اسلام زیر بیرق کفر نمی‌رود/مسلمان نباید به کفر پناه آورد

به گزارش خبرنگار بلاغ، 11 مردا 1288 هجری شمسی بود که مجتهدی بصیر و اسلام‌خواهی شجاع، تنها به جرم دفاع از حریم استقلال کشور و عزت ملت ایران توسط روشنفکرمآبان غرب‌باور به بهانه مخالفت با مشروطه، علی‌رغم این که مجتهد خود از بنیانگزاران مشروطه بود، به دار اعدام آویخته شد تا پرچمی برافراشته باشد از خیانت غرب‌باورانی که حتی در لباس روحانیت، حکم اعدام او را امضاء کرده و داغ خیانت را بر پیشانی انتلکتوئل‌های غرب‌باور کشور نهاد، آن‌گونه که جلال آل احمد در کتاب خدمت و خیانت روشنفکران می نویسد:" ... این بود نقشه غربزدگی را همچون داغی بر پیشانی ما زدند و من نعش آن بزرگوار را بر سردار همچون پرچمی می‌دانم که به علامت استیلای غرب‌زدگی پس از دویست سال کشمکش بربام سرای این مملکت برافراشته شد.

شخصیت شیخ شهید

خانم حکیمه اکبری مدرس دانشگاه، شهید شیخ فضل الله نوری را از مجتهدان کم نظیر تاریخ اسلام و آگاه به مسائل و شرائط روز و صاحب استقلال رأی و نظر و مجاهدی مقاوم در مواضع اسلامی توصیف می‌کند و می‌گوید: شیخ فضل الله نوری که از شاگردان برجسته و درجه اول میرزای شیرازی، آن بزرگمرد و قهرمان مبارزه با استعمار انگلیس بود، به حساب می‌آمد و از نخستین عالمان اسلامی است که به نقشه استعمار در جهت اسلام‌زدایی و جایگزین ساختن حکومت لائیک تحت‌پوشش مشروطه و قانون اسلامی پی برد و سعی کرد تا اجازه ندهد ملی‌گرایی به جای اسلام‌گرایی بنشیند و به نام آزادی و دموکراسی، بی‌بند‌ و باری غربی در جامعه اسلامی ایران حاکم شود، و این الگویی برای دولتمردان امروز و فرداهای نظام اسلامی ما است.

علت مخالفت با مشروطه غرب‌باوران

این محقق و مدرس در زمینه علت مخالفت شیخ با مشروطه، که خود از پایه‌گذاران آن بود، اظهار می‌دارد: علت مخالفت شیخ با مشروطه را از کلام خود شیخ می‌توان بازجست: " ... و بعد همین که مذاکرات مجلس شروع شد و عناوین دائر به اصل مشرطیت و حدود آن در میان آمد، از اثناء نطق‌ها لوایح و جراید اموری به ظهور رسید که هیچ کس منتظر نبود و زیدالوصف مایه وحشت و حیرت رؤسای روحانی و ائمه جماعات و قاطبه مقدسین و متدینین شد؛ از آن جمله در منشور سلطانی که نوشته بود مجلس شورای ملی اسلامی دادیم، لفظ اسلامی گم شد و رفت که رفت ... در حضور هزار نفر بلکه بیشتر صریحاً گفتند: ما مشروعه نمی‌خواهیم ... من آن مجلس شورای ملی را می‌خواهم که عموم مسلمانان آن را می خواهند به این معنی که البته عموم مسلمانان، مجلسی می‌خواهند که اساسش بر اسلامیت باشد و برخلاف قرآن و برخلاف شریعت محمدی (ص) و برخلاف مذهب مقدس جعفری، قانونی نگذارند. من هم چنین مجلسی می‌خواهم."

شیخ فضل الله نوری روحانی زیرک و باکیاست

مهدی نوری، محقق و پژوهشگر تاریخ، شرائط عصر مشروطیت را پیچیده و تحلیل آن شرائط را برای فعالان آن عرصه دشوار ذکر می‌کند و عنوان می‌دارد: غرب‌باوران داخلی با حمایت‌های انگلیس، شرائط فوق‌العاده پیچیده‌ای را در دوران پرالتهاب مشروطیت بوجود آورده بودند که تحلیل درست آن، در توان هر کسی نبود و بدین جهت است که حتی بزرگان و مجتهدان فعال هم فریب غرب‌باوران را خورده و  دچار ترفندهای سکولاریست‌ها شدند.

وی شهید فضل الله نوری را یک روحانی تیزبین، عمق‌نگر و بصیر دانست و گفت: فرهنگ سیاسی تحمیل شده در آن دوران این گونه بود که رهبران حتی دینی مردم برای ابراز اعتراض خود، به سفارتخانه انگلیس یا روس و یا ... می‌رفته و به تحصن و بست می‌نشستند، اما شیخ فضل الله نوری برای این که اعتراض خود را به مردم برساند، در سوم تیر ماه 1286 به حرم عبدالعظیم پناه برد . حدود 500 نفر او را همراهی کردند و مشروطه مشروعه را شیخ بزرگوار در اینجا مطرح کردند.

زهی شرافت و آرزومندم

این مدرس دانشگاه به نظر مورخان در مورد شیخ شهید اشاره می‌کند و می‌افزاید: یک  نفر از سفارت روس واردخانه شیخ شد و با او مذاکره و آیت الله را دعوت به سفارتخانه کرد. آیت الله جواب داد: مسلمان نباید پناهنده کفر شود. آن هم مثل من. بعد آن شخص اظهار داشت: اگر حاضر نمی‌شوید، بیایید بیرق را بالای سر در خانه نصب کنید و پرچم روس را نشان داد و اجازه خواست تا در سر درب منزل شیخ قرار دهد. در این هنگام شهید فضل الله نوری جواب داد که اسلام زیر بیرق کفر نخواهد رفت. آن شخص گفت: برای شما خطر جانی خواهد داشت. آیت الله جواب داد: زهی شرافت و آرزومندم.

اگر پای‌مان بلغزد، آبروی اسلام می‌رود

خانم حکیمه اکبری، پژوهشگر دانشگاه، حریت و آزادگی و متعهد به ارزش‌های خودی بودن را از صفات برجسته شهید شیخ فضل‌الله نوری دانسته و می‌افزاید: "شیخ که می‌توانست به سفارتخانه پناهنده شود و جان خود را حفظ کند، ترجیح داد در منزل بماند و زیر بار ننگ نرود، در حالی که خود را حق می‌دانست. وقتی اطرافیان شیخ به او پیشنهاد کردند که در خانه‌ای پنهان شود و بعد مخفیانه به عتبات برود، گفت: اگر پایم را از این خانه بیرون بگذارم، اسلام رسوا خواهد شد"، و با خونسردی پرچم خارجی که برایش فرستاده بودند را نشان داد و فرمود: "این را فرستاده‌اند که من  بالای خانه‌ام بزنم و در امان باشم، اما آیا رواست که من پس از هفتاد سال که محاسنم را برای اسلام سفید کرده‌ام، حال بیایم و بروم زیر بیرق کفر؟"

این مدرس در ادامه افزود: پس از این گفتگوها، آیت‌الله همه اطرافیان را مرخص کرد تا به ایشان آسیبی نرسد.

سرانجام وفاداری به اسلام و ملت

هرچند سرانجام در 8 مرداد 1288، این مجتهد بزرگوار را به همراه 70 نفر از یارانش دستگیر و در 11 مرداد آنها را اعدام کردند، اما نام و راه آیت الله شیخ فضل الله نوری، که پایه‌گذار شعار "نه شرقی، نه غربی، حکومت اسلامی" بود، در ذهن و تاریخ ملت ایران جاودانه شد و در ازاء آن، کسانی که علیه او توطئه و به اسلام و ملت ایران خیانت کردند، به عنوان خائنان به ثبت تاریخ رسیده‌اند و در این میان، حتی پسر آیت الله نیز در زمره خائنان قرار گرفت.

مرقد شریف شیخ شهید

جنازه شیخ را مخفیانه به منزل بردند و در اتاقی گذاردند. برای این که کسی متوجه نشود، مراسمی ظاهری گرفتند و جنازه‌ای غیر واقعی را در قبرستان دفن کردند و صورت قبری برای آن ساختند. پس از 18 ماه که مردم کم کم با خبر شده بودند و می‌آمدند و پشت دیوار فاتحه می خواندند و می‌رفتند و احتمال خطر از هر سو می‌رفت، جنازه مطهر شیخ فضل الله نوری را بدون آنکه کمترین آسیبی دیده باشد، از آن اتاق درآوردند و مخفیانه به قم انتقال داده و در صحن مطهر دفن کردند. یادش گرامی و راهش بویژه برای دولتمردان پر رهرو باد.