همان شب ولادت، امام رضا عليهالسلام به يارانش فرمود: «پسري روزيم شده كه همانند موسي بن عمران، شكافنده درياهاست ...». [5] امام رضا تمام طول شب را كنار گهواره فرزند گذارند و با او صحبت كرد. راوي ميگويد: پس از اينكه اين كار چند شب تكرار شد به امام گفتم: شما تنها كسي نيستيد كه در اين دنيا بچه دار ميشود! چرا هرشب برايش دعا مي خواني؟! فرمود: اينها كه دعا نيست؛ دارم او را سرشار از دانش مي كنم[6]. و به ابن قياما فرمود: «خداوند فرزندي روزيم كرد كه هم وارث من است و هم وارث خاندان داوود».[7]
اين بار فتنه گران كه نقشه خود را نقش بر آب مي ديدند، دست به كار فتنه اي بس سخت تر و سنگين تر شدند و با توجه به تأخير ولادت امام جواد عليهالسلام تا حدود چهل سالگي امام رضا عليهالسلام ، پدري آن حضرت را زير سؤال بردند و اصرار داشتند كه قيافه شناسان بايد وجود نسبت ميان آن دو را ثابت كنند! شگفت تر آنكه اين فتنه از سوي برخي از افراد خاندان امام رضا هم همراهي مي شد! درهرحال اين فتنه هم با تأييد قيافه شناسان رنگ باخت و ننگ شرمساري آن بر فتنه گران و بويژه علوياني كه با آن همراهي كرده بودند باقي ماند.[8]
پس از اين واقعه است كه امام رضا با تمام توان به ترويج و جا انداختن جايگاه فرزند خويش در ميان جامعه شيعي نمود چرا كه امام رضا عليهالسلام مي دانست جامعه شيعه قرار است براي نخستين بار با تجربه اي جديد به نام «امامت خردسال» روبرو شود.
پي نوشت: -------------------------
[1] . نمونه اي از جريانهاي مربوط به «نقش حسن بن قياما در ترديد در امامت امام رضا عليهالسلام» را مي توان در اين منابع يافت: كليني، الكافي، ج1، ص320-321، كتاب الحجة، باب الاشارة و النص علي أبي جعفر الثاني، ح4و7 ؛ شيخ مفيد، الارشاد، ج2، ص277و278 ؛ مسعودي، اثبات الوصية، ص230-231.
[2] . در اينباره نمونه هايي از جدلهاي «علي بن أبي حمزه بطائني» و «ابن أبي سعيد مكاري» و «زياد قندي» كه از بزرگان فرقه واقفه هستند در منابع آمده است (شيخ طوسي، اختيار معرفة الرجال، ج2، ص763، ش883به بعد؛ مسعودي، اثبات الوصية، ص207). خود امام رضا هم درباره آنها تصريح فرمود: آنها گمان مي كنند من صاحب فرزند نميشوم و از همين رو منكر امتداد امامت در نسل من هستند. (شيخ طوسي، اختيار معرفة الرجال، ج2، ص759، ش868) جالب آنكه حتي آنگاه كه امام رضا صاحب فرزند مي شود و اين فرقه ، حربه خود را از دست رفته مي بينند ، باز دست از فتنه گري و گمراهي خود برنميدارند!.
[3] . براي نمونه هاي ديگر شبهه ها و پاسخهاي امام ر.ك: كليني، الكافي، ج1، ص320، ح5؛ شيخ مفيد، الارشاد، ج2، ص277 ؛ اثبات الوصية، ص232.
[4] . كليني، الكافي، ج1، ص321، ح9؛ شيخ مفيد، الارشاد، ج2، ص279؛ مسعودي، اثبات الوصية، ص232 از امام كاظم هم روايت شده كه درباره امام رضا فرمود: براي او فرزند پسري كه امين و مأمون و مبارك است، زاده خواهد شد (كليني، الكافي، ج1، ص313، ح14).
[5] . مسعودي، اثبات الوصية، ص230.
[6] . مسعودي، اثبات الوصية، ص230
[7] . صفار قمي، بصائرالدرجات، ص158، باب ما عند الأئمة من كتب الأولين، ح14.
[8] . براي تفصيل اين ماجرا ر.ك: كليني، الكافي، ج1، ص322، ح14؛ شيخ مفيد، الارشاد، ج2، ص275-276.