و این در حالی است که یکی از اصلیترین زیرساختهای شهری، شبکه آب و فاضلاب است که به نسبت توزیع جمعیت و تراکم شهری باید تاسیس و در صورت نیاز در بازه زمانی درازمدت، اصلاح نیز شود اما این زیرساختهای نامتوازن با وجود فرسودگی شاید حتی 99درصدی همچنان به عمر بیهوده خود ادامه میدهند؛ شهروندان معتقدند که مسوولان استان خوزستان علیرغم تمام تلاشهای ظاهری و باطنی نتوانستند شاخ غول آب و فاضلاب را بشکنند و کلید اهواز همچنان در قفل آبفا نمیچرخد؛ آنها دلیل این مشکلات را شرکت آبفا میدانند اما مدیران این شرکت توضیحات دیگری دارد.
از لولهها فاضلاب میچکد
جواد حردانی یکی از ساکنان منطقه کوی علوی است که قطعیهای مستمر آب، او و ساکنان آن منطقه را کلافه کرده است، او گفت: تا مدتها پیش آب شربمان را از ماشینهایی که در خیابانها میچرخیدند و آب تصفیه میفروختند میخریدیم و صدایمان هم درنمیآمد اما دلمان خوش بود به اینکه لااقل آبی که برای استحمام و نیازهای روزمرهمان استفاده میکنیم به اصطلاح آب است؛ حالا بعد از سیل اخیر و با وجود سدهای بزرگ خوزستان که پر از آب شدهاند ما باید روزمان را با فاضلابی که به جای آب در لولهها جریان دارد شروع کنیم!
این شهروند ادامه داد: با وجود حجم وسیع بارشها، قطعی مکرر و افت فشار آب نیز جای سوال دارد وقتی هم آب بیاید و شیر آب را باز کنیم علاوه بر رنگ کدر آب که برایمان عادی شده، این بوی نامطبوع فاضلاب است که مشاممان را پر میکند! اوایل فکر میکردیم تنها بوی فاضلاب است اما وقتی اثر بوی نامطبوع آب لولهکشی را پس از شستوشو و استحمام بر بدن و صورتمان حس کردیم متوجه شدیم که براستی این فاضلاب است که از لولهها میچکد!
اما مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران از افزایش حجم آب استان خبر میدهد و اعلام میکند: "خوزستان در سیلاب اخیر 25درصد از سهم بارش سالانه آبی خود را دریافت کرد و شاهد افزایش 63درصدی میزان بارشها بودیم؛ همچنین بارش نیمه فروردین سال آبی جاری خوزستان، 52برابر سال گذشته بود."
ای کاش آب لوله شیرین بود
مریم شریفی، بانوی 35سالهای است که در منطقه خشایار زندگی میکند؛ او در رابطه با وضعیت آب گفت: قطعی و افت فشار آب به یکی از روزمرهگیهای ما تبدیل شده است یعنی اینجا اگر فشار آب زیاد باشد تعجب میکنیم؛ در اهواز برای رسیدن به یک آبِ با کیفیت معمولی باید کلی هزینه کرد؛ شما وارد هر خانهای که بشوی محال است صدای پمپ آب به گوشتان نرسد، با همین پمپهای آب هم فشار آب تعریف چندانی ندارد.
او ادامه داد: انصاف نیست که با وجود کارون، ما آب شرب روزانهمان را از ماشینهای سیار آب تصفیه بخریم، چرا نباید آب لولهکشی ما شیرین و با فشار زیاد باشد؟ انگار صدای ما از گوشهایمان آنورتر نمیرود!
ریشه مشکلات آبفا اهواز
صادق حقیقیپور، سرپرست شرکت آبفا اهواز از علل این نابهسامانیها و همچنین یک برنامه 4ساله در راستای بهبود وضعیت شبکه آب و فاضلاب اهواز خبر داد و گفت: در مناطق سپیدار، کوی رسالت و نبوت، آخرآسفالت و مهدیس شاهد افت فشار و قطعی آب بودیم؛ وقتی که قطعی و افت فشار در نقاط پراکنده اتفاق میافتد به این معنا است که مشکل کل شبکه آن منطقه نیست و ما باید این مشکل را به صورت نقطهای و خانهای حل کنیم.
وی افزود: مسئله کوی مهدیس با مناطق دیگر متفاوت است؛ مشکل این منطقه قدیمی و توزیع آب آن از اول مشکلدار بوده است لذا در جلسهای که با شرکت فولاد داشتیم درصدد این هستیم که از خط انتقال آب فولادی که از آنجا میگذرد انشعابی گرفته و ضمن تقویت آب منطقه، مشکل را برای همیشه رفع کنیم.
برنامه 4ساله برای اصلاح شبکه مناطق بحرانی
سرپرست شرکت آبفا اهواز عنوان کرد: برنامهای که برای رفع مشکل آب و فاضلاب اهواز در نظر داریم این است که مانند کاری که برای آب استان و با اصلاح سالانه 300کیلومتر از شبکه انجام دادیم برای اهواز نیز سالانه 100کیلومتر اصلاح شبکه را در نظر گرفتیم و قراردادها و مناقصات این برنامه را نیز گذاشتهایم.
وی افزود: در همین راستا نقاط فرسوده را شناسایی و نقاط با وضعیت بحرانیتر مانند اسلامآباد شرقی، پردیس، مهدیس، گلستان، کوی نبوت، کوی ایثار، صادقیه، زرگان، کوی سیاحی، مندلی و عین2 را نیز در اولویتبندی قرار دادیم؛ در حال حاضر نیز یا قراردادها ابلاغ شده و پیمانکار باید شروع به کار کند و یا مناقصات در حال انجام است که امیدواریم با یک برنامه 4ساله بتوانیم حداقل 400کیلومتر اصلاح شبکه در مناطق بحرانی داشته باشیم.
دلیل افت فشار در جنوب شرق اهواز
حقیقیپور، عنوان کرد: در اهواز 3 نوع مشکل در شبکه توزیع آب وجود دارد؛ یکی مناطق جنوب شرقی اهواز مانند 254 دستگاه، باهنر، سپیدار، صادقیه، کوی نبوت و بشارت است که به دلیل فاصلهای که از تصفیه خانه کیانآباد دارند با مشکل مواجهاند؛ این تصفیه خانه در شمال غرب اهواز قرار دارد و 70درصد آب شرب اهواز را تامین میکند اما این مناطق در منتهی الیه شرقی اهواز هستند لذا به دلیل فاصله زیادی که با منبع اصلی تولید آب اهواز دارند معمولا با افت فشار و یا قطعی آب مواجه میشوند.
وی افزود: در صورت بروز هر گونه اتفاق در اهواز، این مناطق آسیبپذیرترین نقاط ما هستند، لذا برای حل این مشکل تصمیم به انتقال آب از تصفیهخانه کیانپارس به 50هزارمترمکعب مخزن خالی از آب در منطقه حصیرآباد گرفتیم که در این راستا نیز در حال احداث و آمادهسازی تجهیزات مورد نیاز هستیم که با فرستادن آب به این مخازن، علاوه بر کنترل نوسانات آب در آن منطقه، فشار آب را نیز تقویت کنیم، امیدواریم تا اواسط تیرماه سال جاری نیز قسمت عمدهای از مشکلات این مناطق رفع خواهد شد.
اصلاح شبکه منطقه گلستان
مدیرعامل شرکت آبفا در رابطه با منطقه گلستان، گفت: منازل خیابانهای اسفند، اردیبهشت و خرداد منطقه گلستان در سالیان گذشته ویلایی بود لذا ما در آن زمان به نسبت تراکم جمعیت و منازل، با یک خط 4اینچ آبرسانی این خیابانها انجام میشد اما در حال حاضر تمام آن خانههای ویلایی به آپارتمان تبدیل شدهاند که هنوز با همان خط 4اینچی آبرسانی میشوند لذا اینها همان مناطقی است که در راستای اصلاح شبکه و افزایش قطر لوله در اولویت ما قرار دارند.
50هزار مشترک غیرمجاز
وی در رابطه با مشکلات مناطق حاشیه ادامه داد: در مناطق حاشیه شهر اهواز مانند کوی علوی، مندلی، سیاحی، عین2، اسلامآباد و حتی مهدیس معضل اصلی این است که نزدیک به 50هزار مشترک غیرمجاز داریم لذا مسلم است که این تعداد مشترک غیرمجاز شبکه را دچار مشکل میکند.
مدیرعامل آبفا افزود: احداث شبکه جدید در این مناطق از برنامههای ما است و از مردم هم خواهش میکنیم که اشتراک بگیرند؛ ما حتی در هزینهها نیز با آنها همکاری خواهیم داشت و پرداختها را نیز به صورت قسطی برای آنها در نظر خواهیم گرفت و در صورت آوردن نامه از بهزیستی و کمیتهامداد حتی از آنها هزینهای دریافت نخواهیم کرد تا به این صورت علاوه بر کنترل شبکه، سلامت آنها را که عمدتا از قشر مستضعف نیز هستند تامین کنیم.
دلایل افت و نامطبوع بودن آب در منطقه خشایار
حقیقیپور اظهار کرد: استفاده مشترکان غیرمجاز در مناطق سیاحی و عین2 باعث میشود که فشار آب در مناطق خشایار، انقلاب و کمپلو ضعیف شود لذا به تبع کم شدن فشار آب در خط لوله، به علت مکش پمپهای خانگی، به جای آب از ترکهای موئی موجود در خط لوله، آبهای گلآلود و سطحی در لولهها که ممکن است بوی نامطبوعی نیز داشته باشد متاسفانه جریان مییابد.
وی افزود: به همین دلیل در مناطق نزدیک به سیاحی و عین2 شاهد افت فشار شدید و در نتیجه تداخل آب زیرزمینی که آب مناسبی نیز نیست و بعضا به دلیل مانده آب بودن بوی نامطبوعی دارد با آب لولهها خواهیم بود؛ معمولا بسیار کم اتفاق میافتد که فاضلاب وارد لولهها شود اما این بوی نامطبوع به علت آب تحت الارضی است که به علت ساکن ماندن بو گرفته است و بر اثر مکش پمپهای خانگی منتقل میشود.
عزم ملی تنها راه حل ما
وضعیت همیشه نابهسامان جوی، متروی نیمه کاره به بهانه نبود فاینانس، پلهای عابر پیاده که خبری از برقی شدنشان نیست، کمبود مکانهای تفریحی، توزیع نامتوازن فرصتهای شغلی، نادیده گرفتن استعدادهای بومی و در راس همه آنها نبود آب شربی حتی با حداقلترین میزان استانداردهای روز دنیا تنها تکههایی از پازل صد تکه محرومیت خوزستان است.
نماینده ولیفقیه در خوزستان نیز در خطبههای نماز جمعه از نیاز به این عزم ملی سخن گفت و افزود: "مشاهدات من از مناطق کمبرخوردار تا به امروز بیانگر کمبود و قطعی آب است و مطالبات مردم در زمینه آب و فاضلاب حق است؛ مسوولان استانی در جهت رفع این مشکل در حال تلاش هستند اما برای حل این مشکل به عزم ملی نیاز است."
مطالبه شهروندان اهوازی، طرحی ملی برای اصلاح شبکه آب و فاضلاب فرسوده اهواز است، طرحی که لاقل انتیجهاش یک لیوان آب شیرین لولهکشی باشد؛ امید است که هرچند دیر اما به گوش مسوولان کشوری برسد.