هنر ضدتحریم‌ها-8| نقش موثر مدیریت اکتشاف منابع انسانی در مقابله با تحریم‌ها

به گزارش بلاغ،«هنر ضد تحریم ها؛ پاسخی از درون میدان» عنوان سلسله یادداشت هایی به قلم دکتر محمدرضا ناری ابیانه است که در این خبرگزاری منتشر می شود. این سلسله یادداشت ها در پاسخ به کتاب «هنر تحریم‌ها؛ نگاهی از درون میدان» اثر ریچارد نفیو، مسئول تیم طراحی تحریم های علیه ایران در دولت اوباماست. در ادامه قسمت هشتم این سلسله یادداشت ها آمده است:
آسیب های ناشی از خودتحریمی ها در ساختارها، فرآیندها و سطوح استفاده از منابع ملی، محصول عملکرد قوای سه گانه و نهادهای حاکمیتی طی چهار دهه گذشته است. در واقع تمام دانایی و توانایی جناح ها و گروه های سیاسی رایج که طی چهل سال گذشته قوای سه گانه بین آنها دست به دست شده است وضع موجود است که در آن قرار داریم که دارای حداکثر دردپذیری و حداقل تحمل در مقابل تحریم هاست.
فرش قرمز ناشی از خودتحریمی ها میراث بجای مانده از عملکرد نخبگان و برگزیدگانی است که در قوای سه گانه کشور آمدند و رفتند و مشکلات ناشی از عملکرد ناآگاهانه و ناشیانه اما دلسوزانه آنها هم اکنون باری مضاعف بر دوش زندگی مردم این مرز و بوم شده است. گویی اساسا موضوع منابع ملی از سوی نخبگان و برگزیدگان حاکم بر قوای سه گانه به درستی فهمیده نشده است.
قطعا اقدامات تک گیر و محدود و قابل تقدیر انجام شده از دید ناظران آگاه پنهان نمی ماند اما بین این دست اقدامات محدود و مقطعی تا جریان فراگیر استفاده از منابع ملی به عنوان راهبرد اصلی در مقابله با تحریم ها فاصله بسیاری وجود دارد که عملا اقدامات محدود انجام شده را کاملا بی تاثیر نموده است. عملکرد نادرست نخبگان و برگزیدگان متولی قوای سه گانه و نهادهای حاکمیتی موجب گشته است که سایر بخش های منابع انسانی شامل متخصصان و دانش آموختگان و ماهران و فناوران نیز نتوانند و نمی توانند در راستای خودکفایی، استقلال ملی و خودباوری گام بردارند. دامنه خودتحریمی‌های ناشی از ناآگاهی سیستماتیک به منابع انسانی و الگوی استفاده حداکثری از آن تا امروز ادامه داشته و دارد. گو اینکه موضوع مهاجرت مغزها یا بقول برخی فرار مغزها، سال هاست که به عنوان یکی از آسیب های مهم حوزه علم و فناوری، در کشور مطرح است اما باید توجه داشت که با وضع موجود کشور از نظر ساختار، فرآیند و سطوح استفاده از منابع ملی اگر همه تحصیلکردگان به خارج رفته دوباره به ایران بازگردند و دیگر هیچ دانش آموخته ای از کشور مهاجرت نکند، هیچ تغییری در سطح و حجم وابستگی به بیگانگان ایجاد نمی شود که این موضوع یعنی خودتحریمی و خاستگاه طراحی تحریم های موثر و پذیرش درد بیشتر و کاهش خودساخته و خودبافته تحمل در برابر تحریم ها!
*چرا مدیریت اکتشاف منابع انسانی؟
مهم ترین اصل در استفاده از منابع ملی، کشف منابع انسانی توانمند از نظر دانش و کارآمدی برای هدف گذاری، سازماندهی و نظارت بر کل جریان اجتماعی استفاده از منابع ملی است. تجربه ناموفق چهار دهه گذشته نشانگر این حقیقت است که نخبگان و برگزیدگان متولی امور در قوای سه گانه و نهادهای حاکمیتی با شیوه تفکر سطحی نگر و جزءگرا نتوانسته و نمی توانند زمینه های استفاده حداکثری از منابع ملی را فراهم نمایند. اکنون پس از گذشت چهل سال از روش های نخ نما و مبتنی بر آزمون و خطا، زمان آن فرارسیده است که برای یکبار و برای همیشه استفاده از منابع انسانی به معنای اخص کلمه در بکارگیری متولیان قوای سه گانه و نهادهای حاکمیتی به عنوان شعور نهفته در همه کارها و نه شعار سر در همه اقدامات نمایشی بکار رود.
اگر بناست در مقابله با تحریم ها، آنها را دور زد باید در گام نخست عاملان خودتحریمی ها را دور زد! بهترین کاسبی تحریم‌ها هم که در راستای تامین منافع ملی، کنار گذاردن نخبگان و برگزیدگان از پست های کلیدی در این زمینه است! اکتشاف سایر منابع انسانی شامل متخصصان و دانش آموختگان و ماهران و فناوران توسط نخبگان و برگزیدگان متولی قوای سه گانه و نهادهای حاکمیتی هدف گذاری، سازماندهی و نظارت می شود. بدون تردید کشور در هدف گذاری، سازماندهی و نظارت بر بررسی و مشاهده، پردازش و آزمون و تشخیص و گزینش نخبگان و برگزیدگان، متخصصان و دانش آموختگان و ماهران و فناوران دچار مشکلات فراوانی است که به موجب آن نمی تواند از حداکثر توانمندی های منابع انسانی خود استفاده نماید که این مهم نیز با میزان بهره مندی از کل منابع ملی دارای رابطه مستقیم است. ناگفته نماند که آمار دقیق و بانک اطلاعاتی منظمی از منابع انسانی کشور شامل نخبگان و برگزیدگان، متخصصان و دانش آموختگان و ماهران و فناوران وجود ندارد چرا که استفاده حداکثری از منابع انسانی در نظام حساسیت های قوای سه گانه و نهادهای حاکمیتی نبوده است و چنانچه گاهی از گردش نخبگان نامی برده می شود به منظور برگزاری چند جشنواره، همایش و سمینار و نشست معمولا بی خاصیت است.
علیرغم اینکه تاکنون به پرسش های مطرح شده در هفت شماره قبلی هنر تحریم ها از سوی تقسیم کار ملی در مقابله با تحریم پاسخی واصل نشده است، پرسشگری از تقسیم کار ملی و نهادهای مردمی برای گفتمان سازی پیرامون مدیریت اکتشاف منابع انسانی اجتناب ناپذیر است. البته تداوم پرسشگری در صورتی که با پاسخگویی بهنگام همراه باشد از اثربخشی مطلوب برخوردار خواهد بود.
*پرسشگری از مجمع تشخیص مصلحت نظام
- چگونه چشم انداز بیست ساله از مدیریت اکتشاف منابع انسانی حمایت می کند؟
- آیا سیاست های کلی نظام در بخش های مختلف بر مدیریت اکتشاف منابع انسانی تاکید دارد؟
- آیا مدیریت اکتشاف منابع انسانی و حسابداری اجتماعی آن به مصلحت کشور است؟
- مدیریت اکتشاف منابع انسانی چگونه می تواند مصالح کشور را در مقابله با تحریم ها تامین نماید؟
*پرسشگری از دولت
- گزارش عملکرد دولت پیرامون مدیریت اکتشاف منابع انسانی بصورت موضوعی (وزارتخانه ای) و موضعی (استانی) در کشور است؟
- هدف گذاری دولت برای اکتشاف منابع انسانی در راستای دسترسی به منابع ملی چیست؟
- مدیریت اکتشاف منابع انسانی در دولت در مسیر دسترسی به منابع ملی چگونه سازماندهی می شود؟
- نحوه محاسبه حسابداری اجتماعی مدیریت کشف منابع انسانی در مقابله با تحریم ها در دولت چیست؟
*پرسشگری از مجلس شورای اسلامی
- گزارش عملکرد تقنینی مجلس شورای اسلامی پیرامون مدیریت اکتشاف منابع انسانی چیست؟
- نحوه نظارت مجلس شورای اسلامی بر قوانین مرتبط با مدیریت اکتشاف منابع انسانی چگونه است؟
- آیا نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی نسبت به ضرورت مدیریت اکتشاف منابع انسانی در مقابله با تحریم ها و حسابداری اجتماعی آن آگاهی لازم و کافی را دارند؟
- مصوبات مجلس شورای اسلامی تا چه حد تامین کننده نیاز کلان کشور در مدیریت اکتشاف منابع انسانی است؟
*پرسشگری از شورای محترم نگهبان
- با توجه به تجارب ناموفق چهار دهه گذشته در راستای استفاده حداکثری از منابع ملی، تایید صلاحیت علمی و عملی نامزدهای تصدی مقام رییس جمهوری در شورای نگهبان چگونه انجام می شود؟
- گزارش عملکرد شورای نگهبان پیرامون مدیریت اکتشاف منابع انسانی در تایید صلاحیت های عمومی و تخصصی نامزدهای انتخابات مجلس خبرگان و مجلس شورای اسلامی چیست؟
- چرا شورای نگهبان از نظارت استصوابی خود در تایید صلاحیت افراد واجد دانش و تجربه کافی در راستای استفاده حداکثری از منابع ملی استفاده نمی کند؟
- آیا تایید مصوبات مجلس شورای اسلامی بدون داشتن برنامه برای استفاده حداکثری از منابع ملی (به عنوان راهبرد اصلی مقابله با تحریم ها) و یا با افزایش سطح وابستگی به بیگانگان مغایر با قانون اساسی و شرع نیست؟
*پرسشگری از قوه قضاییه
- گزارش عملکرد سازمان بازرسی کل کشور بر حسن اجرای قوانین مرتبط با مدیریت اکتشاف منابع انسانی در کشور چیست؟
- مدیریت اکتشاف منابع انسانی در قوه قضاییه چگونه انجام می شود؟
- شاخصه های سازمان بازرسی کل کشور در ارزیابی مدیریت اکتشاف منابع انسانی چیست؟
- برنامه های سازمان بازرسی کل کشور پیرامون نظارت بر حسابداری اجتماعی مدیریت اکتشاف منابع انسانی چیست؟
*پرسشگری از رسانه های گروهی
- رسالت تاریخی رسانه های گروهی پیرامون مدیریت اکتشاف منابع انسانی در کشور برای استفاده حداکثری از منابع ملی چیست؟
- آیا انعکاس اخبار و گزارش های سطوح گوناگون وابستگی به بیگانگان از طریق خودتحریمی ها در رسانه ها، نشانی نادرستی برای رسیدن به خودکفایی و تقویت ساخت درونی نظام اسلامی نیست؟
- آیا گسترش گفتمان اجتماعی مقابله با تحریم ها از طریق استفاده از منابع ملی به همکاری موثر رسانه های گروهی نیازمند است؟
- نقش رسانه های گروهی در مدیریت اکتشاف منابع انسانی برای اداره امور قوای سه گانه و نهادهای حاکمیتی چیست؟
*پرسشگری از عموم اندیشمندان و فرهیختگان
- آیا زمان آن فرا نرسیده است که همه نخبگان و برگزیدگان ایران اسلامی به مدیریت اکتشاف منابع انسانی، برای مقابله با تحریم ها از کمک نمایند؟
- آیا رسالت تاریخی اندیشمندان و فرهیختگان ایجاب نمی کند که در برهه حساس کنونی به گسترش گفتمان اجتماعی استفاده حداکثری از منابع ملی کمک نمایند؟
- آیا در شرایط دشوار کنونی که آثار زیانبار تحریم ها زندگی بر مردم را بیش از گذشته دشوار نموده است، تلاش برای برچیده شدن خیل عظیم خودتحریمی ها، وظیفه نخبگان و برگزیدگان دلسوز و آزاداندیش جامعه نیست؟
- آیا تلاش موثر اندیشمندان برای گسترش فرهنگ استفاده از منابع ملی، رسیدن به خودکفایی و اتکای به توانمندی های داخلی و تقویت ساخت درونی نظام اسلامی، نمونه آشکار «آتش به اختیار» نیست؟