از «جذب توریسم» تا «واگذاری بهره‌برداری از رودخانه‌ها به حاشیه‌نشینان»

به گزارش بلاغ، اقتصاد مقاومتی در معنای عمومی به معنی استفاده از تمامی ظرفیت‌هایی است که می‌توان از آن در زمینه‌های متفاوت سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نهایت بهره را برد.

در زمینه رشد و شکوفایی اقتصادی، نقش تحقق این امر برای مردم جامعه بسیار مهم و ضروری است، چرا که با وجود گفته مسئولان در خصوص به راه افتادن اقتصاد کشور پس از توافق با کشورهای بزرگ دنیا، شاهد آن هستیم که هیچ امر قابل توجهی در کشور اتفاق نیفتاده است و در این میان بیشترین افرادی که در معرض آسیب قرار می‌گیرند، افرادی با درآمد متوسط و فقرا هستند.

به همین دلیل در زمینه اقتصادی توجه به این نسخه شفابخش بسیار ضروری است.

یکی از موادی که در زمینه تحقق اقتصاد مقاومتی می‌تواند نقش‌آفرینی داشته باشد و به طور عموم نادیده گرفته می‌شود، رودخانه‌ها هستند.

به جذب توریسم از رودخانه توجهی نمی‌شود
داریوش عبادی مدیر شبکه سمن‌های محیط‌زیست و منابع طبیعی استان مازندران در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما، با بیان اینکه کهن‌ترین تمدن‌های بشری در کنار رودخانه‌ها تشکیل شد، اظهار کرد: در مجموع زندگی و حیات، اقتصاد، سلامت روح و جسم در کنار رودخانه‌ها مفهوم پیدا کرد، بنابراین رودخانه‌ها به عنوان حوزه‌های آبریز اجتماعی محور زندگی و تمدن محسوب می‌شود.

وی افزود: هر نقطه‌ای که رودخانه جریان دارد در آن نواحی زندگی و تمدن شکل گرفت و کامل مشخص است که شهرهای بزرگ در کنار رودخانه ایجاد شد.

مدیر شبکه سمن‌های محیط‌زیست و منابع طبیعی استان مازندران تصریح کرد: رودخانه‌ها از مهم‌ترین عوامل در جذب توریسم و ایجاد اقتصاد در دریا بر عهده دارند چرا که آب‌های همین رودخانه‌ها وارد دریا شده و سبب رونق صید و صیادی و جذب توریسم برای ساحل‌نشینان می‌شود.

عبادی یادآور شد: در ایران از رودخانه‌ها فقط برای تأمین آب بهره‌برداری استفاده می‌شود در حالی که در دنیا از رودخانه برای جذب توریسم، کشاورزی، دامداری، ماهی‌گیری و جریان اکولوژیکی استفاده می‌کنند.

این فعال محیط زیست گفت: خدمات اکولوژیکی که رودخانه‌ها در اختیار انسان قرار می‌دهند بسیار بیشتر از دیگر خدماتی قابل لمس است مانند پاک کردن آب و هوا و ذخیره‌سازی آب‌های زیرزمینی و حفظ پوشش گیاهی و کشاورزی نقش دارد. 

وی افزود: در حال حاضر از رودخانه برای تأمین آب کشاورزی استفاده می‌شود اما در زمینه جذب توریسم به آن توجه نمی‌شود.

ماهیگری از مهم‌ترین منابع اقتصادی در رودخانه است
عبادی با بیان اینکه ماهیگری از مهم‌ترین منابع اقتصادی در رودخانه است که این ظرفیت را از دست دادیم، خاطرنشان کرد: به دلیل استفاده نامناسب از رودخانه‌ها آب آن کاهش یافت و بسیاری رودخانه‌ها دبی آنها به کمتر از ۱۰ درصد رسید و بسیاری از آنها خشک شدند و برخی‌ها نیز به دلیل معادن و شن و ماسه و کاربری غیراصولی و دفع فاضلاب‌ها و پساب کشاورزی دارای سموم مختلف نیز موجب آلودگی رودخانه‌ها شدند و دیکر حیاتی در رودخانه باقی ‌نماند.

مدیر شبکه سمن‌های محیط‌زیست و منابع طبیعی استان مازندران با اشاره به اینکه از ظرفیت رودخانه در زمینه گردشگری استفاده زیادی نمی‌شود، تصریح کرد: می‌توان حاشیه رودخانه‌ها را با درختکاری و ایجاد محلی برای قایقرانی و ایجاد مراکز تفرجگاهی و احداث وسایل ورزشی برای جذب توریسم استفاده کرد که در حال حاضر مغفول ماند.

بهره‌برداری پایدار از رودخانه به حاشیه‌نشینان واگذار شود 
علی شاه‌نظری دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما، با بیان اینکه وجود آب باعث سرزندگی و شادابی در اطراف رودخانه می‌شود، اظهار کرد: وجود رودخانه‌ها در مناطق شهری اهمیت بیشتری دارد به طوری که ساخت پارک‌های ساحلی می‌تواند به شادابی و زیبایی فضای شهری بیافزاید.

وی افزود: رودخانه‌ها می‌توانند با تأمین محلی برای فعالیت‌های ورزشی و تفریحی عمومی، ارزش افزوده هر شهر را افزون بخشند.

شاه‌نظری با بیان اینکه اگر در فضای این پارک‌ها، سازه‌های دیگری مثل یک سد لاستیکی که ارتفاع کمی دارند کمتر از 4 متر ساخت شود، تصریح کرد: ساخت چنین پارک‌هایی علاوه بر افزایش زیبایی و گیرایی این پارک‌ها و علاوه بر ارزش تفریحی و گردشگری می‌تواند منبع درآمد پایداری برای یک مجموعه‌ای مثل شهرداری ساری باشد که اقدام به ساخت پارک ساحلی ملل و سد لاستیکی آن در شهر ساری و روی رودخانه تجن کرد.

دانشیار گروه مهندسی آب ساری، با اشاره به اینکه سدهای لاستیکی در صورت طراحی صحیح، موجب ایجاد تالاب‌های مصنوعی عمیق و کم عمق در قبل و پس از خود شوند، گفت: این تالاب‌ها به مرور با شرایط جریان تطابق یافته و اکوسیستم پایداری را شکل می‌دهند و برای رودخانه نقش تمامی مصنوعی پیوندی را بازی می‌کند.
 
وی افزود: برای بهره‌برداری پایدار از رودخانه لازم است حفظ و نگهداری از آنها به حاشیه‌نشینان آن واگذار شود تا علاوه بر بهره‌برداری بهینه از آن، از آلوده کردن آن بپرهیزند، همچنین دولت‌ها و حکومت‌های محلی نیز نقش تکمیلی، یعنی آموزشی، ترویجی، حمایتگری و نظارتی را بر عهده گیرند. 

دانشیار گروه مهندسی آب ساری تصریح کرد: حفظ این موهبت‌های الهی در گرو مدیریت، بهره‌برداری و نگهداری خردمندانه آنها است.

به گزارش بلاغ، رودخانه‌‌ها به عنوان بخشی از ثروت‌های طبیعی و خدادای می‌تواند نقش مهم و تاثیرگذاری در تحقق اقتصاد مقاومتی مدنظر رهبری بگذارد به گونه‌ای که با حفظ و حراست از هرگونه تخریب و بهره‌برداری غیر قانونی و ایجاد اشتغال به وسیله اجرای فعالیت‌های تفریحی – توریستی و رعایت مبلمان شهری این امر تخقق می‌یابد.