، به عنوان زمین زمینخواری، مسئولان و کسانی که مجوز این تغییرات کاربری را میدهند مورد بازخواست قرار دهد، این مضامین برگرفته از گفتار یک نماینده مجلس است.
عضو کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی مجلس در پاسخ به این پرسش که در خصوص رواج یافتن فروش و تغییر کاربری زمینهای کشاورزی از جمله باغات و شالیزارها به ویلاسازی چه نظری دارد، در حالی که برخی از دستاندرکاران زراعی علت فروش اراضی را بالا بودن هزینههای زیاد شغلیشان میگویند.
«شمس الله شریعت نژاد» در این زمینه چنین توضیح میدهد: در کل بحث تغییر دادن کاربری اراضی کشاورزی به مسکونی هیچگونه توجیه ندارد و از نظر قانونی ممنوع است، متأسفانه بعضی باندهای قدرت و لابیهای مختلف قدرت برخی اراضی را مورد کاربری دیگر قرار میدهند.
وی در همین ارتباط با بیان اینکه ما مشکل قانونی نداریم، میافزاید: مجریان و وزارتخانههای راه و شهرسازی، جهادکشاورزی و مسکن باید برای نگهداری اراضی کشاورزی تلاش کنند.
نماینده مردم تنکابن، رامسر و عباس آباد در ادامه افزود: در بحث غیرقانونی و تخلف بودن تغییر کاربری اراضی زراعی باید اول مردم ذی نفع و مسئولان مورد بازخواست قرار گیرند.
از عضو کمیسیون کشاورزی مجلس، به رغم تأکید بر آنچه در خصوص برخورد قانونی با عوامل متخلف تغییر کاربری اراضی زراعی، میپرسم توصیه دیگری دارد، اظهار میکند: در نهایت توصیه میشود در مرحله اول جهادکشاورزی با قدرت و قوت وارد عمل شود. سپس وزارت راه و شهرسازی از دادن مجوز خودداری کند و خود مسئولان شهرستان هم اقدام قانونی کنند.
شریعت نژاد بیان داشت: در موارد خاص اگر نیاز به توسعه شهر و روستا باشد، زمین هایی که مستعد برای کشاورزی نباشد و همچنین در صورتی که مسئولان محلی تشخیص تغییر کاربری دهند باید طبق ضوابط قانونی اعمال شود.