«گل مالی» یکی از آئین‌های قدیمی لرستان در روز عاشورا است، در این روز مردم لرستان و به ویژه خرم‌آباد از پیر و جوان، زن و مرد خود را به گل آغشته می‌کنند و به این شکل نهایت حزن و اندوه خود را در عزای سید و سالار شهدا نشان می‌دهند. امسال نیز همزمان با صبح عاشورا این آیین قدیمی بار دیگر با شکوهی خاص برگزار شد.

به گزارش بلاغ؛اینجا خرم‌آباد‌ مرکز استان لرستان است؛ امروز همه اقشار مختلف از بازاری ، معلم ، کارمند، دانشجو و دانش‌آموز و مسوول و غی مسوول، همه و همه بدون هیچ تفاوتی سر و بدن و لباس خود را آغشته به گل کرده‌اند تا اوج ارادات خود را به امام حسین(ع) و یاران با وفایش نشان دهند.
در اقصی نقاط شهر و در کنار خیمه‌های عزا، مردم و هیات‌های عزاداری خرم‌آباد شب عاشورا حوضچه‌های بزرگ را برای صبح عاشورا با خاک رس و گلاب آماده کرده بودند، در کنار این حوضچه‌ها برپا کردن آتش با سوزاندن هیزم نیز رسمی قدیمی است.


 
صبح عاشورا مردم گروه گروه لباس و سر و بدن خود را  بر اساس سنتی قدیمی و کهن گل مالی می‌کنند؛ در بین آنها یکی شکل دستی را روی لباسش با گل می‌کشد و دیگری سلام بر حسین و یا زینب را می‌نویسد، مادری را می‌بینم که روی لباس نوزادش یا ابا عبدالله را حک می‌کند، دیگری دست بر حوضچه گل می‌گذارد و شفای فرزندش را از حسین طلب می‌کند.
جوانان هیئت‌های عزادار نیز پیش از طلوع آفتاب با پوشیدن لباس مشکی در کنار حوضچه حاضر و به نوبت در این حوضچه غلطیده و سر و صورت را با گل پوشاندند؛ اینجا همه به حسین و معجزه‌هایش ایمان دارند.
بسیاری از مردم از جمله سالمندان، زنان و کودکان نیز که نمی‌توانند به طور کامل در حوضچه گل بیفتند، با کاسه‌ای کوچک، در کنار حوضچه حاضر شده و از گل باقی مانده برای اهل خانواده به خانه می‌برند تا به سر و صورت و شانه‌ها بزنند.


 
گل مالی روز عاشورا نه گرمای تابستان می‌شناسد و نه سرمای زمستان، نه پیر می‌شناسد و نه جوان؛  صبح عاشورا همین که از خواب بیدار می‌شوی اولین کاری که انجام می‌دهی گل مالی است.
دلت می‌خواهد همه این صحنه‌های عاشقانه را در لنز دوربین ضبط  و برای همه مردم دنیا ارسال کنی، گل مالی در عزای حسین پس از گذشت 1400 سال این مفهوم را می‌رساند که مردم همچنان دل‌شان برای سالار شهیدان می‌تپد.

 
پس از گل مالی دست‌جات عزاداری عزاداری را آغاز کرده‌اند، در این میان مردان و زنانی را می‌بینی که با پای برهنه با بدنی آغشته به گل به عزاداری سید و الشهدا می‌پردازند.

 
آیین گل مالی میراث معنوی یادگاری از پیشینیان قوم لر است که از دیرباز تاکنون در لرستان و به ویژه در خرم‌آباد، صبح روز عاشورا انجام می‌شود؛ سال گذشته این آیین قدیمی ثبت ملی شد.