به گزارش
بلاغ، رهبر معظم انقلاب اسلامى در آستانه روز معلم در دیدار هزاران نفر از معلمان و فرهنگیان سراسر كشور با انتقاد شدید از کسانی که با قلم یا بیان یا اَشكال دیگر درصدد تضعیف روحیه انقلابى در میان مردم و جوانان هستند، فرمودند: «روحیه انقلابى بهمنزله جان و روح این ملت است و خداوند از کسانی که در این مسئله تشكیك و آن را تضعیف كنند، نخواهد گذشت. البته تصمیم و اقدام انقلابى به معنای بیتوجهی بهنقد عالمانه نیست چراكه استقبال از نقد عالمانه، جزو روحیه انقلابى است.»
الف) روحیه انقلابى چیست و چه شاخصههایى دارد؟رهبر معظم انقلاب در آبان ماه ۱۳۹۵ علاج مشكلات كشور را در گرو جوشیدن اراده و استقامت از درون ملّت توصیف كرده و با تصریح بر اینكه؛ آنچه من بر روى آن تكیه مىكنم روحیهی انقلابى گرى است؛ این روحیه را باید حفظ كنید، در تبیین معنا و مفهوم روحیهی انقلابى فرمودند: «معناى روحیه انقلابى چیست؟ معنایش این است كه یك انسان انقلابى، شجاعت دارد، اهل اقدام است، اهل عمل است، ابتكار مىورزد، بنبستشكنى مىكند، گرهگشایى مىكند؛ از چیزى نمىترسد، به آینده امیدوار است، به امید خدا به سمت آیندهى روشن حركت مىكند؛ انقلابى گرى یعنى این.»
معظم له كه به مناسبت ۱۳ آبان در رد نظریه کسانی که علاج مشكلات كشور را در گرو كمكهاى غرب جستجو میکنند، در بیان ویژگىهاى روحیه انقلابى ملت به مواردى ازجمله؛ جوشیدن اراده، استقامت از درون، عزم راسخ، ایستادگى، چشمها باز، توكّل به خدا، اعتمادبهنفس قوى، شجاعت داشتن، اهل اقدام و عمل، ابتكار ورزى، بنبستشكنى، گرهگشایى، نترسیدن، امیدوارى به آینده، امید به خدا، حركت به سمت آیندهى روشن و... اشاره كرده و فرمودند: «اگر به خدا توكّل داشته باشیم و به خودمان اعتماد كنیم، روحیههایمان قوى خواهد بود؛ هم در زمینهى علمى، هم در زمینهى مدیریتی، هم در زمینهى ادارى. آنچه من بر روى آن تكیه مىكنم روحیهی انقلابى گرى است؛ این روحیه را باید حفظ كنید.»
ب) چه جریانها و افرادى روحیه انقلابى را تضعیف مىكنند؟در تبارشناسى شخصیتها، گروهها و جریانهایى كه با روحیه انقلابى مخالفت كرده و سعى در تضعیف آن داشته و دارند، مىتوان فراتر از گرایشات سیاسى آنها را در دستههاى زیر طبقهبندی كرد:
۱) دسته اول معاندان و مخالفان انقلاب اسلامى هستند كه تلاش مىكنند تا براى امیدوار کردن همقطاران خود، روحیه انقلابى در ایران را پایانیافته قلمداد كرده و انقلابیون را در اقلیت نشان دهند.
۲) گروه دوم غربزدگانی هستند كه روحیه انقلابى را در نقطه مقابل اندیشههاى خود مىبینند. برخى از غربگرایان براى اثبات نظر خود حتى نقاط ضعف و شكست غرب را براى آنها مزیت و با حسابوکتاب توصیف مىكنند و نقاط قوت خود را امرى اتفاقى و ناپایدار مىدانند.
۳) در دسته سوم منفعتطلبانی قرار دارند كه تفكر و روحیه انقلابى را به زیان خود دیده و با منافع خویش در تضاد یابند.
۴) دسته چهارم جریانهاى سیاسى هستند كه با نگاه سیاسى و جناحى، مزیت نسبى خود در برابر رقیبشان را در مراوده و تعامل با غرب مىدانند. این افراد بهمنظور حذف و تضعیف رقباى سیاسى خود، آنها را انقلابى و انقلابى را مترداف با افراطىگرى جلوه مىدهند.
۵) دسته آخر كسانى هستند كه دانسته یا ندانسته در زمین جنگ روانى دشمن بازى كرده و به هر طریق ممكن روحیه مردم را تضعیف كرده و امید جوانان به آینده را كاهش مىدهند.
ج) شیوههاى تضعیف روحیه انقلابى۱. بزرگنمایى در تحریمهاى اقتصادى دشمن
۲. بىفایده بودن مقاومت و تلاشهاى نظام جهت مقابله با آمریكا
۳. ناامید کردن جوانان از آینده روشن و پیروزى ملت ایران در جنگ اقتصادى
۴. تحریك مردم و اقشار آسیبپذیر جامعه به ذخیرهسازى كالا
۵. شایعهپراکنی و دامن زدن به مشكلات اقتصادى
۶. بازگشت به گذشته بهعنوان تنها راهحل ممكن
۷. فقدان دستاوردى افتخارآمیز براى انقلاب اسلامى
۸. مترداف خواندن افراطىگرى با انقلابى گرى و معرفى انقلابیون بهعنوان عناصر رادیكالى.
۹. ایجاد بدبینى در جبهه نیروهاى انقلاب و بزرگنمایى در اختلافات درون گفتمانى
۱۰. ترجیح منافع حزبى و جناحى بر منافع ملى و عمومى كشور
د) چرا خداوند تضعیفکنندگان روحیه انقلابى را نخواهد بخشید؟۱- عبور از شرایط جنگ اقتصادى كنونى نیازمند روحیه انقلابى مردم و جوانان است و هرگونه اقدام تضعیفکننده و خلاف روحیات ایثارگرانِ، امیدبخش و انقلابى همسویى و بازى در زمین دشمنان انقلاب اسلامى محسوب شود.
۲- یكى از اضلاع اصلى جنگ فعلى دشمنان ملت ایران، عملیات روانى و تضعیف روحیه مردم و نومید كردن جوانان است. بر اساس تئورى جنگهاى قرن ۲۱، برنده میدان كسى است كه بتواند فكر تسلیم را در اندیشه طرف مقابل بنشاند.
۳- بر اساس جمعبندی اتاقهاى فكر آمریكا علت اصلى پیروزى و موفقیت جمهورى اسلامى در چهل سال گذشته، حمایت مردم ایران بوده است. لذا براى تسلیم كردن ایران، تنها راه فشار به مردم تا جایی است كه حمایت خود از نظام را كاهش دهند. بر این اساس، درصحنه رویارویى آمریكا و ایران، تمركز بر مردم است. در این شرایط روحیه انقلابى ملت ایران باطلالسحر نقشه شوم آمریكا بهحساب مىآید. چراكه این روحیه اساس شكلگیرى انقلاب و ماندگارى مردم ایران را شكل داده است.
۴- ایمان و باورهاى مذهبى، وجدان و غیرت ملى و عقلانیت جمعى و فردى ایجاب مىكند در این شرایط وظیفه رسانهها، تریبون داران، خواص و نخبگان جامعه افزایش روحیه انقلابى مردم و افزایش امید در جوانان باشد. عمل خلاف این وظیفه ملى و اسلامى گناهى نابخشودنى است كه رهبر معظم انقلاب نسبت به آن هشدار دادند.
۵- هرگونه اقدام عامدانه و سهوى، جاهلانه یا عالمانهاى كه در شرایط فعلى به تضعیف روحیه انقلابى و غرور ملى ملت ایران منجر شود، خیانت به تکتک مردمى است كه چهل سال براى مبارزه با استكبار و زورگویى غرب متحمل مشكلات مادى و معنوى زیادى شدهاند. لذا این اقدام در حال حاضر مصداق حقالناس بوده كه از نگاه دینى قابلبخشش نیست. بهویژه آنكه بخشى از این ملت، عزیزان خود را تقدیم اسلام كرده و بهترین جوانان این ملت جان خود را فدا كردهاند. ازاینرو، امكان كسب رضایت براى خائنان ممكن نبوده و خداى عادل نیز اینچنین گناه بزرگى را نخواهد بخشید.
* چگونگى حل مشكلات كشور با روحیه انقلابى؟۱- افزایش كارآمدى نظام:
راهحل مشكلات اقتصادى كشور افزایش کارآمد سازی نظام است. بر اساس نظریههاى كارآمدى، مثلث كارآمدى داراى سه ضلع ایده و نظر، ساختار و كارگزار مفروض است. درواقع نظامى كارآمد است كه در سه حوزه «فكر و نظر »، «قوانین و ساختار» و «مجریان و كارگزاران» داراى كارآمدى باشد.
ناكارآمدى حاصل روحیه عافیتطلبى و اشرافى گرى، مدیریت تكنوكراتیك و تفكر مادى گرایانه است. درحالیکه كارآمدى محصول روحیه انقلابى، تفكر بسیجى و مدیریت جهادى است. بنابراین كارآمدى نظام نیازمند سهضلعی است كه در یك ضلع آن روحیه انقلابى، در ضلع دوم تفكر بسیجى و در ضلع سوم آن مدیریت و عمل جهادى باشد.
بدیهى است، اگر نظامى از لحاظ ایده، داراى مبانى فكرى کاملاً مادى شد، خروجى آن كسب سود بیشتر بهجای كسب رضاى خدا خواهد بود و از حیث روحیه و گرایشات، کاملاً دنیاگرا و عافیتطلب گردیده و در حوزه اجراء نیز بهجای عمل جهادى، گرفتار بروكراسى پیچیده و یا كاسب منشى مىشود و كارآمدى نخواهد داشت. بالعكس اگر سیستمى در حوزه تفكر و نظر، معنویت طلب و خلوصگرا شد و از لحاظ روحى و انگیزشی، انقلابى، خودجوش و پرتحرك و در عمل و اجراء نیز جهادگونه و خستگیناپذیر شد، نظام را كارآمد و پیشرو خواهد ساخت.
۲- كاهش آسیبهاى داخلىچنانچه مشكلات اقتصادى بهعنوان اولویت اول مسائل كشور، مورد واكاوى آسیب شناسانه قرار گیرد، در بیان علل و عوامل آن مىتوان به موارد زیر در سه حوزه تولید، مصرف و مدیریت اشاره كرد:
۱) حوزه كار و تولید:در نگاه عوام و برخى از جوانان به كار و تولید، تصورات نادرستى وجود دارد كه صرفاً به جنبه درآمدى آن نگریسته و اغلب به دنبال كار آسان با درآمد بالا، نظیر استخدام توسط نهادها و سازمانهاى دولتى هستند. كار در شرایط فعلى برخلاف فرامین الهى و مذهبى، متأسفانه مقدس و جهاد در راه خدا بهحساب نمىآید. این نگاه با روحیه پرنشاط و تلاش گرانِ انقلابى همخوانى نداشته و منافات دارد.
۲) حوزه مصرفدر بخش مصرف نیز اشكالاتى وجود دارد كه صرفاً با یك روحیه انقلابى قابل علاج است. یكى از آنها مصرفگرایی حاد، تجملگرایی، مدپرستى و استفاده از كالاهاى با برند خارجى است. قناعت، صرفهجویی، ساده زیستى و پرهیز از اشرافى گرى و... ازجمله ویژگىها و خصلتهاى انقلابى بودن است كه چنانچه در فرهنگ مصرف نهادینه شود، به بهرهوری و بهبود اقتصاد ملى كمك خواهد كرد.
۳) حوزه مدیریتى:در بخش مدیریت كه نسبت به سایر موارد، حداقل در شرایط كنونى اهمیت بیشترى دارد، نگاه به بیرون، وابستگى به نفت و عدم سرمایهگذاری كافى بر توان خودى، سیاسى كردن مسائل اقتصادى، عدم جدیت لازم در عملیاتى كردن فرامین رهبرى بهویژه در اقتصاد مقاومتى و... جملگى مواردى هستند كه مغایر با روحیه انقلابى بوده و غالب شدن روحیه انقلابى بر كارشناسان و مدیران اقتصادى با تأكید بر نگاه به درون و تلاش براى عملیاتى كردن اقتصاد مقاومتى قطعاً منشأ بركات و تحولات زیادى خواهد شد.
بر همین اساس رهبر معظم انقلاب با تأكید بر نقش روحیه انقلابى در حل مشكلات كشور فرمودند:
«جوانهاى عزیز ما بایستى این رویِشِ مباركِ روحیهی انقلابى را ادامه بدهند. بحثها و جنجالها و حاشیهسازىها و پرداختن به چیزهاى كوچك و جزئى و مانند اینها مسئلهی كشور نیست؛ مسئلهی كشور، روحیهی انقلابى است؛ مسئلهی كشور، جهتگیرى انقلابى است؛ و از لحاظ عملى و برنامهریزى، مسئلهی كشور، اقتصاد است كه بارها عرض كردهایم، پیشرفت علمى است كه بارها عرض كردهایم و اتّحاد و انسجام آحاد ملّت است كه این را همبارها عرض كردهایم. اینها مسائل اصلى كشور است.»
* مبانى روحیه انقلابى در آیات الهى۱. رعایت تقواى فردى و جمعىآیات بسیارى از قرآن كریم بر لزوم رعایت تقواى الهى تأكید مىكنند كه مقام معظم رهبرى نیز با الهام از آن آیات، تقواى دینى و سیاسى را یكى از شاخصههاى مهم یك فرد انقلابى مىداند. اگر همه مردم تقواى الهى را رعایت كنند، بسیارى از مشكلات فردى و اجتماعى بهراحتی حل مىشود. قرآن كریم معیار برترى انسانها را تقواى الهى معرفى مىكند. قرآن كریم یكى از مهمترین موارد تقوا را تقواى سیاسى مىداند، چنانچه مىفرماید: «واَنَّ هَذا صِراطى مُستَقیمًا فَاتَّبِعوهُ ولا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُم عَن سَبیلِهِ، ذلِكُم وَصّیكُم بِهِ لَعَلَّكُم تَتَّقون. (انعام/۱۵۳) این است راه من، راهى مستقیم. از آن پیروى كنید و از راههاى دیگر پیروى نكنید، تا مبادا شما را از راه او منحرف سازند. اینها فرمانهاى اوست بر شما، باشد كه نجات یابید». خلاصه اینكه اگر همه مردم تقواى الهى را رعایت كنند، بسیارى از مشكلات فردى و اجتماعى بهراحتی حل مىشود. قرآن كریم معیار برترى انسانها را تقواى الهى معرفى مىكند و مىفرماید: «اِنَّ اَكرَمَكُم عِندَ اللّهِ اَتقیكُم. (حجرات/۱۵) كرامت و عظمت هر انسانى در پیشگاه الهى، تقواى اوست».
۲. پاى بندى به اصول و ارزشهااولین اثر و پیامد تضعیف روحیه انقلابى از منظر قرآن كریم كاهش پاى بندى به اصول و ارزشهاى اساسى انقلاب است كه از مهمترین دلایل انقلاب، سرنگونى طاغوت و پایهگذارى حكومت اسلامى بوده است كه از منظر قرآن نیز مورد تأكید است. در همین رابطه قرآن مىفرمایند: «وَ مَنْ لَمْ یَحْكُمْ بِمَا أَنزَلَ اللهُ فَأُوْلَئِكَ هُمْ الْكَافِرُونَ.» (مائده/۴۵ ) و آنها كه به احكامى كه خدا نازل كرده حكم نمىكنند، كافرند.
۳. افتخار به هویت و عزت ملى«اى کسانی که ایمان آوردهاید، یهود و نصارى را دوستان [خود] میگیرید؛ بعضى از آنان دوست بعضى دیگرند و هر كس از شما آنها را به دوستى بگیرد، از آنان خواهد بود». قرآن كریم تأكید مىكند كه عزت و شرافت و بزرگى مخصوص خدا و مؤمنین است: «وَللهِ العِزَّةُ وَلِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنِینَ وَلكِنَّ الْمُنافِقیِنَ لا یَعْلَمُونَ.» (منافقون/۸). و عزت از آن خدا و رسول او و مؤمنان است، ولى منافقان نمىدانند.
۴. استقلالطلبى و سلطهستیزیدر آیهاى دیگر، قرآن كریم مىفرماید: «وَلَنْ یَجْعَلَ اللّهُ لِلْكافِرِینَ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ سَبیلاً. (نساء/۱۴۱) و خداوند هرگز براى كافران، راهى (براى چیرگى) بر مؤمنان قرار نداده است». همه اینها حاكى از این است كه توجه به استقلال و عزت اسلامى، یكى از مهمترین آرمانهاى اسلام، نظام و انقلاب اسلامى است كه ریشههاى آن در قرآن كریم و سنت نبوى و سیره معصومین (علیهمالسلام) وجود دارد. حكومت و كشور اسلامى نباید زیر یوغ بیگانگان برود، كشور اسلامى نباید بهخاطر منافع دنیوى و مادى و زندگى چند روزه دنیا، عزت و شرافت خود را به بیگانگان بفروشد تا چند صباحى در ناز و نعمت باشد. كشور اسلامى باید در تمام زمینهها عزت و استقلال خود را حفظ كند.
۵. عدم تبعیت از دشمنآیه شریفه: «فَلَا تُطِعِ الْكَافِرِینَ وَ جَاهِدْهُمْ بِهِ جِهَادًا كَبِیرًا. (فرقان/۵۲) از كافران اطاعت مكن، و بهوسیله آن (قرآن كریم) با آنان جهاد كن، جهادى بزرگ». یكى از شاخصهاى مهم انقلاب و انقلابى ماندن عدم تبعیت از دشمن است كه این عدم تبعیت با الهام از قرآن كریم «جهاد كبیر» معرفیشده است.