فاطمه(س)؛ الگوی تمام عیار انسانیت در اعصار تاریخ

به گزارش بلاغ، فاطمه زهرا(س) دختر نبی مکرم اسلام در سال پنجم بعثت مشهور به (سَنَه أحقافیه) سال نزول سوره احقاف متولد شده است. آن حضرت چهارمین و به نقلی پنجمین فرزند پیامبر است. برای حضرت فاطمه(س) القاب متعددی یاد شده است که تعداد آنها در حدود ۳۰ لقب است. پژوهشگران بر این باورند هر کدام از این القاب بیانگر یک ویژگی یا خصوصیت رفتاری حضرت فاطمه(س) بوده است.

سوره کوثر، آیه تطهیر، آیه مودت و آیه اطعام و احادیثی چون حدیث بِضعه در شأن و فضیلت فاطمه نازل و نقل شده‌اند.

آن حضرت همیشه و در همه حال در کنار پدر بزرگوار خود حضور داشته‌اند و با سختی‌ها و مشقت‌های که مشرکین به پیامبر وارد می نموده‌اند نیز شریک بوده است. حضرت فاطمه(س) در برخی موارد شاهد خشونت‌های مشرکان علیه پدرش بود. علاوه بر این، سه سال از دوران کودکی حضرت، در شعب ابی طالب و تحت فشارهای اقتصادی و اجتماعی مشرکان علیه بنی‌هاشم و پیروان پیامبر اسلام گذشت.

آن حضرت همچنین در کودکی، مادر خود خدیجه و عمو و حامی مهم پدرش، ابوطالب را از دست داد. تصمیم قریش برای قتل پیامبر(ص)، خروج شبانه پیامبر از مکه و هجرت به مدینه، و سرانجام هجرت فاطمه به مدینه همراه با امیر المومنین علی (ع) و برخی از زنان، مهم‌ترین رخدادهای کودکی زهرا(س) بوده است.

در سال دوم هجری به عقد حضرت علی(ع) در آمد. آن حضرت با وجود داشتن خواستگارهای بسیار زیاد حضرت علی(ع) را انتخاب نمود و از آن حضرت پنج فرزند به دنیا اورد که مسیر حرکتی تاریخ را تغییر داده‌اند.

آن حضرت در طول زندگی خود با امیرالمومنین در فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی در سطح جامعه حضوری فعال داشت و دوشادوش آن حضرت و پدر بزرگوار خویش مشغول رسیدگی به امور مسلمانان بودند. هجرت به مدینه، مداوای پیامبر(ص) در جریان جنگ احد، رساندن آذوقه برای پیامبر در جنگ خندق، و همراهی‌اش در فتح مکه از جمله فعالیت‌های وی قبل از رحلت پیامبر است؛ اما بیشتر فعالیت‌های سیاسی فاطمه(س) مربوط به دوران کوتاه زندگی‌اش پس از رحلت پیامبر است.

آن حضرت در سال‌های پایانی عمر شریف خود حوادث و اتفاقات بسیار ناگواری را تجربه کرده است. درگذشت پیامبر(ص)، ماجرای سقیفه، غصب خلافت، مصادره فدک توسط ابوبکر و خواندن خطبه فدکیه در حضور صحابه از مهم‌ترین این حوادث ناگوار است.

اوج ولایت‌مداری و اقدامات سیاسی و انقلابی حضرت در روزهای بعد از وفات پیامبر و ماجرای سقیفه شروع می‌شود. پس از غضب خلافت توسط ابوبکر آن حضرت همراه با امیر المومنین علی(ع) در جهت مخالفت با تصمیم شورای سقیفه به سراغ صحابه می‌رفتند و از آنان طلب یاری می‌کردند. صحابه در پاسخ به درخواست فاطمه(س) می‌گفتند اگر پیش از آنکه با ابوبکر بیعت کنند این درخواست را می‌کرد از خلافت علی(ع) حمایت می‌کردند.

همچنین آن حضرت دست از مبارزه برای احقاق حق خود برنداشت و در جاهای مختلف دست به افشاگری و رو کردن ماهیت مخالفین خلافت امیر المومنین می‌زد.

اقدامات ابوبکر در غضب خلافت گسترده تر نیز شد و در اقدام بعدی فدک را از حضرت زهرا(س) پس گرفت. آن حضرت با ارائه دلیل و مدرک و شواهد کافی اثبات نمود که فدک حق قانونی و شرعی آن حضرت است و در خطبه ای که بعدها به فدکیه معروف گشت نتیجه اقدامات ابوبکر و طرفداران او را آتش دوزخ دانست.

سومین اقدام بسیار مهم آن حضرت همراهی با تحصن کنندگان خلافت ابوبکر بود که در این راه جان خود را برای دفاع از حقیقت و حقانیت فدا نمود. این تحصن کنندگان که در منزل فاطمه(س) حضور داشتند مورد حمله نیروهای خلافت ابوبکر قرار گرفتند و به زور به مسجد برده شدند تا از انها بیعت گرفته شود.

در این گیر و دار و در حمله دوم برای بیعت بود که آن حضرت در بین در و دیوار قرارگرفت و میخ در بر پهلوی مبارک ان حضرت فرو رفت. این اتفاق در حالی افتاد که آن حضرت فرزند پسری به نام محسن را نیز باردار بوده است.

زخمهای حاصل از این اتفاق آن حضرت در بستر بیماری افتاد و روز به روز اوضاع جسمانیش به وخامت می‌گرایید. تا اینکه در سوم جمادی الثانی سال 11 هجری قمری بر اثر جراحت بسیار به شهادت رسید.

آن حضرت هیچ گاه از عمر و ابوبکر رضایت نداشت و بارها آنها را نفرین نمود. آن حضرت حتی در زمان تشییع و دفن خود نیز دست از مبارزه برنداشت. حضرت قبل از شهادت، وصیت کرده بود دوست ندارد افرادی که به او ستم کردند و اسباب خشم و غضب او را فراهم کردند، بر پیکرش نماز بخوانند و در تشییع او حاضر شوند؛ از این رو خواسته بود او را مخفیانه تشییع و دفن کنند و محل دفن او مخفی بماند. این آخرین اقدام سیاسی آن حضرت در مخالفت با دستگاه خلافت بود.

نفی ظلم و ایستادگی بر احقاق حقوق جامعه اسلامی از مهم‌ترین ویژگی‌های زندگی سیاسی و اجتماعی آن حضرت بود که موجب شد جان خویش را در این مسیر از دست بدهد و اولین شهید راه ولایت لقب گیرد.

فاطمه(س) را باید الگوی کامل انسانیت در همه اعصار تاریخ دانست. زنی که علاوه بر انجام رسالت خانواده و رتق و فتق امور منزل و تربیت فرزندان صالح، در عرصه‌های اجتماعی هم در زمان پیامبر و چه بعد از آن حضوری فعال داشت و توانست تاثیرگذار بوده و وظایف خود را به درستی انجام دهد.