به گزارش
بلاغ به نقل از
سیمرغ ما، کیاکلا یکی از شهرهای استان مازندران ایران است. این شهر مرکز شهرستان سیمرغ است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۰، جمعیت این شهر برابر با ۸٬۶۰۰ نفر بوده است.
این شهر از محلههای کیاکلا، دستکندهکلاً، سرپل، سیدمحله، وازیمال، سوختآبندان و شهرک شهیدبهشتی تشکیلشده است. فاصلهٔ بینراهی کیاکلا از قائمشهر٫ بابل٫ بهنمیر٫ جویبار و ساری به ترتیب ۲۴٫۱۳٫۱۱٫۱۵٬۱۴ کیلومتر است.
پیشینه تاریخی کیاکلانشانههای برجایمانده از صفویه (امامزاده عبدالله قریه فری کلامن (مری فعلی) بلوک کیاکلا که از دربار صفویه در سده یازدهم مستمری نقدی و جنسی برای آن گرفته میشد) و حتی پیشتر از آن تپههای بهجامانده از هزاره اول قبل از میلاد همچون تپه اکوک و آغوزدین همچنین وجود قلعهای قدیمی دریکی از دهکدههای کیاکلا نشان میدهد که مردمی در این دیار سکونت داشتند و اینجا مرکز حکومتی بود و تدابیر سخت نظامی همانند دژی استوار برای آن وضعشده بود.
نشانهای فرهنگی دیگر همانند مقابر و مشاهد بزرگانی همچون ابویعقوب بن یوسف بن الحکم بن یعقوب تنبلایی و آیتالله سید ابراهیم ثاقبی نجارکلایی و آیتالله سید حسن بهشتی سمناکلایی و از دیگر افراد سرشناس کیاکلا میتوان به شیرزاد گرجی نژاد که مدیر مدرسه قدیمی کیاکلا در محله سرپل بوده اشاره کرد. و تپههای باستانی که به نام “دین” در جایجای این منطقه هست گواه این مطلب است.
منابع تاریخی موجود در بعد از ظهور اسلام تا حکومت قاجاریه، مطلب روشن و خاصی را درباره “کیاکلا” بیان نمیکنند. زیرا در قرون گذشته، شهرهای مازندران یا طبرستان به تعداد شهرهای فعلی نبوده است. اما آنچه بهاختصار نقل میشود حاکی از آن است که کیاکلا از سال ۲۵۰ هجری قمری و شاید پیش از آن بهصورت دهستان و بلوک بوده است.
اردشیر برزگر در کتاب “تاریخ طبرستان” آنجا که در مورد شهرها و آبادیهای بعد از اسلام توضیح داده است یکی از بخشهای آباد را “رزمیخواست” میداند.
رزمیخواست بخشی بوده از شهرستان بابل کنونی که تا سده سوم اسلامی در دست اسپهبدان مزمغانی بوده است، چانکه ابن اسفندیار گوید:”… و مزمغان بن ونداد امید پیش از این محمد بن اوس (نایب خلیفه عباسی) به خشم… بود… چون کار حسن زید (داعی الکبیر ۲۵۰-۲۷۰ ق) قوت گرفت از بیشه بیرون آمد و به مامطیر (بارفروشده– بابل) رسید، روز پنجشنبه بیست و ششم شوال (۲۵۰ ق) و مردم را با بیعت حسن زید دعوت کرد… حسن زید… پادشاهی رزمیخواست… به او سپرد و مثال داد که با ساری رود… (مصمغان) با حدود ساری رفت و به نوروز آباد (پوتم) لشگرگاه ساخت…” و پوتم را امروز فوتم خوانند. و دهکدهای است میان دو ده جدید الاسلام و اسماعیل کلای بلوک کیاکلای میان دو شهر شاهی و بابل. دوری پوتم از کیاکلا ۱۲ و ساری ۳۳ و جاده شوسه ۵ کیلومتر و دارای ۲۵ خانوار و ۱۵۰ تن مردم. در سفرنامه شخصی که اهل روسیه بود آمده است که در سیدمحله مردمانی قوی هیکل و تنومند زندگی میکردند که به آبادکردن جنگلها و دامداری امرار معاش میکردند.
اماکن مذهبی در شهرستان سیمرغ عبارتند از: آستانه سیده آبجی عمه در سیدمحله، آستانه سیده خدیجه درملاکلا، سیدعابد درشیرخوارکلا، امامزاده موسی کاظم در مری، پیرتکیه برج خیل، پیرتکیه موسی کلاً، امامزاده سیدعباس در صلحدارکلا اولین کسی که در شهر کیاکلا در حدود شمالی شهر جنب میدان شهید کشوری فعلی سکونت داشته یکی از مالکین بوده که پسری به نام کیا داشت و به دلیل علاقه زیاد به فرزندش این محل را کیاکلا نامگذاری کرد که کلاً به معنی آبادی است.
در دوران قاجار شخصی که نماینده روسیه در ایران بود به نام عباس اسکندری یا شازده اسکندری (عباس میرزا) که قسمت شمالی ایران را در اختیار داشت در نقطه مرکزی شهر کیاکلا زمینی به مساحت قریب به ۸ هزار هکتار داشت که در آن یک کاخ دو طبقه ۴۴ اتاقه احداث نمود که در دوران ارباب رعیتی اکثر روستاها تحت نظارت او بودند لازم به ذکر است در دوران پهلوی اول کیاکلا مقر حکومت افشار طوس و به عنوان مرکز املاک مازندران بوده است از قدمت این شهر میتوان به سابقه دیرینه یکشنبه بازار آن نیز اشاره نموده که هنوز هر هفته برگزار میگردد.