درمان سرطان با استفاده از سم ماهی قزل‌آلا

باکتری‌های بیماری‌زا، ابزارهای کشنده‌ای دارند که بسیار تخصصی و موثر عمل می‌کنند. یارسینیا، گونه‌ای از باکتری‌های بیماری‌زاست که می‌تواند باعث طاعون خیارکی و عفونت‌های معده‌ای-روده‌ای جدی در انسان شود. این باکتری بیماری‌زا باعث بیماری دهان قرمز در ماهیان قزل‌آلا نیز می‌شود که ضررهای اقتصادی سنگینی در صنعت پرورش ماهی به دنبال دارد.

محققان با مطالعه این باکتری بیماری‌زا موفق شدند سازوکار تزریق سم در ژنوم یارسینیا را شناسایی کنند که به نظر می‌رسد کاربرد خوبی در درمان سرطان دارد.

این تیم تحقیقاتی نشان داد، سم Afp 18 که توسط این باکتری تولید می‌شود، در حقیقت آنزیمی است که پروتئین کلیدی RhoA را غیرفعال می‌کند. RhoA مسئول بسیاری از فرآیندهای حیاتی در سلول‌های انسان و ماهی است. به عنوان مثال، این پروتئین ساخت و تجزیه رشته‌های اکتین را کنترل می‌کند. این رشته‌ها در فرآیند تقسیم سلولی ضروری هستند و نقش کلیدی در پخش شدن تومور را در بدن نیز بر عهده دارند.

محققان سم Afp18 را به جنین ماهی تزریق کردند. نتیجه این بود که تقسیم سلولی متوقف شد و جنین ماهی دیگر رشد نکرد. این سم باعث متلاشی شدن رشته‌های اکتین در سلول‌های بدن ماهی می‌شود.

این گروه تحقیقاتی توانست با آنالیز کریستال‌های RhoA با استفاده از پرتو ایکس، این مکانیسم را در سطح اتمی روشن کند. پروتئین‌های تنظیم‌کننده Rho در رشد سرطان، خصوصا در گسترش سلول‌های سرطانی نقش دارند. لذا محققان امیدوارند که این سم، پتانسیل بالقوه‌ای در درمان سرطان داشته ‌باشد.

این تحقیق در مجله Nature Communications به چاپ رسیده ‌است./ع