روایتی از لبیک رانندگان کامیون به فرمان امام (ره) / ماجرای جهاد تخلیه و حمل و نقل کالا در سال 62 چه بود؟
ایجاد تنگناها و محدودیتها در نظام ترابری کشور، یکی از تبعات اقتصادی جنگ تحمیلی بوده که به لحاظ موقعیت ویژه جغرافیایی و دسترسی گسترده ایران به آبهای آزاد، بیشترین مبادلات تجاری کشور همواره از طریق بنادر جنوبی صورت میگرفته و با بروز جنگ تحمیلی، مشکلات و محدودیتهای فراوانی در گلوگاههای اصلی کشور رخ داده. بهطوریکه از مجموع بنادر فعال پنجگانه آبادان، خرمشهر، بندر امام، بوشهر و بندرعباس، بنادر آبادان و خرمشهر به کلی از صحنه حملونقل حذف شدند و بندر امام نیز به دلیل نزدیکی به مناطق جنگی به حالت نیمه تعطیل درآمد.
به گزارش بلاغ،رجا نیوز، در تاریخ تحولات صنعت حملونقل کشورمان، روزها و ایام سرنوشتسازی بودهاند که نقشی تعیینکننده در شکلگیری و انسجام شبکه حملونقل کشور داشتهاند و 26 آذر سال 1362 نیز از آن جمله است.
به گزارش رجانیوز؛ ایجاد تنگناها و محدودیتها در نظام ترابری کشور، یکی از تبعات اقتصادی جنگ تحمیلی بوده که به لحاظ موقعیت ویژه جغرافیایی و دسترسی گسترده ایران به آبهای آزاد، بیشترین مبادلات تجاری کشور همواره از طریق بنادر جنوبی صورت میگرفته و با بروز جنگ تحمیلی، مشکلات و محدودیتهای فراوانی در گلوگاههای اصلی کشور رخ داده. بهطوریکه از مجموع بنادر فعال پنجگانه آبادان، خرمشهر، بندر امام، بوشهر و بندرعباس، بنادر آبادان و خرمشهر به کلی از صحنه حملونقل حذف شدند و بندر امام نیز به دلیل نزدیکی به مناطق جنگی به حالت نیمه تعطیل درآمد.
از سوی دیگر، به علت نیازهای فزاینده ناشی از ضرورتهای جنگ و افزایش جمعیت، میزان واردات کالاهای اساسی از طریق بنادر فعال افزایش یافته بود و تعداد زیادی از کشتیها در انتظار تخلیه در بنادر، نگرانیهای فراوانی در زمینه بروز بحران ناشی از اتمام ذخایر کالاهای اساسی در شهرها و جبهههای جنگ، فاسد شدن محصولات غذایی کشتیهای در انتظار تخلیه و تهدید کشتیهای منتظر تخلیه از سوی هواپیماها و توپخانه دشمن، هزینههای کمرشکنی را در این زمینه به کشور تحمیل میکرد.
برای مقابله با این معضل، ستادی متشکل از برخی از دستگاههای اجرایی با مسئولیت معاونت وقت حملونقل وزارت راه و ترابری وقت، به عنوان یکی از شاخههای ستاد بسیج اقتصادی تشکیل شد و با اتخاذ تدابیری از جمله هماهنگی با دستگاههای ذیربط و تأمین و توزیع لاستیک و قطعات یدکی، روغن موتور و دیگر خدمات مورد نیاز کامیونداران، موفقیتهایی در زمینه جلب و جذب آنان به سمت مبادی ورودی حاصل شد؛ اما از آنجا که میزان کالاهای وارداتی بسیار بیشتر از توان پذیرش و بارگیری ناوگان حملونقل در آن مقطع بود، مشکل نوبتهای طولانی برای تخلیه کشتیها کماکان ادامه یافت و درآذر ماه سال 1362 تعداد کشتیهای منتظر تخلیه به حدود 100 فروند رسید.
با اوج گرفتن بحران، گزارشاتی در زمینه وجود کالاهای اساسی و مورد نیاز کشور در بنادر جنوبی و محدودیت شدید در زمینه حملونقل و انتقال آنها به شهرها و مناطق جنگی از سوی مقامات وزارت راه و ترابری و وزارت بازرگانی به حضرت امام خمینی(ره) ارایه شد و رهبر کبیر انقلاب اسلامی نیز در سخنرانی خود در روز 26 آذر ماه 1362 با انفاس قدسیه خویش، ضمن اطمینان دادن به مردم در زمینه وجود مایحتاج عمومی به مقدار مورد نیاز در بنادر جنوب، کامیونداران کشور را به مشارکت در تخلیه هرچه سریعتر بنادر فراخواندند.
در پی صدور فرمان تاریخی امام راحل، کامیونداران، رانندگان و مؤسسات و انجمنهای صنفی آمادگی خود را برای مشارکت در بسیج تخلیه بنادر اعلام کردند و معاونت حملونقل وزارت راه و ترابری وقت نیز با ایجاد ستاد تخلیه کالا از مبادی ورودی، مدیریت مؤثری را در زمینه هماهنگی دستگاهها و نهادهای ذیربط برای برنامهریزی پهلوگیری کشتیها، تأمین و بهکارگیری تجهیزات و عوامل تخلیه و بارگیری در اسکلهها، افزایش ساعات کار گمرکات و بنادر و ارایه خدمات موردنیاز کامیونداران بهعمل آورد. در نهایت با درایت حضرت امام(ره) و فداکاری، ایثار و تلاش شبانهروزی دست اندرکاران حملونقل، مشکل تجمع کالاهای وارداتی و نوبتهای طولانی تخلیه کشتیها در بنادر کشور حل شد.
14 سال پس از زمان صدور فرمان امام راحل، در سال 1376 به پیشنهاد وزارت راه و ترابری وقت و برای آگاهسازی هرچه بیشتر جامعه با نقش و جایگاه بخش حملونقل، روز 26 آذر ماه از سوی شورای فرهنگ عمومی کشور به عنوان روز حملونقل تعیین شد.
سرزمین ایران، حدود هیجده قرن و تا زمان انقلاب صنعتیِ اروپا، موقعیت ممتازی در تجارت بین المللی و منطقه ای داشته است. سوابق تاریخی نشان می دهد که راه ابریشم، که بخشی از آن از قلمرو ایران عبور می کرده، از قدیم ترین مسیرهای حمل و نقل کالاهای تجاری و دانش و فرهنگ بشری بوده است. راه ابریشم، سرزمین پهناور چین را به آسیای صغیر متصل می کرد و در این بین، ایران زمین که در این مسیر حمل و نقلی مهم قرار داشت، نفع سرشاری از آن می بُرد. البته سرانجام، مسیر کاروان روِ راه ابریشم، که زمانی مهم ترین جاده حمل و نقلی دنیا بود، پس از طی فراز و نشیب های فراوان، از اواخر سده چهاردهم میلادی و در پی توسعه و گسترش راه ها و حمل و نقل دریایی، به تدریج اهمیت و اعتبار تجاری خود را از دست داد و به دنبال انقلاب صنعتی در اروپا و استفاده از کشتی های تجاری، متروک ماند.
26 آذرماه، به پاس خدمات طاقت فرسای ناوگان خستگی ناپذیر حمل و نقل کشور، و برای آگاهی هرچه بیشتر جامعه، با نقش و جایگاه اساسی بخش حمل و نقل در اقتصاد ایران زمین، به عنوان «روز حمل و نقل» انتخاب شده است. این روز را به تمامی دست اندرکارانِ صنعت حمل و نقل کشور، به ویژه آنان که مسیرهای طولانی جاده ای، ریلی و هوایی را با پشتکاری شگفت انگیز طی می کنند تا در راه شکوفایی اقتصاد ایرانِ اسلامی گام بردارند، تبریک می گوییم.