مقبره‌ مشهد میربزرگ آمل نیازمند توجه مسئولان +تصویر

به گزارش بلاغ، آرامگاه میربزرگ آمل، یکی از بناهای تاریخی مهم و بزرگ به شمار می‌رود که ساختمان اصلی بقعه متعلق به قرن هشتم هجری قمری و با طرحی چهار ضلعی ساخته شده اما ساختمان کنونی آن به قرن یازدهم هجری و دوره صفوی مربوط است.

این بقعه از نظر ویژگی‌های معماری، تزئینات، کاشی‌کاری نماها و خصوصاً سر در ورودی، اهمیت تاریخی دارد.

کتیبه قدیمی در زیر طاق آن وجود دارد و کاشی‌کاری منحصر به فرد آن در داخل بنا و بیرون موجود است.

داشتن حوض در بالای بقعه یکی از شاهکارهای آن زمان بوده که بعضی وقت‌ها طلبه‌ها در قدیم برای خواند درس به بالای عمارت می‌رفتند و درس می‌خواندند.

ورودی اصلی مقبره در سمت جنوب قرار دارد و بالای سر آن کتیبه کوفی بنایی با خط سیاح بر زمینه زرد کاشی نوشته شده است: [سبحان الله] و الحمدالله و لااله الاالله و الله اکبر و [لا حول و لاقوة الا بالله].

در بالای این کتیبه نیز دو بار کلمه محمد به خط کوفی با کاشی معرق مشکی بر زمینه سفید نوشته شده است.

هر یک از اضلاع بیرونی دارای پنج طاق‌نماست. گنبد بیرونی بنا هشت ضلعی و نوساز است و پایه‌های گنبد با 32 قاب کاشی‌کاری (در هر ضلع چهار قاب) و با کتیبه کوفی بنایی به شرح الله، محمد، علی، لااله الاالله مزین شده است.

بنای فعلی بقعه در دو طبقه احداث شده که با توجه به کثرت اتاق‌ها و شیوه معماری، به احتمال زیاد به عنوان مدرسه، خانقاه، مسجد و عمارت نیز مورد استفاده قرار می‌گرفت.

صحن اصلی این بقعه چهارگوش است که این صحن هسته مرکزی آرامگاه را تشکیل می‌دهد، از سوی جنوب حیاط باز می‌شود و از سمت شرق به مسجد و از دو جهت دیگر به شبستان‌ها مرتبط است.


چهار کنج این صحن را با چهار گوشوار، به هشت ضلعی تبدیل کرده و گنبدی بلند و مدور روی آن زدند.

کتیبه‌هایی نیز در زیر گوشوار با خط سفید ثلث بر زمینه کاشی آبی دیده می‌شود که مشتمل بر آیاتی از کلام‌الله مجید و حدیثی از امیرالمؤمنین علی علیه السلام است.

طاق‌ها و گنبدها

در زیر گنید و شبستان‌ها و اتاق‌های دو پهلو و سر در مقبره روی جرزهای آن قطعات خشت کاشی مربوط به دوران صفوی باقیمانده، همچنین مقداری کمربند داخلی گنبد نمایان است.

این بقعه را اسکندر شیخی پسر افراسیاب چلابی که حکومت آمل را از طرف تیمور عهده‌دار بود به دشمنی اجدادی در سنه 796 قمری خراب و ویران کرده اما پس از فوت امیرتیمور و مراجعت بازماندگان سادات به مازندران در سال 814 قمری به همت سید قوام‌الدین پسر سید رضی‌الدین و کمک اهالی بقعه بزرگ به شکل اول ساخته شد.

سپس در عهد سلاطین صفویه خصوصاً شاه عباس اول از لحاظ قرابت و علاقه دینی بقعه مزبور با بهترین کاشی‌کاری و تزیینات نفیس تکمیل شد اما به مرور ایام این بنای عظیم و شاهکار تاریخی بر اثر عدم مراقبت دولت‌های وقت خراب شده و تمام آجرهای کاشی و اشیای نفیس موزه آن که در دو دروه سلطنت طولانی سلسه مرعشی و صفویه در این بقعه عالی جمع‌آوری شده بود و همچنین آثار گرانبهای تجاری صندوق ضریح و غیره به وسیله عده‌ای از بی‌خردان سودجود و یهودیان به یغما رفت و جز خرابه‌ای بیش باقی نمانده و حتی موقوفات بقعه نیز به مرور ایام چپاول شده اما در اواخر یک مرمت کوتاهی شده‌ است که باید مسئولان میراث فرهنگی در حفاظت و مرمت آن کوشا باشند و با فراهم آوردن امکانات گردشگری زمینه جذب گردشگران را مهیا کنند.