بی سروسامانی قیمت ملک
احمدی و همسرش، زوج جوانی هستند که به چندین بنگاه املاک برای رهن واجاره مراجعه کرده است؛ هم میگوید: قیمت ملک در بندرعباس سروسامان ندارد. میخواستیم خانه بخریم که بسیار گران بود و نتوانستیم. خواستیم رهن کنیم که خانههای رهن خیلی کم است و بیشتر اجاره است و تقریبا قیمت خرید قبلی ملک، الان باید برای رهن بپردازیم. اجاره هم خیلی بالاست و برای خانه متوسط و خوب بین یک تا دومیلیون تومان باید اجاره بپردازیم.
تقریبا بیشتر حقوق راباید برای اجاره داد. صاحبخانهها هم هر قیمتی که میخواهند اعلام میکنند و گویا هیچ دستگاهی نظارت بر بخش مسکن و قیمتگذاری را برعهده ندارد و هرکس و هر قیمتی که بخواهد، خانهاش را میتواند بفروشد و یا رهن و اجاره دهد. مسؤولان چطور میخواهند جوانان را تشویق به ازدواج کنند. الان حتی بسیاری از زوجهای جوان نمیتوانند خانه اجاره کنند تا چه برسد به خرید خانه. هیچکس هم گویا برای رفع مشکل مسکن مردم تصمیمی ندارد. نمیدانم تا کی این وضعیت ادامه دارد؟
سایتها و فضای مجازی
یکی از بنگاهداران بندرعباس هم میگوید: متاسفانه فضای مجازی و سایتها هم در بیسروسامانی قیمت مسکن اثرگذارند. در گذشته بنگاهداران قیمت را تقریبا کارشناسی شده و منطقی تعیین میکردند و وقتی صاحب ملکی، خانهاش را میخواست اجاره دهد یا بفروشد، از بنگاهدار میپرسید، خانه ام با این مشخصات ودر فلان منطقه چقدر ارزش فروش دارد و یا رهن و اجاره اش چقدر است. اما الان شخص مالک خودش ارزش ملک را تعیین میکند و حتی چند ساعت بعد ممکن است قیمت را افزایش دهد و یا حتی در زمان قرارداد حاضر به امضای قرارداد نشود و میگوید در فلان سایت دیدم که ملکی مشابه ملک مرا با قیمتی بالاتر گذاشتهاند و من حاضر نیستم خانهام را کمتر از این قیمت بفروشم و یا اجاره دهم. چشم و همچشمیها مالکان در فضای مجازی باعث شده که قیمت ملک به صورت حبابی و نه واقعی افزایش یابد و هیچگونه نظارتی هم در این بخش وجود ندارد.
دلالان وسودجویان
یکی دیگر از بنگاهداران هم فعالیت دلالان و سودجویان ملک که باهم رقابت میکنند و قیمت املاک را افزایش میدهند را عاملی در گرانیهای بخش مسکن میداند و میگوید: این قیمتهای غیرواقعی باعث شده است که بیشتر خریدوفروشها بین دلالان صورت گیرد و مردم عادی توانایی چندانی برای خرید وفروش را با این قیمتها نداشته باشند و قیمتها روزبه روز و به صورت حباب گونه افزایش مییابد.
نیازمندان واقعی مسکن دیگر چندان نمیتوانند خانه بخرند. الان بیشترشان به سمت رهن و اجاره روی آوردهاند که صاحبخانه ها هم بیشتر ترجیح میدهند، ملک را اجاره دهند و رهن کامل نمیدهند. درگذشته که سود پسانداز بانکی بالا بود، صاحبخانهها رهن هم میدادند و مبلغ رهن را در بانک پس انداز میکردند ودرحال حاضر که سودسپرده گذاری نصف و یک سوم شده است، بیشتر صاحبخانهها، خانههایشان را فقط اجاره میدهند وبرای اجاره هم سقفی وجود ندارد. البته در بندرعباس با توجه به مهاجرپذیری و تقاضای بالا برای اجاره نشینی، معمولا خانهها چند ساعته و چند روزه اجاره داده میشود. قبلا همکاران املاکی، سفارشها را به هم میگفتند تا مشتری برای همدیگر پیدا کنند که درحال حاضر بخاطر تقاضای زیاد، دیگر این اتفاق نمیافتد و خانه ها بلافاصله اجاره میروند. البته برخی از صاحبخانهها هم واقعا قیمتها را بالا اعلام میکنند وبرخی از مشتریان ثابتمان دیگر توان اجارهنشینی در مناطق خوب را ندارند و ترجیح میدهند به داخل محلات بروند. ما هم وقتی میبینیم مردم عادی نمیتوانند این خانهها را با این ارقام اجاره کنند، معذب و شرمنده میشویم. اما کاری از دستمان برنمیآید. بنظرم بایستی دولت برنامهای را در این حوزه داشته باشد تا با افزایش عرضه، قیمتها منطقی شوند. حتی بارها مالکی داشته ام که خانهاش را برای فروش گذاشته و هرچند روز تماس میگیرد و قیمت را بالاتر میبرد و میگوید در سایت دیوار و... دیدم که خانه یا زمین مشابه خانه و زمین من، چندصدمیلیون تومان گرانتر است. من هم خانه یا زمینم را با قیمت قبلی نمیفروشم. ما هم میدانیم که قیمت واقعی اش این نیست، اما صاحب ملک و زمین تصمیمگیرنده است و میدانیم فقط فشار به مردم میآید.
وی میگوید: از طرفی دیگر اجارهها را صاحبان املاک و بدون هیچ ضابطهای افزایش میدهند که اگر مالیات از خانههای خالی و کسانی که اجاره بهای زیاد وخارج از عرف دریافت میکنند، اخذ میشد، شاید بازار مسکن بهتر میشد و قیمتها واقعیتر میشد. وقتی که خانهها گران شوند، خرید وفروش هم راکد میشود و این کسادی بازار مسکن به ضرر بنگاهداران و مردم هم میشود. درحال حاضر که دلالان و فروشندگان تصمیمگیر هستند که اگر این بازار ضابطهمند نشود، نیازمندان واقعی خانه، همچنان از خانه دار شدن بازمیمانند.
لزوم تداوم مسکن مهر
برخی از بنگاهداران املاک و شهروندان هم معتقدند اگر طرح مسکن مهر ادامه مییافت و زمین رایگان توسط دولت در اختیار انبوهسازان و تعاونیهای باتجربه و متخصص مسکن مهر واگذار میشد و نواقص قبلی طرح مسکن مهر برطرف میشد، بطور حتم با تولید مسکن، عرضه افزایش مییافت و قیمت مسکن این قدر گران نمیشد. مشخص نیست چرا دولت عزمی برای رفع مشکل مسکن مردم ندارد و بطور کامل خود را از این حوزه کنار کشیده است و هر از گاهی شعارهای مبنی براجرای طرح مسکن اجتماعی و... میدهد، اما در عمل اقدام مناسبی ندارد و همین موضوع باعث شده است که مردم توانایی خرید خانه را نداشته باشند و درحال حاضر به دلیل گرانی ملک و افزایش اجاره بها، برخیها به حاشیه شهر و مناطق روستایی پناه بردهاند.
افزایش پیش پرداخت واجاره
امیری، جوانی است که شغل آزاد دارد و پنج سال قبل هم ازدواج کرده است و تاکنون نتوانسته خانه بخرد واز آن طرف حتی برای پرداخت پول پیش در اجاره، وام گرفته است وهر ساله هم بین ۱۰ تا ۲۰میلیون تومان میزان پیش پرداخت افزایش یافته است. وی که سالها در مسکن مهر بندرعباس اجاره نشین است، میگوید که توان اجارهنشینی در مرکز شهر را نداشته است ودرحال حاضر اجاره بها در مسکن مهر هم افزایش یافته است.
وی معتقد است اگر دولت طرحهایی برای خانه دارشدن زوجهای جوان اجرا میکرد، بسیاری از جوانانی که ازدواج کرده اند و در شرف ازدواج هستند، مشکل مسکنشان برطرف میشد. اما دولت گویا تصور میکند وظیفه ای در این بخش ندارد. در صورتی که هر دولتی در دنیا برای خانه دار شدن مردم، ویژه برنامههایی دارد که این دولت هیچ برنامه ای ندارد.
مشکلات خانوادگی
یکی دیگر از شهروندان میگوید به دلیل مشکلات مالی و عدم توانایی در خرید خانه، علیرغم تلاش و پس انداز چندساله، حدود یک سال است که با خانواده به مشکل شدید برخورده ایم و هر روز در خانه با همسرم جدل و جر و بحث داریم و با داشتن سه فرزند، به مرز جدایی رسیدهایم که نمیدانم چه تعداد در جامعه باچنین مشکلاتی مواجهند و مسؤولان هم به قول معروف سر خود را در برف فرو برده اند و اقدام نمیکنند، هرچند به قیمت ازهم پاشیدگی زندگی برخی از خانوادهها باشد. دردمان را به چه کسی بگوییم؟ آیا متولیان این بخش به این موضوع فکر کرده اند که این موضوع باعث افزایش اختلاف خانوادهها، خیانتها، بزه، طلاق، مشکلات روحی و روانی درجامعه و.... میشود که بحث مسکن را به حال خود رها کردهاند؟ آیا واقعا توانایی سروسامان دادن به این بخش ندارند و یا نمیخواهند این کار را انجام دهند. اگر دولت طرح مسکن مهر یا طرح مشابهش را انجام میداد، بطور حتم باساخت خانههای جدید، قیمتها این قدر گران نمیشد و مشکلات خانوادهها کمتر میشد. الان کسانی که ازدواج کرده اند و فرزند دارند، بامشکل شدید مواجهند و با مشاهده این وضعیت، جوانان هم جرات کمتری برای تشکیل خانواده دارند. ای کاش به موضوع مسکن از جهات مختلف پرداخته میشد.
تولد فرزند و اجارهنشینی
جوانی هم که دوسال ونیم از ازدواجش گذشته و بزودی فرزندشان به دنیا می آید و کارگر واجاره نشین است و یک ماه دیگر مدت قرارداد خانهاش به اتمام رسیده است هم میگوید: صاحبخانه ۴۰۰ هزار تومان اجاره را افزایش داده است و به بنگاه هاهم که مراجعه میکنم، خانهها آنقدر گران شده است که نمیدانیم با این وضعیت چه کار کنیم. با حقوق یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومانی اگر بخواهیم حدود یک میلیون تومان اجاره دهیم و از آن طرف فرزندمان هم به دنیا میآید که هزینه زایمان، پوشک و دکتر بچه و... آن قدر بالاست که از همین الان درمانده شدهایم. واقعا چرا هیچ نظارتی وجود ندارد؟ براستی چه کسی مقصر است؟ مگر داشتن مسکن حق قانونی و طبیعی هر شهروندی نیست؟ پس چرا مردم ازاین حقشان محروم هستند؟ برادر خودم ازچندسال قبل نامزد دارد و به خاطر دیدن این شرایط هنوز نتوانسته ازدواج کند؟ من فکر میکنم مسؤولان این دردها را ندارند و درک هم نمیکنند.
افزایش اجاره در مناطق حاشیهای
شهروند دیگری که دریکی از محلات حاشیه ای بندرعباس اجارهنشین است و گویا دراین محلات هم اجاره بهای خانه ها افزایش یافته است هم می گوید: اگر مسؤولان در شمال اتوبان شهید رجایی بندرعباس تا بابا غلام و اطراف راه آهن و ضلع شرقی بندرعباس بعد از میدان تره بار و... ، زمینها را به زوجهای جوان و افراد که خانه ندارند، واگذار میکردند و تسهیلات میدادند تا خانههای ویلایی بسازند؛ هم از قفسهایی به نام آپارتمان رها میشدند و روحیه شان باز میشد وهم خانه دار میشدند واز بلاتکلیفی و مشکلات بیخانمانی و آوارگی و اسبابکشی رها می دند. اما من فکر میکنم مسؤولان هیچ وقت این اقشار را نمی ینند وبرای رفع مشکلاتشان هم اقدامی نمیکنند وما باید در درد بیخانمانیمان بسوزیم و بسازیم و خودمان و فرزندان مان همچنان باید بیخانمان باشیم. بعد از ده سال زندگی مشترک حتی توانایی مالی نداریم که به مناطق بهتر شهربرویم و اجاره نشینی را تجربه کنیم. این دردها را که مسؤولان نمیبینند. فقط در زمان انتخابات وعدههایی برای رفع مشکلات مردم می دهند وبعد هم فراموش می شود و هیچ اقدام اساسی صورت نمیگیرد. تاکی باید درد بیخانمانی بکشیم؟ واقعا کمر مردم زیر بار قیمت ملک شکسته است و دولت هم این وضعیت را نمیبیند.