انبار علوفه؛ فرجام بناهای تاریخی مازندران

به گزارش بلاغ، بیش از دو هزار و ۵۰۰ اثر تاریخی و طبیعی در مازندرن شناسایی شده که به گفته متولیان میراث فرهنگی حدود ۷۰۰ اثر در سال های گذشته به دلایل مختلف از جمله تخریب و یا تغییر کاربری از فهرست میراث فرهنگی خارج شده است.

سرنوشت بسیاری از اماکن تاریخی که رازهای نهفته ای از تاریخ و میراث کهن مازندران را در خود ثبت کرده اند نامعلوم است و در طالع برخی از آنان سفره خانه و یا چراگاه دام ها نوشته است و برخی از خانه های تاریخی در مرکز مازندران بجای پاتوق گردشگران، نشیمنگاه جوانان برای کشیدن قلیان تبدیل شده و برخی از غارهای طبیعی استان نیز آغل دام شده است.

مهدی ایزدی معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران با اشاره به تغییر کاربری اماکن و محوطه های تاریخی در استان، اظهار کرد: با توجه به کاربری مسکونی، فرهنگی و نظافتی که اماکن تاریخی دارند بر اساس طرح احیاشده، نوع کاربری آنان مشخص می شود.

وی با بیان اینکه کاربری های درنظر گرفته شده باید توجیه اقتصادی داشته باشد، افزود: تغییر کاربری بر اساس امکان‌سنجی‌هایی است که سازمان می تواند با برنامه های خود محقق کند.

ایزدی نخستین اقدام در تغییرکاربری بناهای تاریخی را حفظ و صیانت اثر و همچنین درآمد اقتصادی توسط سرمایه‌گذار عنوان کرد و گفت: برنامه تغییر کاربری در شورای فنی مصوب و از طریق آن ابلاغ و بر اساس اقدامات انجام شده، ارائه می شود.

وی با اشاره به اینکه صندوق بهره برداری و احیای سازمان میراث فرهنگی یکسری از آثار را مرمت می کند و در اختیار بخش خصوصی می گذارد، گفت: این برنامه به دلیل هزینه های بالا با پروسه ۵ الی ۱۰ سال به بخش خصوصی واگذار می شود.

معاون میراث فرهنگی بیان کرد: برخی سرمایه گذاران برای احداث مراکز تفریحی و سرگرمی به دنبال مجوز هستند و برنامه سازمان برای واگذاری از طریق صندوق احیا واگذار می شود که تاکنون انجام نشده است، همانند خانه حاج آقا نسب در بابل، آب انبار نو، مسجد فرح آباد در ساری، خانه نیما در یوش و خانه منوچهری در آمل متقاضی داشت اما روند واگذاری خوب نبود و این پروژه ها انجام نشد.

ایزدی خاطرنشان کرد: امیداریم در آینده با واگذاری این مجموعه ها بناها نجات یافته، کاهش هزینه دولت و همچنین اشتغال و سرگرمی برای مردم فراهم شود.

غاری که انبار علوفه و آغل دام شد

غار دسکند آمل از جمله غارهای زیبا و باستانی مازندران است که در ۸۵ کیلومتری آمل و شرق روستای پلمون واقع شده است اما این اثر طبیعی و باستانی به گفته برخی از طبیعت گران و کوهنوردان، توسط روستاییان بومی دامدار تبدیل به آخور و محل نگهداری علوفه و دام شده است .
شهر کهن در قلب کهن شهر آمل با قدمت پنج هزار ساله نیز نفس های آخرش را می کشد و با آنکه در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده اما با شکایت مالکین باغ موسوم به باغ توکل با رای دیوان و با استدلال به اینکه این ملک شخصی است از فهرست آثار ملی خارج شده است.

خسرو ابراهیم زاده رئیس شورای شهر آمل با بیان اینکه اگر شهرداری اقدام به خرید این ملک تاریخی کند، می توان از مدفون شدن این اثر تاریخی جلوگیری کرد گفت: راه جلوگیری از نابودی میراث فرهنگی بجامانده از شهر کهن آمل، خریداری آن از صاحب ملک است.

وی خواستار حمایت مسئولان برای خرید این ملک شد و گفت: با توجه به بودجه اندک شهرداری آمل راهکاری جز تامین مالی از منابع ملی یا استانی نداریم.

شهر کهن آمل از میراث های ماندگار استان مازندران است که خطر ساخت و ساز و ویلاسازی آن را تهدید می کند و بیم آن می رود تنها بقایای این شهر تاریخی زیر خروارها برج و بارو دفن شود.

‌دلاور بزرگ نیا مدیرکل میراث فرهنگی مازندران شمار بناها و بقایای تاریخی و طبیعی که در فهرست آثار ملی ثبت شده اند را ۲۵۰۰ اثر دانست و تعداد آثار خارج شده از فهرست را ۷۰۰ اثر اعلام کرد.

وی تصریح کرد: از علاقه‌مندان به حوزه گردشگری و میراث فرهنگی در بخش خصوصی دعوت می کنیم برای نگهداری و حفاظت و مرمت از این آثار در کنار ما باشند، چون اقلیم استان مازندران و شرایط جوی آن در تضاد با بناهای تاریخی است.

مدیرکل میراث فرهنگی مازندران گفت: به همین دلیل حفظ و مرمت آنها نیاز به بودجه و هزینه بالایی دارد.