اهمیت بخش کشاورزی در توسعه اقتصادی هر کشور، چه ثروتمند و چه فقیر، بیانگر این واقعیت است که کشاورزی بهعنوان اولین بخش اقتصاد و عرضهکننده عوامل اساسی زندگی بشر و بخشهای دیگر اقتصاد است.
۰
به گزارش خبرنگار بلاغ، پس از پیروزی انقلاب و تشکیل نظام جمهوری اسلامی در ایران، امام خمینی(ره) در صدد بود تا با بسیج عمومی ملت برای سازندگی کشور، الگویی از جامعه سالم و پیشرفته دینی را ارائه کند.
بر همین اساس طی پیامی رادیو تلویزیونی خطاب به ملت ایران در 27 خرداد 1358 فرمان تشکیل جهاد سازندگی را صادر میکند و بدین ترتیب جهاد ملت به نام جهاد سازندگی آغاز شد و هزاران نفر از نیروهای متخصص و انقلابی برای عمران، آبادانی و خدماترسانی به محرومین و مستضعفین بسیج شدند.
27 خرداد در تقویم جمهوری اسلامی ایران، روز جهاد کشاورزی نامیده شده است. شاید این روز فرصت مناسبی باشد تا وضعیت کشاورزی مازندران، یکی از قطبهای کشاورزی کشور مورد بررسی قرار بگیرد.
ورادات برنج خارجی و زیان شالیکاران داخلی
قطعا مازندران و گیلان تولیدکننده عمده برنج کشور محسوب میشوند، اما افزایش واردات برنج خارجی طی سالهای اخیر موجب ضرر و زیان شالیکاران داخلی شد، تا موجب شود وزارت کشاورزی به این موضوع ورود کند.
محمود حجتی وزیر کشاورزی 24 خرداد سالجاری اعلام کرد که از آخرین روز تیرماه حتی یک کیلوگرم برنج به کشور وارد نخواهد شد.
وی تصریح کرد: براساس مصوبه ابلاغی وزارت جهاد کشاورزی برای ممنوعیت واردات برنج از پایان تیرماه سال جاری، اگر واردکنندهای برنج خود را پس از تاریخ 31 تیرماه وارد کند، به هیچ وجه این محصول از گمرک ترخیص نخواهد شد.
ممنوعیت وارادات برنج به شمال کشور؛ شعار یا واقعیت؟!
جمیل علیزاده کارشناس کشاورزی طی گفتوگویی در واکنش به ممنوع شدن واردات برنج خارجی به شمال کشور، اظهار کرد: این تصمیم را استانداری مازندران گرفته که به نظر تصمیم بدی نیست، اما باید پرسید ضمانت اجرایی آن کجاست؟
وی با بیان اینکه وقتی اعلام میکنند واردات برنج خارجی ممنوع است، هر برنجی که وارد شمال شود قاچاق محسوب میشود، افزود: هیچ ابزار کنترلی برای جلوگیری از این قاچاق وجود ندارد.
علیزاده با اشاره به اینکه نیاز کشور به این محصول حدود 3 میلیون تن است، گفت: با توجه به تولید 2 میلیون تنی ما، نیاز کشور به واردات این محصول یک میلیون تن است که باید این میزان را کنترل کنیم تا مشکلی پیش نیاید.
این کارشناس کشاورزی، مطرح کردن چنین مباحثی را شعاری خواند که در راستای حمایت از تولید عنوان میشود و تصریح کرد: این کار آخرین راه حلی است که ما میتوانیم برای حمایت از برنج داخلی به کار ببریم، راههای دیگر و بهتری هم وجود دارد که یکی از آنها حمایت از ارقام پرمحصول ایرانی است.
وی خاطرنشان کرد: مسئولان برای حمایت از تولید باید سه کار انجام دهند، اول اینکه بیش از نیاز، برنج وارد کشور نشود، دوم اینکه جلوی قاچاق مازاد بر سهمیه وارداتی این کالا گرفته شود و راه حل سوم ایجاد امنیت روانی برای تولیدکنندگان است.
علیزاده درباره وضعیت بازار این محصول بیان کرد: بازار برنج از شرایط خوبی برخوردار است و براساس آنچه که رصد کردهایم، در روزهای پایانی هفته گذشته قیمت برنج کشت دوم در مازندران که کیفیت و قیمت بالاتری نسبت به برنج کشت اول دارد، کیلویی 10 هزار تومان بود و نرخ این کالا در شهری مانند تهران باید حدود 12 هزار تومان و نه بیشتر از آن باشد.
نقش کشاورزی در تحقق اقتصاد مقاومتی و ایجاد اشتغال
اهمیت بخش کشاورزی در توسعه اقتصادی هر کشور، چه ثروتمند و چه فقیر، بیانگر این واقعیت است که کشاورزی بهعنوان اولین بخش اقتصاد و عرضهکننده عوامل اساسی زندگی بشر و بخشهای دیگر اقتصاد است و در توسعه همهجانبه کشورها نقش مهمی را ایفا میکند. در یک جمله کوتاه، کشاورزی را مادر تمام فعالیتها و صنایع مورد نیاز ملتها دانستهاند.
با توجه به پیشرفت علم کشاورزی و صنایع غذایی در دنیا، قطعاً برای رقابت با دیگر کشورها و تحقق طرح اقتصاد مقاومتی، کشاورزان باید به سمت استفاده از طرحها و برنامههای علمی پیش بروند. به این ترتیب هم سود حاصل از فروش محصولات افزایش یافته و هم محصولات اولیه که در اختیار کارخانههای داخلی برای تولید محصولات قرار میگیرد، ارزانتر و با کیفیتتر خواهد بود.
جلال سهرابی کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی طی گفتگویی با اشاره به توانایی بالقوه بخش کشاورزی برای ایجاد اشتغال در مازندران گفت: جمعیت زیادی از استان به طور مستقیم و غیر مستقیم با کشاورزی امرار معاش میکنند و با توجه به اینکه امکان اشتغالزایی برای حدود 30 درصد از جمعیت کشور در این حوزه وجود دارد، به همین خاطر توجه به کشاورزی اهمیت زیادی دارد.
وی با بیان اینکه بر اساس آمار ارائه شده حدود یک میلیون نفر از فارغالتحصیلان دانشگاههای کشور در بخش کشاورزی تحصیل کردهاند، گفت: با توجه به شرایط آب و هوایی مازندران، میتوان به نقش مهم کشاورزی در اقتصاد و به ویژه تحقق سیاستهای اقتصاد مقاومتی توجه کرد و با توجه به اینکه بخش کشاورزی میتواند زمینه اشتغال مناسبی را برای افراد مهیا کند، استفاده از نیروی انسانی تحصیلکرده اعم از دانشجویان، اساتید و فارغالتحصیلان بخش کشاورزی، این بخش را با رشد مناسبی مواجه خواهد کرد.
این کارشناس اقتصادی در پایان تاکید کرد: طی سالهای اخیر در برنامههای توسعهای، به بخش کشاورزی توجه چندانی نشده است. در صورتیکه این بخش بتواند جایگاه و سهم واقعی خود را در برنامههای توسعه و بودجه پیدا کند، این کار علاوه بر تأمین مواد غذایی منجر به رونق اقتصادی خواهد شد.
سموم شیمیایی معضل کشاورزی مازندران و آمار بالای ابتلا به سرطان
شایعترین سرطان در مازندران، سرطان گوارش بوده که شایعترین مرگ ناشی از این بیماری، سرطان معده است. براساس یک آمار تایید نشده، از هر هشت نفر یک نفر در مازندران به سرطان گوارش مبتلا میشود.
بر اساس اعلام دانشگاه علوم پزشکی مازندران در این استان 4 هزار و 700 تن انواع سموم شیمیایی در بخش کشاورزی مصرف میشود که پنج برابر میانگین کشوری است و این امر یکی از دلایل میزان بالای ابتلا به سرطانهای گوارشی در مازندران است.
دکتر پیام آزاده، متخصص سرطان، مصرف زیاد کودهای شیمیایی را به دلیل میزان بالای کادمیوم و نیترات مضر میداند و با اشاره به این که کادمیوم و نیترات سمومی هستند که در 90 درصد از کودهای شیمیایی وجود دارند، میگوید: نیترات پس از ورود به بافت میوه و سبزی و مصرف آنها در دستگاه گوارش تجمع پیدا میکند و عامل ایجاد تمام سرطانهای دستگاه گوارش بهخصوص معده و مری است. همچنین سبب طعم ناخوشایند میوه و سبزی میشود، به طوری که پس از گاز زدن سیب میبینید سریع کدر میشود.
وی از دیگر مضرات نیترات را از بین رفتن خواص آنتی اکسیدان و ضد سرطانی میوه و سبزی میداند و میافزاید: هر یک کیلوگرم میوه تازه باید 50 میلی گرم نیترات داشته باشد و اگر مقدار آن بیش از این اندازه شود، مضر خواهد بود.در واقع درشتی میوهها به دلیل نیترات بالای آنهاست، بنابراین توصیه میشود در انتخاب میوهها دقت شود و میوههای درشت را انتخاب نکنیم. میوههای متوسط یا کوچک با رنگ روشن مناسبترین هستند، زیرا تیره بودن میوه نیز نشان دهنده نیترات بالای آن است.
در شرایط کنونی، کشاورزی ارگانیک برای تولید محصول سالم و عاری از باقیمانده سموم و کودهای شیمیایی، یکی از ضرورتهای صنعت کشاورزی کشور است که موجب تعادل اکولوژیکی و تقویت فرآیندهای بیولوژیکی میشود، اما متاسفانه در سالهای اخیر به این مهم توجه چندانی نشده است و فقط به میزان تولید اهمیت داده میشود و سلامت محصولات در رده آخر قرار دارد.
تناقض در گفتار مسئولان مازندران؛ چه کسی ضرر میبیند؟!
دلاور حیدرپور رئیس سازمان جهادکشاورزی مازندران طی گفتوگویی با تاکید بر تقویت مدیریت بیولوژیک در تولید محصولات کشاورزی، افزایش مصرف سموم کشاورزی در مازندران را نگرانکننده اعلام کرد و گفت: همه دنیا برای حفظ تولیدات کشاورزی خود از این سموم استفاده میکنند و در کشورهای اروپایی به ازای هر هکتار، 700 گرم سم و در آمریکا به ازای هر هکتار 100 گرم استفاده میشود.
وی با بیان اینکه مصرف سم مازندران و اروپا به یک میزان است، اظهار کرد: مصرف این میزان در مازندران زیاد نیست.
حیدرپور با بیان اینکه متوسط مصرف سموم در هر هکتار مزارع کشاورزی ایران 560 گرم بوده که این میزان در مازندران 700 گرم است، تصریح کرد: این میزان مصرف سم به این دلیل است که آفتها و بیماریها در تمام طول سال در مازندران و دیگر استانهای شمالی فعال بوده و مصرف سم بیشتر است.
باتوجه به گفتههای مسئولان به نظر میرسد نه تنها هیچ هماهنگی میان مسئولان و نهادهای مرتبط با این موضوع وجود ندارد، بلکه تناقضها به گونهای است که رفع آن چندان آسان نخواهد بود.
از سویی دیگر باید گفت این مردم ومصرفکنندگان هستند که ناخواسته و به ناچار، هزینههای این بیبرنامگی و ناهماهنگی را میپردازند و تا زمانی که مسئولان در رویای آمار به سر میبرند، مردم در کابوس بیماریهای صعبالعلاج و هزینههای سنگین آن زندگی خواهند کرد.