نگاهی به انتخابات شهرداری ها در ترکیه

به گزارش بلاغ، ترکیه در یک سال اخیر شاهد تنش‌های متعدد امنیتی، اجتماعی و سیاسی بوده است. بخشی از این تنش ها به علت مخالفت با دولت اردوغان و بخشی نیز ماحصل سیاست های خارجه ترکیه در مواجه با برخی کشورها علی الخصوص مصر و سوریه بوده است.

حوادث مشهور به گزی پارک، اختلافات اردوغان با جریان گولن و افشای فساد گسترده دولتمردان ترکیه، کاهش سرعت اصلاحات و روند صلح با کردها سال سختی را برای اردوغان و حزبش رقم زد. اما انتخابات اخیر شهرداری ها در ترکیه با پبروزی حزب عدالت و توسعه پایان یافت، برای اردوغانی که از یکسال قبل با مشکلات سیاسی و امنیتی زیادی روبه رو بوده است بدست آوردن اکثریت شهرداری ها ترکیه یک پیروزی شیرین محسوب می شود.

منابع ترک خبر دادند که 87 درصد از مردم ترکیه در انتخابات شهرداریهای شرکت کرده و در این میان تنها چهار حزب از مجموع 25 حزب شرکت کننده در این انتخابات توانستند شهرداری های مراکز استانهای این کشور را بدست بگیرند. کردهای رقیب اردوغان در این انتخابات صاحب 115 شهرداری ترکیه شدند. این پیروزی برای کردها گرچه آمار پایینی محسوب نمی شود ولی چندان چشمگیرنیز نیست و در برخی استانهای کرد نشین نمایندگان پ.ک.ک از رقبای خود در حزب عدالت و توسعه شکست خوردند.

علوی‌ها نیز بیشتر به حزب اصلی مخالف اردوغان رای دادند که نزدیک به 30 درصد آرای انتخابات را کسب کرد. با این وجود حزب اردوغان نهایتا نزدیک به 46 درصد آرای را کسب کرد و بقیه آرا به ترتتیب بیشترین رای به احزاب رقیب وی مانند جمهوریخواه خلق،حرکت ملی،حزب ˈ صلح و دمکراسی رسیده است. این انتخابات برای اردوغان شکست دادن گولن پدر معنوی نورجی ها نیز محسوب می شود. جریان گولن که تاکنون متحد حزب عدالت و توسعه بود و در میان مقامات پلیس و قضایی ترکیه طرفداران سرسختی دارد طی چند ماه اخیر به شدت به اردوغان حمله کردند و در برخی افشاگری های امنیتی و سیاسی نقش اساسی داشته اند.

به همین دلیل هم اردوغان بعد از پیروزی در انتخابات در اینباره موضع سختی گرفت و اظهار داشت: هواداران این گروه در طول 30 تا 40سال گذشته به انحای مختلف در دوایر دولتی نفوذ کرده اند ولی زمان تصفیه آنان از دولت فرا رسیده، چرا که دولت در داخل دولت نمی تواند وجود داشته باشد و تصفیه آنان در چهارچوب حقوقی انجام خواهد شد.

در همین حال نزدیکان اردوغان معتقدند پیروزی حزب عدالت و توسعه نشان می دهد که حزب حاکم ترکیه نزدیک به 50 درصد آرا را در ترکیه را در اختیار دارد بنابراین به راحتی می تواند در دور اول انتخابات ریاست جمهوری پیروز شود. محاسبه ای که چندان هم یقینی نیست و برخی علائم نشان میدهد که اردوغان برای ریاست جمهور مسیر ساده ای در پیش ندارد.

جدای از این مسائل در این میان چند مسئله راهبردی نشان میدهد که ترکیه همچنان شاهد تنش های سیاسی و اجتماعی خواهد بود. به نکات ذیر توجه کنید:

الف: تحولات پارک گزی در ابتدا یک اعتراض محیط زیستی بود که خیلی زود سیاسی و ملی شد، نکته جالب توجه آن بود که در این اعتراضات احزاب مخالف دولت به خصوص جمهوری خلق خیلی زود زمام امور اعتراضات را دست گرفتند و نشان دادند در این زمینه تبحر خاصی دارند. پارک گزی نقطه عطفی برای اعتراضات مشابه در آینده محسوب می شود.

ب: اردوغان در حالی تنها نزدیک به 46 درصد آرا را کسب کرده که در صورت ائتلاف مخالفان کار بر وی بسیار سخت خواهد شد. همچنانکه کمال قلیچداراوغلو ˈ رهبر حزب مخالف ˈجمهوری‌خواه خلق ˈ( لاییک ها) در پی شکست این حزب در انتخابات شهرداری ها در ترکیه از احتمال ائتلاف احزاب مخالف در انتخابات ریاست جمهوری در این کشور خبر داد. وی گفته است، این احتمال وجود دارد که احزاب مخالف دولت ترکیه در مجلس ملی این کشور به یک ائتلاف برای معرفی نامزدی مشترک در انتخابات ریاست جمهوری دست یابند. در این صورت دو نیمه شدن سیاسی ترکیه میزان ایجاد تنش اجتماعی در این کشور را افزایش خواهد داد.

ج: روند تحولات سوریه انتقادها را در داخل سوریه به خصوص از سوی احزاب رقیب جمهوری خلق و حرکت ملی نسبت به اردوغان افزایش داد. با وارد شدن مراحل جنگ میدانی به نفع دولت سوریه و احتمال پیروزهای بزرگتر در آینده انتقادات از سیاست خارجه اردوغان افزایش پیدا خواهد کرد. ضمن آنکه اکثریت غلوی های ترکیه نیز که تحولات سوریه برای انها مهم می باشد از مخالفان اردوغان حمایت می کنند.

هـ: با حساسیت های که روی شخص اردوغان و برخی نزدیکانش در این چند ماه ایجاد شده است، اعلام آمادگی ریاست جمهوری از طرف وی و شروع تبلیغات انتخاباتی برای وی پیش بینی می شود که خود این مسئله بتواند زمینه های ایجاد تنش در ترکیه را افزایش بدهد.

و: در همین حال انتخابات اخیر شهرداری ها در ترکیه با اعتراضات احزاب مخالف و مخالفان دولت آنکارا در خصوص شمارش آرا نیز روبه رو شده است.این اعتراضات به نحوی بود که در بعضی شهرهای ترکیه حتی حالت فوق العاده اعلام و برخی شهرهای هم مرز با سوریه نیز نیروهای نظامی حالت آماده باش به خود گرفتند. مسئله تقلب در انتخابات نیز موضوعی است که به نظر میرسد دامنه تنش های آن تابستان همزمان با انتخابات همچنان به صورت های مختلف ادامه پیدا خواهد کرد.