تازه ترین برآورد اطلاعاتی امریکا از قدرت راهبردی ایران بعد از توافق ژنو

بلاغ - یادداشت اخیرا پترائوس رئیس اسبق سازمان سیا و فردی که طی یک دهه گذشته به صورت مستقیم تمام ارزیابی های اطلاعاتی منطقه خاورمیانه و ایران را رصد می کرده حائز اهمیت ویژه ای است. این یادداشت که در واشنگتن پست منتشر شده به نحوی می تواند یکی از به روز ترین ارزیابی های اطلاعاتی آمریکا از پرونده هسته ای ایران و توافق ژنو باشد. در این باره نکات ذیل را می توان اشاره کرد:
1- یادداشت پترائوس نشان می دهد که یک اصل پذیرفته شده سازمان سیا این است که تنها راه مواجه با پرونده هسته ای ایران گزینه دیپلماتیک است و گزینه های همانند جنگ اساسا در مرحله تحلیلی متوقف شده است. نکته مهم دیگری که در این باره پترائوس اذعان می کند این است که عدم معلوم بودن نتیجه جنگ یکی از عوامل اصلی بازدارنده امریکا در مقابل ایران است.
2- پترائوس اعتراف کرده که ایران در سخت ترین شرایط تحریم نیز در حوزه سیاست خارجی ژئوپلتیک محور خودش –محور مقاومت مخصوصا سوریه و حزب الله- به هیچ وجه عقب نشینی نکرده است. به تعبییر دیگر اساسا فشار تحریم هیچ تاثیری در این زمینه نداشته و آمریکایی ها نیز از این موضوع ناامید هستند. نکته قابل تامل تر اینکه پترائوس تاکید دارد که علی رغم اصرار ایران بر ادامه سیاست خارجی مقاومت محور خود بازهم هیچ گزینه ای جز بکارگیری دیپلماسی وجود ندارد.
3- نکته مهم دیگری، که نشان می دهد یک نگرانی در میان جامعه اطلاعاتی آمریکا و به خصوص متحدین منطقه ای آنها محسوب می شود، تقویت این محاسبه راهبردی است که که حتی علائم خروج آمریکا از خاورمیانه سبب برتری هژمونی ایران در منطقه می شود.
4- وی در مهم ترین بخش این یادداشت می نویسد: «یک توافق هسته ای با ایران به جای آنکه واشنگتن را قادر به کاهش حضور در خاورمیانه و تمرکز بر دیگر نقاط کند، باعث می شود ما مجاب به تقویت حضور نظامی، دیپلماتیک و اطلاعاتی خود در این منطقه شویم تا بتوانیم به شرکای خود در برقراری توازن با قدرت رو به رشد ایران کمک کنیم». به نظر می رسد یک سناریو مورد مطالعه این باشد که امریکا ظاهرا قصد دارد از قبال توافق ژنو علاوه بر امتیازت بسیار بی سابقه ای که کسب کرده، فواید اقتصادی و اطلاعاتی گسترده ای را نیز بدست آورد. این سناریوی همچنانکه پترائوس گفته است؛ می تواند شامل صدور مجوز تشدید توانمندی نظامی متحدین آمریکا در منطقه، طرحی دوباره برای انسجام نیروی هوایی و دفاع موشکی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس؛ رزمایش های هوایی و دریایی برای نمایش توانمندی های آمریکا و شرکایش در منطقه؛ و حفظ زیرساخت های فعلی و استقرار نیرو در این منطقه، باشد.
5- طبق مطالب پترائوس حداقل بخشی از نخبگان جامعه اطلاعاتی آمریکا برنامه ریزی برای تحریم ها بعد از توافق ژنو را یک برنامه استراتژیک و ضروری می دانند. به تعبییر ساده تر آمادگی برای این سناریو که آمریکایی ها حتی در صورت توافق ژنو همچنان برنامه دیگری برای افزایش تحریم ها و هدفمند تر کردن آن دارند، یک ضرورت اساسی از طرف دولت برای مواجه با این اقدام است.