چرا مزار «تحریم‌گر تنباکو» در ایران نیست؟

میرزای شیرازی در 29 سالگی وارد کربلا شد و پس از آن به نجف اشرف عزیمت کرد تا در بزرگترین حوزه علمیه آن روزگار حضور یابد.

میرزای شیرازی در نجف در درس شیخ انصاری شرکت کرد و از خواص شاگردان او شد.

پس از رحلت شیخ مرتضی انصاری در 1281 قمری، زعامت شیعه به میرزای بزرگ شیرازی محول شد و ایشان سه دهه در این مقام به رفع مشکلات مردم و اداره حوزه‌های علمیه مشغول بود.

میرزای شیرازی هم‌زمان با رهبری جامعه اسلامی، شاگردان بسیاری را به جامعه اسلامی تقدیم و کتب متعددی را تألیف کرد. حضرات آیات سید محمدکاظم یزدی، آخوند ملا محمدکاظم خراسانی، میرزا محمدتقی شیرازی معروف به میرزای دوم، شیخ فضل‌الله نوری، حاج میرزا حسین نوری و میرزا اسماعیل شیرازی از جمله شاگردان این فقیه بزرگوار هستند.

سیدالعلماء والمجتهدین میرزا محمدحسن شیرازی در ۸۲ سالگی به دلیل ابتلا به بیماری سل در کاظمین چشم از جهان فرو بست. برخی دلیل رحلت ایشان را مسمویت ذکر کرده‌اند.

پس از انتقال بدن مطهر میرزای شیرازی به نجف، پیکرش در ۲۴ شعبان ۱۳۰۹ قمری در حرم امیرالمؤمنین(ع) جنب باب طوسی به خاک سپرده شد.

میرزای شیرازی و دستگیری از مستمندان

به گفته آیت‌الله آقابزرک تهرانی، میرزا در هر شهر وکیل‌هایی از بین تجار انتخاب کرده بود که اسامی فقرا ‌آن شهر را برایشان می‌فرستاد و میزان کمک به آنها را نیز معین می‌کرد، این فقرا ‌غیر از کسانی بودند که در هر ماه و سال وظیفه دریافت می‌کردند، نه تنها تمام شهرهای عراق، بلکه نقاط مختلف ایران مورد توجه میرزا بود و به تنگ دستان آن شهرها به اندازه توان کمک می‌کرد، اگر در دیاری، بزرگ و پیشوایی از دانشمندان دین بود که به او اعتماد و اطمینان داشت، هر سال مبلغی پول برایش می‌فرستاد تا او مقداری از آن را بین تنگ دستانی که به راستی در خور دستگیری بودند، تقسیم کند و مقداری هم خود بردارد.

ایشان به من (آقابزرگ تهرانی) می‌گفت: «از انصاف به دور است که وجوهات یک شهر را بگیریم و فقرای آنجا را فراموش کنیم، مردم هر چه دارند، نزد ما می‌فرستند.»

دانش‌پژوهان و نیازمندان مشاهد مشرفه، در نظر او از موقعیت خاصی برخوردار بودند، برای همگی آنها، بدون استثنا مقرری تعیین شده بود، حتی برای کسانی که عبادت استیجاری می‌پذیرفتند، کمک می‌کرد.

شیوه تقسیم وجوهات

اگر می‌خواست با دست خود وجوهی را بپردازد، در کمال ادب و احترام در نهایت تواضع و پنهانی به نیکوکاری اقدام می‌کرد؛ به گونه‌ای که شخص مقابل علاوه بر امتنان وافر، به هر مقدار که به او بخشیده شده بود، نیز خشنود می‌شد و هیچ‌گاه احساس حقارت نمی‌کرد، پول نقد را همیشه در میان پاکت می‌گذاشتند، یا در کاغذی می‌پیچید، این شیوه را علاوه بر شاگردان، با دیگر مردمان هم به کار می‌بست.

چه بسا او را می‌دیدم که خود را در کنار عابری قرار داده و او را به سخن می‌گرفت و در این حال کیسه پول سر به مهری را در جیب او می‌انداخت و آن شخص بعد از جدایی متوجه می‌شد که شیئی در جیبش سنگینی می‌کند و اگر می‌خواست پولی را به وسیله خدمتکارش بفرستد، به او می‌گفت: امانتی پیش من فرستاده شده که باید به فلانی برساند، هیچ کس نباید بفهمد، به او بگو که این امانت را نزد ما فرستاده‌اند تا به شما تحویل دهیم.

میرزای شیرازی و هزینه خانواده

میرزای بزرگ شیرازی هزینه زندگی هر کدام از فرزندان و همسرانش را به صورت جنس یا پول نقد، در وقت معین، در نهایت احترام و به بهترین وجه می‌فرستاد، درباره هیچ یک از آنها از حق خودش تجاوز نمی‌کرد.

تحف و هدایایی که برای او فرستاده می‌شد، همگی در خانه خودش و به دست یکی از خدمتکاران این نگهداری می‌شد و هیچ یک از افراد خانواده سهمی در دریافت و نگهداری آنها نداشت.