عقب‌نشینی کیفیت به نفع کمیت در کلاس‌های درس آموزش و پرورش/ رکود اقتصادی بلای جان فرهنگ و تربیت و آموزش شده است

به گزارش بلاغ، وقتی افق‌های میان‌مدت و بلندمدت در چشم‌انداز دستگاه‌هایی که نقش راهبردی در نیروسازی جامعه دارند نباشد، چالش‌ها روند حرکت آن جامعه را حتی اعلام‌نشده و بی‌سر و صدا مورد تهدید قرار می‌دهد و آثارش را به‌صورت مخرب از خود بجا می‌گذارد بگونه‌ای که کمتر کسی متوجه این غفلت می‌شود.
 
آموزش‌وپرورش برای جبران کسری نیروی انسانی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، جمعیت کلاس‌ها را افزایش داده است.

افزایش تعداد دانش‌آموزان در کلاس‌‌های درس!

آموزش‌وپرورش در سال‌های اخیر برای جبران کسری نیروی انسانی، تراکم دانش‌آموزان در کلاس‌های درس را افزایش داده است. در همین رابطه یکی از معلمان از حذف سرپرست بخش در هنرستان‌ها خبر می‌دهد که این تصمیم در برخی رشته‌ها می‌تواند خطرآفرین باشد.

این دستگاه تربیتی ـ آموزشی در سال‌های اخیر برای جبران کسری نیروی انسانی، سیاست‌های مختلفی را اتخاذ کرده و به‌اذعان برخی معلمان، یکی از این سیاست‌ها افزایش تراکم دانش‌آموزان در کلاس‌های درس است.

این در حالی است که تراکم بالای دانش‌آموزان در کلاس درس همواره از سوی معلمان به‌عنوان یکی از عوامل کاهش کیفیت در آموزش اعلام می‌شود. آنها معتقدند «با حضور حدود 40 دانش‌آموز در کلاس درس، بخش عمده‌ای از انرژی و زمان معلم صرف کنترل دانش‌آموزان می‌شود».

استدلال وزیر که نیمه پر لیوان را می‌دید

علی‌اصغر فانی، وزیر اسبق آموزش‌وپرورش معتقد بود نسبت معلم به دانش‌آموز در ایران استاندارد نیست و آموزش‌وپرورش می‌تواند با یک روند کاهشی تعداد نیروهای خود را به 750 هزار نفر برساند.

او در این رابطه می‌گفت: «در بخش دولتی به‌ازای هر 15 دانش‌آموز یک نیرو داریم، در حقیقت نیاز واقعی آموزش‌وپرورش وجود 750 هزار نیروی انسانی است، اما هم‌اکنون 970 هزار نیروی انسانی داریم.

این موضوع یک پیام دارد و آن این است که نیروی انسانی وزارت آموزش‌وپرورش اصولی توزیع نشده است». در حالی که معلمان از افزایش تعداد دانش‌آموزان در کلاس‌های درس رضایت نداشته و آن را عاملی در کاهش کیفیت آموزش در مدارس می‌دانند، این‌بار از موضوعی مشابه در هنرستان‌ها خبر می‌دهند.

صرفه‌جویی در هزینه‌ها!

در همین باره «محمد حبیبی» معلم یکی از هنرستان‌ها اظهار کرد: سیاستی که در 4 سال نخست دولت آقای روحانی شاهد آن بودیم و همچنان ادامه دارد، صرفه‌جویی در هزینه‌های آموزش‌وپرورش بدون در نظر گرفتن تبعات آن برای کشور و کاهش کیفیت آموزش است.

وی افزود: در سال‌های اخیر با تجمیع کلاس‌ها، افزایش تعداد دانش‌آموزان در کلاس درس و کاهش نیروی انسانی، به‌دنبال کم کردن از ساعات حق‌‌‌‌‌‌‌‌‌التدریس و صرفه‌جویی بودند. از سوی دیگر سرانه مدارس قطع شده است و این مسأله مشکلات بسیاری را ایجاد کرده به‌گونه‌ای که مدارس با کمبود امکانات مواجه شده‌اند.

این معلم ادامه داد: به‌عنوان مثال در دروس عمومی دانش‌آموزان هنرستانی کلاس‌ها 25 نفره بود، اما از سال گذشته کلاس‌ها را تجمیع کردند.

حبیبی بیان کرد: با این روش‌ها کلاسی را که باید 25 نفره باشد به 50 نفر رسانده‌اند و یک معلم به آن اختصاص داده‌اند که نتیجه چنین تصمیماتی کاهش کیفیت آموزشی است.

حذف سرپرست کارگاه‌ها

وی با اشاره به اتفاق دیگری در هنرستان‌ها گفت: در هنرستان رشته‌هایی وجود دارد که عدم‌ نظارت کافی منجر به مرگ می‌شود، به‌عنوان مثال در رشته تراشکاری و صنایع فلزی نظارت دائمی نسبت به دانش‌آموز نیاز است تا مسائل ایمنی رعایت شود. پیش از این در کارگاه هنرستان‌ها به‌ازای 25 دانش‌آموز یک سرپرست بخش بر مسائل نظارت می‌کرد، اما هم‌اکنون سرپرست بخش کارگاه را حذف کرده‌اند.

این معلم ادامه داد: هم‌اکنون یک سرپرست بخش باید به تمام کارگاه‌ها در هنرستان نظارت کند و شاهدیم که با هدف صرفه‌جویی، بحث ایمنی دانش‌آموزان را فدا کرده‌اند؛ طبق بخشنامه‌های وزارتی هر 36 ساعت کارگاه 2 هنرآموز و یک سرپرست بخش نیاز دارد اما هم‌اکنون انباردار، استادکار و سرپرست بخش را حذف می‌کنند.

فقط در سخنرانی‌ها دانش‌آموز در اولویت است

حبیبی تأکید کرد: در شرایطی که سرانه‌ای به مدارس تزریق نمی‌شود، دستگاه‌ها و تجهیزات هنرستان‌ها فرسوده است. متأسفانه مسؤولان در صحبت‌های خود می‌گویند که دانش‌آموز و مدرسه در اولویت است، اما سرانه‌ای را به مدارس اختصاص نمی‌دهند؛ تدریس مدیران و معاونان به‌مدت 6 ساعت در هفته اجبار بود که بتازگی لغو و به‌صورت اختیاری شده است ولی همچنان تأکید دارند مدیران و معاونان باید تدریس داشته باشند، چرا که کمبود نیرو دارند.

در همین رابطه یکی از مسئولان  آموزش‌وپرورش در رابطه با چرایی این تصمیم گفت: این موضوع را بخش نیروی انسانی ابلاغ کرده است و آنها در جریان کم‌و‌کیف کار هستند، اما سعی شده است برای رشته‌های خطرآفرین سرپرست بخش باقی بماند و در دستورالعمل جدید آمده است برای رشته‌هایی که خطرآفرین نیستند، سرپرست بخش حذف شود.

وی در ادامه افزود: برخی رشته‌هایی که معمولا خطرآفرین نبودند ساماندهی شدند و اینگونه نیست که به‌طور کلی سرپرست را حذف کرده باشیم. قبلا بخشنامه این بود که به هر بخش یک سرپرست بدهیم اما در دستورالعمل جدید مقرر شد تجمیع انجام شود و برای چندین بخش سرپرست بگذاریم، اما برای رشته‌هایی که خطرآفرین بودند تأکید کردیم سرپرست باقی بماند.

این مسئول در پاسخ به این پرسش که آیا این تصمیم به‌خاطر کمبود معلم بوده یا کاهش هزینه‌ها، گفت: بخشی از این تصمیم به‌خاطر کمبود نیرو است و بخشی با هدف ساماندهی صحیح نیروی انسانی است که در نهایت به بهره‌وری می‌رسد.