شمشیر خدا و محبوب پیامبر

به گزارش بلاغ، بدون شک حضرت حمزه، از محبوب‌ترین شخصیت‌هایی‌است که رسول گرامی‌اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله بیشترین محبت و علاقه را به ایشان ابراز می‌داشت و پیوسته فضیلت‌های‌او را برای همگان اعلام می‌کرد. ابوالفرج اصفهانی در روایتی‌از رسول‌خدا صلی‌الله‌علیه و آله آورده که آن حضرت فرمود: «بهترین مردم، حمزه و جعفر و علی علیه‌السلام هستند». همچنین جابربن عبداللّه انصاری می‌گوید: یکی‌از یاران ما صاحب فرزندی شد. پس خدمت پیامبر خدا صلی‌الله‌وآله رسید واز ایشان پرسید چه نامی بر او بگذارد؟ حضرت صلی‌الله‌علیه و آله در پاسخ فرمود: محبوب‌ترین نام‌ها را نزد من برای‌او انتخاب کن؛ نامش را حمزه بگذار.
 
حمایت‌های دیرینه حضرت حمزه از پیامبرصلی‌الله‌علیه و آله
 
حضرت حمزه پیش از آنکه به دین اسلام بگراید، همواره پشتیبان رسول گرامی‌اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله بود. او در برابر مخالفان و بدخواهان اسلام و پیامبر صلی‌الله‌علیه و آله قاطعانه می‌ایستاد و مانع اذیت و آزارهای آنان می‌شد. نقل شده است ابولهب برادر حمزه، یکی‌از دشمنان سرسخت رسول خدا صلی‌الله‌علیه و آله به شمار می‌رفت که لحظه‌ای در اظهار دشمنی با اسلام و پیامبر فروگذار نمی‌کرد و پیوسته به آزار و اذیت رسول خدا می‌پرداخت تا جایی که خداوند سوره‌ای در نکوهش او و همسرش «ام جمیل» نازل فرمود.

ابولهب در همسایگی رسول‌خدا صلی‌الله‌علیه و آله می‌زیست و پیوسته زباله‌ها و اشیای گندیده را کنار خانه پیامبر صلی‌الله‌علیه و آله می‌ریخت و با این رفتار زشت، آن حضرت را می‌آزرد. روزی حمزه او را در آن حال دید. پس به طرفش رفت و زباله‌ها را از دستش گرفت و بر سر خود او ریخت و با این عمل، هم بستگی خویش را با رسول خدا صلی‌الله‌علیه و آله نشان داد.
 
پیامد اسلام آوردن حمزه
 
اسلام آوردن حمزه، پیروزی درخشانی برای مسلمانان به بار آورد و آنان را از مرحله انزوا و مخفی کاری به سطح بالاتری‌ ارتقا بخشید. از آن پس، مسلمانان با هم اجتماع می‌کردند و نماز جماعت می‌خواندند.

هم زمان با اسلام آوردن حمزه، تغییرات فراوانی در روابط میان مسلمانان و دشمنان‌شان به وجود آمد و لحن برخورد سران قریش و وابستگان آنان با مسلمانان و در رأس ایشان پیامبراسلام صلی‌الله‌علیه و آله تغییر یافت. از آن پس، هتاکی و شکنجه، جای خود را به پند و اندرز و نیز تطمیع و تهدید داد.
 
دلاوری‌های حمزه در بدر
 
از زمانی که حمزه به دین اسلام گروید، پیوسته کمر به یاری رسول‌خدا صلی‌الله‌علیه و آله بست و لحظه‌ای در فداکاری و جانبازی به آن حضرت فروگذاری نکرد. تاریخ نگاران درباره حضور حضرت حمزه در جنگ بدر چنین می نویسند: حمزه در جنگ بدر حضور داشت و در این معرکه، نقشی بسیار ارزنده و فراموش نشدنی‌از خود بجا گذارد.
 
حمزه از معدود کسانی بود که در نبردها بر خود نشان می‌نهاد. او پر شترمرغی بر سینه خود قرار می‌داد. پایان جنگ بدر که به پیروزی سپاه اسلام ختم شد، عبدالرحمن بن عوف به امیة بن خلف برخورد کرد و از او پرسید: این مرد که پر شترمرغی را بر سینه خود نشان کرده است کیست؟
 
امیة گفت: او حمزة بن عبدالمطلب است که دمار از روزگار ما در آورد.
 
وعده بهشت
 
هنگامی که در جنگ بدر امیرمؤمنان علی علیه السلام و حمزه و عبیده بن حارث به جنگ سه تن از سران بزرگ قریش، یعنی عتبه، شیبه، و ولید رفتند و هر سه تن را به هلاکت رساندند، خداوند متعال آیات 23 و 24 سوره حج را در شأن امیرمؤمنان، حمزه و عبیدة بن حارث نازل فرمود: آنان که به خدا ایمان آوردند و نیکوکار شدند، البته خدا آنان را در بهشت‌هایی داخل گرداند که زیر درختانش نهرها جاری‌است و در آنجا طلا و مروارید بر دست زیور بندند و تن به جامه ابریشم بیارایند.
 
شجاعت حمزه
 
حضرت حمزه در میدان نبرد از دلیری و شجاعت کم نظیری بهره‌مند بود. یکی‌از میدان‌های جنگ که صحنه‌ رشادت‌های حمزه را در دل خود ثبت کرد، میدان احد است. ابن سعد در کتاب خود می‌نویسد: حمزة بن عبدالمطلب در احد با دو شمشیر پیش روی رسول‌خدا صلی‌الله‌علیه و آله می‌جنگید و همواره می‌گفت: من شیر خدا هستم و به دل دشمن می‌تاخت.
 
رزم حمزه با دو شمشیر، از ویژگی‌های‌ او به شمار می‌رود و جز او دیگری را سراغ نداریم که با دو شمشیر نبرد کرده باشد. وحشی، قاتل حمزه درباره مبارزه بی نظیر او در میدان احد می‌گوید: به خدا سوگند من حمزه را زیر نظر داشتم، در حالی که با شمشیر مردم را می‌شکافت و بر هیچ جنگاوری نمی‌گذشت مگر اینکه او را می‌کشت که از آن جمله یکی‌از بزرگان کفار، سباع بن عبدالعزی بود.
 
شادی دشمن در شهادت حمزه
 
به شهادت رسیدن حضرت حمزه، اوج شادمانی و خرسندی دشمنان اسلام بود. علت این بود که حمزه همیشه دمار از روزگار دشمنان در می‌آورد و آنان را به خاک ذلت می‌نشاند. از این رو، کینه او تا اعماق جان مشرکان، به ویژه همسر ابوسفیان، هند جگرخوار نفوذ کرده بود.
 
پس از آنکه هند بدن حمزه را مُثله کرد، بر فراز سنگ بلندی رفت و با صدای بلند اشعاری در بیان احساس خوشحالی خویش خواند. آن گاه لباس‌ها و زیورآلات خود را به قاتل حمزه، وحشی بخشید و به او گفت: هرگاه به مکه برگشتم، به نزد من بیا تا هدایای دیگری به تو ببخشم.
 
نماز بر جنازه حمزه
 
پس از جنگ احد، حمزه نخستین شهیدی بود که رسول خدا صلی‌الله‌علیه و آله بر او نماز گزارد. سپس دیگر شهیدان را نزد آن حضرت می‌آوردند. هرگاه شهیدی را نزد ایشان می‌بردند، او را کنار حمزه قرار می‌دادند و آن حضرت همزمان بر بدن حمزه و دیگر شهیدان نماز می‌خواند تا اینکه هفتاد بار بر بدن حمزه نماز گزارد، آن گاه فرمود: ملائکه را دیدم که بدن حمزه را شست و شو می‌دهند.
 
تاریخ نگاران می‌نویسند: هنگامی که پیکر حمزه را در قبر نهادند، رسول‌خدا صلی‌الله‌علیه و آله ، امر کرد پارچه‌ای روی جسد حمزه کشیده شود. پارچه‌ای آوردند، اما هرگاه بر سر او می‌کشیدند، پاهایش نمایان می‌شد و اگر پاهایش را با آن می‌پوشاندند، سرش نمایان بود. پس پیامبر دستور داد سرش را با پارچه و پاهایش را با اسپند بپوشانند.
 
زیارت مرقد حمزه
 
زیارت مرقد شهیدان همواره یاد آنها را زنده می‌کند و روحیه از خود گذشتگی و جهاد را در بین انسان‌ها تعالی می‌بخشد. از این رو، پیشوایان دینی ما همواره مسلمانان را به زیارت شهیدان و بزرگان تشویق می‌کردند. پس از جنگ احد که جمع زیادی‌ از مسلمانان، از جمله حضرت حمزه به شهادت رسیدند، پیامبر خدا صلی‌الله‌علیه و آله نه تنها خود شخصاً همه ساله برای زیارت شهدا به‌عزم احد از مدینه خارج می‌شد و در برابر مرقد مطهر آنان، به ویژه‌عموی گرامیش می‌ایستاد و سلام می‌داد، بلکه همواره مسلمانان را به این امر سفارش می‌کرد، از آن جمله می‌فرمود: کسی که مرا زیارت کند، ولی (مرقد) عمویم حمزه را زیارت نکند، به من جفا و بی مهری کرده است. همچنین در روایتی‌از امام صادق علیه‌السلام آمده که حضرت زهرا علیهاالسلام بعد از رحلت پیامبر صلی‌الله‌علیه و آله هفته‌ای دو بار به کنار قبور شهدای‌احد می‌رفت و در آنجا دعا و نماز می‌خواند. نیز ایشان از خاک قبر حضرت حمزه تسبیحی درست کرده بود و با آن ذکر می‌گفت.